La Sepa Mesagxo

§4. LIBERA KAJ FIKSFORMA POEMO

4.1.Gxenerale

Poemo povas konsisti el unu strofo, sed ankaux povas el du aux pli multe da strofoj.
Strofoj, kiuj konsistigas poemon, povas esti samspecaj, aux diversspecaj.
Poemo versita en forme samaj strofoj, kun sama ritmo, sama mezuro, sama rimarangxo, estas nomata metrika. <La Espero> estas tipa ekzemplo.
Poemo versita en arbitre arangxitaj strofoj, estas nomata "Libera poemo".
Poemo versita en regule arangxitaj strofoj, estas nomata "Fiksforma poemo".
El la fiksformaj poemoj, tiuj versitaj laux reguloj de cxina fiksforma poezio, estas nomata "cxinesko".

4.2.Libera poemo

Tradicia metrika poemo karakterigxas per regulaj versoj kun unuecaj ritmo, mezuro kaj rimado; kaj en skribo kun multaj reguloj malsamaj ol en prozo, ekz-e, la unua litero en cxiu verso estu majuskla, maldekstro de cxiuj versoj staru samloke vertikale. Deviga uzo de interpunkcio.
En sia formo, la libera poemo estas multe pli libera en ol la metrika . Auxtoro de libera poemo rajtas libere versi laux sia bontrovo cxiuflanke.
Strofo: Cxu poemo estu en unu aux pluraj strofoj, cxu la strofoj estu forme samaj aux variaj, cxio laux deziro de auxtoro.
Verso: en kia ritmo, mezuro, rimo kaj rimarangxo, cxio laux deziro de auxtoro.
Skriba formo: sen deviga uzo de interpunkcio, sen nepra majuskligo de la unua litero de cxiuj versoj, sen deviga vertikala samlokigxo. Ekz-e:

Rejna de Jong (1922-)

ABSURDAJXO

Ni cxiuj parolas
la saman lingvon,
la nederlandan.
Mi konas la vortojn,
sed mi ne komprenas.

Por distro
mi lernis Esperanton.

Nun mi komprenas
kelkajn
samlandanojn. 

Cxi tiu poemo estas en tri strofoj, kun malsamaj mezuroj.
La unua strofo estas kvinversa, la dua strofo: duversa, kaj la tria strofo: triversa. Versoj estas en malsamaj mezuroj, kun 6,5,5,6,6/ 3,7/ 5,2,4 silaboj, tute arbitre, senregule, sen rimoj, vere libera formo.

 La Oka Mesagxo

4.3. Fiksforma Poemo

En poezio de diversaj nacioj ekzistas poemoj versitaj laux difinitaj formuloj, kiujn oni nomas "Fiksformaj poemoj".
Dum evoluo de Esp-a poezio, multaj fiksformaj poemoj de diversaj nacioj jam estas importe kondukitaj, kiuj kune elvartis grandan gxardenon kie prospere kaj pompe disfloras centoj da floroj konkursante per allogaj beloj. Kompare al rigora regularo de la cxina fiksforma poemo, tiu en Esp-a poezio plejofte havas nur devigo pri versa nombro kaj rimarangxo en strofo(j), do sxajnas pli sengxena. Nun ni konigu al vi kelke da plejofte uzataj skemoj.

1. Hajko

Fiksforma poemeto el japana poezio. El tri versoj, respektive kun 5, 7, 5 silaboj, rimigxas la unua kaj la tria versoj.

Macuo Basxo（1644—1694)

Lag' forlasita,
kaj muta. Plauxd'. Ensaltis
rano subita.

--- el Eterna Bukedo, p.54(Trad.Kalocsay)

(2) Robajo

La nomo devenas dank' al la mondfama poemaro <Robajoj> de Omar Kajam. Tre similas al la verskvaro en la cxina poezio. El kvar versoj, rimigxas la unua, dua kaj la kvara versoj. Sen limigo pri ritmo kaj mezuro de verso. Kiel ekz-e ni citas du tradukojn de la robajo XI, lauxdire plej fama el la nomita poemaro.
> Unua traduko
Omar Kajam (1048-1122)

ROBAJO (XI)

Dum sub cxi arbo sidas mi, kun pano,
Vino kaj versoj pretaj al la mano -
Kaj apud mi vi kantas en dezerto -
Tiu dezerto estas jam nirvano.

