.gif)
楼主
Jenõ Rejtõ
LA TRI KORPOGARDISTOJ EN AFRIKO
tradukis: László Balázs
U N U A Ã A P I T R O
1
Ãe la tablo estis reprezentantoj de kvar diversaj nacioj: usona infanteriano, franca subkaporalo, angla mitralisto kaj rusa viandosalato. La infanferiano, la subkaporalo kaj la mitralisto okupis lokon la sur benko, la viandosalato en plado.
Tempo: la sepa horo posttagmeze.
Okazejo: Afriko, Rakhmar, malproksima, kaÙita garnizono en iu oazo de Saharo, kie viva¤as kelkaj forgesitaj legianoj kaj kelkaj mizeraj araboj.
Personoj: senpersonaj.
Okazas: nenio.
La plej okulfrapa karakteriza¢o de la oazo Rakhmar, ke ßi estas malpeje okulfrapa, kaj ßi estas tute ne karakteriza oazo en Afriko.
En ties mezo trovißas militistejo, ¤irkaªbarita per argilbrika muro, kiun oni nomas sen ¤iu bazo, nur pro kutimo „fortika¢o” laª la terminologio.
Vi povas imagi la rezistopovon de la „fortika¢o”, kiun demostras evento, okazinta antaª nelonge , kiam la ebria kaporalo piedbatis la muron pro kolero, kaj oni liveris lin grave vunditan en la hispitalon, ¤ar iu krenelo falis sur lian kapon.
Tamen oni nomas tia¢o „fortika¢o”. Kaj ßi havas e¤ numeron. Al tiu fortika¢o apartenis la numero 72 en la vico de la similaj konstrua¢o de Saharo.
Malantaª la rondforma muro estis „stabkomandejo” (etaßa, malgranda domo el krudaj brikoj) kaj du barakoj por la militistoj. En la barakoj estis soldatoj, en la soldatoj estis apatia letargio pro la dormemiga varmego kaj pro la monotone pasantaj tagoj.
Proksimume kvindek palmoj ¤irkaªas la fortika¢on, polvokovritaj, langvoraj, duone mortintaj, altaj arboj, kaj kelkaj melankoliaj simioj vegetas en ties supro. Ili volonte transloßißus al pli abundkreskaj pejzaßoj, sed ili ne scias, kiel ili trafis ¤i tien.
Inter la palmoj trovißas ok-dek kabana¤oj, faritaj el koto, nomataj duaroj, kun nekonata celo, ¤ar la indißenaj dom-posedantoj ne eniras ßin tra la pordo dum jaroj. Sed ili ne formovißas de antaª la pordo. Kien iri en la varmega oazo? Aª kion fari en la interno de la kabano? Esence nek tio estas klara, kion ser¤as tiuj araboj antaª la kabano, kie ili sidadas, sed oazo servas ne tiun celon, ke ßi ¤iudetale konformu al ia logiko.
La indißenoj do manßas, trinkas, domas kaj enuas antaª la kabano.
Kial loßi en la duaro? Enkavißinta marmito, kelkaj rompitaj objektoj, putrinta mato kaj aliaj tia¢oj trovißas tie sur la ramita terplanko. Krome kelkaj miloj da muÙoj: tiujn ne estas bezonete viziti, kaj la kapro, ßi elvenos mem malsatißinte.
La centro de la oazo Rakhmar estas la Grand-Hotelo. Malsimile al la eªropaj institutoj, havantaj la saman nomon, la Grand-hotelo en Rakhmar estis a¤a, malgranda budo. Ïia posedanto estis unuokula rabisto, kiu tiutempe laª ties ordo kaj maniero plenumis sian dek jaran punon en malliberejo, poste li ekloßis ¤i tie kiel hotelisto el la frukto de sia diligenta agado.
Karavanoj, vojaßantaj al Timbuktu, traveturantaj ¤asgrupoj signifis la grandan enspezon, la du arabaj ßendarmoj de la oazo kaj la ¤irkaª cent persona garnizono la konstantan klientaron.
La Grand-hotelo, kiel ßia nomo montras, havis la sinjoran iluzion de la monduma vivo en Saharon. Kvankam ¤iuspecaj fiinsektoj traronßis la duon/colan muron el lignotabuloj, kaj nek la argilkovra¢o, nek la krudaj benkoj memorigis pri samnomaj, eªropaj institutoj, tamen ßi havis radioaparaton, preskaª en ¤iu dua semajno alvenis novaj gazetoj, kaj Leila, la araba demono, dancis dancojn.
