第 41 楼
词海拾贝（41）
有时翻阅词典还可以学到一些词汇辨析的知识，如在《世界语汉语大词典》（王崇芳编）的-ig-条下，我就看到 igi 和fari 的区别：
1. igi 没有“做，造”的含义：La tajloro faris al mi veston. 裁缝给我做了一件衣服。（这里不可用igi）
2. fari 不可以和不定式连用：Io nekonata igis pli rapide bati lian koron. 不知是什么样的一件事使他心跳加快。（此句中可不用faris）
3. fari 带有宾语的表语时，相当于 igi esti: tio igis la kronprincon esti singarda = tio faris la kronprincon singarda 这使得王储谨慎起来。
我以前误以为 igi和fari 的用法是完全相同的，其实igi和fari只是在“使……”的用法上使用相似。
第 42 楼
词海拾贝（42）
我们对 bedaŭri 的理解只是停留在“懊悔，悔恨；感到遗憾，遗憾”，其实它的基本含义是“对失去某人或某物而感到悲痛或惋惜；（对死者）悼念，沉痛地怀念，（对某物）痛惜，惋惜”。在《世界语汉语大词典》（王崇芳编）中有如下一些我们并不一定熟悉的例子：
bedaŭri la mortintan patrinon 悼念亡母
bedaŭri la forpasintan junecon 惋惜逝去的青春
Ne bedaŭru hieraŭan, ne atendu morgaŭan, ne
forlasu hodiaŭan 不要惋惜昨天，不要等待明天，不要放弃今天
nia bedaŭrata prezidanto 我们已故的主席
上面的这个含义我们用得很少，但有时却是很有用的表达法。如“我们沉痛悼念在抗战中牺牲的烈士们”就可以说成：Ni
profunde bedaŭras la martirojn, kiuj fordonis sian vivon dum la kontraŭjapana
rezistmilito. “悼念”的另一个说法是 funebri，但用法不同，因为funebri是不及物动词，要说成 funebri pri (pro)。
因为 bedaŭri 是及物动词，所以后面直接跟名词或名词性词组或宾语从句：
bedaŭri sian facilanimecon 懊悔自己的轻率
Ŝi tute ne bedaŭris, ke ŝi iris returne. 她对她的返回一点也不懊悔。
Mi bedaŭras, ke mi ne povos akcepti vian
inviton. 非常遗憾，我不能接受你的邀请。
第 43 楼
词海拾贝（43）
Kato是学过世界语的人一辈子都忘不掉的词，可是它的一些表达方法并不是每一个学习者都会。比如iri per kataj paŝoj，是不是“模特走猫步”？可以说是也可以说不完全是。在《世界语汉语大词典》（王崇芳编）中解释为“（像猫步一样）轻柔的步子”，在王崇芳编的另一部大词典《汉语世界语大词典》中，“猫步”也是 kataj paŝoj, katpaŝi, fari katpaŝadon. 不过我觉得如果是说“他蹑手蹑脚地向她走去”可以说成：Li iris katpaŝe al ŝi.
下面我们再看看与kato有关的一些表达法：
danci kiel kato ĉirkaŭ poto 像猫儿围着食盆转来转去；<转>（做事）缩手缩脚；（讲话）吞吞吐吐、转弯抹角
vivi kun iu kiel hundo kun kato 像狗跟猫一样跟某人不能相处；和某人经常争吵；与某人不睦
kontentigi la katon kaj kune la raton 既使猫儿满意，又使耗子欢喜（意为：试图做不可能做到的两全其美的事）
另外，kato的几种表现形态也很有趣：
kato miaŭas 猫在咪咪叫；kato kraĉospiras 猫在怒叫；kato ŝpinas；猫发呼噜呼噜的呼声
第 44 楼
词海拾贝（44）
动词kaŝi的用法很简单，按照“隐藏，遮掩”这个含义就可以正确使用。在《世界语汉语大词典》（王崇芳编）的这个词条下还是能找到许多值得记忆的表现法，如：
La lumo estas kaŝata al mi per la kurtenoj. 光被帘子遮住，我看不清东西。
kaŝi al iu sian pasion 掩饰自己的情欲
kaŝi ion antaŭ iu 对某人隐瞒某事
sin kaŝi de iu 避开某人
kaŝiĝi for de ies okuloj 躲开某人的眼睛；躲藏起来，不让人看见
sin kaŝi de antaŭ ies vizaĝo 躲避某人；不见某人
doni al iu kaŝejon 给人提供隐蔽所；庇护某人
