第 191 楼

词海拾贝（191）
Sorto 应该是大家都熟悉的名词，含义也不难。在《世界语汉语大词典》（王崇芳编）中有许多实例，有些表达还是值得我们关注的。
1.“命运，天命，天数（指主宰人世间一切吉凶祸福的变幻莫测的未知超自然力）”：
La sorto komencis esti por mi pli favora. 我的命开始好起来了；我时来运转了。
La sorto ridas al li. 命运向他微笑（意为：他走了好运）。
De la tero la sorto ĵetis lin sur la maron. 命运把他从陆地上扔进海里。
peza bato de la sorto 命运的沉重打击
Ŝin tuŝis la malmola mano de la sorto. 命运的冷酷无情的手触及了她。
la fatalaj dekretoj de la sorto 不可违抗的命运的法令
la libro de la sorto 生死簿，人寿录
2.“（个人的）命运，命，运气”：
Neniu evitos sian sorton. 任何人都逃脱不了自己的命运；在劫难逃。
esti malkontenta je sia sorto 对自己的命运不满
Mizera sorto lin atendas. 悲惨的命运在等待着他。
Mi demandis ŝin, ĉu ŝi volus ligi kun mi sian sorton. 我问她是否愿意把她的命运和我连在一起。
Li submetis sin al sia sorto. 他向命运屈服了；他屈从于命运。
Lia sorto estis sperti malsaton. 他的命就是挨饿。
antaŭdiri ies sorton 预言某人命运
direkti la sorton 主宰命运，掌握命运
Ŝia sorto estis sigelita. 她的命运定了。
teni en siaj manoj ies sorton 掌握某人的命运
forĝi sian sorton 创造自己的命运；自己决定自己的命运
preni sian sorton en propraj manoj 掌握自己的命运
plibonigi ies sorton 改善某人的境遇
3.“命运（指事物发生或变化的必然性或趋向）”：
Se la sorto de nia afero estos ligita kun unu homo, ĝi estos ĉiam en danĝero. 如果我们事业的命运和一个人相连，它将时时处在危险中。
gravega demando, kiu koncernas la tutan sorton de la afero 涉及我们事业整体命运的极重要的问题
provi la sorton 碰碰运气
Ĉiu opinias, ke li povas direkti la sorton de la lingvo laŭ sia kompreno. 人人都认为他能够按自己的理解主宰该语言（即世界语）的命运。

