.gif)
楼主
Kiu kulpis?
—Vejdo—
Post tri raŭndoj de disputo pri mia poemtraduko “Kiam vi oldos”, oni eble volas scii, kiu finfine kulpis en la disputado. Jes, ankaŭ mi opinias, ke Vadant fakte ne povas elmeti novajn kontraŭdirojn, kaj jen estas tempo por resumi la disputindajn punktojn en la buŝbatalo. Denove mi tralegis ses eseojn prezentitajn de mi kaj Vadant. Nun mi listigu ĉiujn punktojn jene, tiel ke la legantoj mem povas juĝi la rezultojn aŭ distingi ĝustaĵojn disde malĝustaĵojn.
1. Vadant kritikis, ke la titolo devus esti “Kiam vi estas olda (maljuna)”. Fakte la anglalingva “when” kaj la Esperanta “kiam” havas malsamajn funkciojn. Post “when” , se oni volas esprimi estontecon, oni devas uzi prezencon, kio estas konata al ĉiuj lernantoj de la angla lingvo, dum post “kiam” oni devas uzi absolutan tempon, t.e. se oni volas esprimi futuron, oni devas uzi estontan formon de la verbo, kio estas same konata al la lernantoj kaj uzantoj de Esperanto. Ekz. en la angla lingvo oni povas diri “When you come, I’ll show you the picture.”, dum en Esperanto oni devas diri “Kiam vi alvenos, mi montros la pentraĵon al vi.”. Tio pruvas, ke Vadant tute ne konas la uzon de “kiam”. En tradukado tempo de la angla lingvo kelkfoje bezonas konvenan ŝanĝiĝon al tiu de Esperanto. Kvankam Vadant en sia dua eseo citis kelkajn tradukojn de la sama originalo faritajn de eŭropanoj, mi tamen devas diri, ke Esperanto estas same fremda lingvo al eŭropanoj. Se ni prenas ilian uzon kiel kriterion, tio ne estas konsilinda. Krome Yeats verkis tiun poemon en sia juneco. Ne eblas, ke li ne povus esti tro malklarkapa por diri, ke lia amikino estas (!) en granda aĝo. Estas evidente, ke Vadant, nebone scipovante la anglan lingvon kaj Esperanton, faris ridindan kritikon.
2. Vadant asertis en sia unua eseo, ke “ĉe la fajro” en mia poemo estas malĝuste uzita, ĉar la esprimo ne estas “ĉe la kameno”, sed “烤肉串” laŭ lia difino. Mi citis multajn ekzemplojn de Esperantaj majstroj por pruvi lian eraran komprenon pri la prepozicio “ĉe”. Sed en sia dua eseo li diris, ke li poste pruvos la fidindecon de “ĉe”. Fakte li volas eviti ĉi tiun problemon. “Ĉe” estas tre simpla prepozicio. Ĉu oni necesas elspezi longan tempon por pruvi ĝian uzon? Vadant lerte artifikas per la ĉina lingvo, opiniante, ke aliaj estas tiel malsaĝaj, ke ili povas esti mistifikitaj. La fakto estas evidenta, ke li eraris pri tiu eta prepozicio kaj liaj scioj pri uzado de Esperanto estas difektoplenaj.
3. En komprenado de la anglalingva originalo Vadant faris multajn erarojn. Nun ni komparu lian komprenon kun la originalo.