Tradukis Willam Auld per kvinjambaj versoj，kun 11 silaboj en cxiu verso.

> Dua traduko
Omar Kajam (1048-1122)

ROBAJO (XVI)

Se eble, havi bulon da purtritika pano,
sxafidan klabon, krucxon da vino cxe la mano,
kaj sidi ambaux en la soleco de l' Ruinoj ---
jen gxu' ekster atingo de iu ajn sultano.

El la persa tradukis Gaston Waringhien, per aleksandraj versoj, kun 14 silaboj en cxiu verso.

(3) Tercino

Devenis el itala poezio. El triversaj strofoj, kies rimoj faras seninterrompan cxenon, laux skemo "aba, bcb, cdc, ded…". Sen difinita longo, cxu el dekkelkaj aux gxis centoj da versoj. La granda poeto Dante verkis per tiu tercina formo majstran poemaron <Dia Komedio> en tri volumoj, kun cent kantoj de 14233 versoj. Sed en tercino estas nepermesata la samtempa miksuzado de versoj kun malsamaj ritmo kaj mezuro. Sube estas el lasta parto de la fama <Odo al la Okcidenta Vento> de Percy Bysshe Shelley.

Percy Bysshe Shelley(1792-1822)

Odo al la Okcidenta Vento

Min, kiel boskon, igu liro via,
Ecx se mi estos same sen foli' !
Via tumult', potence harmonia

Nin ambaux vekos por auxtuna kri'
Dolore dolcxa. ho, Spirit' renversa,
Estu spirito mia ! Estu: mi !

Cxi mortajn pensojn tra l' spac' universa
Dispelu, kiel velkajn brancxojn, por
akcel' de nova nask'. Sub sorcxo versa,

Kiel fajruj-ardajxon, sxutu for
Cxi vortojn miajn tra la homa gent' !
Estu tra mia lip' trupetsonor'

Profeta al la dorma ter' ! Ho Vent' !
Se vintras, cxu ne venos jam Printemp' ?

--- el Eterna Bukedo, p.158 (Trad.Kalocsay)

(4) Tankao

En japana poezio, la plej ofte uzataj versoj estas kvinsilaba kaj sepsilaba. Kaj, la plej ofte uzataj fiksformaj poemoj, krom "hajko", estas "tankao" (utao). Formulo de tankao estas: 31 silaboj en kvin versoj. Alterne uzi la kvinsilaban kaj sepsilaban versojn dufoje, plus unu sepsilaba verso (do, en 5,7,5,7,7 silaboj), tio farigxis "tankao" (lauxlitere: mallonga kanto). Se tia alterna uzado de kvinsilaba kaj sepsilaba versoj superis tri fojojn, kaj plus unu sepsilaba verso, tio farigxas "long-utao" (longa kanto).
Rimigxo en tankao estas libera, aux sen rimoj (cxiuj versoj restu blankaj), aux rimigxus paro aux du paroj da versoj. Post enkondukigxo en Esp-a poezio, tankao estas tre bonvena cxe diverslandaj poetoj. Ne nur japanaj, sed ankaux alilandaj poetoj versis tankaojn. Ekz-e, sube legigxis poemo el serio da 12 tankaoj, versita de cxina Esp-a poeto Armand Su en 1979.

Armand Su (1936-1990)

TANKAOJ (3)

En mia mano
via leterfolio
tiel legxera.
Sed igxas gxi l' plej peza
pro amikeco vera.

(5) Limeriko

Devenis el "limerick" de angla poezio. El kvin versoj, respektive kun 3,3,2,2,3 piedoj, laux rimarangxo de "a a b b a ". Ofte havis sxercan efikon per enhavo absurda aux erotika. Ekz-e 

Junulo en urbo Tifliso
Salutis frauxlinon per kiso.
Unue, sxi miris,
Sed poste sxi diris:
"Mi havas la tempon por biso !"