homo kaŝema 不露感情的人
Li ĵetadis kaŝitajn rigardojn en la notlibron 他偷偷看了几眼笔记本
malkaŝi sian animon 向某人倾诉心里话
我觉得词典中有一个例子翻译得很精彩：
Hipokritulo ŝajnigas por kaŝi, afektulo por paradi. 伪善者为了掩饰而作假，矫情者为了自炫而做作
第 45 楼
词海拾贝（45）
Sekvi 一般作及物动词使用，基本含义是“跟……后面，尾随”，从这个意思出发还可以衍生出其他类似的意思。看看《世界语汉语大词典》（王崇芳编）sekvi条下的一些比较典型的例子：
Mi sekvis lin tra pordo en tiun ĉambron. 我跟着他经过一扇门进入房间。
sekvi iun per spuro 跟踪（或追捕）某人；沿着某人的踪迹而行
sekvi la paŝojn de iu 步某人的后尘；仿效某人
sekvi iun per la okuloj [la rigardo] 目光随着某人移动；眼睛一直盯着看（移动着的）某人；目送某人
sekvi la preskribojn de la kuracistro 遵医嘱
sekvi sian nazon <转>笔直地朝前走；凭本能行事；凭直觉行事；任性行事
El tiaj konfuzaj debatoj sekvis nenia decido 从这么混乱的辩论中是不可能作出任何决定的
Vi parolas tro rapide, estas malfacile por mi vin sekvi. 你讲得太快，我很难跟上[听懂]你
关于 sekvi 的副词形式sekve似乎有“接着”的意思，其实在词典中只列出了“因而，因此”之意，并无“接着”的意思，如：
Vi min konas, sekve vi scias ankaŭ, kiu mi estas. 你认识我，因而你也知道我是谁。
第 46 楼
词海拾贝（46）
Preta 在使用时并不是很复杂。在《世界语汉语大词典》（王崇芳编）中，preta 的例子归为两类，第一类是“物的准备好”，第二类是“人的准备好”：
“物的准备好”：
La tagmanĝo estas preta. 午饭准备好了。
La manuskripto estas jam preta kaj tuj estos eldonita. 手稿已经准备好，将立即出版。
Ĝi ne povis esti preta ĝis hodiaŭ. 直到今天它还没有准备好。
“人的准备好”：
Ŝi estis preta sveni. 她快要晕倒了。
Mi estas preta riski la vivon. 我愿意冒生命危险。
Mi estas preta iri por vi piede al la fino de la mondo. 我愿为你步行到世界的尽头。
作名词时一定要用preteco，而不用preto（但在诗歌里是例外），如：
Li ĉiam montras sindonan pretecon por helpi al samideanoj. 他总是表现出随时愿意帮助同志的忘我精神。
作动词时用pretigi，用的场合比较多，如：
pretigi liton por gasto 为客人铺床
pretigi detalan raporton 起草详细报告
preta作后缀时也很有用，如：alarmopreta （警戒状态的，处于待命状态的），flugpreta aviadilo （准备起飞的飞机），helpopreta amiko （乐于助人的朋友）等。
有一个合成词值得我们记忆：tujpreta （指食品或饮料）配制快速而方便的；速溶的。如：tujpretaj vermiĉeloj 方便面
第 47 楼
词海拾贝（47）
Pesi 是个常用词，通常的意思是“称，给……过称[过磅]；掂”。在《世界语汉语大词典》（王崇芳编）的pesi条下有相应的例句，如：
pesi pakaĵon [panon, leteron] 称行李 [面包，信件]
Ili pesis al mi
mane pesi brasikon 用手掂一颗白菜的重量
Se estus nun pesita mia ĉagreno, ĝi estus pli peza, ol la sablo ĉe la maroj. 假如现在称量我的忧愁，它会比所有海滩上的沙子还要重。
但是，pesi的转义我们却很少用到，转义为“考虑，权衡，斟酌”，例子如下：
Ĉu ĉion ĉi pesas vi trankvile? 你在冷静地考虑这一切吗？
pesi la sekvojn de ago 考虑行动的后果
