Ŝanco por Johano, ŝanco por Nikolao

Novelo de Leif Nordenstorm

Li jam dudek kvin jarojn laboras en la oficejo. Pro la longa oficperiodo li jam estas sperta dungito. Li parkere scias ĉiujn nomojn de la pli ol kvin cent dungitoj kaj iliajn oficojn. Tio estas tre grava scio por korekta ordigo de poŝtaĵoj, kio ŝparas amason da mono al la kompanio. Se letero kun grava mendo estas ordigita en nekorekta fako, la mendo devas esti resendita al la korekta ricevanto. La mendo sekve estas ekspedita nur je unu tago pli poste, kaj la mendinto — ĉe kiu grava maŝino ne povis funkcii pro manko de vicpeco — estonte mendos vicpecojn de alia kompanio. Eĉ pli gravaj estas pripersonaj konoj por ordigo de letero kun neklara adreso. Johano Johnsson post dudek kvin jaroj en la oficejo, tamen preskaŭ ĉiam ordigas eĉ tiujn leterojn en la ĝustan fakon. Li jam scias kiuj kutimas ricevi leterojn el kiuj kompanioj. Johnsson scias ankaŭ kiuj kutimas ricevi privatajn leterojn al la laborejo. S-ro Möller en la ekonomia sekcio post sia familia vojaĝo al Tenerifo plurfoje semajne ricevas leteron el Danio, sur kiu neniu sendinto estas indikita. Oni ja povas imagi… Same pri F-ino Ekman en la teĥnika sekcio. Ŝi ankoraŭ loĝas ĉe sia patrino, kiu verŝajne estas tre scivolema. Tial iu amiko sendas leterojn al ŝia laborejo. Tute diskrete li skribas sian adreson dorsflanke, indikante nur la komencan literon de la persona nomo, por ke aliaj homoj ne sciu ĉu la sendinto estas viro aŭ virino.

Aliajn problemojn kaŭzas la internaj poŝtaĵoj. Ili ordinare estas sendataj en brunaj reuzataj kovertoj. Sur ĉiu flanko de reuzata koverto estas kvar kolumnoj kun dudek kvin linioj. Sur ĉiu linio estas loko por unu adreso, tio estas nomo kaj sekcio de la kompanio. Tiel ĉiu koverto povas esti uzita ducentfoje. Tio estas eĉ pli bone por media protektado ol reciklado de paperaĵoj. Johano Johnsson ege kontentas pri tio ke lia laboro kondukas al pli bona medio. Antaŭ dek jaroj oni ĉiam pli multe parolis pri tio ke la ĉiam pli multa uzado de komputiloj kondukos al senpapera oficejo. S-ro Johnsson tamen rimarkis nenian malkreskon de la nombro de poŝtaĵoj. Tute male. La printitaj dokumentoj estas tiel belaj kompare al la antikvaj tajpitaj, ke multaj oficistoj tute sennecese kopias ilin grandnombre kaj dissendas ekzemplerojn al diversaj sekcioj de la oficejo.

Iun tagon la estro de la administracia sekcio tamen vokis Johanon Johnsson al sia oficejo. Johano iom miris pri tio, ĉar tio nur malofte okazis. Principe tio devis okazi ĉiun jaron, kiam la estro informis al Johano pri eventuala altigo de la salajro, kaj samtempe utiligis la eblecon demandi de Johano kiel li kaj lia familio fartas. Tio tamen jam okazis ĉi-jare: Kia do estas la kialo de la hodiaŭa alvoko?

La estro kiel ĉiam petis al Johano sidiĝi kaj komencis per la kutima demando pri lia propra kaj la familia fartoj. Poste la estro direktis siajn okulojn al la fenestro de la ĉambro kaj komencis rakonti ke okazas grandaj ŝanĝiĝoj en la socito kaj do ankaŭ en la kompanio. La ĉefestro nun decidis ke oni pli efike ol antaŭe utiligu la eblecojn de komputiloj, retpoŝto kaj komputiloj. Oni nur esceptokaze printos dokumentojn, sed ŝparos ĉion en la durdiskoj de la komputila sistemo, kiujn oni kopios plurfoje tage, por ke oni ne perdu iujn informojn. Sekve oni ne bezonos tiom da dungitoj por prizorgi la internan distribuadon de poŝtaĵoj. Por la estonto sufiĉos du personoj. El la nunaj kvar unu pensiuliĝos la venontan jaron, sed tamen unu estos troa. Feliĉe unu purigisto ĵus finis sian laboron, kaj oni bezonas anstataŭanton. Do, Johano bonŝance ricevos alian laboron, ĉar li estas tiu, kiu devos ĉesi labori kiel internpoŝtisto.

