S E P A   Ã A P I T R O

La eksterubanoj estas je la flanko de Prücsök, sed jam sen tio estas granda problemo

Cigaro kompreneble dum la tuta tempo staris sur la strato.

Eble mi tute ne devas diri, ke pluvegis, kaj lia malnova decido rompi la kontakton kun Prücsök, nun jam maturißis en lia animo difinitiva fakto. Noktomeze lia policista konato proksimißis, kaj Cigaro pro ia kaªzo, kio ofte eblas inter malnovaj konatoj, li evitis la renkontißon. Li faris ßin tiel rapide, ke li estus gajninta premion eble en atletika konkurso per sia atingita rapideco.

            Nun li ne gajnis premion, nur kelkajn cent metrojn, sed ankaª tio estis valora por li, ¤ar li neniel volis renkontißi kun sia policista konato. Ties ¤efa kaªzo – kaj ßi  ßenerala okazas en similaj situacioj – estis tio, ke li Ùuldis al la policisto.

            Ne multon, nur ses aª ok monatojn, sed momente Cigaro pensis tiel, ne estas urße aranßi sian Ùuldon. Dum la daªro de la tempo povas amasißi tiom da Ùuldo, kaj ßi estas avantaße rilate la instituton de la suma puno, ¤ar kvazaª laª pogranda prezo, oni taksos pli malkare la plenumotajn monatojn en la prizono. Laªeble oni faras prokrastite la moralan Justic-Bilancon de sia Librotenado, kiam laª la kontraªkontoj de la kulpo kaj la punißo la saldo estas konstatita, kaj la adresito metita en malliberejon.

            Sufi¤e malproksime, trans la trajektorio de la uzobjektoj de onjo Babette, Cigaro trovis lokon en la proksimo de la kabano.

            Pasis du horoj, kaj tiu bubina¤o ankoraª ne estas ¤i tie.

            Ãar tiuj idiotoj venigis Ùin en danßeran situacion ¤e la Muzikanta Rato. E¤ tio povas esti, ke oni arestas tiun knabinon… Tiuokaze li dikfingre elpremos la strabajn okulojn de Hümér la El¢etanta el ties kavoj, ¤ar ili devus scii, kion diri al tiu freneza bubino, kiu kaªzas nur problemojn…

            …Ja estus plej bone demandi nun onjon Babette; eble Ùi iris al Matiaso tra la  malantaªa pordo, kaj Ùi revenis el la dancamuzißo per la furgono.

            Sed li ne volis provoki tiun maljunan sor¤istinon. Kiel li observis la kabanon pli ekzakte, li vidis lumon tra la fendeto de la klappordo. Kion fara¤as nun tiu maljuna sor¤istino en sia ¤ambro maldorme? Li Ùteliris tien kaj enrigardis scivoleme…

            Nu jen!

            Ludoviko la Saßa estis interne kun la olda megero. Kiel?… Ãu eble malfrua idilio pektißas inter ili?

            Li premis sian orelon al la muro. La Dormema Elefanto parolis ßuste tiam.

            - Nenio malbona povas okazi al Ùi… - li diris kun iom da maltrankvilo kaj iomete frostotremis pro la malagrabla vetero malantaª sia pluvmantelo, havante plenan, laªnaturan aspekton. – Iri en balon sen invitilo estas altrudißo. Sed, bedaªrinde, la leßo ne punas tion, kvankam senkonsidere de la kazo de fraªlino Prücsök, laª mia opionio ßi meritus ¤efan lokon en ¤iu kriminala kodekso. Sed mi ne sicas, ¤u sinjorino Babette estas klarvida pri tio, ke la kriminala procesregularo estas sufi¤e malmoderna en la tuta mondo. Urßegas fari ion tiurilate!

            - Nun ni devas fari nenion – opiniis onjo Babette laªjure -, ¤ar Ùi ne estas tia knabino, ke Ùi forvagu. Sed Ùi estas tre ventkapa.

            - Mi pensas, ke sinjoro Cigaro, kiu estas specialisto pri la perforto, konvene aplikata kontraª soluloj, li defendos Ùin en neatendita situacio – li diris, ne sen ¤iu maltrankvilo, kaj li reveme purigis sian dikan monoklon per stria kapkusentega¢o, eltirita el la interna poÙo de sia pluvmantelo. Iafoje li Ùovis tiun kapkusentega¢on en sian unusolan manikonk, kiel la barokaj diplomatoj faris tion en salonoj, kies aero estis plena de intrigoj. Tiu stria kusentega¢o verÙajne estis honora, silka naztuko ¤e Ludoviko la Saßa. La blankhara fiÙvendistino tre miris pri lia procedo, sed Ùi diris nenion, ¤ar nekompreneble en la proksimo de la Dormema Elefanto Ùi falis en tiun trankvilan kaj komplezeman animstaton, kiu kutimas regi Ùin nur en la oficejo de la sinjoroj en la urbodomo, kiam ili venigis Ùin pro la aferoj de lok-okupo aª pro neglekto de certaj reguloj.

            Estis escepto, kiel ankaª nun, se temis pri la severa apa¤o, pri la akompananto de Prücsök. Ïi ¤esigis ¤iun favoran, animan konstelacion.

            - Tiu Cigaro estas la kaªzo de ¤io, kaj iam mi batos lian vizaßon per kalandrilo.

            - Iu iradas ekstere – diris Ludoviko la Saßa, ¤ar rapidaj paÙoj malproksimißis, Ùmacante en la koto, Ùuojn-restiga.

            Kaj li denove purigis sian monoklon.

            - Balo – konsolis la fiÙvendistino sin mem – fine ja povas daªri ßis mateno.

            - Sed ne la rolo de la knabino. Kvankam eblas, ke tiu psikologio trompas.

            Onjo Babette konsente kapjesis:

            - Nuntempe jam ¤iu trompas. La glaciisto redonis al mi kvin soldojn malpli!

            - Oni nur tiam povas konsideri ßin trompo, se la intenco estas pruvebla.

            Malfrua vizitanto signalis, ke li volas enveni. Tiu signalo estis ununura piedbato, pro kio la tuta kabano skuißis.

            - Haltu, fripono! – kriis onjo Babette. – Mi polvigos la glazuron sur vi per la kuireja tablo!

            - Ne boja¤u tiom, ¤ar mi batos vin je la buÙo! – kriis Hümér la El¢etanta. – Patro Korn demandas, ¤u tiu freneza rano jam revenis hejmen, ¤ar ni volas fermi la drinkejon, kaj ¤iu gasto ankoraª sidas tie!

            La klappordo malfermißis, kaj sitelo da akvo kun skvamoj verÙißis sur la spiliston. La klappordo fermißis. Hümér la El¢etanta tuj rekuregis en la drinkejon kaj raportis:

            - Onjo Babette diris, ke la knabino ankoraª ne revenis hejmen, sed ili atendas Ùin en ¤iu momento. Kie estas viÙtuko?

            Patro Korn kapbalancante elprenis el sia poÙo la horloßon de la prezidento de la nederlanda kant-asocio.

            - Balon ne povas daªri eterne. Kiam komencißas la interbatado en tia loko?

            Bull la Kava Korno, kiu jam estingis la lampojn ¤e la seka doko post la unua , horo, revenis kun Marie la Vidva. Ãar la juna vendistino petis la grandegan Bull-on la Kavan Kornan, ke foje li montru al Ùi tiun ¤i ¤irkaªa¢on ankaª en mallumo.

            - Rita Kamelio! Glason da grogon al sinjoro Kava Korno.

            Mandareno la Tantiema, kiu ludis renoncon kun Bob la Malforte-batu, pugne frapis sur la tablon.

            - Mi diras tion, iu telefonu por ekscii, ¤u la knabino ankoraª estas tie!

            - Tre bone – diris Patro Korn kun gala Ùerco. – Hümér la El¢etanta! Telefonu al la kazino de la stratangulo, kaj diru, ke la gastoj de la Muzika Rato demandas la  komandanton de la urbo, ¤u Prücsök jam venos?

            - Vi estas senkora hundo! – kriis Atestulino.

            Ïenerale ili estis nervozaj. Hokbatanto, la Kandidato prenis sian pipon per siaj kremkoloraj kojnodentoj tiel forte, ke ties fino rompißis. Ili ne havis emon al la kartludo. Ludi renoncon estas sufi¤e malfacile. La regulo estas tio, ke la partio daªras ßis dek poentoj, kion oni notas. La esenco de la ludo, ke oni povas trompi, sed se ies trompo estas malkaÙita, li devas pago kvindek centimojn al la kaso, kaj post dek malkaÙitaj trompoj li eksißas el la ludo. Oni krias renocno okaze de la malkovro de la trompo, kaj ßi estas sufi¤e ekzaltita ludo, ¤ar antaª du semajnoj Bruno Jessik eksißis el la ludo tiel, ke li falis dum partio de sur la unuaetaßa ¤ambro, kaj oni liveris lin en hospitalon kun frakasita kranio.

            Mandareno la Tantiema estis rekonita ¤ampiono de la ludo. Li cetere estis nemalhavebla persono en la havenkvartalo. Li portis pretajn planojn pri loßejoj, kiuj estas negardataj, kien kondukas facile malkonstrueblaj kelomuroj, kaj kiam liaj kunuloj revenis el la laboro, li ricevis tantiemon. Li mem estis unuokula kaj lama, neeblas labori kun tia personpriskribo.

            - Kio estas al Prücsök? – demandis Bull la Kava Korno.

            - Mi ¢us telefonigis al la komandanto de la urlbo - ripetis la idiotan Ùercon Patro Korn. – Kial vi demandas min? Rita Kamelio! – li kriis al la kuirejo. – Donu al mi glason da rumo; oni nervozigas min!

            - Mi eldiras: de kiam tiu leter-skriba¤ulo estas kontraª Pröcsök, spite al ¤io, mi persistas apud Ùi! – kriis Marie la Vidva, en kies okuloj hodiaª eklumigis strangajn brilojn la manipulanto de la lampoj. – Ãu vi, Patro Korn, timißis de Bill la Masakra, la KaÙißanta? Viaj okuloj povus forbruli pro honto!

            Nun la ostrovendisto kriis de malantaªe, el la fino de la drinkejo, ¤ar li ne enlitißis frue, malgraª lia kutimo.

            Eble Bill la Masakra formetis la knabinon el sia vojo, kaj ni sidas ¤i tie!

            - Tio estas sankta vero! Mi diras nur tion, ke multe da aferoj Ùarßas la animon de la viroj… - oratoris Marie la Vidva.

            - Nek la virinoj estas pli bonaj – murmuris Hokbaton Al Li, la Kandidato per sia  trenata, basa vo¤o. Hokbaton Al Li ja estis eksißinta maristo dum jardekoj, kaj lia vizaßo similis al tiu de porko, sed de kiam li vivis sur la kargoÙipo, kaj Ludoviko la Saßa, kiu onidire estis advokato iam, li loßis ¤e li, luante la ilarkeston kiel liton: li ricevis la nomon Kandidato. La Dormema Elefanto diris la unuan fojon pri li, ke mia kandidato kunportos la petskribon, ¤ar la saßa kapo kompreneble okupißis ankaª pri sekreta skribado de dokumentoj, li tamen vivis en ununura pluvmantelo, kies kaªzo estis tio, ke li bedaªrinde estis sperta ankaª pri la juro.

            - Kiu demandis vin?! – kriis la vendistino.

            - Kiu alparolis vin? – grumblis la Kandidato.

            Marie la Vidva turnißis al sia lampa kavalerio post la insulto.

            - Ãu vi lasas tion?

            - Jes! – respondis sincere la financa ministro de Prometeo, kiu manipulis surtere la lumon, Ùtelitan el la universo. – Li batos min.

            - Hontu!

            - Vane vi ekscitas min – diris la lampisto.

            Hokbaton Al Li estis larßÙultra, dika kaj malaltfrunta homo. Nun li malrapide levißis.

            - Kial vi ekscitißas pro tiu bubino? – li demandis per trenata vo¤o. – Ïi ne estas infanvartejo sed haveno.

            - Vi povas esti infanvartisto ¤e la knabino – replikis Marie la Vidva -, se taªga loko estas por vi la frenezulejo.

            - Mi volas pagi! – kriis la lampisto, en kiu aªrore estingißis ¤iu entuziasmo al Marie la Vidva.

            - Ïi estas fripona¢o – kriis Marie la Vidva, en kiu brulis eterna fajro de la arda entuziasmo, neestingeble.

            - Post la okazinta¢oj ni staros je la flanko de Prücsök spite al ¤io! – kriis Bob la Malforte-batu. - Ankaª Turkino la Delikata decidis tiel vespere.

            - Pereu Bill la Masakra!

            - Eblas, ke la kadavrotransporta aªto ricevis gumdifekton post la balo – pensadis la ostrovendisto.

            - Ne! Tio ne eblas. Sur la radoj estas kompaktajn kaª¤ukajn mantelojn – interrompis Francisko la Plora¤anta, kiu estis Ùtelisto de pneªmatikoj. – Ïi estas sespersona kadavrotransporta aªto per kiu la knabino venos.

            Ïenerala nervozißo sidis en la Ùvebanta fumo de la ejo, peza pro la haladzo de akvozaj vinoj kaj tramalsekißintaj manteloj.

            - Ni ¤esigu tion – diris Mandareno la Tantiema al sia kartlud-partnero. Li estis tiel nervoza, ke li ne povis koncentri, kaj li konstante ludis honeste.

