Deklaro de Sendependeco de Usono

Elangligis Humphrey TONKIN

En Kongreso, la 4-an de julio, 1776	IN CONGRESS, July 4, 1776.
La unuanima Deklaro de la dektri unuiĝintaj Ŝtatoj de Ameriko	The unanimous Declaration of the thirteen united States of America,
Kiam en la Fluo de homaj eventoj, fariĝas necese, ke unu popolo dissolvu la politikajn ligojn kiuj kunigis ilin kun alia, kaj alprenu inter la potencoj de la tero, la apartan kaj egalan lokon al kiu rajtigas ilin la Leĝoj de la Naturo kaj la Dio de la Naturo, deca respekto pri la opinioj de la homaro postulas, ke ili deklaru la kaŭzojn kiuj pelis ilin al tiu apartiĝo.	When in the Course of human events, it becomes necessary for one people to dissolve the political bands which have connected them with another, and to assume among the powers of the earth, the separate and equal station to which the Laws of Nature and of Nature's God entitle them, a decent respect to the opinions of mankind requires that they should declare the causes which impel them to the separation.
-- Ni konsideras la jenajn verojn memevidentaj, ke ĉiuj homoj kreiĝis egalaj, ke dotis ilin ilia Kreinto per certaj nefremdigeblaj Rajtoj, ke inter tiuj estas Vivo, Libero kaj la Sekvado de Feliĉo. -- Ke por sekurigi tiujn rajtojn, Registaroj iniciatiĝas inter Homoj, derivante siajn justajn potencojn el la konsento de la regatoj, -- Ke kiam ajn iu formo de Regado fariĝas detruema al tiuj celoj, la Popolo Rajtas ŝanĝi aŭ aboli ĝin, kaj iniciati novan Regadon, bazante ĝian fundamenton sur tiajn principojn, kaj organizante ĝiajn potencojn en tia formo, kia ŝajnas plej kongrua el efektiviĝo de iliaj Sekureco kaj Feliĉo. Prudento ja diktas, ke Registaroj longe establitaj ne estu ŝanĝitaj pro malpezaj kaj efemeraj kialoj; kaj sekve ĉiu sperto montris, ke la homaro pli multe emas elteni, dum malbonoj estas elteneblaj, ol restarigi sin per abolo de tiuj formoj al kiuj ili kutimiĝis. Sed kiam longa vico de misuzoj kaj uzurpoj, sekvante senvarie la saman Celon, malkovras intencon submeti ilin sub absolutan Despotecon, ili havas rajton, ili havas devon, forskui tiun Regadon, kaj provizi novajn Ŝirmojn por sia estonta Sekureco. -- Tia estis la pacienca elteno de tiuj ĉi Kolonioj; kaj tia estas nun la neceso kiu igas ilin ŝanĝi siajn antaŭajn Sistemojn de Regado. La historio de la nuna Reĝo de Grandbritujo estas historio de ripetaj vundoj kaj uzurpoj, el kiuj ĉiuj havas kiel rektan celon la starigon de absoluta Tiraneco super tiuj ĉi Ŝtatoj. Por pruvi tion, Faktoj estu prezentitaj al senpartia mondo.	We hold these truths to be self-evident, that all men are created equal, that they are endowed by their Creator with certain unalienable Rights, that among these are Life, Liberty and the pursuit of Happiness.--That to secure these rights, Governments are instituted among Men, deriving their just powers from the consent of the governed, --That whenever any Form of Government becomes destructive of these ends, it is the Right of the People to alter or to abolish it, and to institute new Government, laying its foundation on such principles and organizing its powers in such form, as to them shall seem most likely to effect their Safety and Happiness. Prudence, indeed, will dictate that Governments long established should not be changed for light and transient causes; and accordingly all experience hath shewn, that mankind are more disposed to suffer, while evils are sufferable, than to right themselves by abolishing the forms to which they are accustomed. But when a long train of abuses and usurpations, pursuing invariably the same Object evinces a design to reduce them under absolute Despotism, it is their right, it is their duty, to throw off such Government, and to provide new Guards for their future security.--Such has been the patient sufferance of these Colonies; and such is now the necessity which constrains them to alter their former Systems of Government. The history of the present King of Great Britain is a history of repeated injuries and usurpations, all having in direct object the establishment of an absolute Tyranny over these States. To prove this, let Facts be submitted to a candid world.
