第 71 楼
词海拾贝（71）
Cerbo 的基本义是“大脑，头脑；智力”，在《世界语汉语大词典》（王崇芳编）中却演绎出不少有用的表达，如：
venis al mi en la cerbon, ke... （主意、计划等）被我想到；我想起……
enbati ion en ies cerbon 硬往某人脑袋里灌；强使某人记住；（通过多次重复）使某人牢记不忘
Antaŭ la lango laboru la cerbo. 先思而后言；先想后说（谚语）
Lia cerbo iris promeni. 他发傻了，他一时头脑糊涂。
ricevi muŝon en la cerbon 头脑里产生了一个怪念头
由cerbo派生出来的cerbumi 是不及物动词，意思是“绞脑汁，动脑筋，费心机”，也是经常能见到的，如：
Ne valoras cerbumi pri tia bagatelo. 不值得为这样的小事动脑筋。
Tiuj bibliaj esprimoj cerbumigis multajn tradukintojn. 那些《圣经》中的表达方式使得许多译者绞尽脑汁。
第 72 楼
词海拾贝（72）
Interesi 是及物动词，意思是“使感兴趣，引起注意 [关注]”。在《世界语汉语大词典》（王崇芳编）中，interesi除了上面的意思之外，还有“与……有利害关系，关系到，涉及”的意思，看看下面的例子：
La lingvaj demandoj interesas multajn esperantistojn. 语言问题使许多世界语者感兴趣。
oratoro, kiu scias interesi sian aŭskultantaron 能够吸引听众的演说家
La fabeloj ĉiam interesas la infanojn. 童话总能引起儿童的兴趣。
La nova leĝo interesas ĉiujn industriajn laboristojn. 新法律与产业工人有利害关系。
Tiuj aferoj min tute ne interesas. 那些事跟我毫无关系。
在interesi后面加-iĝ-表示“感兴趣，关心”，千万不要与interesi用混了，如：
Mi interesiĝas pri li. 我对他感兴趣。
La aferoj estas interesantaj nur tiam, kiam ni interesiĝas pri ili. 只有当我们对事物感兴趣时，它们才有意思。
我在阅读中对interesato的用法比较感兴趣，实际上它应该比较常用，而我们却很少注意它，其含义是“有关的人，有利害关系的人，当事人”，如：
sciigi la interesatojn 通知有关人员
La interesatoj en la konkurso sin turnu al... 请有意参赛者到……处（索取资料或报名）
第 73 楼
词海拾贝（73）
Ligi 是一个很常用的及物动词，我们常常以“绑，捆”的基本义来使用这个词。在《世界语汉语大词典》（王崇芳编）中，ligi的意思按照不同的使用场合分成了五类，试看下面的例子：
1.“绑，捆，缚，系，束，栓”：
Li estis ligita per ŝnuroj je la manoj kaj piedoj. 他的手脚被绳子捆了起来。
ligi amikajn rilatojn kun iu <转> 和某人建立友好关系
ligi mulon al arbo 把骡子栓在树上
2.“限制使不能自由行动；约束，束缚”：
ligi al iu la langon 封住某人的嘴
Ĵuro nemalobeebla min ligas. 不可违背的誓言束缚着我。
ligi sin per promeso 用诺言约束自己
3. “（使多个事物）连接，连在一起；把……联系起来”：
objektoj, kiuj estas ligitaj inter si 相互连接起来的事物
Esperantismo estas forte ligita kun ia interna ideo. 世界语主义和某种内在思想紧密相连。
4.“使结成友好关系；使（具有相同目标的人或人群）联合，结成联盟”：
sin ligi kun iu edziĝe 和某人结成夫妻
Paco la du popolojn ligu. 愿和平使两国人民联合起来。
5.“使连接起来（指交通）；使相通”：
La ĉefa linio ligas Kopenhagon kun Parizo. 这条主要线路把哥本哈根和巴黎连接起来。
Ni deziras krei ligantan ponton inter la gentoj. <转> 我们要创造一座连接各民族的桥梁。
第 74 楼
词海拾贝（74）