            Tiam alvenis Hümér la El¢etanta spiregante, kaªzante ßeneralan konsternißon, li ekparolis jene:

            - Mi telefonis al la kazino, sed la komandanto de la urbo jam ne estis tie, mi parolis kun la oficira ¤efprokuroro.

            - Ãu vi telefonis?…

            - Li diris tion, ¤u ne?!

            Tiam jam ¤iu staris konsternite.

            - Mi demandis de la oficira ¤efprokuroro, kio estu, ¤ar sinjoro Korn mesaßis al la komandanto de la urbo, ke li volas fermi la drinkejon, kaj ni atandas la knabinon… La komandanto de la urbo foriris, ¤ar matene okazos paradmarÙo. La oficira proluroro salutas sinjoron Korn, kaj li mesaßas, ke Prücsök estas survoje hejmen, en la societo de la urbestro.

            Ili kunrigardis kun malfermita buÙo. Tiu idioto telefonis! Al la komandanto de la urbo! Kaj li konas Prücsök-on!

            Tiu nazmukulino tenis sin brave!

            Hokbaton Al Li ekstaris kaj ekiris. tirinte sian pantalonon sur sian ventregon per unu movo:

            - Gravas, ke Ùi estas sana! Se nur tiu strabulo diras la veron.

            - Mi mensogos ßuste al tiuloj kiel vi! – respondis malestime Hümér la El¢etanta. – Oni diris, ke Prücsök ¢us ekiris, kaj ankaª la urbestro estas kun Ùi.

            - Ãu la urbestro estas en la aªto?! – kriis Patro Korn timißinte kaj kriis en la kuirejon: - Rita Kamelio! Ni hisu la nigran standardon! La urbestro mortis.

O K A   Ã A P I T R O

Kaj la lavango ekrulißas: piedpinte

- Mi tre ßojis, ke sinjoro urbestro akompanis min – diris Prücsök, nun jam havante la paroltonon de la nobeluloj, kiam Ùi gracie elaªtomobilißis kaj staris unupiede, kiel cikonio, ¤ar Ùi perdis sian Ùuon ie. Ïuste la pli belan. Sur ßi estis ankaª orkolora papilio. Ne estas mirinde, ke dum ascendo ßi fluge falis de sur Ùia piedo.

            Cigaro, la severa apa¤o proksimißis kun silenta pluvego, el liaj manikoj, pantalontuboj verÙißis la akvo, kaj li estis tia, kiel ia vivißinta tegmentdefluilo. La lastaj okaza¢oj suferigis lin tiom, ke li farißis rompita homo. Li diris nur tion silente:

            - Kial vi staras ¤i tie sur unu piedo?

            Onjo Babette kaj Ludoviko la Saßa kubutumis en la malsuprenigita klapfenestro kun malfermita bruÙo, kiel nobelaj gastoj de proscenia loßio. El la fino de la strato alvenis en silenta marÙo la gastoj de la Muzikanta Rato, gvidate de Patro Korn, kiu pro sia burßa naturo tenis super sia kapo la pluvombrelon de teozofino Esmeralda Glazumov Tropp, kio estis lia iu plej bona a¤eto, ¤ar li pagis por ßi nur 20 frankojn, kiam Aªrelo la Ãifona eksciis jam dum la unuagrada proceso, ke la pluvombrelo valoras unu kaj duonjaran punon.

            Marie la Vidva repidegis tra flako, disÙprucante veran akvofalon, kaj Bull la Kava Korno sekvis Ùi kun sia dumetra stango.

            La fermita durada ¤aro de la ostrovendisto grincadis.

            - Kie vi estis, nazmukulino? – kriis la fiÙvendistino.

            Schzlteis, la Ïemeloj kriegadis kontente el iu de la proksimaj domoj:

            - Tiu Prücsök estas bona tipo! Mi ¢uras, ke li estis la urbestro! Babette, se vi havas prudenton, vi nun elmar¤andos el la loktarifo!

            Trenata, basa vo¤o rimarkis el la profundo de kelo, indigne, sed milde:

            - Silentu…

            Cigaro levis la knabinon tre singarde kaj ekiris kun Ùi tra la flakoj al la kabano. Onjo Babette rigardis la lavpelvon kun milda tento, sed ¤i-foje Ùi regis sian damaßan pasion.

            La marÙo, rekrutißinta el la gastoj de la Muzikanta Rato haltis duoncirkle antaª la doma¤o, kaj post nelonge Prücsök aperis sur la balustrado de la proscenia loßio: sur Ùia dekstra piedo Ùi portis iun el Ùiaj enormaj Ùuoj, anstataª la silka Ùuo, kiu fluge falis kun la orkolora papilio. £i estis tia, kiel marioneto, kiun oni sidigas sur unucentimetran scenejon. £iaj papuo-buklaj, Ùtal-nigraj haroj nun jam ridetis pri tio, ke iam oni devigis ilin sub la jugon de daªra ondo.

            Ie malantaªe aperis Hümér la El¢etanta kaj la usona studento, kun siaj desegna¢oj, sed aperis ankaª Turkino la Delikata, kaj estis bone videblaj Ùiaj pitoreska, vasta pantalono de sia kafeja uniformo kun ties oraj broda¢oj sub Ùia malseka, celofan-mantelo. Kvindek membra grupo da viroj sekvis Ùin.

            - Knaboj! – komencis Prücsök kun tia elano, kiu igis iam Napoleonon al tio, ke li nomu siajn demoralißintajn homojn soldatoj dum lia decida oratorado, kiam ili komencis militiron kontraª Italio. – Unuavice mi petas vin teni sekrete, kion mi diros. Ni estas inter ni, nuraj bonaj amikoj, kaj vi gardas multajn sekretojn pro via ekzistado.

            £i diris tion enkonduke al siaj ¤irkaª cent rekulpißintaj amikoj kaj al la loßantoj de la strato Portugal.

            - Vi povas paroli trankvile – diris Schulteis la Ïemeloj ie de la alto -, kion vi diros inter cent kvar okuloj, ni enterigos tion, kvazaª morta piko estus trafinta ßin per tran¤ilo.

            - Mi atendis tion de vi. Dum la hodiaªa balo Mervin, kiu estas mia samklubano en la oficira kazino, amike konsultis kun mi pri la afero de mia patro. Li diris tion, ke mi trankvile partoprenu la balon, li notos precize sur paperon, kion mi devas fari rilate la diskretan krimaferon de mia familio.

            Oni ekmurmuris. Nur menciinte la nomon de Mervin, la eksterubanoj kolerißis. Prücsök disetendis siaj brakojn, kvazaª Ùi dirigentus sian orkestron, kaj farißis silento.

            - Nun lasu min ankoraª paroli! Temas pri tio, ke mi longe balis sidanta en la antaª¤ambro de Mervin sur la etaßa koridoro de la kazino, kiam aperis servisto kun malgaja vizaßo, tiel nomata lakeo. Mi alparolis lin, ke li demandu mian kolegon Mervin-on, kio estos, ¤ar mi lasos lin ¤i tie. Tiam li demandis min, ¤u mi atendas instrukcion de Mervin? Mi diris al li: kion li pensas, ¤u mi estas ¤i tie kiel ornamo de la antaª¤ambro? Tiam li diris, ke la letero estas ¤e li kun la instrukcio, kaj li transdonis ßin. Tiuj lakeoj estas tre alkutimißintaj al la trinkmono, mi do pensis, ke mi petas de li dek frankojn. Li ne povas rifuzi tion rilate la gaston. Sed alia kutimo estas en balo, kaj  preterrapidanta ataÙeo aªdis tion, kiu donis du mil frankojn al mi.

            Oni ekmurmuris kontente.

            - Mi rimarkas, ke ßi ne signifas tion, ke Hümér la El¢etanta matene tamen inspektu la okazejon sub la glaciÙranko, ¤ar onjo Babette venos por la franko, kiam Ùi faros sian antaªtagmezan promenon kun la lavpelvo kaj Ùutrotirilo.

            - Tiu mono rulißis aliloken… mi jam ser¤is ßin – kriis la spilisto.

            Kreteblanka lunlumo ¢etißis sur la strateta¤on, kiu vaporis, Ùmacis, plaªdegis post la abunda pluvo. Longaj, kurb-tegmentaj domoj kun nigraj fenestroj staris malregule, fuÙkonstruitaj unu sur la alian, kelkaj el ili estis kvinetaßaj, sed tiel, ke la lignoÙtuparo kunligas kvin unu¤ambran loßejon.

            La popolo de la strato aªskultis la sekreton de Prücsök kun antªsento de proksimißantaj,  grandaj eventoj.

            - En la balo Mervin prezentis al mi anglan lipharan, belegan soldaton, kapitanon Deboulier, kiu hodiaª nokte kunportos ian kurieran leteron en urbon Tanger, al grava negro. Mervin diris dum la prezentißo, ke li havas planon, kvazaª ßi estus veninta en lian kapon tie. Kaj li notos tion al mi, ¤ar mia patro liberißos tiel.

            - Tempo – kriis Schulteis, la Ïemeloj. – Rezulto!

            - Lasu Ùin! £i bone parolas… rimarkis Mandareno la Tantiema, ¤ar  generale pla¤is al li, ke la knabino sukcesek reprezentis la eksterurbanojn en tia eleganta loko.

            - Tempo, Prücsök! Rapidu per la rakonto! Tempo! – ßojkriis tamen Schulteis, la Ïemeloj.

            - Poste mi supreniris en la antaª¤ambron, kaj mi sidante sur seßo balis tie, ßis la severa servisto venis kaj transdonis leteron al mi. Do tiu letero estas la kerno de ¤io. Kaj tiam mi adiaªis la lakeon, kiu havis malgajan vizaßon tiel, ke li tamen donis al mi dek frankojn, kaj mi petis lin sendi la kadavrotransportiston, ¤ar mi volas foriri. Sed la urbestro, mia kolego el la balo kunveturigis min, kaj li diris, ke li akceptas nenion por ßi. Fine ankaª li donis al mi mil frankojn. Kaj nun jam mi havas tri mil kaj dekunu frankojn, inkluzive tiun frankon, kiun la strabulo sendos, kiam onjo Babette iros promeni kun sia lavpervo kaj aplombo.

            - Kial vi kla¤adas! Jen estas la franko! – kriis Hümér la El¢etanta kaj ¢etis la moneron, sed ßi falis en la cindron apud la kabano pro lia strabo, kion Prücsök bone vidis.

            - Puf… ßi falis en la kanalon – kriis la knabino. – Tamen estus pli bone ser¤i ßin matene, kaj sendi al mi, kiam onjo Babette iros promeni kun la kuireja tablo.

            - Vi tekstas  multe! – kriis Schulteis, la Ïemeloj desupre nervoze. – Kio estas en la letero!

            - Kion vi pensas, ßis kiam ni staros ¤i tie? – demandis Bob la Malforte-batu, kiel tenor-solisto de demonstracio.

            - De kie mi devus scii tion? – respondis Prücsök. – Sed vi ankoraª ne povas esti laca, ¤ar vi side pasigis du jarojn en la prizono. – Kiam mallaªtißis la rida¤o, la knabino eltiris el la dekolta¢ de sia bluzo la leteron, la okulvitrojn kun tenilo kaj sian ¤apelon, kion Ùi jam pensis perdita. £i ßoje skupurigis ßin, kaj Ùi embarasißis, kiam du vualkukoj falis el tio en la flakon. – Nun mi laªtlegos la leteron, kiu estas eksterordinare grava. Mi rimakas, ke iu malbone edukita gasto povis meti la vualkukon en mian vesta¢on pro distriteco. Do la teksto:

„Fraªlino!

Via senprokrasta farenda¢o estas la sekva: Turnu la kapon de la kuriero, kaj vi mem kunportu la leteron al la adresito.

Doktoro Mervin.”

            - Kia afero ßi estas? – kriis Schulteis en sian man-megafonon. – Kiel konsideras vin tiu hieno?

            Estis granda murmuro, flustrado.

            Prücsök svingadis, kaj ankaª Ùi estis nervoza:

            - Mi petas ßeneralan fermon de la buÙoj! Tiu Mervin ne estas stulta homo, kaj li bone scias, kiel li povas helpi min. Vi ne komprenas la aferojn de la sinjoroj, ¤ar vi ne kutimas partopreni balon. La registara komisaro proponas kontraªkonton, kiel Marie la Vidva al Rita Kamelio. Se mi malaperigos Deboulier-on kun la letero, tiam Mervin liberigos mian patron!…

            - Sed kial li elektis ßuste vin? Ãu li ne havas sufi¤e da homoj?

            - Ãu eble vi vidis, ke mi pla¤as al la kapitano… - Ùi diris kaj farißis fajrorußa. – Ãu ankaª la £tipkrurulo atentis ¤iam tion, ¤u la murdisto pla¤as al la viktimo? Tiel farißis spionino tiu japana Kiri Mata!

            - Hara Mati! – kriis Gnomo la Enorma korektante.

            - Tio estas japana murdo – diri Patro Korn. – Se generalo malvenkas, tiam li faras al si Mata Hari.

            - Ankaª mi aªdis pri tio – kapjesis Bull la Kava Korno. – Sed la sinmortigo estas aktuala nur tiam, kiam pasis dudek kvar horoj, kaj li ne povas pagi.

            - Gesinjoroj! – komencis la Dormema Elefanto. – La  vorto harakiri, signifas tion…

            - Parolu pri la letero!

