dvbbs
收藏本页
联系我们
论坛帮助
dvbbs

>> 向世界语朋友推荐国外好文章,题材不拘,文体不拘
搜一搜相关精彩主题 
世界语学习论坛世界语应用区精华文章阅读 Elitaj legaĵoj → Sonas plu la tondra teksto

您是本帖的第 2005 个阅读者
树形 打印
标题:
Sonas plu la tondra teksto
gu
帅哥哟,离线,有人找我吗?
等级:版主
文章:34215
积分:360667
门派:绿色
注册:2006年8月2日
楼主
 用支付宝给gu付款或购买其商品,支付宝交易免手续费、安全、快捷! 点击这里发送电子邮件给gu

发贴心情
Sonas plu la tondra teksto
Sonas plu la tondra teksto
Mi ne pretendas ploron ĉe mia povra ĉerko…
  
la mondo min forgesu, kaj lasu min malvarma.图片点击可在新窗口打开查看
— tiel versis iam la homo juna kies mortnovaĵo disatingis nian komunumon ekde la 11a de septembro, dato de nun misaŭgura ankaŭ por ni, esperantistoj. Falis turo — falis la turo olda, turo impona, sed ne ebura. Forvelkis voĉo ne velura, dure pura. Forglitis plumo sen miso kaj kompromiso. La silento de kelkaj lastaj jaroj fariĝis definitiva.

Ĉe la ĉerko ni ne ploras. Ne ĉar ĉeestas pastro kiu fablojn knedas / pri dio, kristo, sankta petro, sed ĉar ni ne forgesas. Nin William Auld, la prafilo de Ruben, nia verstajlor-prapatro, ne lasas malvarma. Ni staras orfaj, sed kun heredaĵo riĉa, kiu ne la manojn plenigas. Ne mortas kiu por hom-miriadoj / el sia vivtrezor' faris regalon: / skuinte for ĉi-teran la penadon, / li portas plu vivigan idealon.
 

La lasta cito venas de János Arany — iom-tiom la hungara Auld, same verkinto epopea kaj tradukinto de Ŝekspiro. (Johano la Ora, Vilhelmo Olda…) Infanaĝe mi kur-ludis ĉirkaŭ statuaj piedoj de Arany. Student-aĝe mi ĉirkaŭbrakis piedojn ĉe Auld, ĉu tiujn klasikajn de tavernistino siria, ĉu gambon filigranan de Anna… kaj lascive eksopiris traduki hungaren La Infanan Rason. Traduki, jes, eĉ multaj tion faris: Danvy en la francan, Verloren nederlanden, Knoedt al la portugala… jen, certe miaflanke, surogata kreo, monaka omaĝo de kiu kolektas vortojn pige; komentariaĉo al tondra teksto.
 

Dum ni surogatis, William Auld kreis, kreadis. Ne nur literaturon, sed pli: komunumon, en multaj manieroj rektaj kaj malrektaj. Multas la atestoj pri lia helpemo, societemo, instruivo, senmoŝteca aŭtoritato. Rekte, mi havis bonŝancon sperti lin nur unu fojon, en Roterdama vespero, kiu kun viskio rapide fariĝis nokto… Malrekte, mi memoras svisan semajnon en kultura centro, kie entuziasma grupeto, en verdfamilia varmo, klopodis komprenige dissekci La Infanan Rason, helpe ankaŭ de ĉiaj komentoj kiujn Auld mem afablis sendi… kaj mi memoras slovakian renkontiĝon de homoj tradukintaj la aŭldan verkegon ĉiu al sia lingvo… pluraj el ni, pri “Unu el ni”.

En iu kamp' soleca mi estu nova sterko:
  
el mia koro kresku salik' simbole larma.
Ne estas soleca lia kampo — kiun li prisemis, plugis, sterkis… plu ĝisverkis. Dekoj kunkultivis kun li tiun agron, sed dekmiloj profitis el la rikolto, paŝante al plena posedo. Eĉ lia morto kunvenigis nin en kampo de sentkomuneco, dum larmis simbole interretaj paĝoj, kun kondolencoj de legantoj el Ĉilio kaj Ĉinio, Bharato kaj Irano… «se ni akceptu ke Auld haltis, nur povas temi pri “halto en alto”» — omaĝis teheranano. Mem Auld iam diris, ne kun orgojlo, sed kun malbedaŭro pri sia decido verki ne angle: “miaj libroj estas legataj tra la tuta mondo”…

La tuta mondo: jen kio esencas. Grandulo en la infanrase sinsekva vico Zamenhof-Kalocsay-Miĥalski-Lapenna, la postveninta (“genio post mi venonta”) Auld kreis ne nur la legaĵon, sed same la tutmondecon. Ankaŭ la Majstro aŭ Baghy jam estis legataj en klubanguloj ĉie, sed Auld atingis pli vasten: li parte trafis, parte kunkreis la epokon en kiu la ĉie-eco de nia komunumo estas pli ol pia deziro, ja evidentaĵo. Panegirante al Lapenna, revivigante Zamenhofon, verkante porokazajn salutojn aŭ jubilean poemon, li rolis kvazaŭ nacia poeto de nia preternacia komunumo. Per La Infana Raso li iĝis, transe, tuthomara.