Premi的用法比较丰富，在《世界语汉语大词典》（王崇芳编）中将其意思分为五类来举例，有我们比较熟悉的，也有我们不太熟悉的，试看以下各例：
1.“压，挤，按，揿，摁”：
premi ion sub ŝtono 把某物压在石头下；用石头压住某物
premi du platojn unu kontraŭ la alia 使两块木板相互挤压
En la vagono ni estis premataj
2.“使（人体某一部分）紧贴（以表示感情）”：
premi la dentojn 咬紧牙关（表示坚持、克制、顽强）
premi la lipojn 咬着嘴唇（表示嫌恶）
premi al si reciproke la manojn 彼此相互握手
3. “<转> （精神上）折磨，困扰，使苦恼”：
La dezerta varmego premis lin. 沙漠的酷热使他难以忍受。
Ekonomia krizo premas ĉiujn naciojn. 经济危机困扰着各国人民。
La novaĵo pri tiu akcidento premis lian koron. 那场事故的消息使他心里难过。
4. “【军】紧逼，猛攻”：
premi iun per demandoj <转> 钉着某人问；向某人问个不休
5. “压迫，欺压”：
premi malriĉulojn 欺压穷人
la ĝemado de la silentigitaj prematoj 默默忍受压迫的人们的呻吟声
第 75 楼
词海拾贝（75）
Pasi有及物动词和不及物动词两种用法，但都很容易使用，试看以下例句：
1.“（不及物动词）从一处走到另一处；走过，经过，通过，过渡”：
Nubo pasis sur la suno. 云从太阳上飘过去了。
La ridetoj pasis de unu buŝo al alia. <转> 人们的嘴角都相继掠过一丝微笑。
Ni pasu nun al alia demando. 我们现在转入 [讨论] 另一个问题吧。
2.“（不及物动词）（时间）流逝，消逝，过去”：
Pasis pli ol tuta jaro. 过了整整一年多。
Kiam pasis la aĝo, aperas la saĝo. 年华已逝，智慧才现。（谚语）
3.“（不及物动词）（事物）消失，停止”：
Pasis la apetito. 胃口没了。
Nun ĉio pasis por li! 现在一切对于他都已消失！
4. “（及物动词）穿过，通过（=trapasi）”：
La plej malfacilan parton de la laboro vi jam pasis. 你已经经历了工作最困难的阶段。
Li jam estis lacigita de la mallonga pasita vojo. 走了短时间的路他已经疲劳了。
除了上面的用法外，pasi的派生词中也有常用的，如：
pasigi
1.“（及物动词）使通过；传送，递给，传给”
La knabino eltiris tranĉilon kaj pasigis ĝin super la kolo de la cervo. 那女孩抽出刀来，把刀从鹿的脖子上抹了过去。
“Pasigu al mi la korbon,” li diris al mi. “请把筐子递给我，”他对我说。
2.“（及物动词）度过（时间）”：
pasigi la tempon en laborado Esperanta 在做世界语工作中度过时间
Ĉiu tago estis pasigata feste. 每一天过得都像节日一样。
pasumi “（不及物动词）闲逛，闲走，闲荡”：
pasumi sur stratoj 逛大街；在大街上溜达
第 76 楼
词海拾贝（76）
Naski 使用起来不复杂，也容易理解，下面是几个简单的例子：
La katino naskis kvin idojn. 那只母猫生了五只小猫。
Ŝoso naskas burĝonojn. 幼芽长出嫩枝。
Naski 的转义“产生，引起，造成”反而使用得更广泛，如：
Amo naskas kaj subtenas la vivon. 爱情产生生命，保持生命。
Tiu unua sukceso naskis multajn esperojn. 这第一次成功使人产生了许多希望。
Rido troa naskas ploron. 乐极生悲。
Mallaboremo ĉiujn malvirtojn naskas. 懒惰产生一切罪恶；懒惰为罪恶之源。
Naski 的被动分词形式naskita似乎也有较多的使用场合，如：
1.“生出来的，出生的”：
Ŝi tenis en la brakoj ĵus naskitan infaneton. 她抱着刚出生的婴儿。