            - Do… Laª mi, tiu doktoro Mervin, pri kiu ni scias, kiel kruela li estas, se temas pri liaj celoj, li petas rekompencon por helpi fraªlinon Prücsök.

            - Ïi estas ¤antaßo!

            - Ne tute – avertis la Dormema Elefanto Marie-n la Vidvan de facilanimaj supozoj. – Ïi estas maljusta ofica devigo, tiel nomata Nötigung, sed ne vis absoluta, kaj ne vis compulsiva. Ludoviko la XIV-a foje…

            - Alifoje! – kriis Turkino la Delikata. – Diru la esencon!

            La mallaªta, malgaja, raªka vo¤o de Ludoviko la Saßa sonis super la strato kiel zumado de pli granda muÙo.

            - Tiu afero certe apartenus al la Intelligence Service, sed Ùajnas, ke Mervin ne kuraßis konfidi tion al ili. Ãu vi jam aªdis pri la Intelligence Service?

            - Kial vi mencias ßin tiom? – kriegis Cigaro, kiu pasigis kelkajn monatojn iam en la malliberejo pro ora servico. – Nek ni estas idiotoj!

            - Bonvolu ne ßeneraligi – protestis Prücsök. – Parolu Ludoviko!

            - Bedaªrinde, tiu senindulga homo komisiis sian favoratan protektaton per neebla tasko. Knabino, kiu havas neniun en la mondo, se konsidere ankaª nian amikecon…

            La eminenta juristo simple flankenÙovis la knabinon:

            - Do, nun sekvos mi! Ãi tie nun ni fondos – Ùi kriis akresone – la servicon de la eksterurbo en la plej granda sekreto. Ni faros tiun mokinciton! Kiu ne volas partopreni ßin, tiu povas foriri, kaj la pli singardaj loßantoj povas enlitißi.

            - Diru, kion ni faru!… Ni helpos al vi!

            - Dankon, miaj estimataj amikoj! Unue ni devas nuligi la aferon de la kapitano. Li devas malaperi. Kaj mi esperas, se vi prenos lin en viajn manojn, e¤ tiam li malaperos. Kiomope ni estas! – tiam ili jam estis ¤irkaª cent kvindekope. – Kiel ni kunvenis, ni forÙteliru nerimarkite.

            Cent kvindek homoj jesis, pretaj forÙteliri nerimarkite.

            - Ni aªskultu Ùin!

            - Fermu vian buÙon, Ïemeloj!

            - La plano estas terure simpla!… Jen: Unuavice – klarigis Prücsök – Cigaro surgrimpos la semaforon, li manipulos tion montri halton, akirinte la leteron, li portos ßin en Tanger-on kaj ni atendos lin silente.

            - Kia idiota¢o ßi estas denove?! – kriadis Cigaro – mi tutcerte ne partoprenos tion, ser¤u alian frenezulon!

            - Se ne, tiam ne… Mi jam neniel povos fari kuraßulon el vi.

            - Vi tuj ricevos vangofrapon, se vi sen¤ese parola¤os… - furiozis Cigaro, sed li ne deaªrigis, ¤ar li apenaª havis tempon salti de antaª viandomuelilo, kiu haste alvenis el la direkto de la kabano, laª regula trajektorio al lia kapo.

            - Se mi denove ekvidos vin en la ¤irkaªa¢o, mi glados vian vizaßon per fajra gladilo! – kriis onjo Babette, kaj Schulteis, la Ïemeloj akre kriis kvazaª el la Ùnurara subtegmento de la sceno:

            - Ni amu unu la alian!

            - Vi staros sufi¤e malproksime – diris Prücsök la militan planon. – Ãirkaª je ducent tridek metra distanco de la semaforo trovißas malgranda arbaro. Vi kaÙißos tie. Ankoraª estas bezonate leda aktujo, ilaro, kaj mi venos, kiel la fascino nomata, Verda Rido. La maljunaj viroj, la virinoj kaj Cigaro restos hejme pro indulgo.

            - Gardu vin, mi atentigas vin!

            Neniu komprenis la milatan planon, sed ili entuziasme jesis. Ãiu preparis sin por ekriri, kaj la proponon de la lampisto ekkanti, ili rifuzas unuanime kaj flustrante, rilate la sekreton, ili tamen havis bonan humoron. Schulteis. La Ïemeloj portis tute novan pantalonon de doganisto kaj sufi¤e foruzitan, nigran sport-¤emizon de banestro, li surmetis sian ¤apelon kaj ßoje kriis al la strato:

            - Atendu, ankaª mi venos!

            Kaj li venis.

            Kaj venis Prücsök, kiu aspektis en sia enorma maldekstra Ùuo plie £tipkrurulino, ol Verda Rido. £i ekiris gvidante siajn amikojn, kaj ili ¤iuj sekvis Ùin, escepte la severan apa¤on. £ovinte sian manon en la poÙon, li ignoris la societon.

            Tiam grandega, nigra ombro amike surÙprucis la mitingon. Matiaso alvenis per la  furgono.

            Ili vivuis lin!…

            …! Kaj aªrore fantomeska marÙo iris sur la strateta¤oj de la malnova urboparto de la haveno. Cent kvindek sovaßaspektaj homoj nerimarkite sekvis knabinon, kiu portis vesperfestenan robon…

N A º A   Ã A P I T R O

Atentu, se la trajno haltas!

Nun vere eksplodis la tempesto. Ïi eksplodis tiel, ke la radio, telegrafo, telefono tage-nokte funkciis pro tio. Altrangaj diplomatoj kaj mondfamaj scenarlibret-verkistoj cerbumadis dum tagoj pri la solvo.

            Vane!

            Kiel mi jam menciis tion en la romano, Prücsök opiniis tiel, ke knabino sola ne povas batali kontraª la sorto, sed Ùi ne akceptis tiun opinion siaflanke. Kaj Ùi komencis agi kontraª la sorton. Sed tiel, ke ßi longe rememoradis.

            La sorto!

            Ãar certe ankaª la sorto surprizißis pri tio, kion tiu knabino Ùutegis sur siajn homkunulojn!

            La kuriero ekveturis en Tanger-on per ekspresa trajno, por ke li kunportu gravegan leteron.

            Nenia problemo. Li estas tridek kvin jara, belege dekorita, cent okdek centimetrojn alta, bonege kvalifikita soldato. Li unuarange vespermanßis, kaj entrajnißinte li metas la flavan aktujon kun blazono sur la vidalvidan sidlokon, poste li ekfumas cigarona. Lia pulso: okdek unu.

            La  trajno ekveturas: je la tria horo kaj dek minutoj.

            Kaj je la tria kaj kvindek minutoj: li estas emerita, fiaskinta, prirabita homo.

            Preskaª senhejmulo.

            Li ne havas alton. Lia pulso estas cent sepdek. Emerito.

            Kiel ßi okazis? Tiel:

            Kapitano Deboulier mire rigardis tra la fenestro eksteren. La trajno haltis interstacie kaj dignoplene puÙblovis fumon, kvazaª ßi estus ia satmanßinta monstro dum siesto.

            Kio okazis?

            La semaforo signalas halton… - kriis la konduktoro.

            La kapitano residißis. Vidalvide al li estis la helflava aktujo, kun franca blazono, kaj sur ßia prenilo penda¤is lia nomkarto en leda kadro. Stranga. miaªa vo¤o eksonis tiam:

            - Alo boy!

            Marlene Dietrich staris ¤e la pordo!

            Kompreneble en la persono de Prücsök.

            - Alo boy! – Ùia komencis denove. – Ni havas belan veteron!

            £ultre Ùi apogißis al la klinko, Ùia korpo kurbißis inter Ùiaj genuo kaj kolo, Ùi tiris sian maldekstran Ùultron apud sian mentonon, Ùi metis sian dekstran manon surkoksen, kaj Ùi tenis longan cigaredingon inter siaj dentoj por fumi. Anticipe iu eble vangofrapis Ùin, ¤ar pro la disÙmirita ru¢o sur Ùiaj liprandoj Ùi similis al terura, goteska bildo. Ankaª Ùia nazo estis farbita per tio, tiel Ùi aspektis, kiel kronika alkoholisto.

            Kaªzis al Ùi multe da zorgoj, kion diri unue, kaj Ùi trovis tiun krion „Alo boy” la plej originala. Preminte sian kokson pli malsupren, levinte sian Ùultron pli supren, Ùi ekridetis, kaj pro tio Ùi aspektis, kiel buÙepafita tigro. La kapitano sidis sur sia loko konsternite kaj atendis la atakon en ¤iu momento.

            - Ni havas belan veteron – diris la knabino, kaj Ùi volis rideti e¤ pli flirteme, sed pro nepripensita enspiro de fumo kaptis Ùin tusatako, kaj Ùi batis sin je la brusto tiel, ke Ùia kapo frapißis al la rando de la pordo, pro kio Ùi subite falis sur la veluran sidejon.

            - Akvon… - Ùi stertoris, sed Ùi volis resti flirtema.

            - La kapitano verÙis akvon en glason el sia ladbotelo kaj trinkigis la knabinon. Nun evidentißis tio, kion Prücsök volis kaÙi ¤e la pordo, retirinte sian piedon, ke Ùi portas anstataª la perdita balÙuo trotÙuon n-ro kvardek kvin, kiu okaze de fanto-ludo signifas valoron kvindek kun la kvarta kera reßo, malliberißanta malantaª la trua plandumo.

            - Kiu vi estas, kaj kion vi volas? – demandis la kapitano.

            Prücsök redonis la glason feli¤e ßemanta. Pro la humido disÙmirita ru¢o deformißis al tia Ùvelinta mildeco dum tiu rideto, kiel la fizionomio de la saßaj bubaloj Tihamér aª Ödön rime parolantaj en animala filmo. La kapitano nun jam diris kategorie:

            - Kiel vi venis ¤i tien? De kie vi fußis?

            - Dankon, sed ßi estas idiota¢o. – Levinte siajn okulojn al la ¤ielo, Ùi movis siajn Ùultrojn antaªen-malantaªen, kiel sandolin-remisto.

            Nigra strio videblißis sur Ùia vizaßo, de Ùia frunto ßis la mentono, laª vertikala akso. Tiu preciza olea strio restis sur Ùi tiam, kiam Ùi frapis sur sian bruston, kaj Ùia kapo batißis al la rando de la glitfolda pordo.

            - Estas nekompreneble, kiel vi venis en la trajnon?

            - Ho, vi stultulo – Ùi diris mallevinte siajn palpebrojn, kun lipoj larßißintaj minimume duon metron, kio povas okazi ¤e Walt Disney nur tiam, kiam kubutante sur la desegnofolio li ekdormas sur la buÙo de la ludema gras-bovo, nomata Adalbert. – Ni ja kune promenis reve en la balo. Ãu sinjoro kuriero jam forgesis tion?

            - Ãu vi estas tiu? – miregis la kapitano. Mi ne forgesis vin, sed de tiam, knabino, vi multe Ùanßißis en via homa ekstera¢o.

            - Sinjoro kapitano! De noktomezo e¤ momenton mi ne ¤esis forgesi vin. – £i sentis, ke Ùi ne estas senpera, do memorinte la atentigon de Ludoviko de la Saßa, Ùi ser¤is tre simplan esprimon, kaj Ùi ekparolis jene: - Krome…

            Sed Ùi ne povis daªrigi, tamen Ùi opiniis tiel, ke ßi en si mem estas sufi¤e senpera kaj simpla, Ùi do ripetis tion ßemante:

            - Krome…

            - Kara fraªlino – respondis la kapitano al tiu rimarko, iom nervoze -, vi ankoraª bezonas predikaton de troa neplenaßeco, kion karakterizas ofta nazblovado, kaj ßi estas la kupeo por la kurieroj, kien nekompetentuloj estas malpermesate enveni…

            - Sinjoro kapitano! – Ùi kriis kun doloro. – Ãu vi senßene el¢etas damon?

            - Bedaªrinde, - rekonis la kuriero malgaje. – E¤ tio povas okazi, ke mi kondukos vin je la orelo en vian infan¤ambron, de kie vi fußis.

            Sed li devis ridi, ¤ar Prücsök eltiris la tenilon de siaj okulvitroj el la dekolta¢o, kaj Ùi diris tion:

            - Pfu!…

            Dume Ùi diste etendis sian etfingron de sia mano.

            - He, konduktoro!… Ãi tie estas kupeo por oficiraj kurieroj… - kriis iu nun malsupre. – Mi estas mesaßisto per aªtomobilo. Mi ser¤as la sinjoron kapitanon.

            - Venu ¤i tien! – diris Deboulier al la proksimißanta homo, portanta mantelon el ledo, antaª ol la alrapidanta konduktoro povintus respondi.

            Sed nun li aªdis brueton malantaª si kaj turnißis.

            - Hopla!… Jen vidu, la bestieto!

            Prücsök estis foriranta. Kaj Ùi tenis la flavan, grandegan, blazonan aktujon en sia dekstra mano. Deboluer saltis al Ùi, sed li retroklinis sian kapon blasfemante, antaª ol lia nazo estus batißinta al la frapfermißanta pordo. Kiam li Ùirmalfermis, Prücsök jam estis sur la Ùtuparo. La kapitano ankaª ¤i tie preskaª batvundis sian frunton.

            Kiel rapidmova scirurino Ùi estas!