La originalo:
WHEN you are old and grey and full of sleep,
And nodding by the fire, take down this book,
And slowly read, and dream of the soft look
Your eyes had once, and of their shadows deep;
La parafrazo de Vadant:
Kiam vi estas maljuna kaj griza kaj plena de dormemo
Kaj kapjesante apud la fajro, prenu ĉi tiun libron
Kaj malrapide legi, kaj sonĝon de la mola rigardo
Viaj okuloj havis fojon, kaj el iliaj ombroj profunda;
Legantoj, bonvolu doni atenton al kursivaj literoj en la parafrazo de Vadant. “Kapjesante” enhavas la sencon de konsento, kaj ĝi havas nenian rilaton kun “kapbalanciĝi pro dormemo” esprimita en la originala poemo. La anglalingva “dream (of)” estas verbo, dum Vadant prenas ĝin por substantivo. Pro tio problemo okazas al lia parafrazo: “kaj malrapide legi, kaj sonĝon de la mola rigardo”. Ĉu oni povus eldiveni la logikan rilaton inter la antaŭa parto kaj “sonĝon” (Tio, kial Vadant uzis akuzativon ĉi tie, des pli konfuzas legantojn.)? Kaj pli ridinde estas, ke Vadant komprenis “had once” kiel “havis fojon”. En mia unua eseo mi montris, ke Vadant, pro malalta nivelo de la angla lingvo, miskomprenis la originalan sencon. La kvar originalaj versoj devas legiĝi en proza formo: take down this book, and slowly read and dream of the soft look (that) your eyes once had, and (dream) of their deep shadows. Tio multe distancas de lia kompreno. Sed pro lia limigita scio pri la angla lingvo li refoje parafrazis tiun parton, en sia tria eseo, kiel “kaj sonĝi de la mola rigardo / Viaj okuloj havis iam, kaj el iliaj ombroj profundaj”. Tio pruvas, ke Vadant tute ne havas klaran konon pri la originalo, kvankam li duafoje komprenis ĝin kun mia helpo. Nun mi volas diri al Vadant, ke la ĝusta parafrazo de la parto estas “kaj sonĝi pri la milda rigardo, kiun viaj okuloj iam havis, kaj (sonĝi) pri la profundaj ombroj de la okuloj”. Alia pli serioza eraro de Vadant en komprenado de la originalo estas “And bending down beside the glowing bars” (lia parafrazo estas “brilantaj trinkejoj”), kaj refoje kritikis mian “ĉe fajro” kiel “烤肉串”. Sed por ŝirmi sian komprenan eraron, li ŝtele ŝanĝis ĝin per “apud la arda forno” en lia dua eseo. Tio nature ne estas la deca sinteno, kiun serioza studanto devus posedi. Se Vadant tute ne eltiras la veran sencon el la originalo, kiel li povus doni trafajn komentojn al mia poemtraduko?
—Vejdo—
Post tri raŭndoj de disputo pri mia poemtraduko “Kiam vi oldos”, oni eble volas scii, kiu finfine kulpis en la disputado. Jes, ankaŭ mi opinias, ke Vadant fakte ne povas elmeti novajn kontraŭdirojn, kaj jen estas tempo por resumi la disputindajn punktojn en la buŝbatalo. Denove mi tralegis ses eseojn prezentitajn de mi kaj Vadant. Nun mi listigu ĉiujn punktojn jene, tiel ke la legantoj mem povas juĝi la rezultojn aŭ distingi ĝustaĵojn disde malĝustaĵojn.
1. Vadant kritikis, ke la titolo devus esti “Kiam vi estas olda (maljuna)”. Fakte la anglalingva “when” kaj la Esperanta “kiam” havas malsamajn funkciojn. Post “when” , se oni volas esprimi estontecon, oni devas uzi prezencon, kio estas konata al ĉiuj lernantoj de la angla lingvo, dum post “kiam” oni devas uzi absolutan tempon, t.e. se oni volas esprimi futuron, oni devas uzi estontan formon de la verbo, kio estas same konata al la lernantoj kaj uzantoj de Esperanto. Ekz. en la angla lingvo oni povas diri “When you come, I’ll show you the picture.”, dum en Esperanto oni devas diri “Kiam vi alvenos, mi montros la pentraĵon al vi.”. Tio pruvas, ke Vadant tute ne konas la uzon de “kiam”. En tradukado tempo de la angla lingvo kelkfoje bezonas konvenan ŝanĝiĝon al tiu de Esperanto. Kvankam Vadant en sia dua eseo citis kelkajn tradukojn de la sama originalo faritajn de eŭropanoj, mi tamen devas diri, ke Esperanto estas same fremda lingvo al eŭropanoj. Se ni prenas ilian uzon kiel kriterion, tio ne estas konsilinda. Krome Yeats verkis tiun poemon en sia juneco. Ne eblas, ke li ne povus esti tro malklarkapa por diri, ke lia amikino estas (!) en granda aĝo. Estas evidente, ke Vadant, nebone scipovante la anglan lingvon kaj Esperanton, faris ridindan kritikon.