La Nauxa Mesagxo

 (6) Trioleto
Devenis el franca poezio. El ok versoj sen deviga difino pri ritmo. Laux rimarangxo de "AbaA abAB" , la majuskloj signas ripeton de la unua verso post la tria kaj de la du unuaj post la sesa. Ekz-e:

Wang Chongfang (1936- )

KRIZANTEMO

Odore floras krizantem',
mirinde nobla, negxe pura;
dum blovas frosta ventogxem',
odore floras krizantem'.
Jam mortas papilia trem',
sed ridetadas flor' ebura.
Odore floras krizantem',
mirinde nobla, negxe pura.

(7) Rondelo

Devenis el franca poezio. El 13 versoj en 4 strofoj, respektive kun 4,4,4,1 versoj, verkitaj sur du rimoj, laux rimarangxo de "ABba,abAB,abba,A", la majuskloj signas ripeton de versoj. Sen deviga difino pri ritmo, sed cxiuj versoj estu kun sama ritmo.
Kvankam sen deviga difino pri la mezuro de versoj, tamen, post kiam Kalocsay verkis per tiu formo poemaron <Rimportreto>，li kvazaux kreis specialan formulon nomatan "rimportreto", kiu estas el kvarjambaj versoj en 9 silaboj. Ekz-e:
> Unua ekzemplo
Kalocsay (1891-1976)

RIMPORTRETO XXVII

Ho, Kabe, Kabe, Kabe, Kabe
Droninta vive en la morto.
Kia mister-malica forto
Vin povis de ni preni rabe ?

Ni lernis de vi lernantknabe
Kuiri en la stilretorto.
Ho, Kabe, Kabe, Kabe, Kabe
Droninta vive en la morto.

Kaj nun ni miras gape, strabe
pri via karier-aborto.
Al vi la Esperanta vorto
Nun eble sonas jam arabe…

Ho, Kabe, Kabe, Kabe, Kabe !

> Dua ekzemplo
Guozhu:
Kurisu Kei sur UK-podio
 (2007-08-05)

Kurisu Kei, cxiam justama,
dumviva strebad' por racio,
por Esperanto, por socio.
Legendas lia vivo drama.

Dulingva tradukisto fama,
dojen' vivanta fosilio.
Kurisu Kei, cxiam justama,
dumviva strebad' por racio.

Kiam li per parolo flama
salutas sur UK-podio,
okazis vera sensacio,
tondras al li hura' aklama!

Kurisu Kei, cxiam justama.

(8) Soneto

En Cxinio oni ankaux nomas soneton "14-versa poemo". Tre ofte uzata en Esp-a poezio. Devenis el itala poezio kaj disvastigxis tra tuta Euxropo. Legigxas multaj famaj verkoj de famaj poetoj diverslandaj. Kvankam gxi estas en "fiksa' formo, tamen en praktiko la formo farigxis multe varia.

(8.1）El 14 versoj
en 4 strofoj, respektive kun 4,4,3,3 versoj，
aux en 4 strofoj, respektive kun 4,4,4,2 versoj，
aux en 2 strofoj, respektive kun 8,6 versoj，
aux en 2 strofoj, respektive kun 12,2 versoj，

(8.2) Kun rimoj.

(8.3) Rimarangxo de la unuaj 2 kvarversaj strofoj estu samaj，

lau "abba,abba"（ringa rimo）

aux laux "abba,cddc"（ringa rimo）

aux laux "abab,abab"（krucrimo）

aux laux "abab,cdcd"（krucrimo）

(8.4) rimarangxoj de lastaj 6 versoj

laux "cdc,dcd"（memoru kiel "cdcd, cd", krucrimo）

aux laux "ccd,ede"（memoru kiel "cc, dede", krucrimo）

aux laux "cdc,dee"（memoru kiel "cdcd, ee", krucrimo）

aux laux "ccd,eed"（memoru kiel "cc,deed", ringa rimo）

aux laux "cdd,cee"（memoru kiel "cddc, ee", ringa rimo）

aux laux "cde,cde" ", krucrimo.

