《边城》(初稿 30)
Aŭskultante, lia frato, kun lunarko-forma falĉilo en mano, laŭvole hakis herbojn kaj arbojn apud la vojo. Kiam ili atingis la muelejon, li haltis kaj diris al sia pliaĝa frato:
“Ĉu vi kredas, ke tiu knabino jam havas amaton?”
“Mi ne kredas.”
Ili du eniris la muelejon.
La plijuna frato diris:
“Vi ne devas… fraĉjo, mi donu al vi alian demandon. Se mi ne volos gajni ĉi tiun muelejon, sed intencas havigi al mi tiun pramboaton jam de du jaroj, ĉu vi kredas tion?”
Aŭdinte tion, la Unuan trafis surpriziĝo. Ĵetinte ekrigardon al Nuosong, la Dua, sidanta sur la transversa aksostango, li sciis, ke li ŝerce diris tion. Iom alirinte al li, li frapetis lian ŝultron kaj volis tiri lin de la stango. Kompreninte la aferon, li ekridetis. Li diris:
“Mi kredas, ke vi diris la veron!”
Rigardante al la Unua, la Dua honeste diris:
“Kredu min, fraĉjo. Tio estas vera. Mi jam frue ekhavis tian ideon. Se ŝi kaj ŝia avo konsentos, malgraŭ malkonsento de nia familio, mi jam pretas alproprigi tiun pramon! Kaj kio estas via intenco?”
“La patro jam akceptis mian ideon. Li sendis peti edziniĝon de la nepino de la pramisto por mi!”
Kiam la Unua menciis la peton, ŝajnis al li, ke la Dua volis moki lin, kaj li eksplikis, kial sendi svatiston. Ĉar la maljuna pramisto proponis du vojojn: la vojo de ĉaro kaj tiu de ĉevalo en ŝakludo. Do mi elektis la vojon de ĉaro. Tio estas sendi svatiston por proponi la amligon al ŝi.
“Kio estas la rezulto?”
“Nenia klara rezulto. Ĉar la maljunulo havas oston en la gorĝo kaj ne povas diri klare.”
“Se vi prenas la vojon de ĉevalo?”
“La maljunulo diris, ke se li elektos preni la vojon de ĉevalo, mi devos stari sur la alta roko trans la bordo kaj kantadi dum tri kaj duona jaroj. Se mia kantado kortuŝos Cuicui, ŝi fariĝos mia edzino.”
“Tio ne estas malbona ideo!”
“Jes ja. Balbutulo ne povas bone paroli, sed li povas bele kanti. Sed tio kaptas min, ĉar mi estas birdo plektitaj per bambuaj lamenetoj, sed ne kantema birdo. Diablo scias, ĉu li edzinigos sian nepinon al kantema akvomuelilo aŭ al inda viro!”
“Kion vi faros pri tio?”
“Mi volas postuli al la maljunulo, ke li donu la definitivan respondon. Veran respondon. Se mi ne sukcesos, mi malsupreniros per ĵonko al Taoyuan. Se mi sukcesos kaj eĉ li volos, ke mi zorgu pri la pramo, ankaŭ mi konsentos.”
“Kaj kanti?”
“Vi estas lertulo en kantado, la Dua. Se vi volos kanti kiel birdo, agu laŭ via plaĉo. Mi ne ŝtopus vian buŝon per ĉevalaj fekaĵoj.”
Vidinte tian mienon de sia frato, la Dua eksciis, kiom da ĉagreno lia pliaĝa frato spertas pro la afero. Li konas lian temperamenton, kiu reprezentas krudan malkaŝemon de la lokanoj de Chadong. Tiu povas grandanime fari ĉion el la koro por tiu, kiun li ŝatas, kaj por tiu, kiun li subtaksas, li povas seriozmiene disputi kun tiu, eĉ se tiu estas lia propra patrinflanka onklo. Kompreneble la Unua volis preni la vojon de ĉevalo, kiam li fiaskis sur la vojo de ĉaro. Sed kiam li aŭdis la malkaŝeman rimarkon de sia frato, li eksciis, ke nur la Dua estas kvalifikita preni la vojon de ĉevalo, kaj li mem estas nenio kompare kun la Dua. Pro tio li sentis iom da kolero kaj indigno nekaŝeblaj.