-- Li rifuzis sian Konsenton al Leĝoj plej sanaj kaj necesaj por la public bonfarto.	He has refused his Assent to Laws, the most wholesome and necessary for the public good.
-- Li malpermesis al siaj Guberniestroj starigi Leĝoj de tuja kaj prema graveco, sen ke ili prokrastu ilian validiĝon ĝis havigo de lia Konsento; kaj dum tiu prokrasto, li komplete neglektis pritrakti ilin.	He has forbidden his Governors to pass Laws of immediate and pressing importance, unless suspended in their operation till his Assent should be obtained; and when so suspended, he has utterly neglected to attend to them.
-- Li rifuzis starigi aliajn Leĝojn por la akomodiĝo de vastaj distriktoj de homoj, se tiuj homoj ne pretas cedi la rajton reprezentiĝi en la Parlamento, rajto netakseble grava al ili kaj minaca nur al tiranoj.	He has refused to pass other Laws for the accommodation of large districts of people, unless those people would relinquish the right of Representation in the Legislature, a right inestimable to them and formidable to tyrants only.
-- Li kunvokis aliajn leĝfarajn organojn al lokoj nekutimaj, nekomfortaj, kaj distancaj de la deponejo de iliaj publikaj Registroj, sole por lacigi ilin tiel, ke ili konsentu al liaj proponoj.	He has called together legislative bodies at places unusual, uncomfortable, and distant from the depository of their public Records, for the sole purpose of fatiguing them into compliance with his measures.
-- Li ripete dissolvis Leĝfarajn Ĉambrojn ĉar ili opinis kun vireca firmo liajn atencojn kontraŭ la rajtoj de la popolo.	He has dissolved Representative Houses repeatedly, for opposing with manly firmness his invasions on the rights of the people.
-- Li dumlonge rifuzis, post tiaj dissolvoj, elektigi aliajn; per kio la praktiko de la Leĝfaraj potencoj, neniel nuligeblaj, revenis al la Popolo ĝenerale; kaj dumtempe la Ŝtato restas neŝirmata al la danĝeroj de invado el ekstere, kaj konvulsioj interne.	He has refused for a long time, after such dissolutions, to cause others to be elected; whereby the Legislative powers, incapable of Annihilation, have returned to the People at large for their exercise; the State remaining in the mean time exposed to all the dangers of invasion from without, and convulsions within.
-- Li klopodis malhelpi la enloĝigon de tiuj Ŝtatoj, tiucele obstrukcante la Leĝojn pri Ŝtatanigo de Fremduloj; rifuzante la starigon de aliaj leĝoj por instigi iliajn migradojn ĉi tien, kaj altigante la kondiĉojn por novaj Alproprigoj de Tero.	He has endeavoured to prevent the population of these States; for that purpose obstructing the Laws for Naturalization of Foreigners; refusing to pass others to encourage their migrations hither, and raising the conditions of new Appropriations of Lands.
-- Li obstrukcis la Administradon de Justico, per rifuzo de sia Konsento al Leĝoj por establi Juĝistajn povojn.	He has obstructed the Administration of Justice, by refusing his Assent to Laws for establishing Judiciary powers.
-- Li igis Juĝistojn dependaj sole de lia Volo, por la reteno de siaj oficoj, kaj la sumo kaj pagado de iliaj salajroj.	He has made Judges dependent on his Will alone, for the tenure of their offices, and the amount and payment of their salaries.
-- Li starigis amason da Novaj Oficoj, kaj sendis ĉi tien svarmojn da Oficuloj por ĝeni nian popolon, kaj konsumi ĝiajn havaĵojn.	He has erected a multitude of New Offices, and sent hither swarms of Officers to harrass our people, and eat out their substance.
-- Li tenis inter ni, dum pacaj periodoj, Konstantajn Armeojn sen la Konsento de niaj parlamentoj.	He has kept among us, in times of peace, Standing Armies without the Consent of our legislatures.
-- Li celis igi la Militan potencon sendependa de kaj supera al la Civila.	He has affected to render the Military independent of and superior to the Civil power.