ankoraŭ ne naskitaj generacioj 还未出生的后代
2.“出生于；出身于；出自”：
naskita de princa familio 出生于王侯之家
naskita en la purpuro 生于帝王之家
3.“天生的，生来就是……的”：
Li estas naskita anglo. 他是土生土长的英国人（不是移民）。
Ne por vilaĝa vivo mi estis naskita. 我天生是过不惯乡下生活的。
naskita sub favora stelo 生辰有吉星高照；福星照命；生来有福
第 77 楼
词汇拾贝（77）
Provizi也应该算是一个常用的词，在《世界语汉语大词典》（王崇芳编）里，provizi有三种不同的含义，试看下面的例子：
1.“（以物资）供应，供给；給……提供”：
provizi orfojn per vestoj por la vintro 给孤儿提供过冬的衣服
provizi aviadilon per benzino dum flugado 给航行中的飞机供油
Lia kuirejo kaj kelo estas bone provizitaj. 厨房和地窖储备充足。
2.“装备，配备，装配”：
provizi fenestrojn per vitroj 给窗子装上玻璃
provizi bibliotekon per binditaj libroj 给图书馆配备精装书籍
La juda kvartalo estis provizita per fortaj muregoj. 犹太人居住区的四周筑有坚固的围墙。
以上两种用法在结构上基本是一致的，即：provizi iun (ion) per io。如果有一个中文句子“政府为我们提供了很多就业的机会”，那该怎么说呢？有不少学习者可能会受到中文的影响说成：La registaro provizas al ni multajn ŝancojn de dungiteco. 这个说法其实不对，至少不规范吧。我们应该按照上面的结构说成：La registaro provizas nin per multaj ŝancoj de dungiteco. 同样“那家旅馆每天为游客提供早餐”就应该说成：La hotelo provizas turistojn per matenmanĝo ĉiutage.
3.“满足（需要）”：
provizi la bezonojn 满足需要
La bezonoj estis malavare provizitaj. 需要得到了极充分的满足。
第 78 楼
词海拾贝（78）
在“词海拾贝（77）中谈到 provizi的用法结构，这次要谈的ŝarĝi与provizi在用法上有类似的地方，我们先看看一些例子：
1.“（及物动词）装，装载，使负载”：
Oni ŝarĝis lin per la aĉetitaj manĝoj. 人家叫他拿着买来的所有食物。
ŝarĝi ĉevalon [azenon] per sakoj da terpomoj 给马 [骡] 驮上几袋土豆
ŝarĝi veturilon [ŝipon] 给车 [船] 装货；装车 [船]
2.“装满，载满；放满，摆满，使充满，使布满”：
ŝarĝi tablon per pladoj 在桌子上摆满菜肴
ŝarĝi breton per libroj 用书摆满书架
ŝarĝi verkon per citaĵoj 在一部著作中大量使用引文
senutile ŝarĝi sian memoron per faktoj 使自己头脑记住一些无用的事实
3.“<转>给以负担；使承担（重任），使负……之责，使承担，委托”：
Oni ŝarĝis lin per la enketado. 人们把调查的责任委托给他。
Li ŝarĝis sian popolon per pezaj impostoj. 他使百姓承担沉重的赋税；他对百姓横征暴敛
La rimorso ŝarĝas lian konsciencon. 他内心有沉重的负疚感。
上面的用法与provizi类似，即 ŝarĝi iun (ion) per io，如“他装了一卡车白菜”，我们不应受中文的影响而说成：Li ŝarĝis brasikojn sur la kamionon. 而应说成：Li ŝarĝis la kamionon per brasikoj. 再如“组长把这项艰巨的工作交给我负责”，就不要说成：La grupestro ŝarĝis al mi la malfacilan laboron. 而应说成：La grupestro ŝarĝis min per la malfacila laboro.