Johano Johnsson subite rimarkis ke lia koro batas duoble pli rapide ol kutime kaj ke subita varmo en lia vizaĝo atestas pri ruĝiĝo. Eĉ la voĉo ne kondutis normale, ĉar kiam li volis rakonti ke li ja laboris dum dudek kvin jaroj kaj parkere konas la nomojn de ĉiuj dungitoj, li nur sukcesis diri:

— He…

La sekciestro nur nun kompatante redirektis siajn okulojn al Johano, dirante ke ja kompreneble ĉiam estas ŝoko ke oni devas ŝanĝi laboron, sed ke tio tamen estas pli bone ol senlaboreco.

Johano nun streĉis siajn fortojn:

— Mi ne akceptas tion ĉi. Ĉu mi purigu la plankojn? Neniam! Neniel! Se vi ne komprenos kiom da sperto mi havas pri mia laboro, mi ne devigos vin. Mi eksiĝas!

Reirante al la poŝta centralo, Johano sentis ian malŝarĝiĝon en sia brusto. Li ĉiam opiniis ke lia laboro estis sekura laboro, sed li ja havis ankaŭ aliajn planojn por sia vivo. Fariĝi milionulo! Nun tio okazos.

La venontan vendredon Johano ricevis belan horloĝon kaj florbukedon. Je la posttagmeza kafumado la kompanio eĉ regalis per kuko, kaj ĉiuj laboristoj de la sekcio kaj la estro estis ege ĝentilaj. Oni ankaŭ prezentis Nikolaon al li. Tiu estis junulo kun brunaj okuloj, kaj kun eksterlanda familia nomo. Ege bone ke tiu enmigrinta junulo ricevis la purigistan postenon, kiun Johano neis. Estis bonege por Johano, kiu nun fariĝos milionulo, kaj por la junulo, kiu ne devos esti senlabora.

Sabate kaj dimanĉe Johano havis bonajn liberajn tagojn kun siaj edzino, filo kaj filino. Ili ĉiuj ĝojis pri la florbukedo, kaj la knabo ricevis la malnovan horloĝon, kiun la patro ne plu bezonis.

— Kiam mi estos milionulo, vi kompreneble povos mem elekti vian preferatan horloĝon.

Lunde la seriozaj aferoj devos komenciĝi. Johano Johnsson fakte ne estis tute senmona, sed dum dudek kvin jaroj ŝparis. Nun li havis konsiderindan kapitalon, kaj ankaŭ propran domon. Baldaŭ sepdek kvin procentoj de la prunto estos pagitaj. Do oni povos poste prunti pli da mono, ĉar la domo povos servi kiel garantiaĵo.

Jam matene kiam la gefiloj iris al la lernejo kaj la edzino al sia laborejo, Johano unue iris al la fonduso por senlaboruloj. Dum dudek kvin jaroj li pagis sian kotizon al la fonduso. Nun li iom rericevos. Li klarigis ke li perdis sian laboron, kaj la oficisto donis al li formularon, kiun li plenigis, promesante ke aktive serĉos novan postenon. Ĝis kiam li havos novan postenon la fonduso pagos al lia banka konto ĉiusemajnan kontribuaĵon, kiu post du monatoj komencos malkreski por ke li serioze klopodu trovi novan laboron. Tiel klarigis la oficisto. Johano dankante ĝisis.

En la grandmagazeno estis sekcio por vetado kaj monludo. Sur kelkaj televidaj ekranoj montriĝis la nomoj de ĉevaloj, kiuj konkursas sur trotejoj en la tuta lando. Alia ekrano montris futbalajn kaj hokeajn matĉojn, kiuj okazos semajnfine. Tria ekrano ĉiun kvinan minuton montris la novajn ciferojn — kaj tiuj, kiuj indikis ĝuste tiujn nombrojn pagante fiksitan sumon, devus gajni amason da mono. Kvara ekrano montris ludkartojn, sed Johano ne certe komprenis kiel funkcias tiu ludo.