-- Li alianciĝis kun aliaj por submeti nin al jurisdikcio fremda al nia konstitucio, kaj neagnoskita de niaj leĝoj; donante sian konsenton al iliaj Aktoj de ŝajnigita Leĝfaro:	He has combined with others to subject us to a jurisdiction foreign to our constitution, and unacknowledged by our laws; giving his Assent to their Acts of pretended Legislation:
-- Por loĝigi grandajn grupojn de armitaj soldatoj inter ni:	For Quartering large bodies of armed troops among us:
-- Por ŝirmi ilin, per falsa Proceso, de puno pro iuj ajn Murdoj kiujn ili eble faros kontraŭ la Enloĝantoj de tiuj ĉi Ŝtatoj:	For protecting them, by a mock Trial, from punishment for any Murders which they should commit on the Inhabitants of these States:
-- Por fortranĉi nian Komercon kun ĉiuj partoj de la mondo:	For cutting off our Trade with all parts of the world:
-- Por submeti nin al Impostoj sen nia Konsento:	For imposing Taxes on us without our Consent:
-- Por senigi nen en multaj kazoj, je la avantaĝoj de Ĵuriaj Procesoj:	For depriving us in many cases, of the benefits of Trial by Jury:
-- Por transporti nin transmaren por procesi kontraŭ ni pro pretendataj krimoj:	For transporting us beyond Seas to be tried for pretended offences
-- Por aboli la liberan Sistemon de Angla Juro en najbara Provinco, starigante tie Arbitran registaron, kaj plivastigante ĝiajn Limojn por igi ĝin samtempe ekzemplo kaj taŭga instrumento por enkonduki la saman absolutismon en tiuj ĉi Kolonioj:	For abolishing the free System of English Laws in a neighbouring Province, establishing therein an Arbitrary government, and enlarging its Boundaries so as to render it at once an example and fit instrument for introducing the same absolute rule into these Colonies:
-- Por forpreni niajn Ĉartojn, aboli niajn plej valorajn Leĝojn, kaj fundamente ŝanĝi la Formojn de nia Regado:	For taking away our Charters, abolishing our most valuable Laws, and altering fundamentally the Forms of our Governments:
-- Por interrompi niajn proprajn Leĝfarajn Organojn, kaj deklari sin ŝarĝitaj je potenco fari leĝojn por ni en ĉiuj ajn okazoj.	For suspending our own Legislatures, and declaring themselves invested with power to legislate for us in all cases whatsoever.
-- Li abdikis sian Regon ĉi tie per deklaro ke ni estas ekster lia Protekto kaj per Militado kontraŭ ni.	He has abdicated Government here, by declaring us out of his Protection and waging War against us.
-- Li priŝtelis niajn marojn, ruinigis niajn Marbordojn, bruligis niajn urbojn, kaj detruis la vivojn de niaj homoj.	He has plundered our seas, ravaged our Coasts, burnt our towns, and destroyed the lives of our people.
-- En la nuna tempo li transportas grandajn Armeojn de fremdaj Dungosoldatoj por kompletigi la verkojn de morto, dezertigo kaj tiraneco, jam komencitajn en cirkonstancoj de Krueleco kaj perfideco preskaŭ sen paralelo en la plej barbaraj epokoj, kaj komplete malinda je la Ĉefo de civilizita nacio.	He is at this time transporting large Armies of foreign Mercenaries to compleat the works of death, desolation and tyranny, already begun with circumstances of Cruelty & perfidy scarcely paralleled in the most barbarous ages, and totally unworthy the Head of a civilized nation.
-- Li devigis niajn Kuncivitanojn Kaptitajn en libera Maro porti Armilojn kontraŭ la propra Lando, fariĝi ekzekutistoj de la propraj amikoj kaj Fratoj, aŭ mortigi sin per la propraj Manoj.	He has constrained our fellow Citizens taken Captive on the high Seas to bear Arms against their Country, to become the executioners of their friends and Brethren, or to fall themselves by their Hands.
-- Li provokis enlandajn ribelojn inter ni, kaj klopodis inciti la enloĝantojn de niaj limteritorioj, la senkompatajn Indianajn Sovaĝulojn, kies konata militregulo, estas la sendistinga detruado de homoj de ĉiuj aĝoj, seksoj kaj kondiĉoj.	He has excited domestic insurrections amongst us, and has endeavoured to bring on the inhabitants of our frontiers, the merciless Indian Savages, whose known rule of warfare, is an undistinguished destruction of all ages, sexes and conditions.