Tiun programeron faris iom nepopulara la publike konta fakto, ke Leila (la araba demono) jam longe tanspasis sian kvindekan jaron. La aßo kaj la poÙtran¤ilo de nervoza indißeno postlasis profundajn sulkojn sur Ùia vizaßo. Tiel Leila (la araba demono) apenaª dancis, kaj rileta la amuzon Ùi restriktis sin al tio, ke Ùi batadis tambursimilan muzikinstrumenton, kovritan per Ùamo. Ankaª tion nur ßis tiam, ßis kiam la firma decido de la gastoj ne devigis Ùin silenti. Tiam Ùi ekkaªris en malproksiman angulon, kaj ofendite en sia demona sentemo, Ùi malgaje pipfumis. Vespere Ùi helpis bandaßi la vunditojn.
Ïenerale legianoj restadis en la Grand-Hotelo, kiuj ludis per ¢etkuboj, trinkis aª skribis leteron, kelkiuj faris siajn armil- kaj rimenpurigadon ¤i tie, sed vespere okazis interbatado. Tiu programero ne estis prokrestebla, tiel elpensema legiano, kiu venis ¤i tien kiel profesia pentristo, faris novan Ùildon, kiun la proprietulo lasis sur la pordo.
Jen tio estis skribita sur ßi:
GRAND-HOTELO
Kvina-hora drinkado de grenbrand
Ãiuvespere
la sinjora publiko interbatadas
Bonegaj piedoj de seßoj! Fidinda unua helpo!
Senpaga eniro! Duba eliro!
La tri diversaj nacianoj ¤e la tablo (nekalkulinte la rusan viandosalaton) interkonsilißis serioze. Ili sidis tie jam de frua posttagmezo kune, ili parolis tre mallaªte, kaj kiam la proprietulo iris tien, ili subite eksilentis.
La unuokula rabisto, kiun oni konis laª la nomo Brigeron pere de senvalidißintaj policaj afiÙoj, li estis tre vanta pro sia kulinara scio kiel drinkejestro, kaj nun li Ùtelumadis, ¤irkaª la tri soldatoj, kiuj mendis la viandosalaton. Ãar vane, la legio estas stranga loko, kie iafoje jam trovißis ankaª sinjoroj, ne estas mirinde, ke ili mendas tiel bongustan manßa¢on. Sed Brigeron sentis tie, ke li faris sian plenon.
La gastoj esprimis sian rekonon. La viandosalato estis tute bonega, kaj nek tio Ùanßis la fakton, ke fine ili trovis en ßi nur apenaª uzitan me¤on.
La franco sincere dankis la proprietulon pro la bonega manßa¢o, kiam li transdonis la petrol-sorban me¤on.
La proprietulo ßojis pro la laªdo kaj dankis la me¤on, kiun li jam kredis perdita, kaj vere ne estas facile a¤eti tia¢on ¤i tie.
- Vi faras la manßa¢ojn tre bongustaj, amiko mia – diris la anglo.
- Sinjoro – respondis Brigeron, la unuokula rabisto modeste -, mi lernis la kuiristan metion ¤e Levin.
Li ofte emfazis tion kaj estis fiera pri tio. Neniu sciis, kie estas la restoraciode tiu fama, eleganta Levin, sed la proprietulo de la Grand-Hotelo diris kun tiel fiera rußißo, kaj li estis tiel forta homo, ke ili ne kuraßis demandi pli proksimajn indikojn de li, rilate Levin-on. Supozeble ¤i-okaze lia justa indigno ne konus limon, kaj li vangofrapus la koncernulon. Cetere ¤iu hontis, ke ili ne konis Levin-on, ¤e kiu Brigeron lernis kuiri. Tial ili kondutis tiel, kvazaª ili estus konantaj lin.
Iu kaporalo diris jam e¤ tion, kiam li laªdis la kuira¢on de la kantino: „Tia¢on ßis nun mi manßis nur ¤e Levin.
VerÙajne estas hontinde ne koni tian restoraciiston, kiu egalas kun la geniaj Ritz aª Duvall en sia metio. Do post paso de iom da tempo neniu konsideris dubinda la personon de Levin, kaj ili laªdis Brigeront-on tiel, ke nek Levin povintus fari tion pli bone…
- Nu do, kara Brigeron, portu al ni botelon da vino, kaj lasu nin solaj.
- Ãu vi deziras mapon? Ïi estas farita por precizaj, militistaj celoj, sur ßi trovißas la garnizonoj kaj la sezonaj riveroj, ßi nemalhaveblas okaze de fußo – demandis la proprietulo serveme.