Jam dum la pasinta jaro onklo Oskaro rakontis pri la virĉevalo Narciso, kiun posedas lia amiko. Tiu ĉevalo simple ne povos malgajni, krom esceptokaze, se li ne estas tute sana, aŭ se estas malbona ĵokeo. Tiel klarigis onklo Oskaro. Kaj fakte! Narciso dum la jaro gajnis amason da ĉampionecoj. Li malgajnis nur kiam iom malsana aŭ tuj post la resaniĝo.

Laborante en la kompanio Johano jam komencis iom veti. Ĉiufoje li gajnis, sed bedaŭrinde nur malmulte ĉiufoje, ĉar la vetŝancoj estis malaltaj. Oni jam komencis diri ke veto je Narciso ne estas veto, sed investo.

Johano tuj vetis je Narciso. La vetkurado okazos en alia urbo, sed dank' al la komputiloj oni povas ĉie veti, eĉ hejme, sed estas pli agrable sidi en la grandmagazeno babilante kun aliaj vetemuloj, atendante la finan rezulton. Cetere, kial ne intertempe provi la kvinminutan vetadon? Nur kelkajn monerojn! 25 22 18 27 34 23 54 07. Nur hazarde elektitaj ciferoj. Atendo. Kvin korektaj. Gajno! Bedaŭrinde multaj aliaj vetantoj same havas kvin. Do, nur eta gajno. Tamen iom. Oni devas provi denove. Ba! Malgajno. Kaj denove. Ba! Refoje malgajno. Tamen restas dek minutoj ĝis kiam oni scias pri la rezulto de Narciso. Oni provu denove. Aĉ! Denove malgajno. Kia malbonŝanco. Feliĉe Narciso gajnis. Do, li preskaŭ ĉion rericevis.

Jes ja! Li promesis kuiri hodiaŭ. Pli bone aĉeti nun, ĉar li jam estas en la magazeno. Espereble nun la mono de la fonduso alvenis al la konto. Do, unue li bezonas monon.

Iri al la banko. La mono venis al la konto. Estas tempo iri hejmen por kuiri, ĉar kiam la edzino laboras li kompreneble kuiru, sed restas iom da tempo, kaj li povas iom pli ludi en la grandmagazeno. 27 65 23 54 01 02 25 33. Li ne povas malgajni. Por esti tute sekura li preĝas al Dio. Aĉ, bedaŭrinde malgajno. Li aĉetas iom malpli kostan manĝaĵon. Morgaŭ li tamen gajnos, kaj aĉetos pli multekostan. Fakte, kaĉo ne estas malbona manĝaĵo. Multaj bonaj sportistoj manĝas kaĉon. Tion oni diras en la reklamaj filmoj de la muelila industrio.

La postajn semajnojn kaj monatojn kaj jarojn preskaŭ ĉiutage la samo okazis. Johano gajnis kaj malgajnis. Plej ofte li malgajnis. Post kelkaj semajnoj la edzino komencis plendeti ke la manĝaĵoj ĉiam estas tiel simplaj — kiel manĝaĵoj de arbarlaboristoj en kabano. Johano ploris kaj promesis pli bonajn estonte… ĉar li havis profitodonajn planojn, sed nenio okazis. Vestaĵojn por la infanoj la edzino komencis aĉeti en magazenoj por uzitaĵoj. Ne estis mono por feriaj vojaĝoj, aŭ simple ne tempo, ĉar Johano fervore ludis por gajni la milionon.

Post du jaroj la edzino minacis ke estos eksgeedziĝo, se Johano ne petos ajnan laboron. Li devis konfesi ke la tuta mono estis forludita, kaj promesis pliboniĝon.

La tagon poste li kun pezaj paŝoj iris al la komunuma laborperejo por peti laborlokon.

— Ion ajn mi volas, — li diris.

La oficisto ridetis dirante:

— Vi estas saĝa. Oni devas akcepti ion ajn. Ekzistas nova kompanio en nia urbo. Juna lertulo fondis kompanion, kiu prizorgas la purigadon en deko da oficejoj kaj lernejoj. Oni ne povas imagi ke junulo estas tiel entreprenema. Mi donos al vi lian telefonnumeron. Estas Sinjoro Nikolao…

La familian nomon Johano bone rekonis. Li akceptis la papereton kun la telefona numero, kaj kun eĉ pli pezaj paŝoj iris hejmen por telefoni.

Laŭda mencio en Liro-2006