第 192 楼

第 193 楼

词海拾贝（193）
Rompi 的用法较多，在使用时一定要注意它的规范用法，其中有些用法还值得我们关注。在《世界语汉语大词典》（王崇芳编）中有大量实例供我们参考。
1.“打破，打碎，折断，掰”：
rompi bastonon 折断一根棍子
rompi panon 掰面包
rompi panon kun iu 与某人同掰面包；与某人共餐；〈转〉与某人和解
rompi al si la brakon (de laciĝo) 〈转〉累得筋疲力尽
rompi lancon kun iu 〈转〉与某人论战［争论，发生争执］；和某人唇枪舌战（原意为中世纪在比武中与人拼断长矛）
rompi la glacion 打破坚冰；〈转〉打破冷场；打破沉默；打开僵局；消除拘束
rompi la murojn inter la popoloj 打破各国人民之间的壁垒
2.“用暴力使突然移位；冲破，冲散，击溃；解散”：
rompi al si la kolon [nukon] 摔断颈骨，摔死，摔成重伤；〈转〉一败涂地
rompi al iu la spinon 打断某人的脊梁骨
Ne rompu vian manon! 别伤了你的手腕!
La rivero rompis la digojn. 江水冲决堤坝。
Rompu la vicojn! 【军】（口令）解散！
3.“损坏（使其不再能够有效地起作用）；弄垮；伤害”：
rompi al iu la koron 使某人很伤心；使某人十分悲痛
Emocio rompis lian voĉon. 他激动得声音都变了。
rompi al si la kapon 苦苦思索；绞尽脑汁
rompi al iu la kapon 使某人苦苦思索［绞尽脑汁］
rompi ies spiriton 挫某人的锐气；使某人垂头丧气
rompi kuraĝon 使某人气馁，使泄气
rompi ies fierecon 打掉某人的傲气；杀某人的威风
rompi la kornojn de iu [rompi al iu la kornojn] 〈转〉使某人不能趾高气扬；挫一挫某人的锋芒［锐气］；杀某人的威风；制服某人
4.“使不再有效，使失效；违反；破坏”：
rompi sian promeson 背弃诺言；食言，失信
rompi sian vorton 违背自己的诺言；食言；失信；失约
rompi la Fundamenton 违反《世界语基础》（指不遵守世界语16条基本语法规则、通用词汇和基础练习中词语等的用法）
rompi la leĝon 触犯法律；违法；犯法
5.“中断，中止，断绝；打破”：
rompi la silenton 打破沉默；开口说话；开始发言；说出隐瞒至今的事实；吐露隐情
rompi la pacon 破坏和平；扰乱自安
rompi negocon 断绝交易
rompi la diplomatiajn rilatojn kun iu ŝtato 同某国断绝外交关系
rompi ĉiujn interrilatojn kun iu 与某人断绝一切关系（或交往）
6.“用暴力除去；破除，冲破”：
rompi baron 冲破障碍
rompi obstinon 克服顽固性
rompi indiferentecon 消除冷漠
rompi superstiĉon 破除迷信
rompi rekordon 打破记录；打破前例
7.“（省略直接宾语）与…断绝关系，断交，决裂”：
rompi kun sia amatino 与自己所爱的人断绝关系
La sola, kion ni devas nun fari, estas: tute rompi kun la Delegacio. 我们现在唯一应该做的是：和代表团完全断绝关系。
rompi kun la ĝeneralaj kutimoj 与习惯势力决裂

第 194 楼

词海拾贝（194）
Lukti 用法简单，在用法上与 batali 差不多，但在含义上与 batali 有细微差别，lukti 有时含有以一己之力去“斗”的意思，看看《世界语汉语大词典》（王崇芳编）中的实例。
1.“搏斗，打斗，扭斗，较量；【体】摔跤，角斗，角力”：
La femuro de Jakob elartikiĝis, dum li luktis kun tiu. 雅各布与那人摔跤的时候，大腿窝脱了节。
En malfacila batalo ili luktis unu kun la alia. 在艰苦的战斗他们互相搏斗着。
lukti laŭ la reguloj 按规则进行摔跤
2.“斗争，奋斗”：
lukti kontraŭ 与…作斗争；克制…，抑制…
lukti kontraŭ la plagoj [la inundo, la malvarmo, la morto] 与灾害［洪水，寒冷，死亡］作斗争
lukti kontraŭ la dormemo 强忍着困倦；支撑着不使自己睡着
lukti kontraŭ la tento 克制自己，使不受诱惑
ŝipo, kiu luktis kontraŭ la tempesto 与风暴搏斗的船
lukti por 为…而斗争
lukti por la digno [la sendependeco, la libereco] 为尊严［独立，自由］而斗争
Li dum sia vivo iradis luktante kaj strebante. 他在奋斗和努力中走过了一生。