La Dua elpensis ideon, ke ili ambaŭ iros al Verda Rivereto kaj kantos en luna nokto. Sen alies scio, kiu estas kiu, ili alterne kantos. Kiu gajnos la respondon la unua, tiu povos daŭrigi per siaj lipoj, kiuj jam venkis super tiuj de la alia, servadon al la nepino de la maljuna pramisto. La Unua ne lertis en kantado. Kiam lia vico venis, la Dua kantis anstataŭ li. Estis tre juste, ke ili ambaŭ decidos sian feliĉon depende de sia ŝanco. Kiam la propono estis elmetita, la Unua ne volis, ke la Dua kantos anstataŭ li, kvankam li ne povscias kanti. Sed la Dua, romantika kiel poeto, obstine volis sian fraton praktiki tiun metodon. Li insistis, ke ĉio estos iom justa, se nur ili faros tion.
Konsiderinte tiun ideon de sia frato, la Unua faris amaran rideton.
“Diable! Mi ne estas kantema birdo, sed mi eĉ volas mian fraton anstataŭi min kiel kanteman birdon! Bone, ni agu tiamaniere. Ni alterne kantos. Kaj mi ne volas, ke vi helpos min. Mi mem faros tion. Strigo en arbaro, kvankam ĝi ne havas orelplaĉan voĉon, ankoraŭ kantas plue por akiri sian edzinon, ne petante alies helpon!”
Farinte la decidon, ili kalkulis la tagojn: hodiaŭ estas la dekkvara, morgaŭ la dekkvina kaj postmorgaŭ la deksesa kaj postaj sinsekvaj tri tagoj estas lunplenaj. Jam mezsomeriĝis. Estis nek varme nek malvarme. Vestite en blanka veŝto, ili grimpis sur altan rokon prilumitan de la luno kaj laŭ la loka kutimo honeste kaj serene kantadis por tiu flavbelulino. Kun rosoj falintaj, ili raŭkiĝis pro kantado kaj rapidis hejmen sub la malkreskanta luno aŭ iris al tiuj konataj muelejoj funkciantaj tagnokte por dormeti en varma grentenejo ĝis tagiĝo. Ĉio estis nature aranĝita. Kvankam ili ambaŭ ne tre sciis, kio estos la rezulto, ili prenis tion tre nature. Do ili decidis, ke ekde tiu nokto ili daŭrigu la konkurson agnoskitan de la loka kutimo.
“Ĉu vi kredas, ke tiu knabino jam havas amaton?”
“Mi ne kredas.”
Ili du eniris la muelejon.
La plijuna frato diris:
“Vi ne devas… fraĉjo, mi donu al vi alian demandon. Se mi ne volos gajni ĉi tiun muelejon, sed intencas havigi al mi tiun pramboaton jam de du jaroj, ĉu vi kredas tion?”
Aŭdinte tion, la Unuan trafis surpriziĝo. Ĵetinte ekrigardon al Nuosong, la Dua, sidanta sur la transversa aksostango, li sciis, ke li ŝerce diris tion. Iom alirinte al li, li frapetis lian ŝultron kaj volis tiri lin de la stango. Kompreninte la aferon, li ekridetis. Li diris:
“Mi kredas, ke vi diris la veron!”
Rigardante al la Unua, la Dua honeste diris:
“Kredu min, fraĉjo. Tio estas vera. Mi jam frue ekhavis tian ideon. Se ŝi kaj ŝia avo konsentos, malgraŭ malkonsento de nia familio, mi jam pretas alproprigi tiun pramon! Kaj kio estas via intenco?”
“La patro jam akceptis mian ideon. Li sendis peti edziniĝon de la nepino de la pramisto por mi!”
Kiam la Unua menciis la peton, ŝajnis al li, ke la Dua volis moki lin, kaj li eksplikis, kial sendi svatiston. Ĉar la maljuna pramisto proponis du vojojn: la vojo de ĉaro kaj tiu de ĉevalo en ŝakludo. Do mi elektis la vojon de ĉaro. Tio estas sendi svatiston por proponi la amligon al ŝi.
“Kio estas la rezulto?”
“Nenia klara rezulto. Ĉar la maljunulo havas oston en la gorĝo kaj ne povas diri klare.”
“Se vi prenas la vojon de ĉevalo?”
“La maljunulo diris, ke se li elektos preni la vojon de ĉevalo, mi devos stari sur la alta roko trans la bordo kaj kantadi dum tri kaj duona jaroj. Se mia kantado kortuŝos Cuicui, ŝi fariĝos mia edzino.”