Rimarangxo en la suba ekzemplo estas laux "abba,abba,ccd,eed"

William Auld (1924- )

EN MIA MIO

En mia mio kauxris infaneto,
kvazaux en cxambro vasta kaj obskura,
timante ecx per timlament' murmura
provoki la koleron de l' kvieto.

Kaj vi hezite tra la ombroreto
alvenis kiel orfo malsekura
al mia cxambro kava kaj terura,
kaj antaux vi forfugxis la obsedo:

fide mi vin salutis gxojmiene
cxar via gxojmieno pruvis plene,
ke en mi simpation vi rekonas.

Kaj nun ni kune vagas lok-al-loke
en la malluma dom', kaj reciproke
kuragxon cxerpas kaj kuragxon donas.

Alia fama soneto de Sxekspiro, laux rimarangxo de "abab,cdcd,efef,gg"

William Shakespeare (1564-1616)

el LA SONETOJ XVIII（第十八首）

Cxu mi komparu vin al tag' somera ?
vi estas ja pli bela kaj serena:
majflorojn ofte vipas vent' severa,
kaj tro maldauxras la somero bena.

jen, brogas la okulo de l' cxielo,
Jen vualigxas gxia vido ora.
Kaj iam senbeligxas cxiu belo
laux voj' natura aux pro fat' rigora.

Sed jam ne velkos via plensomero
nek deklinigxos de l' beleco nuna;
la Morto vin ne tenos kun fiero,
se vin la vers' eterna gardas juna:

Dum homoj spiros kaj okuloj vidos,
Vivante en vivanta vers' vi sidos.

--- Traduks R.Rossetti

(9) Akrostiko

Akrostiko ne estas speciala fiksforma poemo. Gxi estas poemo, en kiu la unua litero de cxiu verso formas vortojn.

Micxino (1938-)

Akrostiko
—Laux　cxinesko Sopir-al-Sudo

Anoncas
Grupo Kantona
Al ni novan prosperon.
Debuto verde sprona,
Uvo — fruktdona !

(La unuaj literoj formas vorton "AGADU")

第七讲

§4.诗词 LIBERA KAJ FIKSFORMA POEMO

4.1.总说

一首诗可以由一个诗段组成，也可以由两个或更多的诗段组成。
各个诗段可以相同，也可以不同。
用同样的诗段、同样节奏、同样长短的诗行、同样的押韵方式写成的诗，被称为格律诗。如《La Espero希望歌》，是典型的代表。
用任意安排的不同的诗段写成的诗，被称为自由体诗(Libera poemo)。
按一定的规定安排的几个诗段组成的诗，叫"词"(Fiksforma poemo)。
其中，用世界语按汉语诗词的格式填成的词，叫做cxinesko。

4.2.自由体诗

传统的格律诗，特点是诗行（节奏、音节数、韵脚）整齐划一，而且在书面的写法上有许多不同于散文的要求，如：使用标点，每一行诗的第一个字母都用大写，左侧对齐。

自由体诗歌在形式上则是完全自由的。表现为

诗段：一首诗歌之内是否分段，或者分为几段，各段是否相同，作者可以任意安排；

诗行：一首诗歌之内的诗行，用什么样的节奏、音节数、韵和韵脚安排，完全是自由的；

书写：不强求用标点符号，不要求每行用大写字母起头，不要求每行对齐。如

Rejna de Jong (1922-)

ABSURDAJXO 荒谬

Ni cxiuj parolas 我们讲着
la saman lingvon, 同样的语言
la nederlandan. 荷兰语。
Mi konas la vortojn, 我认得这些字，
sed mi ne komprenas. 但是我不懂得。
Por distro 为了消遣
mi lernis Esperanton. 我学了世界语
Nun mi komprenas 现在我懂得了
kelkajn 几位
samlandanojn. 同胞。

这首诗共有三个诗段，长短不齐。第一段有五行，第二段两行，第三段三行。每一个诗行的长度也不齐。它们的音节数目为6,5,5,6,6/ 3,7/ 5,2,4,完全是任意的，没有规律可寻。又不押韵。自由极了。