Je ĉiu stadio de ĉi tiuj Subpremoj Ni Peticiis por Reĝustigo laŭ la plej humila maniero: Niajn ripetajn Peticiojn oni respondis nur per ripetaj ofendoj. Princo, kies karaktero estas tiel markita de ĉiu ago propra al Tirano, estas netaŭga kiel reganto de libera popolo.	In every stage of these Oppressions We have Petitioned for Redress in the most humble terms: Our repeated Petitions have been answered only by repeated injury. A Prince whose character is thus marked by every act which may define a Tyrant, is unfit to be the ruler of a free people.
Nek Ni neglektis atentigi niajn britajn fratojn. Ni avertis ilin de tempo al tempo pri klopodoj de ilia parlamento trudi nepravigeblan jurisdikcion super ni. Ni memorigis ilin pri la cirkonstancoj de nia elmigro kaj ekloĝo ĉi tie. Ni apelaciis al iliaj denaskaj justeco kaj grandanimeco, kaj ni alvokis ilin, laŭ la ligoj de niaj komunaj parencoj, malakcepti tiujn uzurpadojn, kiuj, neeviteble interruompus niajn kunligojn kaj korespondadon. Ankaŭ ili surdis je la voĉo de justeco kaj samsangeco. Ni devas, do, submetiĝi al la neceso, kiu proklamas nian Apartiĝon, kaj konsideri ilin, kiel ni konsideras la ceteron de la homaro, Malamikoj en Milito, sed en Paco Amikoj. --	Nor have We been wanting in attentions to our Brittish brethren. We have warned them from time to time of attempts by their legislature to extend an unwarrantable jurisdiction over us. We have reminded them of the circumstances of our emigration and settlement here. We have appealed to their native justice and magnanimity, and we have conjured them by the ties of our common kindred to disavow these usurpations, which, would inevitably interrupt our connections and correspondence. They too have been deaf to the voice of justice and of consanguinity. We must, therefore, acquiesce in the necessity, which denounces our Separation, and hold them, as we hold the rest of mankind, Enemies in War, in Peace Friends.
Ni, do, la Reprezentantoj de la unuiĝintaj Ŝtatoj de Ameriko, en Ĝenerala Kongreso Kunveninte, apelaciante al la Plej Supera Juĝanto de la mondo pri la honesteco de niaj intencoj, solene publikigas kaj deklaras, en la Nomo, kaj je la Aŭtoritato de la bonaj Civitanoj de tiuj ĉi Kolonioj, Ke tiuj Unuiĝintaj Kolonioj estas, kaj laŭrajte devus esti Liberaj kaj Sendependaj Ŝtatoj; ke ili estas Absolvitaj el ĉiu Devigo al la Brita Krono kaj ke ĉiu politika kunligo inter ili kaj la Ŝtato de Grandbritujo, estas kaj devus esti komplete dissolvita; kaj ke kiel Liberaj kaj Sendependaj Ŝtatoj, ili havas plenan Potencon pretigi Militon, sigeli Pacon, kontrakti Aliancojn, establi Komercon, kaj fari ĉiujn aliajn Aktivecojn kaj Aferojn kiuj laŭrajte apartenas al Sendependaj Ŝtatoj. -- Kaj por apogi tiun ĉi Deklaron, kun firma fido je la protekto de dia Providenco, ni komune ĵuras inter ni niajn Vivojn, niajn Posedojn kaj nian sanktan Honoron.	We, therefore, the Representatives of the united States of America, in General Congress, Assembled, appealing to the Supreme Judge of the world for the rectitude of our intentions, do, in the Name, and by Authority of the good People of these Colonies, solemnly publish and declare, That these United Colonies are, and of Right ought to be Free and Independent States; that they are Absolved from all Allegiance to the British Crown, and that all political connection between them and the State of Great Britain, is and ought to be totally dissolved; and that as Free and Independent States, they have full Power to levy War, conclude Peace, contract Alliances, establish Commerce, and to do all other Acts and Things which Independent States may of right do. And for the support of this Declaration, with a firm reliance on the protection of divine Providence, we mutually pledge to each other our Lives, our Fortunes and our sacred Honor.

Reprinted from 'The Pennsylvania Gazette,' the alumni magazine of the University of Pennsylvania