            Sekvinte Ùin, Deboulier jam ne vidis Ùin sur la taluso. Sed aªdißis bruo de lavango de movißantaj Ùtonoj, kiam Ùi derulißis, doninte la mortpikon pro indulgo al la ruinoj de sia vesperfestena robo. Deboulier ne prenis la aferon, kiel Ùercon. Li jam tenis sian revolveron en la mano, kaj preterkure li rekriis al la led-mantela mesaßisto, aperanta sur la Ùtuparo.

            - Bonvolu diri, ke la trajno atendu!

            - Vi povas esti trankvila. Ne ßenu vin, sinjoro kuriero! – Kaj la kuriero apenaª malaperis el la vidkampo, Cigaro, ¤ar li estis la mesaßisto, diris al la alvenanta konduktoro: - La sinjoro kapitano mesaßas tion, ke li ne revenos. Li vizitos siajn provincajn parencojn.

            Dume la semaforo signalis pluveturon, ¤ar Schulteis, la Ïemeloj donis Ùraªbingon, kiun li cetere uzis, kiel honoran butonon sur sia mantelo, kaj tiel ili ekfunkciigis la signalilon.

            Starante sur la Ùtuparo de la trajno, Cigaro mansvingis al la malproksimißanta kuriero emociißinte. Ãar la sentoj estas kontaßaj, ankaª la trajno ekmovißis.

D E K A   Ã A P I T R O

Erari estas home, sed ßena

Estis tre malagrable en la afero, ke Prücsök eraris.

Nu ne multe.

La miskompreno konsistis nur tiom, ke la letero estis adresita ne al Prücsök, kaj la mencio pri kuriero koncernis ne la personon dekapitano Deboulier, sed Ùakfiguron.

            Se ne konsideri tion, la knabino grandparte bone komprenis ¤ion.

            Sed nun jam estus malfacile senkonsideri tion.

            Ãar doktoro Mervin vere volis tion, ke virino turnu la kapon de la kuriero. Nu, sed tiu kuriero estis Ùakfiguro, kiu havis tiun nomon.

            Kaj ßi estis sendita ne al reßo Mambiktu, sed ßi estis uzata al la ludo en la salonon de la oficira kazino!

            Tio estas sufi¤e granda diferenco!

            La kapo de la kuriero estas globo, kiun oni ßenerale fiksas per gluo al la skulptita trunko de la kuriero, borinte konvenan truon por fari tiun procedon. La gluo post iom da tempo, kiel tiom da aferoj en tiu ¤i mono, polvißas, kaj tiam pasiaj Ùakludantoj manke de gluo fiksas la libere turnißantan kolon per enmeta¢o, farita el papero. La blanka rando de la papero, uzita al la fiksado tirißas ¤irkaª la kolo de la beleta Ùakfiguro, ke venas en nian memoron la puntkolumaj dandoj el malnovmodaj tempoj, kiam oni dancis la valson de Lanner, aª eble la detran¤ita kapo de Johano, kuÙanta sur pleto, surtabligita al danco.

            Tia kuriero, haste preparita servis tiun celon, ke la dudek tri jara, juna edzino de sesdek jara, honora ¤efkomandanto de la fajroestingistoj korespondu kun artileria kapitano. La honora ¤efkomandanto de la fajroestingistoj ofte kutimas Ùakludi kun sia edzino trankvil-temperamente, konvena al lia aßo, kaj li kuraße povis rakonti al ¤iu pri si, ke impeta ataka ludo karakterizis lian taktikon. Ãiun posttagmezon ankaª la kapitano vizitis la kazinon, kaj li neniel preterlasis la okazon ludi kelkajn, rapidajn partiojn kun sia amiko, kun la ¤efkomandanto. Post tiuj Ùakludoj, la kapo de la kuriero, fiksita per papero, kvankam ¤i foje ne li meritis la mortkondamnon, e¤ mi pensas tiel, ke plie temis pri intrigo de kelkaj homoj, kondamnitaj al vivo, sed mi asertas, ¤ar la kuriero estis sensignifa, malforta figuro, kiel ßi ofte okazas en mezepokaj historioj, lia senvalora kapo falis en la polvon pro sekreta afero, rulißante sub la malproksiman Ùrankon. En la febro de la ludo la edzino de la komandanto (sekvan tagon la kapitano) konstante turnadis la kapon de la kuriero, fiksitan per papero manke de gluo, kaj fine la papero malaperis.

            Ili korespondis unu kun la alia pere de tiu kuriero, kiu scias, kial. Miaparte mi e¤ konjekton ne havas, kion povas skribi juna virino al juna artileria kapitano, kio interesas ¤i lastan? Tamen eblis, ke tio interesis lin, ¤ar turn-revene de la kapo de la kuriero li ¤iam respondis al Ùi.

            Sed la Sekreta servo ne konis pli estimindan tradicion ol la intereson de la ekzistado de la Ùtato, kvankam ili eterne gardas ßin, se hazarde ili sciißas pri privata afero, ili tamen ne hontas kontroli la sekretojn de la leteroj kaj intimita¢on de malnovmodaj, ßardenaj domoj, kaÙißantaj inter arboj, des pli, ¤ar ili ne nur foje malkovris, ke paro, aspektanta junaj geamantoj, efektive estas du esploristoj.

            Ïi estas jam aparta tragedio pro la favoratoj de Amoro, kiam atakeman taktikon havantaj, emeritaj, publikaj funkciuloj laªmerite ricevas belsonajn, pompajn kaj sensignifajn nomumojn maljunaße. Tiu honora ¤efkomandanto de la fajroestingistoj cetere estas la titulara konsilisto de la kontrol-komitato de la alt-konstruado, reala interna, simbola laika vicintendanto, bala protektanto de la bonfara, gaja organiza¢o de la volontula ambulancservo, kaj fine li estis efektiva, ekstera, tendenca, kaj rajtigita vicarkivisto de la muzeo de la Sekreta servo, estigita por la publiko.

            Unuavice la banißo estis la kaªzo de la tuta komplika¢o. Jam delonge oni devintus malpermesi, ke seriozaj homoj pasigu la tempon, portantaj akrobatan sportvesta¢on, en apudmaraj banlokoj.

            La reala interna unuanombra aktiva arkivisto de la Sekreta servo malsanißis je folikla tonsilito dum banißo, kaj facilanimeco de nezorgema oficisto, e¤ tio eblas, ke pro malico oni oficiale venigis la honoran ¤efkomandanton de la fajroestingistoj anstataªi la kontroliston de la arkivejo de la muzeo, malsanan je folikla tonsilito. La altaßa komandanto unue rapidis al la loßejo de la efektiva kontrolisto. E¤ por momento ne estis dube, ke li devas anstataªigi la arkiviston de la muzeo por folikla tonsilito, ¤ar ankaª li mem jam malsanis je tio minimume dufoje, sed li ne estis sperta pri la akrivado.

            Fine li venis en la arkivejon en taªzita animstato, kie li trovis grandan malordon, ¤ar oni reviziis la dokumentojn, taªgajn por la publiko el tiu vidpunkto, ¤u ties publikigo ne ofendas la justan privatan intereson de kelkaj civitanoj.

            Oni certe flankenmetas la korespondadon de la kapitano kaj la juna virino, kiel informon, ofendanta la sanktan privatan intereson, precipe, se ni konsideras, ke nia historio okazas en franca kolonio, kaj la estimo de la romantikaj, teneraj amrilatoj estas konata eco de tiu ¤i popolo.

            La titolo de eminenta teatra¢o asertas, ke: Ãiam estos Juliaj. Ankaª ßi estas trafa titolo, ke: Ãiam estos hazarde informißintaj edzoj. Tiuj, kiuj venas en maloportuna tempo. Respektive en oportuna tempo, aª frue, do, jam malfrue. Edzoj, kiuj de jaroj ser¤as butonon de mantelo malantaª bronza rinocero, kiu estas inkujo, servanta eksluzive por dekorativa celo, kaj ili trovas am-skriba¢on, ankaª ßi estas butono, kaj ne estas malfacile trovi la apartenantan mantelon.

            Kiam tiu emerita, honora oficisto legis tion, ke: „Ïi estas la kopio de la malkaÙitaj mesaßoj, metitaj ¤irkaª la kolo de la kuriero por fiksi ßin, en la oficira kazino: 193… D. M. dosiero 1026/243”, li stertore kaptis sian eksterservan uniformon.

            La adjutanto, laboranta apud li, tuj komprenis la inferan tragikomikon de la situacio.

            - Kie estas… tiu dosiero?!

            - Jen – diris la adjutanto, kaj kiam li estis preta per la elektado, evidentißis, ke oni kaÙis fasondesegna¢oj en la kolon de la kuriero. Sed la komandanto jam eksuspektis, kaj li ne cedis plu!

            - Li forkuregis. La rapidmensa oficiro tuj telefonis al la pordisto:

            - Se la sinjoro komandanto mendas taksion, voku ne malnovan aªton el la proksimo. Aerodinamikaj veturiloj staras eksterurbe antaª la nova cirko.

            La pordisto plenumis la ordonon.

            La adjutanto telefonis al la oficira kazino. Li volis kontaktißi kun iu membro de la Sekreta servo. Li do telefonis al la registara komisaro, al doktoro Mervin, kiu estis direktanto de ¤iuspeca afrika instanco. Li diris al li, ke Ùak¤ampionino Maud Hutchins,  speciala membro de la Sekreta servo, estas komisiita per la akiro de la kopioj de la korespondado ¤irkaª la kolo de la kuriero. £i partoprenas la balon. Li diris e¤ tion kaÙite, ke la edzo alvenos ne pli ol kvaronhoro, taksio estas je lia dispono, ¤ar la pordisto estas soldato, kiu fervore plenumas la ordonojn.

            Tio jam okazis post la foriro de Deboulier, doktoro Mervin ankoraª konsilißis kun la gubernatoro. Li ne interrompis la konsilißon.

            - Pardonon – li diris kaj remetis la aªdilon de la endoma telefono.

            - Ãu okazis io malbona?

            - Bagatelo… Komplika¢o, kiel en komedio.

            Kvankam estis la plej granda problemo.

            Ãar Prücsök dormis ekstere, pri kiu forgesis ¤iu.

            - Mi Ùatus paroli kun fraªlino Hutchins el la konversaciejo. – Li estis singarda. Ãar li volis senmaskigi nek la membron de la Sekreta servo, nek la am-poÙtistan rolon de la kuriero.

            - Maud Hutchins!

            - Alo! Fremda, maljuna sinjoro alvenos en la ludsalonon en via afero, ¤ar li konjektis ion. La edzo, havanta atakeman taktikon, kiu plej malfrue…

            - Kiel?

            Hm… £i ne komprenas. Pertelefone tamen ne eblas tion.

            - Alo! Fraªlino, bonvolu veni al mi. Jam survoje vi renkontos la lakeon, kiu portos skriban instrukcion al vi. Ïi estas urßa. Via kolego jam agadas en la afero.

            - Jes…

            Nun li skribis mesaßon sur paperon, ke Ùi devas turni la kapon de la kuriero, kaj transdoni la leteron al la adresito, ¤ar Mervin estis pedanta. Nek la savanßelo povas reteni la leteron de la adrestio. Nek la Sekreta servo. Maud Hutchins konis la aferon de la Ùakfiguro. £i kopiis la mesaßojn e¤ ßis nun.

            Mervin transdonis la koverton kun la letero al la lakeo. Kaj la lakeo iris…

            - Pardonon…

            Prücsök staris antaª li.

            - Ãi vi deziras ion?

            - Mi atendas la mesaßon de sinjoro registara komisaro.

            - Ãu skribitan mesaßon?

            - Jes.

            - Jen ßi estas.

            Kaj li transdonis la leteron.

            Ni jam scias la ceteron.

            Prücsök pensis, ke Ùi komprenas la leteron. Kaj ßi estis la problemo. Maud Hutchins ne ser¤is la instrukcion, ¤ar tuj poste, demetinte la aªdilon, Ùi komprenis la aludon de Mervin.

            Jes! Nervoza, maljuna sinjoro! Ludsalono… Ùia afero! Estas evidente!

            £i kuregis al la kuriero por elpreni la leteron kaj metis alian anstataª ßi, en kiu Ùi skribas amkomfeson al majoro… Tio trankviligos la edzon.

            £i eksciis de la lakeo, ke alia komisiito transprenis Ùian letron de Mervin. Kie Ùi estas? Maud Hutchins ser¤as Prücsök-on…

            Okazis tiel. Prücsök plenumis tion, kion laª Ùia opinio Mervin deziris de Ùi por savi sian patron. Sed Ùi ne sciis Ùakludi. £i konis nur unu kurieron, Ùi do turnis ne lian kapon, sed lian maleolon.

            Sed dolore.

            Kapitano Deboulier kuÙis en kavo kun elartikigita maleolo, kaj alvenis ¤irkaª sepdek sovaßaspektaj homoj piedpinte, nerimarkite en la krepusko…

D E K U N U A   Ã A P I T R O

Ne tiu estas bravulo, kiu eltenas la batojn, sed – kiu batas!

Kiam deboulier atingis la bazon de la taluso, Prücsök kuris al grupo da arboj. Revolvero ekbrilis en la mano de la kuriero.

            - Tuj haltu, ¤ar mi mortpafos vin!

            - Kiel vi volas! – rekriis Prücsök, vestita jam preskaª nur per ¤emizo, sed subaksele kun la aktujo. – Mi tre malkonsilas fari tion!

            Kaj Ùi retroiris. La kapitano rapidis per grandaj paÙoj. Li ne kuraßis kuri, ¤ar li timis, ke la knabino forkuros.

            - Je mia oficira honorvorto, mi senhezite mortpafos vin, se vi provos fußi.