- Hm… el kio vi pensas, ke ni volas fußi? – demandis tiu, kiu nomißis Pittman.
- Kiuj mendas rußan vinon kaj konversacia flustrante, tiuj planas fußon.
- Ãu ni ne povas havi alian sekreton?
La drinkejestro montris tra la fenestro kun nepriskribebla grimaco:
- Ãu ¤i tie?…
Varmega, flava suno bruligis el ekstere. La arbokronoj de la polvokovritaj, malgajaj palmoj pendis kiel svenintaj kapoj, preskaª agoniantaj, kiam malgrasa simio ekiris inter ili pigramove, polvopluvo drizelis de sur la velkantaj, glavosimilaj arbofolioj… Ekstere la araboj ruis per siaj ardaj Ùtonoj, ¤ar ¤i-tempo ili bakis la kesra-on por la vespermanßo, de malproksime aªdißas mallonga, trenata komando de la deÙanßita pikedo.
La sufoka, malbonodora aero de la drinkej preskaª krevadas pro la varmego, kaj zumis milio da muÙoj.
Skeleta, maljuna arabo, kovrita per ciketroj en ekstazo de fumado de opio iafoje Ùiradas sian barbon kaj akre kriadas kiel papago.
Du Ùvitantaj soldatoj kartludas en la fono de la drinkejo kun flava vizaßo
Ronda horloßo sur la muro ekstertoras en ¤iu kvaronhoro, kvazaª ßi batsignalus la kvaronon, sed poste ßi tiuj eksilentas. Ïia rusta aparato nur memoras tiujn malnovajn, bonajn tempojn, kiujn la batmekanismo precize signalis iam.
Ãu ne pravas tiu rabisto, kiu lernis la kuirarton ¤e Levin? Kian parolindan
aferon oni havas ¤i tie, kio estas sekreto?
Malpli ol nenion: konstante la samon.
- Alortu la vinon! – diris la revema, pala kapo, nomata Francis. – Ni parolas pri familiaj aferoj, ne pri fußo.
La drinkejestro forrapidis kaj revenis kun la vino. Tamen li kunportis la mapon.
- Ankaª en familiaj aferoj vi pli bone orientißas helpe de militista mapo. Mi esperas, ke vi havas kompason?
- Por kio?…
- Eble ßi estos bezonata pro ia stranga, familia afero…
Tiam Leila (la araba demono) saltis mezen por amuzi la gastojn per sia dancado. Sed iu kartludanto alkriis Ùin, grincante siajn dentojn:
- Tuj ¤esu! Ni volas kartludi, maljuna sor¤istino!
Leila (la araba demono) residis malgaje en la angulon.
- Kiel vi imagas? – diris Francis, kiu havis reveman vizaßon
- Ankaª min interesas tio – ekparolis Thorze, la dika usonano.
Pittman, la anglo, unue plenigis sian pipon, poste li rigardadis la mapon, fine li kapjesis kontente.
- Bone. Ankaª vi rigardu ßin. Al sudo, okcidento kaj oriento prezentißas ebloj por fußi. Norde Saharo estas antaª ni.
- Jes. Tie ne estas vojo.
- La sola eblo estas, ke iu savißu el ni, se hodiaª vespere tri homoj fußos al tri direktoj. Ni aranßos la aferon tiel, ke oni malkovru ßin nur matene.
- Kial disißi, kiam ni luktis kune ßis nun? – demandis la pala Francis mallaªte.
- Parolu klare! Per la sep sakramentoj al via skota menso, kiu estas tia, kiel korktirilo! – blasfemis la dikulo.
- La personaro de la garnizono konsistas el naªdek kvin homoj – diris Pittman, la skoto kaj premadis sian pipon.
- Ankaª ni scias tion.
- Minimume la duono de la soldatoj ¤iam devas restadi malantaª la muroj por defendi la fortika¢on. Tio estas la plej severa punkto de la reglamento. Ãu vi jam komprenas?!
- Mi komprenas… Saße elpensite – murmuris Thorze, la usonano.
- Mi ne komprenas – diris Francis Barré.
- Persekutanta ta¤mento konsistas minimume el dudek kvin homoj – klarigis Pittman.
- Mi scias tion.
- Kvardek sep homoj devas resti en la fortika¢o. Dudek kvin soldatoj iros al oriento por ser¤i iun fußinton, dudek kvin sekvos la spuron de la alia, do la trian, kiu iros suden, neniu povas persekuti, ¤ar ne estas pli da soldatoj en la fortika¢o de la oazo Rakhmar ol naªdek kvin.
