幽州台·蓟北楼·黄金台
Al talentuloj nur bran-panoj

既然花了许多时间上网，我也就常把读帖、写帖、跟帖作为学习的好机会，以认真的态度对待之。
昨天读崇芳世译陈子昂《登幽州台歌》后，找出了epc的另一个诗体世译和四个英译，写了一个帖子《说也不信》。但是研读还没有完。因为又从另外一本书里读到有关幽州台的资料：
幽州台，即蓟北楼，是战国时燕国燕昭王为了礼贤求贤所建，其故址，在今北京市西南。当年燕昭王决心洗雪被齐国袭破的耻辱，欲以重礼招纳天下贤才。他请郭隗推荐。郭隗对昭王讲了“千金求马”的寓言。说：“大王如果要招贤，就先从尊重我开始。天下贤才见到大王对我很尊重，那么比我更好的贤才也会不远千里而来了。”
于是燕昭王立即修筑高台，置以黄金，大张旗鼓地恭敬郭隗。这样一来，果然奏效，当时的著名游士如剧辛、邹衍等人纷纷从各国涌来燕国。
李白写的古风（其十五），李贺写的《雁门太守行》，都谈到了这“黄金台”的典故。也就是说：幽州台，蓟北楼，黄金台，这三个不同的名字，说的是同一个高台。
李贺写的《雁门太守行》，有徐声越教授的世译（世界语学习网站电子阅览室有109号电子书el cxina poezio可查考）。
“报君黄金台上意，提携玉龙为君死”这两行转译为
pro la donata al mi en via korteg’ favoro,
spado en man’ mi pasxas al la morto kun bonvolo.
“黄金台”这三个字没有出现在译文字面上。
李白写的古风（其十五）和“千金求马”的寓言，似乎还没有世界语译文，于是国柱今天就把这两则诗文译出了。献给各位网友，敬请指教。

----------
Li Bai 李白(701-762)
el antikvecaj poemoj 古风（其十五）
15
Por kolekti sagxulojn per honoro
Regx’ Yan konstruis Terason de Oro.
Venis Ju Xin el Zhao: jen uverturo.
ankaux Zou Yan el Qi post long-veturo.
Tamen min la rangul’ oficiala
rigardis fride nur polve banala.
Trezorojn ili pagis al sopranoj.
Por nutr’ al talentuloj nur bran-panoj.
Ho, nun la flavan gruon mi komprenas!
Solece, en viv-vojo, mi min trenas.
(744 p.k.)
燕昭延郭隗。遂筑黄金台。
剧辛方赵至。邹衍复齐来。
奈何青云士。弃我如尘埃。
珠玉买歌笑。糟糠养贤才。
方知黄鹤举。千里独徘徊。
---------

* cxina antikva fablo *
千金求马 Akiro de Mil-lia Cxevalo

古之君人，有以千金求千里马者，三年不能得。
En malnova tempo, regxo tiel forte aspiris akiri mir-cxevalon, kiu povis galopi unutage mil liojn(=500 km), ke li ecx pretis pagi karan prezon de mil taeloj da argxento. Tamen, tri jaroj forpasis, li akiris ankoraux nenion.

涓人言于君曰：“请求之。”
Euxnuko diris al la regxo, sin proponante: lasu min provi.

君遣之。三月得千里马，马已死，买其首五百金，反以报君。
La regxo do sendis la euxnukon forveturi. Post trimonata sercxado, la euxnuko efektive trovis millian cxevalon,sed mortintan. Li senhezite acxetis la cxevalkapon kontraux 500 taeloj da argxento, kaj, kunportante tion, revenis raporti al la regxo.

君大怒曰：“所求则生马，安事死马而捐五百金？”
La regxo eksplodis per kolerego, parolante: Kion mi volas havi, estas vivanta mircxevalo. Kial vi pagis 500 taelojn da argxento por tiu senutila kapo de mortinta cxevalo?

涓人对曰：“死马且买之五百金，况生马乎？天下必以王为能市马，马今至矣！”
La euxnuko respondis aplombe: Se ni pagas 500 taelojn da argxento por la kapo de mortinta cxevalo; do estas facile imageble kiom ni pagos por la vivanta mircxevalo. Cxiuj homoj tra la landoj certe konvinkigxas ke via regxa mosxto estas vera amanto de millia cxevalo. Kredu, ke mircxevaloj baldaux alvenos!

于是不能期年，千里之马至则三。
Jes efektive! post malpli ol unu jaro, al la regxo venis tri mircxevaloj.

（燕策一）Guozhu tradukis el la Kroniko de Militantaj Regnoj
(2006-06-23)