            - Kion vi volas de mi?

            - Nur tion!

            Unu salto… Kaj li kaptas Ùian pojnon.

            - Transdonu la aktujon al mi!

            - Nu… Kial vi forprenas ßin? Mi kunportas ßin anstataª retikulo, por miaj tualeta¢oj. Pudro, ru¢o, parfumo kaj alßustigebla ÙraªbÙlosilo estas en ßi. Simpla necesujo.

            Sed la oficiro tute ne interesißis pri la necesujo, ekipita ankaª per alßustigebla ÙraªbÙlosilo, kalkulinte je ¤iuj eventualecoj, sed li energie kaptis la flavan aktujon kun la blazono el sub la akselo de la knabino. Tiam la trajno forrapidegis.

            - Vi amare pentos, ke la trajno foriris! – li alkriis la knabinon.

            - Kial? Ãu mi fajfis? Ãu la armeo nun jam punos min anstataª la staciestro? Kaj bonvolu doni mian aktujon!

            - Tiu aktujo…

            Lia vorto haltis. Sur la flanko de la flava aktujo, anstataª la franca blazono estis skribite en kadro:

Se vi havas honeston,

ne Ùtelu la aktujon.

Notis Prücsök.

            Tio estis ne lia aktujo!

            Ïi ne estas la vera, en kiu trovißas la letero! Oni ja faris ßin el multe pli dika ledo.

            - Kia aktujo ßi estas?

            - Mia privata aktujo. Kial vi forprenis ßin? Ankaª vi havas tian! Mi vidis!

            Deboulier staris senkonsile kaj konsternite. La trajno jam estis malproksime.

            - Nu atendu! Mi mortpafigos vin pro tio, sor¤istineto!

            - Kial vi fanfaronas? Vi rajtas mortpafigi neniun! E¤ nun mi ne scias, kion vi volas de mi, se vi ne forlasos min, mi piedbatos vin je la tibio! – Ùi anhelis sovße kaj Ùatintus liberigi sian brakon.

            - Via komplico Ùtelis mian aktujon!

            - Mi scias pri nenia komplico. Mi entrajnißis gemute, kaj vi traktis min brutale.

            - Tiu ¤i aktujo estas tute simila al la mia.

            - Ãu kaj? Ãu estas malpermesite ties formo? Mi kunportas ßin, ¤ar mi bezonas multe da pudro, de kiam mi vizitas balon.

            La kapitano kolere skuis Ùin kaptinte Ùiajn brakojn.

            - Kial vi komencis kuri?

            - Ãar vi postkuris min. Pro kio mi timißis.

            - Kial vi ne haltis, kiam mi kriis?

            - Kriego ne trankviligas timißintan homon. Neparolante pri tio, ke vi ne limigis vian armilportan rajton. Sed nun jam forlasu min, ¤ar Dio estu la atestanto, ke mi boksos, kaj vane vi prenas mian brakon, mi povas e¤ kra¤i.

            Sed Ùi elektris la trian version, Ùi piedbatis la kapitanon je la tibio.

            Nun li staras en krimterura situacio, sen trajno, sen letero, kun feroca bubino.

            - Vi diros multe pli en la prizono de la prokurorejo.

            - Ãu vi volas timigi min per tio? Mi estas kutima gasto tie. Rußa fripono kaj Mervin estas miaj bonaj amikoj – kaj Ùi tiradis sian brakon Ùrikante, kiel rabiißinta pantero. £i estis vestita jam preskaª nur per la okulvitroj kun tenilo. El Ùia malpura, rußißinta vizaßo kun sovaßa kolero brilis Ùiaj rezolutaj, flaman okuloj. £iaj hirtaj, malobeemaj, papou-similaj bukloj, Ùiaj piedbatoj kaj la svingißantaj brakoj konvulsie baraktis en la premo de Deboulier.

- Vi estas insolenta, obstina bubino! – konstatis la kapitano relative malfrue, sed tuj kompreninte la solan avantaßon de la situacio, kiu estas deviga, deca maniero al la virinon, sed ßi ne koncernas infanojn ¤e ßentiluloj.

- Restu sen movißado, ¤ar…

- Ãu vi ne delasos min?

Pum!…  Kape Ùi batis la kapitanon je la brusto!

Tiam Ùi ricevis vangofrapon.

Ankaª la kapitano mem timißis, ¤ar la infano simple frenezißis laª la bakterologia senco de la vorto. £i altvo¤e Ùrikis neartigite:

- Ãu vi ekbatis min!… Tial vi mortos!…

¥etinte sin en la aeron per sia tuta korpopezo, ke Ùia hararo falis ßis Ùia nazo, Ùi eltiris sin el la preno de la timißinta Deboulier, kaj anstataª forkuri, Ùi skrapis per siaj dek ungoj lian vizaßon, deÙirinte ties haªton, kaj Ùi piedbatis, mane frapadis, ßis Deboulier, vekißinta el sia konsternißo, komencis denove trabati Ùian posta¢on.

Sed lia maldekstra mano, kvazaª metalo, metita en ian Ùraªbpremilon: estis nemovebla inter la du malmolaj makzeloj de la knabino, kaj la etaj, akraj detoj senindulge penetris lian karnon profunde.

Li batis Ùin je la nuko!

- Delasu min…

Prücsök nee skuis la manon inter siaj dentoj. Post la naªa nukofrapo farißis malpli persista la nea kapskuo, kaj ¤irkaª post la dekkvara Ùi malfermis sian buÙon.

£i silente rektißis.

- Kion vi volas? – Ùi demandis mallaªte, sed serioze.

- Vi venos kun mi al la plej proksima stacidomo – spiregis la kapitano, kaj la ¤ifonaj resta¢oj de lia uniformo tute bone harmoniis kun liaj blua subpalpebro kaj deskrapita vizaßhaªto.

- Kial vi bezonas honoran akompanantaron? Mi trankvile promenis ¤i tie kun mia aktujo, kiam vi insultis min.

- Vi do rakontos tion en la prokurorejo. Nun jam ne komencu ßin denove, aª ¤u vi ankoraª deziras interbatadi?

- Jes. Mi nur ripozos iomete.

£i rigardis Deboulier-on spiregante.

Kaj ankaª Deboulier rigardis Ùin. Kvankam tiu knabino vanigis lian pluan karieron, kaj ankaª tiun de doktoro Mervin. Jam dekomence ili sciis, ke la riska¢o ¤e tiu ludpartio estis ilia kapo, kiu havis kunligon kun ilia kolumo.

Nun jam estis certe, ke ili perdis…

Sed e¤ tiel li ne povis subpremi sian interesißon al tiu stranga, freneza adoleskulino, kiu en la balejo konvinkis kaj kortuÙis la eminentajn sinjorojn de tiu ¤i parto de la mondo, poste Ùi enigme forÙtelis aª helpis Ùteli lian aktujon.

Ãu Ùi estas infano, krimulino, spionino?

Certas, ke Ùi estas freneza, kiam oni incitas Ùin.

- Bonvolu veni kaj ne devigu min fari tion, al kio momente mi havas la plej minimuman emon.

- Mi venas… - Ùi respondis malgaje – mi tute ne povus bati vin kun konvinkißo.

Kaj Ùi ser¤is sian malaperinta balÙuon, la solan, kiun Ùi ankoraª havis. Sed vane.

- Ãu?! Kial vi ne povus estis violenta al mi? – demandis la kapitano.

- Ãar vi humiligis kaj venkis min, mi do tute enamißis al vi. Oni ankoraª neniam batis min.

- Ïi estas mia fato – murmuretis la kapitano, kaj malgraª lia tragika situacio, li preskaª ekridis.

- Mi Ùatus, se vi sekvus min sen devigo. Ãu eblas tia subita Ùanßißo ¤e vi?

-  Tre subitaj Ùanßißoj okazas ¤e mi – Ùi diris tute mallaªte, kaj estis superflue diri tion, ¤ar ßuste la kapitano konis Ùian tiun flankon plej bone.

D E K D U A   Ã A P I T R O

Am’ profunda, kav’ senfunda. Precipe, kiam oni kovras

kaj sursidas ßin

…La maleolo de la kapitano deartikißis tiel, ke Prücsök baldaª Ùanßis sian humoron kaj puÙis lin en kavon. £i estis sperta fari tiajn, insidajn, subitajn atakojn. £i rigardis dekstren, kvazaª Ùi malgaje meditus pri la vida¢o de la nuboj, poste Ùi Ùovis maldekstren sian enorman, solan Ùuon per reve promenanta movo, kaj pum!…

            £i saltis kaj puÙßis al la stumblinta, bonfida akompananto, kaj laª la stumblo-trajektorio, sekvinte arkon de parabolo, li falis kape en mortel-kavon, kion oni uzis por ripari la fervojan taluson.

            Poste, nur mallongigi la aferon, Ùi trifoje batis la kapon de la ekaperinta kuriero, kiam li fine rezignis la provadon kaj svenetis.

            - Mia kara povrulo… - diris Prücsök, preninte en sian sinon la kapon de Deboulier, tute ruinißinta finance, morale, korpe kaj anime. £i karesis ßin tenere kaj ploris amare.

            Poste Ùi ¤irkaªrigardis, kovrinte la objekton de sia amo, falintan en la kavon, per la deÙirißinta pordo de la pavimist-domo, kaj sidis sur ßin.

            £i atendis tiel.

            £i bone sciis, kio okazos.

            Post nelonge sepdek homoj Ùteliris singarde el la direkto de la fervoja ponto. Avane venis Mandareno la Tantiema kaj Bob la Malforte-batu. Ili ekvidis la stumblantan knabinon inter la Ùtonoj, rapiantan renkonte al ili. Ankaª Patro Korn vidis la proksimißanton, kaj diris al Mandareno la Tantiema:

            - Demandu – li diris montrante al Prücsök – tiun ebrian laboriston, ¤u li ne vidis la knabinon ie?

            - £i ja estas Prücsök! – akrekriis Schulteis, la Ïemeloj, ¤ar li neniam forgesis sian solan, civilan metion, ke li estis profesia zeloto en futbalmat¤oj, kiel dekses jarulo.

            - Ba! – diris Hümér la El¢etanta – tiu homo tute ne similas… - sed tiam jam ankaª li rekonis Ùin.

            La sepdek homoj rapide Ùteliris al Prücsök.

            …Deboulier nun rekonsciißis kun zumanta, Ùvelinta kapo en la kavo kaj aªdis mallaªtajn vo¤ojn.

            - La trajno foriris, kaj la kapitano jam estas en sekura loko… Laª mia opinio estus pli saße, se vi reirus al onjo Babette kaj nerimarkite okupus lokon ¤irkaª la domo.

            - Ãu ni tamen povas manßi ion? – demandis Hokbaton Al Li, la Kandidato, kiu ser¤is Ludovikon la Saßan, ¤ar li ne revenis sur la luitan lignokeston, en la interno de la arkano, eble okazis al li io malbona, kiel maljuna homo.

            - Estis domaße lasi forkuri la kapitanon – diris Gnomo la Enorma.

            - Ni estus persvadintaj lin ne fari denuncon.

            - Ïis Deboulier alarmos, Cigaro jam transdonos la leteron de la kuriero al la adresito. Li ekveturos per la matena trajno al Tanger.

            - Frostotremo trakuris sur la dorso de la kapitano. Kia Cigaro vojaßos anstataª li al la kongreso.

            - Mi bezonas vin, ¤ar nun mi iros al Mervin, tial kiuj momente ne havas antecedentojn, tiuj staru flanken. Sed nur tiam, se ili ne estas police ser¤ataj.

            Du homoj staris flanken. Iu estis la sesjara Cefi, kiu sekvis Prücsök-on ankaª ¤i tien.

            - Ïi do estas malmulte. Mi petas tion, ke vi iru en la havenon, diru al la homoj, ke venu kelkaj morale kaj socie pli bonaj personoj al la pordego de la prokurorejo por atendi min. Ili povas esti nur legom- kaj fiÙvendistinoj, krome sak-portistoj, ¤e kiuj ofte okazas, ke ili havas laboron kaj registritan loßejon.

            - Se tiu homo ne estas Ùtatano, e¤ tiel povas okazi problemo al li, ¤ar sen carte d’identité estas malpermesite dungißi – diris Ludoviko, la Saßa, kiu alvenis kun onjo Babette brak’ en brako, kaj li devis paÙadi singarde, ¤ar lia pluvmantelo sving-levißetis pro la vento.

            - Tiel do ankaª la ne Ùtatanoj apartenas al la escepto. Sed mi Ùatus, se tiu Mervin vidus, kiam mi vizitos lin, ke mi havas amikojn, kiuj faros bruon, se li provos trompi min. Mi plenumis tion, kion li petis, li do devas veni inspekti la okazejon, ¤ar li promesis tion rekompence. Li provos elturnißi, ¤ar la maªro faris sian devon, li povas foriri maldekstren.

            - Ãu vi volas diri tion – klarigis la aferon kapitano Aªrelo, la Ãifona -, ke tiu kuriero nomißas Maªro kaj li forfußis?

            - Mi volas diri tion, ke vi estas granda idioto. Mi timas, ke tiu doktoro Mervin promesis ¤ion, sed nun li faros nenion, ¤ar nur senpova, delikata, milda knabino vizitos lin.

            - Vizitu do lin vi mem! – kriis onjo Babette. – Estas plej bone aranßi tion persone.