第八讲

4.3.词 (Fiksforma Poemo)

各个民族语诗歌中都有一些格式固定的诗歌，它们被引入世界语，汇成为百花齐放的大花园。我们借用汉语中的"词"来翻译fiksforma poemo，其实汉语中词牌的限制要多一些。世界语中填词时，大多只对行数和押韵的方式有要求，其他方面则较汉语宽松。下面介绍几种常用的词牌。

1.    俳句hajko

从日本诗歌引进。每首要求有三个诗行，分别为5，7，5个音节，第一、三两行押韵。

Lag' forlasita, 幽静古池塘。
kaj muta. Plauxd'. Ensaltis 扑通！蛙跃水中央，
rano subita. 砰然发清响。

(2) 鲁拜体robajo

由著名的波斯古诗《鲁拜集》而得名。格式很像汉语中的"绝句"：四行，第一、二、四行押韵。用什么样的节奏和长短，没有限制。下面举两个世译为例子，原文据说是集中最有名的一篇。
世译一:
Omar Kajam (1048-1122)

ROBAJO (XI) 《鲁拜集》第十一首

Dum sub cxi arbo sidas mi, kun pano,一卷诗伴酒一壶，
Vino kaj versoj pretaj al la mano - 面包一块树为庐。
Kaj apud mi vi kantas en dezerto - 荒原听汝歌清曲，
Tiu dezerto estas jam nirvano. 便是天堂下凡图。

世译者为Willam Auld，用标准的kvinjambo（五个"轻重格"）诗行，每行为十一个音节。汉译者为辜正坤。

世译二：
ROBAJO (XVI)《鲁拜集》第十六首

Se eble, havi bulon da purtritika pano,
sxafidan klabon, krucxon da vino cxe la mano,
kaj sidi ambaux en la soleco de l' Ruinoj ---
jen gxu' ekster atingo de iu ajn sultano.

世译者为Gaston Waringhien, 用标准的aleksandro（亚历山大体）诗行，每行为十四个音节。

(3) 三行体tercino

由意大利诗歌引进。要求用若干个三行诗段，押aba, bcb, cdc, ded…韵式。篇幅不定，可以短到十几行，或者长到一两百行。大诗人但丁（1265-1321）用这种格式写成三卷本《神曲》，共一百章。14233行长诗。但是不允许混合使用节奏和长短不同的诗行。下面举雪莱名篇《西风颂》的最后一节为例：

Min, kiel boskon, igu liro via, 让我做你的竖琴吧，就同森林一般，
Ecx se mi estos same sen foli' ! 纵然我们都叶落纷纷 ，又有何妨！
Via tumult', potence harmonia 我们身上的秋色斑烂。

Nin ambaux vekos por auxtuna kri' 好给你那狂飚曲添上深沉的回响，
Dolore dolcxa. ho, Spirit' renversa, 甜美而带苍凉。给我你迅猛的劲头！
Estu spirito mia ! Estu: mi ! 豪迈的精灵，化成我吧，借你的锋芒，

Cxi mortajn pensojn tra l' spac' universa 把我的腐朽思想扫出宇宙，
Dispelu, kiel velkajn brancxojn, por 扫走了枯叶好把新生来激发；
akcel' de nova nask'. Sub sorcxo versa, 凭着我这诗韵做符咒，

Kiel fajruj-ardajxon, sxutu for 犹如从未灭的炉头吹出火花，
Cxi vortojn miajn tra la homa gent' ! 把我的话散布在人群之中 ！
Estu tra mia lip' trupetsonor' 对那沉睡的大地，拿我的嘴当喇叭，

Profeta al la dorma ter' ! Ho Vent' ! 吹响一个预言！啊，西风，
Se vintras, cxu ne venos jam Printemp' ? 如果冬天已到，难道春天还用久等？