Thorze forte frapis sur la tablon:
- Klaral afero! Se nia trio fußos al tri direktoj, tiam oni ne povas persekuti iun el ni!
- Tiu homo trankvile povas atingi la limon de blega aª angla kolonio! Kiu estos tiu, ßi estas nur hazarda ludo, kion ekscios la koncernulo, ke oni ne persekutos lin post dudek kvar horoj.
Tiam Leila (la araba demono) facilmove iris mezen por amuzi la gastojn per sia dancado.
- Malbenita sor¤istino! – hurlis multaj homoj samtempe. – Lasu nin kartludi kaj drinki.
La dancistino facilmove reiris al sia loko kaj ekfumis pipon.
- Ãu la du homoj, kiujn oni kaptos? – demandis Francis Barré.
- Ili estos citiaj antaª la militan tribunalon. Ili estos mortpafitaj aª kondamnitaj al multjara punlaboro – respondis Thorze.
- Sed unu komforte fußos – diris Pittman.
La horloßo ekstertoris raªke, kaj farißis silento.
Nur la miliono da muÙoj zumis.
La tri divers-nacianoj interkonsentis: ili triope fußos, du certe estos kaptita, unu certe savißos.
- Ãiu el ni kunportos tion, kion li povas, sed ßi estos tre malmulta. Mi proponas, ke jam nun ni donacu nian ¤iun hava¢on unu al la alia. Nu, tiuj du, kiuj estos kaptitaj, akiros la bagaßon de la tria. Kial lasi, ke oni metu ßin en la deponejon?
- Prave!
- Dinkejestro!
- Sinjoroj!
- Portu plumon kaj inkon!
- Sinjoroj, sur la mapo nur per kajero estas permesate desegni la vojliniojn, koncernantajn la farmiliajn aferojn.
- Ãu vere?… Nu, ankaª vi estos bona, kiel atestanto.
Li portis la skribilojn, kaj la tri homoj konceptis la jenan dokumenton:
„Subskribintoj testamentas niajn ¤iujn moveblajn kaj nemoveblajn hava¢ojn al nia amiko ………………………………………………., kun kiu ni pasigis kune la malfacilajn jarojn de la soldateco en Afriko.
Ïi datißis en la oazo Rakhmar, la 17-an de februaro en jaro 19….”
- He! Fadeno, ankaª vi venu ¤i tien.
La soldato, kiu havis la moknomon Fadeno, estis tre maldika, kaj li ¤iam zumkantis. Ne pro sia bonhumoro, sed pro la stulteco.
- Ni volals tion – diris la usonano al Brigeron kaj al la idiota Fadeno -, se iu mortos el ni en tiu ¤i nesto, tiam la aliaj heredu liajn hava¢ojn.
- Kiu heredu? – demandis la rabistestro.
- Kiu restos vivanta.
- Kiu restos vivanta ¤i tie? – li respondis kun malestima mansvingo.
- Estas egale. Vi kaj Fadeno atestos.
Fadeno rikanis tiel, ke liaj buÙanguloj preskaª atingis liajn disstarantajn, grandajn orelojn kaj fiere ripetis:
- La eta Fadeno estas atestanto!
Infanece, li ofte parolis pri si mem en la tria persono.
La suno subiris, kaj la aero preskaª tuj farißis senteble malvarma.
- Mi iros al sudo – diris Thorze.
- Ãu vi? – demandis Pittman kavalire, kvazaª proponante al Francis Barré la rajton de la elekto.
- Ãu ne estas egale? – demandis la franco iom malgaje. – Mi neniel povas savißi.
Tiam Leila (la araba demono) salte levißis kaj iris mezen por amuzi la soldatojn per sia dancado, sed ¢etita bajoneto preterflugis Ùian vizaßon je har-distanco, kaj Ùi residis sur sian lokon ofendite.
- Ãu ne estas eble iri norden? – demandis Francis Barré, ¤ar li plej volonte estus elektinta la plej malgrandan Ùancon.
- Norde Saharo estas antaª ni – respondis Pittman. – Tie e¤ ekspedicio povus trairi malfacile.
…Post la vespersignalo la tri homoj malsuprengrimpis sur la malantaªa muro de la fortika¢o, ili premis la manon unu de la alia kaj ekmarÙis.
Thorn suden.
Francis okcidenten.
Ãu Pittman? Li iris norden, rekte al Saharo, kie nek ekspedicio povus trairi liaopinie…