            Neniu komprenis, kiam evidentißis, ke Prücsök karakterizis sin senpova kaj delikata. Deboulier, ßiskole en mortero, sub deÙirita pordo, heziteme etendis sian manon al sia kapo, kaj ankaª li miris. Li ne havis multe da emo e¤ ekparoli. Kion li povis esperi kontkraª tia superforto? La knabino ne transdonis lin al siaj suspektindaj amikoj en lia nuna stato. Tio estis bela de Ùi.

            - Nun foriru diskrete, ¤ar Matiaso atendas min, kaj oni baldaª devas enterigi liajn tri pasaßerojn, ¤ar malagrabla¢o povas okazi al la Ùoforo pro ilia foresto.

            …Oni tamen ne povis enterigi la tri mortintojn, kaj la funebranta parencaro rezignaciis ¤e la unua mankanta kadavro, ke ilia karmemora proksimulo malfruißis al la entombigon pro ia kaªzo. Pro tia¢o oni rajtas misfamigi neniun, ßis ne aªskulti lian ekskuzon. Ankaª sur la transa bordo de la vivo iu povas havi neprokrasteblan aferon.

            Audiatur et altera pars.

            La karmemorulo, kvazaª estus fußanta de antaª la pereo, ne alvenis, kvankam jam komencißis la sekva enteriga ceremonio. Feli¤e nek tio estis urßa, ¤ar ankaª la forpasinta koncert-reßisoro Svetozar Trunker malfruis, kvazaª li estus forvaginta ien, kaj dume li forgesis sian entombigon.

            Sinjoro Duval, rompita kreditoro, de antaª kiu li frue transloßißis en la alian mondon kun la lasta partopago de ¢aketo, li mansvigis ßemante, ke la kompatindulo estis distrita jam dum lia vivo.

            Nur tiam evidentißis, ke la furgono ne alvenis kun la forpasintoj.

            La furgono tute ne povis fari tion, ¤ar li kuregis per paniksimila rapideco sur la landvojo al Tanger, por urße ekskursi kun la mortintaj pasaßeroj, kvazaª oni estus suba¤etintaj Matiason, ke li faru aventurplenan, kurban vojon kun ili, antaª ol eterne dormi.

D E K T R I A   Ã A P I T R O

Prücsök savas, kio estas savebla:

Ãio kaputißas!

Kiel venis Matiaso sur la landvojon, kondukanta al Tanger, kun siaj silentemaj pasaßeroj, el kiuj koncentr-reßisoro Svetozar Trunker estis distrita jam dum sia vivo, precipe, kiam tremis pri liaj pagendaj partopagoj?

            La afero estis unu el tiuj, kiujn nur Prücsök povis meti klara tiel logike, laª sia individua maniero ßis la plej etaj detaloj, ke estus plena kaoso.

            La knabino subapogis la pene levitan la pordon, kaj kiam la nerekonebla kaj rompita Deboulier grimpis ßis la rando de la kavo. Prücsök stumblis kaj refaligis la pordon sur la kapon de la objekto de sia amo.

            - Oje!

            - £i denove levis ßin temem, sed la kuriero decidis ¤esigi sian pluan provadon, kaj li restos tie. Iele-iome li jam alkutimißis al la kavo, kaj iafoje tiuj kelkaj batoj sur lia kapo estas malpli ol la mondo! Nur kiam Prücsök eksvingis la pordon kaj ¢etis ßin sur la transan flankon, Deboulier tiam kuraßis malrapide elgrimpi. Li aspektis tiel, vestita per blanka mortelo, kiel malgaje vaganta statuo, fußinta de sur sia piedestalo.

            - Diru – li demandis la knabinon -, ¤u vi ne timas, ke mi mortigos vin?

            - Mi tute ne kalkulas je dankemo. Nuntempe…

            … … Kaj Ùi mansvingis kun amara rezigno…

            - Kial mi estus dankema al vi? – demandis la kapitano kun miranta indigno.

            - Ãar mi kaÙis vin, ke oni ne kaptu vin. – La kapitano murmuris ion. Sed li diris nenion.

            La knabino tre malgaje iris al Ùtonamaso, kunportis la lampon kaj plorante etendis ßin al la kapitano.

            - Jen prenu, kuriero. Batu min je la kapo, ke ni estu kvitaj… Ne ßenu vin, mi ne batos vin, ne timu…

            La kapitano ne eluzis tiun grandaniman proponon. Li eksiblis post unu paÙo kaj tuj eksidis sur la teron.

            - Mia maleolo atiktordißis.

            - Nenia problemo, la kadavrotransporta aªto venos ¤i tien.

            - Kiel?!

            - Vi komprenos ¤ion. Mi ankoraª multfoje savos vian vivon. Nun mi ne povas klarigi la tuton.

            - Mi komprenas ¤ion – diris la kuriero amare. – Unue vi mensogis pri la amo, poste vi puÙis min en la kavon.

            - Mi ne atendas dankemon pro tio. Nur amanta virino povas puÙi viron en fosa¢on tiel malegoisme – kaj Ùi ploris amare. Ïi doloris min pli multe. Sed mi devis fari tion, ¤ar venis miaj amikoj.

            - Kial koleras min la altestimataj sinjoroj banditoj kaj rabistoj?

            - Ili ne koleras. Sed vi estas netimigebla, kiel Lohengrin el la opero Cigno-kavaliro. Vi ekkoketis ankaª kun mi. Nu, sed nun tuta kohorto venkas la kurieron. Precipe, se vi elprenos vian revolveron, tiam ankaª ili elprenos sian poÙtran¤ilon. Mi timis, ke ili mortigos vin, ¤ar mi amas vin, kaj mi petas nur tion, ke vi batu min je la kapo!

            La kapitano forigis per mangesto la lampon, ßentile etenditan al li. Nervozigis lin, kiam la knabino proksimißis al li per tiu peza, metala objekto. La tagmeza suno varme brilis, kaj la malmolißinta mortero farißis strikta malliberejo ¤irkaª li. Kion fari?

            - Vidu infano mia – li diris mallaªte -, iru nun hejmen aª kien vi volas, kaj dume telefonu al la soldathospitalo, ke mi estas ¤i tie kun elartikigita maleolo. Vi savis mian vion… Sed vi ne povas savi mian honoron. La aktujo jam estas malproksime! Mi lasas vin forkuri… Ne, ne… lasu tiun lampon paca. Ïi nervozigas min. Estas nekontesteble, ke vi savis mian vivon, rekompence akceptu de mi ok-dek jarojn neplenumotajn en prizono. Iru, kaj provu esti bona.

            - Ãu vi pensas, ke mi vere… estas tia Hari… tia Hara Kiri, kiun la £tipkrurulo sendis, kaj mi murdas kun verda rido?

            La kapitano miris pri tiu malklara frazo, li ja ne batis Ùin je la kapo, kvankam Prücsök proponis tiun eblon.

            - Tio ne gravas, fraªlino. Mia soldata kariero nun jam finißis, kaj nenio interesas min.

            - Ãu vi diras tion, ke vi volas mortigi vin?

            - Bedaªrinde mi ne povas fari tion. Tiu skandalo nocus al Francio. Soldato devas ne nur morti pro sia patrujo, sed e¤ vivi, se estas bezonate, kuraße, dece al viro.

            - Mi petas vin… bonvolu klarigi tion… - diris Prücsök ekscitite. – Kio okazos al vi tiel?

            - Mi petos mian pensiigon. Kaj mi malaperos ßis mia vivofino de antaª la publiko. La Ùtelita letero signifos tre gravajn konsekvencojn rilate min.

- Ah! – Ùi kriis ridetante – oni trompis vin. Foje la matena poÙtisto de la havenurbo perdis ¤iujn registritajn leterojn, oni tamen ne pensiigis lin. Krome li estis ankaª drinkema. Vi devas mensogi tion, ke vi metis ßin en la atendejo, dum vi trinkis bieron, kaj vi vidis nur en la trajno, ke vi ne kunportas la aktujon kun la letero, transdonendan al la adresito. Oni nomos vin ¤iaspeca kanajlo, kaj elblas, ke la generalo subtrahos iom el via salajro, sed post semajno jam vi portos la leterojn denove. Mi garantias tion.

Sed Ùajnis, ke la kapitano ne komprenas aª ne konsentas kun ¤iu detalo de la plano, ¤ar li sidis nur unuanimne. Prücsök genuißis antaª li kaj prenis la vizaßon de Deboulier inter siajn manplatojn. La duono de lia vizaßo falis sur la teron kaj rompißis. La malpli granda parto de la mortero fikse algluißis; li aspektis terure tiel.

- Aªskultu min… Deboulier, malgaja kuriero… Mi iros por mensogi, kaj mi rakontos tia¢on, ke la ¤efstabo distingos vin e¤ per ordeno. - £ia vo¤o tremis ¤iam pli nervoze, vidinte, ke Ùia konsola parolo ne efikas lin. £i provis rideti, sed jam larmoj sidis en Ùiaj okuloj kaj timis: - Kial vi estas tiel malesperißinta? Oni ne manßos vin pro tiu letero… eblas, ke ßi ne estis registrita, kaj…

Subite Ùi ¢etis sin al la kolo de la kapitano, de sur kiu falis grandaj muropecoj kun bruo, dume Prücsök ekkriis kun amara plorsingulto:

- Diru… Ãu mi faris ion malbonan? Mi ne volas, ke vi havu problemon!

- Kia enigmo vi estas – diris la kapitano senintence. – Estas egale… La letero nun jam ne povas alveni al Tanger morgaª, kaj se vi volas sciis, konfuzkapa, plorßemante murdanta vivsavantino: hodiaª finißis kariero de tricent jara soldatfamilio, kiam mi abdikos kaj petos mian pensiigon.

- Ekzemple mi ne komprenas tion, sed ßi estas eksterordinare bela – diris la knabino. – Ãu… tiu letero se ne estos en Tanger? – Subite Ùi revenis al sia favorata ideo. – Ãu vi mensogus tion, ke la adresito estas nekonata, tial vi transdonis la leteron al la poÙtisto por enmanigi ßin?… Ni kulpigus la leterportistojn per tio!… Bonege! Ãu? Ankaª Hümér la El¢etanta jam faris tion! Oni ¤iam povas mensogi…

            - Prave. Sed post tricent jaroj jam estas malfrue komenci, se ankoraª ßis nun neniu mensogis en nia familio. Kaj la honoro de soldato estas garantio de la ora epoleto. Ïi estas la plej valora, sed la plej delikata alojo.

            La kapitano parolis trankvile, serioza, sen patoso. Sed li ne povis daªrigi, ¤ar la knabino salte levißis.

            - Nu, ¤io estas nuligita! Mi savos vin!… Atentu!

            £i kuregis. £i diris, demandis, pensadis nenion, sed kiam io venis en Ùian kapon, Ùi tuj kuris ekagi, por savi Deboulier-on. Ãar Ùi savos tiun, kiun Ùi amas! £i savos lin, e¤ koste de lia vivo!

            £i telefonis al la Muzikanta Rato el relvojgardista dometo.

            £i ßojkriis, aªdinte, ke Matiaso laªkutime, dum lia oficiala vojo, li prenas fuelon en la drinkejo.

            - Matiaso! Tuj venu ¤i tien! Interstacia relvojo, kie ni agadis antaªtagmeze! Kunveturigu ankaª Cigaron!

            - Neeble, oldulinjo, mi havas tri pasaßerojn en la Rolls-Royce de Elio!

            - Kio estas urße jam al ili?… Komprenu, ke nun temas pri vivo aª morto, kaj tio dependas de la kubo, se vi ne venos, tiam morgaª mi venos al vi kiel oficiala frajto, kiu vivis dekses jarojn, Ùi mortis pro vi, ¤ar vi lasis Ùin selhelpa… Matiaso! Ãu vi lasos min morti? Alo?! – Ùi ploris petegante.

            - Ne faru tion, ¤ar oni malliberigos ¤iun homon pro vi…

            - Nun temas pri tio, ¤u vi mortigos min, aª mi estas via amiko?… La cetero ne gravas! Aª ßi estas superflua babila¤o… Por kompreni ¤ion, la maleolo de Deboulier elartikißis, kaj lia vesta¢o estas gipsita, krome temas pri lia epoleto, se perdißus la registrita letero… Kion vi ne komprenas? Li estas tricent jara kuriero, sed ¤io dependas de tio, cetere oni pensiigos lin, kaj ßi signifas lian morton, kvankam li ne volonte faras, e¤ tiam devas vivi la kompatindulo… Kial vi ne povas kompreni tion? Kial vi estas tiel senkora, kiam mi petas vin veni ¤i tien, kaj kunveturigu Cigaron? Malgraª tio oni povas gaje enterigi!… Se vi e¤ nun ne komprenas, tiam mi funde ekkonis vin… Matiaso! Ãu vi lasos min ¤i tie?… - kaj kiel ploranta bloveto Ùi ankoraª aldonis: - Alllooo…

            …Matiaso prenis en sian aªton Cigaron ¤e la seka doko. Komence la severa apa¤o tute ne volis aªdi pri la kunveturo, ¤ar li tre suferis pro siaj diversaj vundoj, kaj apenaª pasis duono da horo, ke Prunoki, la ligna¢isto, kunkudris la vundon sur lia kruro. Estos sufi¤e malagrable al li matene forvojaßi! Sed aªdinte de Matiaso, ke ili devas kunporti Prücsök-on, ¤ar Ùi frenezißis interstacie, li tamen sidis apud la Ùoforon, kaj ili rapidis.