2. Vadant asertis en sia unua eseo, ke “ĉe la fajro” en mia poemo estas malĝuste uzita, ĉar la esprimo ne estas “ĉe la kameno”, sed “烤肉串” laŭ lia difino. Mi citis multajn ekzemplojn de Esperantaj majstroj por pruvi lian eraran komprenon pri la prepozicio “ĉe”. Sed en sia dua eseo li diris, ke li poste pruvos la fidindecon de “ĉe”. Fakte li volas eviti ĉi tiun problemon. “Ĉe” estas tre simpla prepozicio. Ĉu oni necesas elspezi longan tempon por pruvi ĝian uzon? Vadant lerte artifikas per la ĉina lingvo, opiniante, ke aliaj estas tiel malsaĝaj, ke ili povas esti mistifikitaj. La fakto estas evidenta, ke li eraris pri tiu eta prepozicio kaj liaj scioj pri uzado de Esperanto estas difektoplenaj.
3. En komprenado de la anglalingva originalo Vadant faris multajn erarojn. Nun ni komparu lian komprenon kun la originalo.
La originalo:
WHEN you are old and grey and full of sleep,
And nodding by the fire, take down this book,
And slowly read, and dream of the soft look
Your eyes had once, and of their shadows deep;
La parafrazo de Vadant:
Kiam vi estas maljuna kaj griza kaj plena de dormemo
Kaj kapjesante apud la fajro, prenu ĉi tiun libron
Kaj malrapide legi, kaj sonĝon de la mola rigardo
Viaj okuloj havis fojon, kaj el iliaj ombroj profunda;
Legantoj, bonvolu doni atenton al kursivaj literoj en la parafrazo de Vadant. “Kapjesante” enhavas la sencon de konsento, kaj ĝi havas nenian rilaton kun “kapbalanciĝi pro dormemo” esprimita en la originala poemo. La anglalingva “dream (of)” estas verbo, dum Vadant prenas ĝin por substantivo. Pro tio problemo okazas al lia parafrazo: “kaj malrapide legi, kaj sonĝon de la mola rigardo”. Ĉu oni povus eldiveni la logikan rilaton inter la antaŭa parto kaj “sonĝon” (Tio, kial Vadant uzis akuzativon ĉi tie, des pli konfuzas legantojn.)? Kaj pli ridinde estas, ke Vadant komprenis “had once” kiel “havis fojon”. En mia unua eseo mi montris, ke Vadant, pro malalta nivelo de la angla lingvo, miskomprenis la originalan sencon. La kvar originalaj versoj devas legiĝi en proza formo: take down this book, and slowly read and dream of the soft look (that) your eyes once had, and (dream) of their deep shadows. Tio multe distancas de lia kompreno. Sed pro lia limigita scio pri la angla lingvo li refoje parafrazis tiun parton, en sia tria eseo, kiel “kaj sonĝi de la mola rigardo / Viaj okuloj havis iam, kaj el iliaj ombroj profundaj”. Tio pruvas, ke Vadant tute ne havas klaran konon pri la originalo, kvankam li duafoje komprenis ĝin kun mia helpo. Nun mi volas diri al Vadant, ke la ĝusta parafrazo de la parto estas “kaj sonĝi pri la milda rigardo, kiun viaj okuloj iam havis, kaj (sonĝi) pri la profundaj ombroj de la okuloj”. Alia pli serioza eraro de Vadant en komprenado de la originalo estas “And bending down beside the glowing bars” (lia parafrazo estas “brilantaj trinkejoj”), kaj refoje kritikis mian “ĉe fajro” kiel “烤肉串”. Sed por ŝirmi sian komprenan eraron, li ŝtele ŝanĝis ĝin per “apud la arda forno” en lia dua eseo. Tio nature ne estas la deca sinteno, kiun serioza studanto devus posedi. Se Vadant tute ne eltiras la veran sencon el la originalo, kiel li povus doni trafajn komentojn al mia poemtraduko?