世译者为Kalocsay。汉译者为王佐良。

(4) 短歌tankao

日本诗歌中最常用的诗行，是五言和七言。最常用的词牌，除"俳句"外，就数"短歌"了。其格式是：把五七言诗行交替两次，再加上一行七言，成5,7,5,7,7个音节的格式，就是"短歌"。若五七言诗行交替三次以上，谓之"长歌"。押韵的方式也很自由：可以不押（用素体诗），或押一对，或押两对韵脚都可。tankao引入世界语之后，很受各国世界语诗人欢迎，写作"短歌"的，也就不限日本的诗人。下面的样品是苏阿芒1979年所写的十二首一组的短歌中的一首，由国柱按原作格式汉译。

Armand Su 苏阿芒(1936-1990)

TANKAOJ (3) 短歌 （第三首）

En mia mano 在我的手中，
via leterfolio 是你的一纸书信。
tiel legxera. 它是这么轻，
Sed igxas gxi l' plej peza 可又是无比沉重，
pro amikeco vera. 由于纯真的友情。

(5) 五行戏谑诗limeriko

这个词牌来源自英国诗歌中的limerick。形式方面的要求：

共五个诗行，分别用3,3,2,2,3个音步，押aabba式韵。内容方面常以荒诞不经或涉及色情而取得戏谑的效果。如

Junulo en urbo Tifliso
Salutis frauxlinon per kiso.
Unue, sxi miris,
Sed poste sxi diris:
"Mi havas la tempon por biso !"

第九讲

 (6) 八行诗trioleto

由法语诗歌引入。全诗共八行，押AbaA abAB 式韵(凡是大写字母，表示重复的诗行)。用什么节奏不限。如

Wang Chongfang (1936- )

KRIZANTEMO

Odore floras krizantem',
mirinde nobla, negxe pura;
dum blovas frosta ventogxem',
odore floras krizantem'.
Jam mortas papilia trem',
sed ridetadas flor' ebura.
Odore floras krizantem',
mirinde nobla, negxe pura.

(7) 回旋曲rondelo

由法语诗歌引入。全诗共十三行，分为四个诗段（分别为4,4,4,1行），押ABba,abAB,abba,A式韵（大写字母表示重复的诗行）。用什么诗行不限，但节奏要相同。但是自从Kalocsay 用这个词牌写了一本Rimportreto 画相诗集以后，rimportreto也就几乎成为一个专用词牌，各行都用四个轻重格 （kvarjambo， 9个音节）的诗行。如
> Unua ekzemplo
Kalocsay (1891-1976)

RIMPORTRETO XXVII 诗韵画相（第27首）

Ho, Kabe, Kabe, Kabe, Kabe 啊，卡贝、卡贝、卡贝、卡贝！
Droninta vive en la morto. 还活着的时候，却已经死亡。
Kia mister-malica forto 是什么神秘而恶毒的力量
Vin povis de ni preni rabe ? 把您从我们身边夺走、隐藏 ？

Ni lernis de vi lernantknabe 我们就像学徒般地向您学习，
Kuiri en la stilretorto. 如何在文体的曲颈瓶里加工文章。
Ho, Kabe, Kabe, Kabe, Kabe啊，卡贝、卡贝、卡贝、卡贝 ！
Droninta vive en la morto. 还活着的时候，却已经死亡。

Kaj nun ni miras gape, strabe 对于您突然中断了事业辉煌
pri via karier-aborto. 我们惊奇不已，目瞪口张。
Al vi la Esperanta vorto 现在您若再听世界语的发音
Nun eble sonas jam arabe…也许就像听阿拉伯语一样……。

Ho, Kabe, Kabe, Kabe, Kabe ! 啊，卡贝、卡贝、卡贝、卡贝 ！

> Dua ekzemplo
Guozhu:
Kurisu Kei sur UK-podio
 (2007-08-05)

Kurisu Kei, cxiam justama,
dumviva strebad' por racio,
por Esperanto, por socio.
Legendas lia vivo drama.

Dulingva tradukisto fama,
dojen' vivanta fosilio.
Kurisu Kei, cxiam justama,
dumviva strebad' por racio.

Kiam li per parolo flama
salutas sur UK-podio,
okazis vera sensacio,
tondras al li hura' aklama!