Ni devas pesi la vortojn, kiujn ni aŭdas, por vidi, ĉu ili estas pravaj aŭ ne. 我们听到什么话要掂量掂量，看是不是正确。
第 48 楼
词海拾贝（48）
Pendi （挂，悬挂）这个不及物动词有很多不错的表达法，在《世界语汉语大词典》（王崇芳编）中可以找到不少，如：
Ŝiaj haroj pendis malsupren sur la ŝultroj. 她下垂的头发披在肩上。
Liaj manoj pendis senforte sur la nigra vesto. 他的双手贴着他黑色的衣服无力地下垂着。
Ŝi per siaj anĝelaj brakoj pendis ĉirkaŭ mia kolo. 她用温柔的双臂搂住我的脖子。
Mia rigardo pendis je ŝiaj lipoj. <转>我的目光停留在她的双唇上。
下面几个转义的用法也很好：
Super ni pendis la pura ĉielo. 天空晴朗无云。
Nubo da malĝojo pendas super la kunvenejo. 会场上笼罩着悲痛的气氛。
Lia vivo pendis nur sur unu fadeno. 他的生命系于一发；他命悬一线；他生命垂危
Al li mi pendas per miaj ĉiuj pensoj. 我无时无刻不在思念着他。
第 49 楼
词海拾贝（49）
有朋友问到 kiel decas 是什么意思，第一眼看上去不太好理解，但如果我们在《世界语汉语大词典》（王崇芳编）中查一查，这个问题就迎刃而解了。deci作为不及物动词使用，其用法可以分为两类。
一、意思是“合礼，合适，适宜，相宜，合宜，得体”
Kiaj ceremonioj decas por ŝi entombigi? 什么仪式适合她的葬礼？
la krono, kiu decas al la belo 称得上华美的花冠；相当好看的花冠
Tio ne decas al lia ofico. 这与他的职位不相称。
二、（无人称主语）合于（某人的特点、地位或身份）
Ĉu decas tro malŝati siajn farojn? 过分看低自己，这合适吗？
Vi ne kondutas tiel,
Li scias kion decas diri kaj kion ne. 他知道该说什么，不该说什么；他说话有分寸。
Ne decas paroli paroli sen ago. 只说不做，是不行的。
上面的 Vi ne kondutas tiel, kiel decas. 中的 kiel decas原来是没有带人称主语的形式，即“合乎礼仪，得体”。知道这个用法后，我们就不难写出诸如：Li diris tion, kiel decis.（他讲得很得体。） Li faris viziton al la amiko,
第 50 楼
词海拾贝（50）
介词 ĉirkaŭ 至少具有三种含义，在《世界语汉语大词典》（王崇芳编）中有如下的例子：
Li kolektis ilin ĉirkaŭ si. 他把他们聚集在身边 [四周]。
Li kaptis la knabon ĉirkaŭ la korpo. 他一把抱住那男孩的身体。
Ŝi ĵetis ambaŭ brakojn ĉirkaŭ la kolon de la knabino. 她张开双臂搂住姑娘的脖子。
我在《词海拾贝》（48）中曾引用过词典中的句子：Ŝi per siaj anĝelaj brakoj pendis ĉirkaŭ mia kolo.（她用温柔的双臂搂住我的脖子。）本来这个例子世界语和中文都明白无误，但有人回帖说这个句子难以理解，还举出一个例子“Ŝi pendis ĉirkaŭ mia kolo.她围着我的脖子吊着。”这个回帖的人断章取义，去掉了表示方式的状语 per siaj anĝelaj brakoj，当然就不可能“搂住脖子了”。根据pendi的多义性，你甚至可以说成“她围着我的脖子吊死了”。这种做法其实是不可取的。不管哪种语言的使用都是约定俗成的，无论你赞成与否，这些用法都客观存在而不以个人的意志为转移的。
Ĉirkaŭ 除了上述“在……周围，环绕……”的意思外，还有其他含义的用法：
Ĉirkaŭ la buŝo ludis svarmo da ridetoj. 笑意在嘴角荡漾；笑容可掬
Abundaj bukloj ondiĝadis ĉirkaŭ la rondaj ŝultroj. 浓密的卷发在浑圆的肩上飘动着。
Mi bezonas nur ĉirkaŭ ducent rublojn. 我只需要二百卢布左右。
La koncerto daŭris ĉirkaŭ tri horojn. 音乐会开了将近三个小时。
.gif)