第 195 楼

第 196 楼

词海拾贝（196）
虽然 konfesi 不是常用词，但我们在阅读中也经常碰到。konfesi 是及物动词，用法也很简单，直接在其后跟名词性直接宾语或 ke 宾语从句。我们来看看《世界语汉语大词典》（王崇芳编）konfesi 的用法。
1.“公开表明（认为某事正确），公开承认（自己的观点）”：
La ekzistadon de lingvoj naciaj mi ne konfesas, ĉar ĉiu nacio nuntempa parolas per multaj lingvoj. 我不承认民族语言的存在，因为当今每个民族都说多种语言。
konfesi religion 信奉某一宗教
La konfesantoj de unu religio estas samreligianoj. 某一宗教的信奉者就是该教的教友。
2.“实说，坦率地说，直言不讳，承认，认可”：
Mi devas konfesi, ke mi tute ne amas lin. 我必须坦率地说：我一点都不爱他。
Eĉ la plej malriĉa infano konfesis: “Estas belege en vintro!” 连最穷的孩子都说：“冬天真美！”konfesi iun kiel sian majstron 认某人为师
konfesi al iu sian amon 向某人表白爱情
personoj, kiuj de la mondo esperantista estos konfesataj kiel la plej bonaj verkistoj 被世界语界认可为最优秀作家的人们
3.“承认（自己的过错等），认（罪），坦白，供认，招认”：
konfesi eraron [preterlason, ŝuldon, kulpon, krimon] 承认错误［疏漏，债务，罪过，罪行］
Konfesu do, ke vi ŝtelis tiun poŝhorloĝon! 你就招认你偷了那块怀表了吧！
Li estas arestata, turmente demandata, kaj pro timego konfesas. 他被捕，被刑讯，由于极度恐惧，他供认了。
4.“【宗】忏悔（本罪），（向神）承认（自己的罪过）”：
La pastro absolvis la konfesinton. 神甫赦免了忏悔者。
konfesi kulpan deziron 忏悔一个有罪的欲望

第 197 楼

词海拾贝（197）
Oferi 是及物动词，它有 doni 的含义，但 doni 的意思比较泛，而 oferi 的意思则比较具体。《世界语汉语大词典》（王崇芳编）中有许多实例，我们来看看。
1.“【宗】献祭，供奉；以…为祭品，用…作供品”：
oferi spikofaskojn [fruktojn de la tero] 用谷穗束［地上的土产］作祭品［供品］
Faras rabon kaj ŝtelon, por oferi al Dio kandelon. 把抢来和偷来的不义之财奉献给上帝；虚假的虔诚姿态
2.“为（更有价值的事物或崇高事业而）奉献［牺牲］，献出，捐赠，贡献”：
oferi sian vivon pro la patrio 为祖国献出生命
Mi devis oferi la agrablan pro la utila. 为了“有益”，我必须献出我的“愉快”。（比较：miksi la utilan kun la agrabla 使有益和愉快相结合）
Ni devas oferi la personon pro la ideo kaj ne la ideon pro la persono. 我们应为理想而牺牲个人（利益），而不应为了个人（利益）而牺牲理想。
3.“把…用于…，把…献给…”：
oferi siajn plej bonajn jarojn [sian tempon] al Esperanto 把自己最美好的年华［自己的时间］献给世界语［用在世界语上］
oferi sian tutan tempon al io 把自己的所有时间都用某事上
oferi sian vivon al la scienco 把自己的生命奉献给科学事业
oferi sian grandan energion al iu tasko 尽力完成某项任务

第 198 楼

词海拾贝（198）
在使用及物动词 komenci 时，要注意 komenci 后面的结构，komenci 的后面可以跟名词、不定式，还有一点就是可以不用宾语，用 per 来描述，这是我以前不知道的。我们来看看《世界语汉语大词典》（王崇芳编）中 komenci的用法。
1.“开始（做），着手（进行）”：
komenci konstruon 开始一项建筑工程
komenci laboron 开始一项工作
komenci poemon 着手写诗
komenci sian sesdekan jaron 开始进入60岁，进入花甲
komenci per tio, ke... 以…开始，从…入手
komenci per [de] la komenco 从头开始［做起］
Li komencis sian paroladon per sonora voĉo. 他以洪亮的嗓音开始讲演。
Ni komencis per nenio. 我们白手起家。
Komencante de morgaŭ ŝi pasigados sian vivon en soleco. 从明天起她将过寂寞的生活。
2.“开始（转入新的状态）”：
Mi komencis maljuniĝi. 我已开始老了。
Kiam komencos tagiĝi, ni forflugos. 天亮的时候，我们就要飞去。
Komencis neĝi [pluvi]. （开始）下雪［下雨］了。
3.“构成…的开头部分；作为…的开头”：
La majusklo komencas la frazon. 句子的开头字母须要大写。
la vorto, kiu komencas la frazon 句子开头的那个词