Kurisu Kei, cxiam justama.

栗栖继老，热爱正义，
终生追求，为世界语。

杰出人瑞，双语著译。
栗栖继老，热爱正义，

轰动效应，崇高荣誉。
U K 明星，无人堪比。

栗栖继老，热爱正义。

(8) 十四行诗soneto

十四行诗，又称"商籁体"，是世界语诗歌中用得较多的一个词牌。它源出意大利，后来传遍整个欧洲，各国的名家和名篇都甚多。形式上的要求有：

(8.1）共十四行，分为4,4,3,3行的四个诗段，

或分为4,4,4,2行的四个诗段，

或分为8,6行的两个诗段，

或分为12,2行的两个诗段。

(8.2)要押韵。

(8.3) 前面两个四行诗段的押韵方式应该相同，

为abba,abba式（环韵的）

或abba,cddc式（环韵的）

或abab,abab式（交叉韵的）

或abab,cdcd式（交叉韵的）

(8.4)后面六行诗的押韵方式

为cdc,dcd（可记忆为cdcd, cd交叉韵的）

或ccd,ede（可记忆为cc, dede交叉韵的）

或cdc,dee（可记忆为cdcd, ee交叉韵的）

或ccd,eed（可记忆为cc,deed环韵的）

或cdd,cee（可记忆为cddc, ee环韵的）

或cde,cde 交叉韵的

下面一个例子的押韵方式是abba,abba,ccd,eed

William Auld (1924- )

EN MIA MIO

En mia mio kauxris infaneto,
kvazaux en cxambro vasta kaj obskura,
timante ecx per timlament' murmura
provoki la koleron de l' kvieto.

Kaj vi hezite tra la ombroreto
alvenis kiel orfo malsekura
al mia cxambro kava kaj terura,
kaj antaux vi forfugxis la obsedo:

fide mi vin salutis gxojmiene
cxar via gxojmieno pruvis plene,
ke en mi simpation vi rekonas.

Kaj nun ni kune vagas lok-al-loke
en la malluma dom', kaj reciproke
kuragxon cxerpas kaj kuragxon donas.

下面是莎士比亚的名篇，押韵方式是abab,cdcd,efef,gg

William Shakespeare (1564-1616)

el LA SONETOJ XVIII（第十八首）

Cxu mi komparu vin al tag' somera ? 我怎么能够把你来比作夏天？
vi estas ja pli bela kaj serena: 你不独比他可爱也比他温婉，
majflorojn ofte vipas vent' severa, 狂风把五月宠爱的花蕊作践，
kaj tro maldauxras la somero bena. 夏天出赁的期限又未免太短。

jen, brogas la okulo de l' cxielo, 骄阳的眼睛有时照得太酷烈，
Jen vualigxas gxia vido ora. 他那炳耀的金颜又常遭黯晦：
Kaj iam senbeligxas cxiu belo 给机缘或无常的天道所摧折，
laux voj' natura aux pro fat' rigora. 没有芳艳不终于雕残或销毁。

Sed jam ne velkos via plensomero 但你的长夏将永远不会雕落，
nek deklinigxos de l' beleco nuna; 或者会损失你这皎洁的红芳，
la Morto vin ne tenos kun fiero, 或死神夸口你在他影里漂泊，
se vin la vers' eterna gardas juna: 当你在不朽的诗里与时同长。

Dum homoj spiros kaj okuloj vidos, 只要一天有人类或人有眼睛，
Vivante en vivanta vers' vi sidos. 这诗将长在，并且赐给你生命。

由R.Rossetti世译，梁宗岱汉译。两种译文的押韵方式均与原文相同。

(9) 藏头诗akrostiko

藏头诗并不是一个专门的词牌，它只是要求把每行的第一个字母连起来读的时候能够成为有意义的单词或句子，其他无限制。
Micxino (1938-)

Akrostiko

—Laux　cxinesko Sopir-al-Sudo

Anoncas
Grupo Kantona
Al ni novan prosperon.
Debuto verde sprona,
Uvo — fruktdona !