            Dume Prücsök prenis sian aktujon. Ãar ßi estus apud la reloj en malpelena barelo, en kiu oni deponis la oleon por impregni la Ùpalojn. £i jam atendis ilin, ankoraª en sia iometa vesta¢o, kiam Ùiaj amikoj alvenis kun la tri mortintoj.

            - Venu, estas granda problemo, sed ¤io povas Ùanßißi bona. Vi devas interveni, Cigaro, sed tre atentu, ¤ar eblas, ke oni pendumos vin… Gravas, ke vi devas tuj ekveturi per la kadavrotransporta aªto al Tanger, kaj fari la taskon de la leterportisto anstataª Deboulier, ¤ar la matena trajno jam estas malfrua, kaj vi devas transdoni ßin en lia nomo. Kaj en la vesta¢o de la kapitano, kian li havas. Tian vi povas Ùteli survoje. E¤ momento ne estas prokrastebla.

            - Ãu via menso iris promeni? – kriis Matiaso timißinte. – Tri kadavroj trovißas en mia veturilo.

            - Se vi revenos kun tiuj, e¤ tiam agrablos al ili la eterna ripozo. Mi volis poroti la leteron matene kun Cigaro, sed nun estas bezonata pseªda soldato, do: viro, uniformo kaj furgono!

            - Vi estas tute freneza! – ridis Matiaso krude.

            - Se vi persvados min pri tio, tiam mi pikos la poÙtran¤ilon en mian kolon – asertis Cigaro, kaj ilustrante tion, li premis sian dikfingron sub sian mentonon, kie estas la plej malmola korpopartro de ¤iu homo. – Ãu vi pensas min freneza?

            - Ïi ne estas demando de psika stato – diris la knabino.

            …Kian potencon havis Prücsök, kiel Ùi regis super tiuj homoj? Ïi estas tiu enigma elemento, kiu dum la daªro de la historio de la romano kaj en tiom da aliaj veraj historioj servas per tiu mistika, sed real-gusta enhavo, kiu elmeritas la nomon legendo.

            Tio certas, ke kelkajn minutojn post la ekscitita dialogo la furgono estis survoje al Tanger kun Matiaso, kun Cigaro kaj kun la tri forpasintaj sinjoroj…

D E K K V A R A   Ã A P I T R O

La kuriero bonÙance ne vundißas, sed lia sanstato

estas tre grava

- Kion vi faris? – demandis la kapitano, kiam Prücsök revenis.

            - Tio neniam estas antaªsciata… - respondis la knabino singarde. – Nun vi devas kaÙißi.

            - Ãu vi telefonis la la hospitala aªto?

            - Jes. Ïi jam estis ¤i tie, oni sendas saluton al vi, kaj ili aranßos ¤ion. Vi povis aªdi, kiam ili bremsis. Ãar tiu bubo kredas tion, ke li haltas per la aªto antaª la drinkejo nur por eniri tien kaj preni fuelon, kaj nek pro la mondo li verÙus oleon en ßin. Vizitante balon, la bremso grincadas tiel, ke la tuta hospitalo vekißas pro tio.

            La kapitano frotis sian cetere stuporan kapon kaj palpebrumis ofte, ke la mortero kribrante falis de sur siaj okulharoj.

            - Aª vi parolas idiota¢ojn, aª mi havas cerban komocion, kaj mi halucinas.

            - Ãi-lasta estas verÙajna. Mi do telefonis al la hospitalo, alvenis al aªto, kaj ni aranßos ¤ion. Cigaro ankoraª devas akiri maskoveston, sed li Ùtelos ßin survoje. Nur la mortintoj ne kaªzu gravan malfruißon, kio estus malbona.

            - Diru: ¤u efektive havas sencon tio, kion vi parolas?

            - Ni ankoraª ne scias tion. Se ßi ne havas multan sencon, tiam Cigaro estos pendumita. Kvankam li estas mia plej bona amiko.

            Li kaptis la brakon de la knabino kaj skuis Ùin.

            - Kion vi faras, diablino?!

            - Ne komencu denove la mat¤on. Cigaro anoncißos kun via legitimilo kaj transdonos la leteron. Morgaª li revenos. Tiam vi telefonos al viaj ¤efoj, ke enmaniginte la leteron, vi alvenis kun elartikißinta maleolo. Tiel vi faris nur malregula¢on, sed via epoleto ne velkos.

            La kapitano konsternißis.

            - Kio?…

            Tiam… Ïi ja… Tamen Ùajnas tiel, kvazaª li havus eblon! Pritraktinda afero ne estas kun la indißena reßo, oni sendis la leteron nur tial fare de li, ¤ar ßi estas tre grava…

            - Nur konfidu vin al mi! Vi povis vidi, ke mi ne faris eraron ßis nun.

            - Nu… Vi maltrafis la baton per la ferstango, kaj vi devis ripeti tion. Ïi estis makulo de beleco.

            …Poste la situacio farißis iom malgaja. La eksterordinara fizika korpkondi¤o kaj superhoma fortostre¤o de la kapitano ne pruvißis sufi¤a al la pezaj plagoj. Lia artiktordo, Ùvelinta kiel rondforma paneto tre suferigis lin. Eksidinte sur la teron, li spiregis el¤erpißinte kaj varmega frostotremo trakuris lian korpon. Li havis febron kaj ne povos stari sur siajn piedojn.

            - Mi ne povas iri… plu…

            Lia vesta¢o, dura kiel kiraso, sufokis lin en la premaera varmego. Prücsök sidis apud lin, premis sian vizaßon al la febra soldato kaj falis Ùiaj larmoj. Estis karakteriza¢o de Ùia individuo, ke inter du konsternigaj freneza¢oj Ùi ¤iam ploris iomete por ripozi.

            - Mia koro tre doloras… Mi estus farinta nek pro mia patro, ke mi mortigu vin tiel, postulate de la Sekretaj servistoj.

            - Kiaj… servistoj?… - ahelis la kapitano.

            - Mi ne rajtas paroli pri tio. La diskreteco de la potenco devigas min.

            Dirinte tion, Ùi malligis la la¤on de Deboulier kaj detiris la Ùuon de la kapitano de sur lia piedo. £i akvumis sian verdan Ùalon ¤e proksima rojo kaj vindis la inflaman korpoparton per improvizita bandaßo. £i eltiris kelkajn fibolojn el la profundo de siaj hirtaj, disstarantaj, papuo-similaj haroj, kaj dufoje enpikinte en la inflamon, Ùi estis preta per sia laboro.

            Mi rimarkas, ke la verda Ùalo, kiu estis la bazo de la bandaßo, iam estis identa kun Ùia vesperfestena robo.

            - Diru… kial vi faris ¤ion ¤i? Ãu vi laboras al la spionoj?

            - Ne. Mi diris nur tial, ke mi estas la Verda Rido, kaj la  £tipkrurulo sendis min por rabi la sekreton de la mortoradio, ¤ar mi bezonis verÙajnan erarigon. Sed mi ne estas Mata Kiri. Cetere Ùi sinmortigis en Japanio.

            La kapitano ne plu demandis, ¤ar ¤iu klarigo de la knabino faris la aferon pli konfuza. Krome sveno ¤irkaªis lin.

            Poste Prücsök provis pene porti Deboulier-on. £i trenis lin ßemante, plorante kaj spiregis. La kapitano rigardis sur Ùin desupre, sed poste li jam faris nek tion, ¤ar en la proksimo de la urbo, ¤e la lasta montet-kurbißo la knabino glit-stumblis, kaj ili rulißis malsupren, kuntreninte arbustojn, Ùtonojn.

            - Mi devas foriri por peti helpon… - anhelis Pröcsök. Vidinte, ke la kapitano kuÙas sveninta, Ùi denove ploris iomete. Dume la detirita oficira Ùuo pendis la¤e ligita ¤irkaª la kolo de la knabino. £i nun surprenis ßin anstataª sia mankanta Ùuo, kalibro kvardek kvin. Spite al tio, ke ankaª tiu Ùuo estis maldekstra-pieda, kaj Ùi jam havis tian el la malnovaj, grandegaj piedvestoj, Ùi tamen komforte surprenis ßin, nur ties aspekto efikis iom konsternige je la unua rigardo. Ortopedia specialisto certe konstatus eksterordinaran diagnozon rilate la kompatindan knabinon, kiu naskißis kun du maldekstraj piedoj, kaj unu el tiuj estas multe pli granda.

            Kvankam tiu knabino Ùajne havis du maldekstrajn piedojn kaj du maldekstrajn manojn, Ùiaj nekutima temperamento kaj rezoluto antaªdestinis Ùin al eksterordinaraj faroj. Altranguloj palißis e¤ post jaroj, menciinte tiujn agojn.

            Ãar Ùi ne povis iri en la urbon en ¤emizo, precipe pro ties reduktißinta amplekso ßis la ekzistminimumo, Ùi ekiris al la vinbermontetoj kaj vizitis sensuspektan vitej-gardiston, kiu dormis sur sia surturo.

            £i skuis lin.

            - Sinjoro vitej-gardisto! Oni Ùtelas la frukton!

            La gardisto salte levißis kaj kuregis en la kabanon por ser¤i sian Ùargitan pafilon. Ferminte la pordon, la knabino riglilis ßin kaj foriris en la surtuto de la malliberigita vitej-gardisto, kiun Ùi povintus porti kiel vesta¢on kun tiel nomata trena¢o pro ties longo.

            Kie Ùi Ùtelis man-¤aron kun du siteloj de gluo por tapetado, kaj kiel Ùi metis la duonmortan kurieron sur ßin, krome kiu teraso de restoracio reatendas la grandegan, kvadratitan tablotukon, per kiu Ùi kovris Deboulier-on, kiu povus diri tion?

            Ïi estas fakto, ke fruan posttagmezon, finlacißinte, sveninte post ¤iuj cent paÙoj, Ùi alvenis malantaª la kabanon de onjo Babette kun la ¤areto.

            £i spiregante falis sur la teron en sia grandega surtuto, kun morte elstarantaj okuloj, naßante en sia Ùvitego, poste Ùi pene levißis kaj pugne bategis la lignodomon. La fiÙvendistino elpaÙis…

            - Mia Disinjoro…

            - Rapidu – Ùi diris senspirißinte al la terurißinta onjo Babette. – Diru tion, ke Schulteis, la Ïemeloj kaj ankoraª iu venu ¤i tien… por enporti la soldaton. Kaj oni verÙu akvon sur la ligna¢iston Prunoki, se li estas tre ebria… ¤ar li devas kuraci distordißon…

            Onjo Babette paÙis al la ¤areto.

            - Ãu li estas sur ßi?

            - Jes… Sed estu tre singarda, ¤ar ¤iu gluo verÙißis sur la kompatindulon.

            Prücsök ekploris kaj eltiris la naztukon de la vitej-gardisto el lia grandega surtuto, pri kiu evidetnißis, ke ßi estas labor-supervesto.

            - La kuriero… - balbuta¤is onjo Babette. – Ãu lia vundo estas grava?

            - Mi ne scias… - plorßemis Prücsök. – Li ankoraª vivis ¤e la Ùarßostacidomo…

D E K K V I N A   Ã A P I T R O

£tormo en guto da miskompreno

Fininte la oficialajn horojn, doktoro Mervin ankoraª restis en sia kontoro. Tiu knabino longe agitetis en lia cerbo, kiu subite malaperis hieraª vespere. Aranßinte multajn, gravajn aferojn, li skribis sur paperon, ke Prücsök kiel petu nuligon de la puno. Sed la knabino jam foriris, kiam li venigis Ùin.

            Kien Ùi malaperis? Eble Ùi enuis la atendadon.

            Li ßemis.

            - Alkonduku la kondamniton n-ro kvindek kvar el la tribunala prizono!

            André Decoux estis la kondamnito n-ro kvindek kvar, kiu pasigis sian dumvivan punon pli ol unu jaron. Enkondukinte la malliberulon en la ¤ambron, Mervin petis lin sidißi, montrinte sur seßon.

            - Eksidu, Decoux.

            - Dankon…

            La kondamnito n-ro kvindek kvar havis trankvilan, serenan, rondforman, barban vizaßon, helbluajn okulojn, saßan frunton.

            - Iu estis ¤e mi por revizii vian aferon.

            Decoux ne respondis. Ili rigardis unu la alian. Tiuj du homoj, iam estis nedisigeblaj, bonaj amikoj, ili loßis en la sama ¤ambro de studenthejmo kaj dividis inter si anakª bonon kaj malbonon. La serioza, iom burßeske tro honesta Decoux, kiun oni sendis poste eksterlanden por fari studvojaßon, kiel la plej bonan studenton de la universitato, kaj doktoro Mervin, la senbrida, feroca, bohema juristo, kiu faris siajn semestrofinajn ekzamenojn malmulte lerninte, ilia amikeco pruvis la altirißion de la diversaj individuoj unu al la aliaj. Decoux komencis sian esperplenan karieron en la usona instituto Rockefeller, kaj doktoro Mervin foje estis preskaª ekskludita el inter la advokatoj, ¤ar iun tagon li iris en la procesejon ebria kaj fajfanta, kiam li estis tribunala aktuaro.

            De tiam pasis dudek jaroj. Laª la antaªvido de la burßaj divenistoj Decoux devintus farißis Nobel-premiita scienculo, kaj doktoro Mervin sekretario de provinca teatra ensemblo.

