ELISION.

280. Elision is not common, and its use in writing as well as in
speaking is best avoided. It occurs most frequently in poetry.

a. The "-a" of the article may be elided before a word beginning with
avowel, or after a preposition ending in a vowel:

   L' espero, l' obstino kaj la pacienco.
   De l' montoj riveretoj fluas.
   Kaj kantas tra l' pura aero.

b. The final "-o" of a noun may be elided in poetry. The original accent
of the noun remains unchanged:

   Ho, mia kor', ne batu maltrankvile.
   Sur la kampo la rozet'.

c. The final "-e" of an adverb is very rarely elided (except in the
expression "dank' al", which occurs in prose as well as in poetry):

   Ke povu mi foj' je eterno ekdormi!
   Dank' al vi, mi sukcesis. (Thanks to you, I succeeded.)

 

 THE PREFIX "EKS-".

281. The prefix "eks-" is used to form words expressing a previous
incumbent of a position, or removal from such position:

   eksprezidanto, ex-president.
   eksregho, ex-king.
   eksigi, to put out of office, to discharge.
   eksighi, to withdraw from one's office, to resign.


                           THE PREFIX "PRA-".

282. The prefix "pra-" is used to form words expressing precedence in
the line of descent, or general remoteness in past time:

   praavo = great grandfather.       prapatroj = forefathers, ancestors.
   pranepo = great grandson.         pratempa = primeval.


                  THE SUFFIXES "-CHJ-" AND "-NJ-".

283. The suffix "-chj-" is used to form affectionate diminutives, from
the first syllable or syllables of masculine names or terms of address.
The suffix "-nj-" forms similar feminine diminutives:

   Jochjo = Johnnie, Joe.             Manjo = May, Mamie.
   Pachjo = Papa.                     Panjo = Mamma.

 

WEIGHTS AND MEASURES.

284. National systems of weights and measures translated into
international form (as "mejlo", mile, "funto", pound) cannot convey a
very definite meaning to one not familiar with the particular system
used. Consequently the metric system (already used by scientists
everywhere and by the general public in many countries) is adopted for
the international system of weights and measures:

                          Length and Surface.

   milimetro = millimeter (.0394 inch).
   centimetro = centimeter (.3937 inch).
   decimetro = decimeter (3.937 inches).
   metro = meter (39.37 inches).
   dekametro = dekameter (393.7 inches).
   hektometro = hektometer (328 feet 1 inch).
   kilometro = kilometer (3280 feet 10 inches; .62137 mile).
   kvadrata metro = square meter (1550 square inches).
   hektaro = hektare (2.471 acres).

                                Weight.

   gramo = gram (15.432 grains avoirdupois).
   dekagramo = dekagram (.3527 ounce avoirdupois).
   hektogramo = hektogram (3.5274 ounce avoirdupois).
   kilogramo = kilogram (2.2046 pounds avoirdupois).

 

Capacity.

   decilitro = deciliter (6.1022 cubic inches; .845 gill).
   litro = liter (.908 quart, dry measure; 1.0567 quart, liquid).
   dekalitro = dekaliter (9.08 quart, dry measure; 2.6417 gallons).
   hektolitro = hektoliter (2 bushels 3.35 pecks; 26.417 gallons).
   kilolitro = kiloliter (1.308 cubic yards; 264.17 gallons).


                    THE INTERNATIONAL MONEY SYSTEM.

285. Names of national coins translated into international form (as
"dolaro", dollar, "cendo", cent) cannot convey a very definite meaning
to persons not familiar with these coins. Consequently the system
devised for international use (not for actual coins, but for calculation
and price quotations) is based upon a unit called the "speso". The
multiples of this unit are the "spesdeko" (10 spesoj), "spescento" (100
spesoj), and "spesmilo" (1000 spesoj). Ten spesmiloj have approximately
the value of a five-dollar gold piece, twenty marks, twenty-five francs,
one pound sterling, etc. The spesmilo, equivalent to about $0.4875 in
the money of the United States and Canada, is the unit commonly used.
(To reduce dollars to spesmiloj, multiply by 2.051.)

 

ABBREVIATIONS.

286. The following abbreviations are often used (for those of the metric
system see any English dictionary):

   Dro. = Doktoro, [Dr.]          Sm. = spesmilo(j).
   Fino. = Fraulino, [Miss].      Sd. = spesdeko(j).
   Pro. = Profesoro, [Prof.]      k.t.p. = kaj tiel plu, [and so forth].
   Sro. = Sinjoro, [Mr.]          k.c. = kaj ceteraj, [etc.]
   Sino. = Sinjorino, [Mrs.]      k.sim. = kaj simila(j), [et. sim.]
   Ko. = K-io., Kompanio, [Co.]   t.e. = tio estas, [i.e.]
   No. = N-ro., Numero, [No.]     e. = ekzemple, [e.g.]
   & = kaj, &.                    p.s. = postskribajho, [P.S.]


