[lumbildo 07]
Laux materialoj pri la jaroj kiam cxinoj komencis lerni Esperanton, estis 1891 (Vladivostoko), 1905 (Sxanhajo), 1907 (Tokio), 1908 (Japanio, Germanio, Britio). Kaj la plej malnova Esperanto-kurso en Cxinio aperis 1906 en Sxanhajo. Sed ili cxiuj estis nur personaj aux lokaj rekordoj, ankoraux ne povas esti rigardata kiel la starto de la cxina EM.
中国有人学习世界语的时间,有资料说是在1891年(海参崴)、1905年(上海)、1907年(东京)、1908年(日本、德国、英国)。而在中国国内开办世界语讲习班的纪录,最早可以追溯到1906年(上海)。但这些都只是个人和地方的纪录,还不足以被看作是中国世运的起点。
En 1909, fondigxis Hxina Esperanto-Asocio en Sxanhajo. Tio estis la unua Esperanto-Asocio kun "Hxina" titolo. Tia formo estis laux Zamenhof sed ne Cxina kiel en la nuna tempo.[noto 07]
Estas dece, ke ni rigardu la jaron 1909 start-punkto de la cxina EM laux la principo preni gravajn Esperanto-eventojn por dividi periodojn en la historio de la cxina EM. Siatempe Cxinio ankoraux estis en la unua jaro de Xuantong-erao, Qing-dinastio.
直到1909年,中国世界语会(Hxina Esperanto-Asocio)在上海成立,这是第一个冠有“中国”名号的世界语团体,“中国”一词,使用的是柴门霍夫的Hxina形式(而不是现在通行的Cxina)。[noto注07]本着“以重大世界语事件作为中国世界语运动历史分期标准”的原则,我们把1909年看成是中国世界语运动起始的年份,是有道理的。这时中国还处在清朝(宣统元年)。