“Tio ne estas malbona ideo!”
“Jes ja. Balbutulo ne povas bone paroli, sed li povas bele kanti. Sed tio kaptas min, ĉar mi estas birdo plektitaj per bambuaj lamenetoj, sed ne kantema birdo. Diablo scias, ĉu li edzinigos sian nepinon al kantema akvomuelilo aŭ al inda viro!”
“Kion vi faros pri tio?”
“Mi volas postuli al la maljunulo, ke li donu la definitivan respondon. Veran respondon. Se mi ne sukcesos, mi malsupreniros per ĵonko al Taoyuan. Se mi sukcesos kaj eĉ li volos, ke mi zorgu pri la pramo, ankaŭ mi konsentos.”
“Kaj kanti?”
“Vi estas lertulo en kantado, la Dua. Se vi volos kanti kiel birdo, agu laŭ via plaĉo. Mi ne ŝtopus vian buŝon per ĉevalaj fekaĵoj.”
Vidinte tian mienon de sia frato, la Dua eksciis, kiom da ĉagreno lia pliaĝa frato spertas pro la afero. Li konas lian temperamenton, kiu reprezentas krudan malkaŝemon de la lokanoj de Chadong. Tiu povas grandanime fari ĉion el la koro por tiu, kiun li ŝatas, kaj por tiu, kiun li subtaksas, li povas seriozmiene disputi kun tiu, eĉ se tiu estas lia propra patrinflanka onklo. Kompreneble la Unua volis preni la vojon de ĉevalo, kiam li fiaskis sur la vojo de ĉaro. Sed kiam li aŭdis la malkaŝeman rimarkon de sia frato, li eksciis, ke nur la Dua estas kvalifikita preni la vojon de ĉevalo, kaj li mem estas nenio kompare kun la Dua. Pro tio li sentis iom da kolero kaj indigno nekaŝeblaj.
La Dua elpensis ideon, ke ili ambaŭ iros al Verda Rivereto kaj kantos en luna nokto. Sen alies scio, kiu estas kiu, ili alterne kantos. Kiu gajnos la respondon la unua, tiu povos daŭrigi per siaj lipoj, kiuj jam venkis super tiuj de la alia, servadon al la nepino de la maljuna pramisto. La Unua ne lertis en kantado. Kiam lia vico venis, la Dua kantis anstataŭ li. Estis tre juste, ke ili ambaŭ decidos sian feliĉon depende de sia ŝanco. Kiam la propono estis elmetita, la Unua ne volis, ke la Dua kantos anstataŭ li, kvankam li ne povscias kanti. Sed la Dua, romantika kiel poeto, obstine volis sian fraton praktiki tiun metodon. Li insistis, ke ĉio estos iom justa, se nur ili faros tion.
Konsiderinte tiun ideon de sia frato, la Unua faris amaran rideton.
“Diable! Mi ne estas kantema birdo, sed mi eĉ volas mian fraton anstataŭi min kiel kanteman birdon! Bone, ni agu tiamaniere. Ni alterne kantos. Kaj mi ne volas, ke vi helpos min. Mi mem faros tion. Strigo en arbaro, kvankam ĝi ne havas orelplaĉan voĉon, ankoraŭ kantas plue por akiri sian edzinon, ne petante alies helpon!”
Farinte la decidon, ili kalkulis la tagojn: hodiaŭ estas la dekkvara, morgaŭ la dekkvina kaj postmorgaŭ la deksesa kaj postaj sinsekvaj tri tagoj estas lunplenaj. Jam mezsomeriĝis. Estis nek varme nek malvarme. Vestite en blanka veŝto, ili grimpis sur altan rokon prilumitan de la luno kaj laŭ la loka kutimo honeste kaj serene kantadis por tiu flavbelulino. Kun rosoj falintaj, ili raŭkiĝis pro kantado kaj rapidis hejmen sub la malkreskanta luno aŭ iris al tiuj konataj muelejoj funkciantaj tagnokte por dormeti en varma grentenejo ĝis tagiĝo. Ĉio estis nature aranĝita. Kvankam ili ambaŭ ne tre sciis, kio estos la rezulto, ili prenis tion tre nature. Do ili decidis, ke ekde tiu nokto ili daŭrigu la konkurson agnoskitan de la loka kutimo.