                              VOCABULARY.

   abon-i = to subscribe to, take.    led-o = leather.
   aparat-o = apparatus.              metal-o = metal.
   automat-a = automatic.             moment-o = moment.
   bov-o = ox.                        negativ-o = negative.
   dimensi-o = dimension.             objektiv-o = lens, objective.
   ekzempl-o = example.               original-o = original.
   fokus-o = focus.                   plat-o = plate (photographic,etc)
   fotograf-i = to photograph.        prov-i = to try.
   funkci-i = to function, work.      reklam-i = to advertise.
   kamer-o = camera.                  strech-i = to stretch (trans.).

[Footnote: Cf. the difference between "provi", to try, in the sense of
testing, making an essay or endeavor, "peni", to try, in the sense of
taking pains or making an effort, and "jughi", to try, in a judicial
sense.]

 

PRI LA KAMERO.

                                                 Bostono, 12/XI/1910.

Brown kaj Ko.,
      Nov-Jorko.
Sinjoroj:--
      Vidinte vian reklamon en gazeto al kiu mi abonas, mi skribas por
peti ke vi sendu al mi priskribajhon de via kamero nomita "La Infaneto,"
kiun eble mi deziros provi.
   Bonvolu ankau sendi dekduonon da platoj, 6 x 9 centimetrojn, por kiu
mi chi* kune sendas spesmilon kaj duonon.
                             Kun respekto,
                                                J. C. Smith.

[Footnote: The particle "chi" (used with "tiu, tio, ties, chiu, chio")
may also be used with certain adverbs, as "chi sube", "here below", "chi
supre", "here above", "chi kune", "herewith", etc.]


                   *       *       *       *       *


                                      Nov-Jorko, 18an novembro, 1910.

Kara Sinjoro:--
   Respondante al via estimata letero de la 12a, ni donas chi sube
mallongan priskribajhon de nia bonega fotografilo nomita "La Infaneto."
   "La Infaneto" kamero havis neesperitan sukceson, kaj estas vendita
po miloj da ekzempleroj. Chie oni unuvoche laudas ghian malgrandan
kaj tamen bonegan konstruon, kaj ankau ghian firman samtempe facilan
funkciadon. Ghi ne estas pli granda ol monujo, tial ghi ne bezonas pli
multe da spaco ol tiu, kaj povas esti portata kaj uzata treege konvene.
   La dimensioj de la fermita kamero estas 8 x 5 x 6.5 centimetroj. La
pezo, kun objektivo, tri platingoj, kaj malbrila ("ground") vitro, estas
365 gramoj. "La Infaneto" estas konstruita tute el metalo, kaj kovrita
de bonega bovledo. Kiam oni malfermas la aparaton, la objektivo samtempe
enfokusighas, tiamaniere ke la kamero estas preta por uzado post unu
sekundo, char la objektivfermilo ("shutter") estas chiam strechita.
Sekve: neniaj preparadoj, nenia prokrasto je la ekfotografado.
   La negativoj estas klaraj ghis la bordo, kaj tial konvenaj por
pligrandigo. Cetere, oni scias ke bona pligrandigo ofte pli kontentigas
ol malgranda originalo. Precipe che promenoj kaj vojaghoj oni tial
volonte preferas la malgrandan "Infaneton," por poste pligrandigi la
negativojn.
   Por la pligrandigo ni fabrikas specialajn taglum-pligrandigajn
aparatojn, kies prezoj estas malaltaj (vidu en nia prezaro).
   Ni ne shanghis la konstruon de "La Infaneto" de post 1909, char
ghis nun ghi estas chiurilate kontentiga. Sole la rapideca reguligo
de la momenta ("instantaneous") fermilo estas plibonigita, char ni
ghin fabrikas kun speciala automata fermilo, kiu estas aranghita por
malfermoj dauraj ("time exposures"), kaj momentaj, je unu sekundo
ghis unu centono da sekundo.
   Esperante ke ni baldau ricevos mendon de vi, kaj certigante al vi
ke ni tre zorge plenumos iun ajn mendon, ni restas.
                         Tre respekte la viaj,
                                          Brown & Ko.
                                                   Per C.

 

要是有中文的就好了！