第 79 楼
词海拾贝（79）
我们用sufoka来表达“令人窒息的，使人呼吸困难的，气闷的”的意思，如 sufoka aero (令人窒息的 [沉闷] 的空气，sufoka varmo（闷热），sufokaj gasoj （窒息（性）毒气）。但在《世界语汉语大词典》（王崇芳编）中，作及物动词用的sufoki才是这个词条的头词，有三种含义的用法。
1.“使窒息而死，把……闷死”：
sufoki premegante la kolon 用力掐脖子（将其扼死）
sufoki sub kapkusenoj 用枕头把……闷死
2.“使窒息，使呼吸困难，使感到憋闷”：
La varmego sufokis nin sur la nuda vojo. 在没有遮阴的路上炎热使我们感到窒息 [我们热得喘不过气来]
Suferoj sufokas kaj homoj mokas. <转>人在受痛苦折磨时，往往受众人嘲笑。（谚语）
La vilaĝanoj estas sufokataj de la impostoj. 村民们被赋税压得透不过气来。
La soifo lin sufokas. 他渴得难受。
3.“<转> 遏制，抑制，压制，平息，扼杀，扑灭”：
sufoki fajron 闷熄一堆火
sufoki voĉon 压低嗓音
sufoki indignon en sia koro 抑制住心中的愤慨
用于转义的sufoki非常有用，我们常常都会遇到，再如：
sufoki ridon 忍住笑
sufoki ribelon 平息叛乱
第 80 楼
词海拾贝（80）
Kapti 是很常用的及物动词，但要用好 kapti的所有含义也不是一件很容易的事情。在《世界语汉语大词典》（王崇芳编）中，kapti的例子非常多，我们只是撷取其中少数的例子来说明这个词各种不同含义的用法。
1.“（以迅速的动作突然）抓住，捉住”：
Li kaptis la homon je la brusto. 他一把抓住那人胸部的衣襟。
Ŝi kaptis lian manon kaj almetis ĝin al sia buŝo. 她抓住他的手，把它放到自己的嘴上。
Ŝi malfermis la lipojn por kapti freŝan aeron. 她张开嘴，吸进新鲜空气。
2.“捉住（试图逃跑的人）；捕捉，捕获，擒得，逮住”：
Pasero kaptita estas pli bona ol aglo kaptota. 已捉到的麻雀胜过未到手的老鹰。
kapti per fotilo saltantan ĉevalon <转> 用照相机拍摄到跳起的马
3. “理解，懂得，领会，领悟，把握；看见；听见”：
Mi ne povas kapti en ĝi la sencon. 我不能够理解这里面的意思。
kapti per unu ekrigardo 一眼就看见
hazarde kapti parton de la konversacio 偶然听到谈话的部分内容
4.“（疾病、感情等）侵袭，控制住；给以强烈的感受”：
Li sentis, ke lin kaptis malvarmo. 他感到一股寒气向他袭来。
Agonio kaptis la malsanulon. 病人垂危。
Ŝi sentis ke ŝin kaptas inspiro. 她突然感到有了灵感。
5.“（具体事物突然地）袭击，侵袭，打击”：
Kaptis nin pluvo neatendita. 我们突然遇到一场雨。
ŝipo kaptita de ventego 一艘遭大风袭击的船
6.“勾引，诱骗”：
lasi sin kapti per lertaj vortoj [per flatoj] 被花言巧语 [奉承话] 所迷惑
Virina rideto pli kaptas ol reto. 女人的微笑能使男人神魂颠倒。
.gif)