第 199 楼

词海拾贝（199）
及物动词 rabi 的用法不难，但要注意使用中一些相关介词的用法，如 de，al 等。我们来看看《世界语汉语大词典》（王崇芳编）中这些介词是怎么用的。
1.“抢，抢劫，抢夺，强夺，掠夺，劫掠”：
Vi rabas al tiu homo ĉion, kion li havas. 你抢夺那人所有的一切。
Kiu rabas de sia patro, tiu estas kamarado de mortigisto. 偷窃父母的，此人就是与杀人犯同类。La morto rabis al li la infanon. 〈转〉死亡夺去了他的孩子。
2.“使失去，使丧失；夺去”：
Malĝojo rabas al li la feliĉon. 忧愁使他失去幸福。
Vi volas rabi de mi la lastan konsolon. 你要使我失去最后的安慰。
La rapida kresko de nia afero rabas la dormon al multaj homoj. 我们事业的迅速增长使许多人难以入眠。
prirabi 的用法也值得我们关注：
（及物动词）对…进行抢劫［掠夺］：
Hotelmastroj prirabas la vojaĝantojn. 黑店的店主抢劫旅客。
La infanoj ricevis la permeson prirabi la arbon Kristnaskan. 孩子们获准把圣诞树上挂着的东西一扫而光。
Viaj palacoj estos prirabitaj. 你们的宫殿将被抢掠。
另外，有两个合成词也很有用：
spirraba　（= spirhaltiga）使人（因激动、惊讶、恐惧等）屏息的，使人透不过气来的
temporaba　耗费大量时间的

第 200 楼

词海拾贝（200）
Rilati 使用时后面是 al 还是 kun，有时让人困惑。从《世界语汉语大词典》（王崇芳编）的例句中分析，使用得较多的介词是 al，但在某些场合也用 kun，现在我们来看看这些例子。
1.“（可用作及物动词或比及物动词）与…有关（系），与…有联系；与…成比例关系”：
Ŝi sciis, ke tiu nomo rilatas ankaŭ al ŝi. 她知道那个名字也和她有关系。
Mi ne povas kompreni, kiel via konkludo rilatas al viaj premisoj. 我不能明白为什么你的结论和你的前提有联系。
rilati amike al iu 和某人有友好关系；对某人很友好
En Esperanto la adverba participo povas esti uzata nur tiam, kiam ĝi rilatas al la subjekto de la frazo. 世界语中副词性分词只能用在它和句子的主语有关系的场合。
 (无主句) Ne rilatas! 毫无关系！
名词 rilato 使用的场合更多，如：
1.“（事物之间或人与事物之间的）关系，联系”：
Estas nenia logika rilato inter tiuj du ideoj. 这两个概念之间没有任何逻辑联系［逻辑关系］。
rilato inter la kaŭzo kaj la efiko 因果关系
Ĉiu, kiu havas ian rilaton al instruado aŭ lernado... 任何与教学有某种关系的人…
Kian rilaton tio havas al la kanalo? 这与运河有什么关系呢？
en rilato al 与…有关；就…而言；关于
2.“（人对事物的）态度，看法；方面”：
lia rilato al tiu de demando 他对那个问题的态度［看法］
La maljuna avino estis afabla en rilato al ŝi. 老奶奶对她很和蔼。
en ĉiuj rilatoj 在所有方面；无论怎样看（或怎么说）都；完全
Oni ne povas esti en ĉiu rilato majstro. 人不可能在各个方面都是能手。
En certa rilato por mi efektive komenciĝis nova vivo. 在某种意义上对于我来说新生活已真正开始。
3.“（= interrilatoj）（常用复数形式）（人与人之间的）相互关系，相互联系；往来，交往”：
esti en rilato kun iu 与某人有关系［联系］
veneni la rilaton 破坏关系
rompi [ŝiri] la rilatojn kun iu 和某人断绝关系
restarigi la rilatojn kun iu 和某人恢复关系
havi rilatojn kun iu 和某人有交往