            Sed ne tiel okazis. Doktoro Mervin farißis esplorjußisto, poste plenrajtigita registara komisaro kaj fortamana plenumanto de la leßo, kaj Decoux simple la malliberulo n-ro kvindek kvar, kondamnita ßismorte. La vivo permesas al si tiajn Ùercojn, alimaniere la homoj pensus tion, ke io dependas de ili en tiu ¤i mondo, kaj iliaj antaªvidaj konstatoj, ekzaktegaj konkludoj esence estas ne nur la fiziologia esprimißo de ilia ekzistado. Doktoro Mervin estis kandidato apud la mondfama, kriminala pledisto Gabrone. Gabrone fondis student-prizorgajn instituciojn el sia granda hava¢o, kaj li subtenis tiujn el la enspezo de siaj verkoj, ¤ar li estis aprecata jur-scienculo.

            - Atentu min, Decoux… - li diris mallaªte -  ¤u vi volas ekfumi?

            - Dankon.

            La esplorjußisto estis tiel distrita, ke li unue etendis la alumeton al la prizonulo.

            - Oni mortkondamnis vin, ¤ar vi atencis kontraª mi. Stranga sekreto de la afero, ke tia krimo ankoraª neniam okazis en la mondo. Ni estis lojalaj unu al la aliaj. Dum via pledo vi neniam menciis la efektivan kaªzon de via faro, kiu estus ßena rilate min. Vi ne parolis senkulpige pri nia komuna amatino dum nia junaßo, mian geedzecon, kiu finißis fatale, kvankam tiuj malgravigus la prijußon de via afero el la vidpunkto de la asizo. Vi menciis nek tion, ke ni estis bonaj amikoj iam.

            - La snobeco ne estas mia naturo. Oni neniam apelaciu siajn sinjoran devenon, pasintajn amikecojn – respondis la doktoro preskaª enue, indiferente, kaj trankvile blovante la fumon super la kapo de la esplorjußisto. Kaj balancißante li dorsapogißis, ke la ekvilibro estu sur du piedoj de la seßo.

            - Tio ne estintus grava senkulpiga cirkonstanco – diris Mervin -, mi do akceptis tion, kiel sinjoran takton rilate virinon, ne mencii la personon de mia eksedzino dum la proceso.

            - La kondamnito n-ro kvindek kvar silentis.

            - Vi diris, ke vi neas vian kulplecon, vi ne deziras pledi, kaj vi konfesas pri nenio. Per tio vi multe malutilis al via afero. Sed mi ne konfesis, ¤ar mi estas esplorjußisto, kvankam antaª dudek jaroj, kiam vi ¢ure promesigis, ke mi gardu Yvonne-on, mi respondis: “Se iam vi vidos tiel, ke tiu virino estas malfeli¤a, tiam simple mortpafu min, kiel hundon.” Vi ne apelaciis tion, kvankam vi bone sciis, ke mi devintus konfirmi vian aserton. Ïi, se ne tute grava, tamen certagrade estas moderiga cirkonstanco.

            - Mi ne povis uzis tiun defendon. Mi ankoraª neniam mensogis. Oni ne komencu novajn metodojn en mia aßo. – Kaj kvazaª tiu frazo ne havus alian signifon, li aldonis: - kvankam kelkaj homoj iafoje povas Ùanßißi surprizige.

            La prokuroro respondis kun malgraviga paªto.

            - Ïi estas efika, trafa tuÙumo ¤e teatraj dialogoj. La kontrasto de mia aventurplena student-aßo ne intersas min, kiel registaran komisaron. Mi lernis kriminaljuron ¤e Gabrone, tio gravas, ne la lernejo. Grandaj geniuloj, mondfamaj inventistoj estis malbonaj, ferocaj studentoj. Ok jarojn mi lernis teorion, praktikon, vivon, moron apud la plej granda, kriminaljura geniulo de la memoreblaj tempoj.

            - Kaj vi verkis la libron apud li, kies titolo estas: Legislacio kaj Pun-sistemo en la administracio de la kolonioj.

            Ïi trafis, pro iu kaªzo. Mervin palißis.

            - Ne tiu faka verko signifis karieron, sed la dura mano, kiel mi batalis kontraª la krimuloj!

            Gabrone e¤ laªdis vin – diris Decoux indiferente -, mi scias, ¤ar mi manßis en lia institucio.

            - Vi troigas la lojalecon – diris Mervin, levinte sian Ùultron. – Ni ambaª manßis tie. Mi neniam provis nei nian amikecon, mi mem atentigis vian advokaton, ke mi ne kontraªdiros, se vi petos alian esplorjußiston anstataª mi en via petskriba¢o pro mia neobjektiveco.

            - Kaj mi rifuzis la rajtigon al tio de mia advokato.

            Ili rigardis unu la alian. La kondamnito n-ro kvindek kvar, kvazaª kun kaÙita sereno, la esplorjußisto trankviel, malvarmkondute, klare.

            - Mi diras al vi, ke e¤ tiam vi estus tiel grave kondamnita, se vi estus rakontinta vian senkulpigon. Ãar ne mi malfeli¤igis mian edzinon. Yvonne kaªzis la disißon. Tiu fakto malebligas la senkulpigan cirkostancon de la justa indigno, ke vi ne informißis pri la precizaj detaloj de la divorco.

            - Jes mi informißis.

            La prokuroro maltrankvile ekstaris.

            - Vi nun mensogis, Andreo!

            - Mi ne Ùanßißis dum dudek jaroj, oldulo mia. Mi scias, ke Yvon adultis en Juan sur Avion, kaj vi tutcerte konvinkißis pri tio laª Ùia konfeso.

            - De kie vi scias tion… - demandis doktoro Mervin preskaª flustrante, forgesesinte pri ilia situacio. – Kaj… se vi sciis… kial vi alpafis min?…

            La kondamnito n-ro kvindek kvar elprenis ankoraª unu cigaredon el la cigaredujo, kuÙanta sur la tablo.

            - Mi havas nenion por diri pri la afero. Ne vi estis la kaªzo de Ùia malfideleco, aª se jes, tiel neniokaze pro via facilanimeco kaj amuzißemo Ùi faris tion, kion Ùi faris.

            - Ãu vi asertas – diris residißinte, tre kategorie tiu marmorvizaßa homo, kiun oni moknomis Caro de Afriko -, ke vi prisilentis tiun agrumenton intence? Ãu vi ne konscias pri tio, ke mi traktintus vian aferon alimaniere, se mi scius pri tio? Se mi ne kredintas tion, ke mi estas konscia pri la kaªzo de via faro?

            - Mi ne multe zorgis pri la solvo de la afero, cetere mi estus kondutinta pli saße.

            - Ãu vi asertas tion, ke ne vi pafis el iu subtegmenta fenestro sur la vojlinio, kiam mi revenis el Parizo, aªtoveturante de la Ùiphaveno al la urbo?

            - Kial mi estus farinta tion? Krome mi ne povas emfazi: mi ankoraª neniam mensogis.

            Mervin pensadis.

            - Ãu vi scias, ke Yvonne kial faris… tion?…

            - Mi scias. Sed mi ne diros ßin.

            - Ãu ne interesas vin la sorto de via infano?

            - Mi ne komprenas. Mi ne havas infanon.

            - Kiel?…

            Li komprenis. Decoux ne volas miksi ankaª sian filinon en la krimaferon. Li ßojas, ke alia homo adoptis Ùin, kaj Ùi vivan ne laª la nomo Dacoux. Ãu li scias, ke la knabino estas en lia proksimo?

            - Ãu vi ne aªdis de tiam pri Gabrone? – demandis Decoux.

            - Mi scias tiel, ke li mortis. Post kiam li elmigris en Usonon… Li estis granda homo. Sed la praktiko ne interesis lin. Li esploris la kunligon de la juro kaj la vero… Kompatindulo…

            Ili silentis. Ilia ¤iu paroltemo el¤erpißis.

            - Nu… Ãu vi havas ian deziron, Decoux?

            - Nenion…

            Preskaª tento kaptis Mervin-on ekpremi la manon de la doktoro adiaªante.

            - Ãu vi sciis tion, ke oni aliigis vian mortkondamnon al dumviva puno laª mia peto?

            - Mi sciis, kaj tio estis bela faro de vi. Dankon…

            Oni forkondukis lin.

            Mervin longe rigardis antaª sin.

            Kie estas nun tiu fola bubino?…

            Laªtega frakasbruo aªdißis el la direkto de la Ùtuparejo, kondukanta al la strato, kvazaª vitropordo estus rompißinta. Tuj poste iu kriis en Ùrikanta maniero, foren sonoranta:

            - Vi vidos, kiajn konsekvencojn vi havos pro mi, se Mervino aªdos tion!… Vi  estas tia impertinentulo! Vi ne havas stilon!… Vi estas fiulo!

            Mervin iom maltrankvile rigardis al la pordo, kie aperis du enormaj, maldekstraj piedoj en tute diversaj mezuroj, kaj super la piedoj Prücsök, portanta la pluvmantelon de Ludoviko la Saßa.

            Dume la granda homo, vestita per la novelo de André Gide, atendis en la nemovebla¢o de onjo Babette.

            - Kial vi dungas tiun rußan friponon? – Ùi demandis leßere neglektinte la saluton, kiel ian sensignifan formala¢on. – Ãu vi scias, kion faris tiu vulgarulo? Li kaptis min je la kolo, kaj se ne venintus tien ¤efa, altranga piediranto, partopreninta la hieraªan balon, li denove estus el¢etinta min. BonÙance, ke estas kolegoj en balo.

            - Vi venis ßustatempe. Mi Ùatus paroli kun vi. Kial vi portas pluvmantelon?

            - La tagmeza ¢urnalo antaªdiras pluvon… Sed  Ùajnas, ke okazas erara precipita¢o ankaª en la meteorologio… Sporade. Dankon – Ùi diris kaj eksidis.

            - Bonvolu demeti vian mantelon.

            - Mi ne estas vestita tiel, kiel decas.

            - Ïi ne gravas en oficejo. Kian vesta¢on vi surhavas?

            £i mallevis siajn okulojn.

            - Mi ne surhavas vesta¢on… Mi portas ununuran pluvmantelon, kiel mi naskißis…

            - Ãi vi estas tiel malri¤a?

            - Momente ne la malri¤eco ligas min al la tero, sed mi havas multe da farenda¢o. Dum minutoj mi foruzas ¤ion de sur mi, kaj mi ne havas tempon rekompletigi ßin…

            - Mi scias tiel, ke Decoux posedas sufi¤e grandan hava¢on, ke vi ne vivu en mizero.

            - Mi diris, kiam ni konversaciis en la balo, ke mi estas fußanta ¤i tie. Ankaª mia vera patro estas sufi¤e ri¤a, sed mi ne kredas, ke li helpus mian batalon por mia patro, tiel mi fußis… - Ùi rapide korektis: - mi komencis movadon por mia polulareco, ¤ar unuope oni estas tre soleca…

            £iaj honestaj, brilaj okuloj, sincere, trankvile direktißis al la esplorjußisto. Se tiu knabino mistifikas, ßi estas vera miraklo de la junaßa krimago, pensis Mervin. Proksimume same, kiel Cigaro: „¤u vera grilo estas tiu Prücsök?” Nek la esplorjußisto pruvißis pli informita rilate tiun demandon, ol la severa apa¤o, kun sia ora dento, kun la kvindek centrimetra tran¤ilo kaj kun la vojindika nazringo de la ursodancigistoj.

            - Nu do, jen mi notis ¤ion, kio koncernas vian petskriba¢on, kaj vi skribos ßin, kiel la filino de Decoux. Mi protektos vin.

            La okuloj de la kanbino humidißis.

            - Dankon, Mervin. Vi ne estas tiel terura homo, kiel oni diras.

            - Vi estas tre afabla… Unue estas bezonataj la aªtentika kopio de la dokumentoj de la krimafero, krome via prinaska matrikuleltiro, per kiu vi atestas, ke vi havis la nomon de Decoux, aª via eduk-patro nur adoptis vin, kaj vi estas la filino de Decoux.

            - Kaj tiam?

            - Tiam vi petos nuligon de la puno.

            - Nu sed! Tiel ne evidentißos, ke mia patro ne estas murdisto! Se oni indulgos lin, tiam li ne rericevos sian honoro!

            - Mi… faris per tio la maksimumon de la homaj ebloj.

            - Vi promesis revizion de proceso!

            - Ej, fraªlino, ne diru tia¢on! Kion mi promesas, mi plenumos tion.

            - Sed Ùajnas, ke mi e¤ pli bone! Nu!… Ãar via devo estas veni kun via genio en la havenon, kie okazis la faktoj, por inspekti la okazejon! La esplorjußisto venas surloken ¤e ¤iu krimafero, sed tiam ßi ne okazis. Kvankam tio eblas nur tiel, kiel preterlaso, se la akuzito konfesas sian kulpon!

            - Kia sovaßkato Ùi estas! La inspekto de la okazejo vere estintus necesa formala¢o, sed Caro de Afriko sciis, kian kaoson li kaªzintus, aperinte en la societo de la krimuloj, persekutataj per fajro kaj fero. Ãar li kredis la kulpecon evidenta, li opiniis pli oportuna neglekti tiun danßeran kaj superfluan inspekton de la okazejo.

            - Ec tion mi respondas al vi, fraªlino: la pruvobjekto kaj la nepridubeblaj cirkonstancoj egalas kun la konfeso.

            - Ne la esplorjußisto decidas tion, sed la vera! Se la advokato estintus saßa, tiam li devintus prezenti apelacion! Ãar la kodo garantias la inspekton de la okazejo!