William Auld malfermis la horizonton de eŭropa nuno al mondskala ĉiamo, kaj fuelis ĉe legantoj skeptikan entuziasmon tiom konvenan al la duvizaĝa naturo de esperantismo mem, disŝirata inter alta idealo kaj sekulara nesukceso. La perfidita juno de Auld ne povis triumfe transpaŝi la murdinstruan mondbuĉadon sen konscii ke la batalo estis por kapitalo… Per ĉiama dozo jen da socia kritiko, jen da amaro, ironio aŭ humuro, li kreis vastgaman verkaron, kvazaŭ neprus ke li unupersone traarku beletran breĉon jarcentan, anhele-dormbedaŭre nuligu nian kulturan malfruon, prenu modernisman elanon por piloti nin al altoj kie ne plu gravas estetikaj etiketoj kaj etikedoj. Kaj preter tio, preter tio… laŭbezone, li surmetis la togon de akademiano, la talaron de ĵuriano, la kompleton de estrarano… prenis krajonon de korektisto, kreton de instruisto, tajpilon de redaktoro, notaron de kantemulo… Tantalaj bezonoj kreis Protean plenumanton.

En la neekzistantaj liceoj de Esperantujo, kie Auld estas pli ol vicestro, diligentaj adoleskuloj studas kaj studos La Infanan Rason… sed ankaŭ intersendos amajn kaŝleterojn kun aŭldaj vortoj, ebriiĝos kun Vilĉjo kamarade kaj komplice, kaj eĉ trovos furaĝon por siaaĝa ribelo en liaj teme aŭdacaj lascivotajdoj kaj liaj poezi-pintaj Provizore, Akcepto strangas kaj Noktaj pensoj…
 

Tiuj liceanoj estas ni. En niaj studoj ni alvenas la finofaran strofon:

Kiam mi kuŝos tombe, mi plu ne devos senti,
  
nek pensi, nek esperi, nek esti turmentata;
  
ne devos mi pajaci, nek vortojn, farojn penti,
  
sed putros sendolore en mort' agrable glata.
Ne estas inter ni nun alia homo de liaj staturo kaj portkapablo.

Estu, William Auld, al vi la mort' agrable glata: ĝi eble longe daŭros, sed dume Vi estos ĉiam legata.

István Ertl
 

Notoj

1. Tago de la (minuskle!!!) pinoĉeta puĉo, en 1973, kontraŭ prezidento Allende — sed amiko Daŝgupto atentigas ke “la 11a de septembro estas ankaŭ la tago en kiu mahatma gandhi lanĉis la satjagrahon”, la principon de senperforta rezisto. Kaj tiutage hungaroj malfermis sian feran kurtenon en 1989.

2. La sepulton de Auld enkadrigis religia ceremonio. Ĝia ĉefa lingvo estis, paradokse sed evidente, la angla.

3. Mi ne pretendas ploron, el la ciklo Spiro de l' pasio.
 

[此贴子已经被作者于2006-10-5 20:17:33编辑过]
ip地址已设置保密
2006/10/5 20:14:21
weilai
帅哥哟,离线,有人找我吗?
等级:钻石牌世界语者
文章:533
积分:4465
门派:绿色
注册:2006年7月21日
2
 用支付宝给weilai付款或购买其商品,支付宝交易免手续费、安全、快捷! 点击这里发送电子邮件给weilai

发贴心情
这篇文章没完全读懂,生词太多,表现方法与我们的思维习惯不太吻合。能有朋友解释一下么?
ip地址已设置保密
2006/10/6 23:08:29
gu
帅哥哟,离线,有人找我吗?
等级:版主
文章:34215
积分:360667
门派:绿色
注册:2006年8月2日
3
 用支付宝给gu付款或购买其商品,支付宝交易免手续费、安全、快捷! 点击这里发送电子邮件给gu

发贴心情
这篇文章像中文里的祭文,具有较强的文学色彩,用词也考究,比较耐读,需要一定的世界语功底才能读得透澈。如果逐句讲解比较花时间,恐怕也很难找到有大块时间来作这件事的朋友。多看几遍就能领略其中的奥妙了。
ip地址已设置保密
2006/10/6 23:21:48
shuchan
帅哥哟,离线,有人找我吗?
等级:铜牌世界语者
文章:59
积分:542
门派:无门无派
注册:2006年8月19日
4
 用支付宝给shuchan付款或购买其商品,支付宝交易免手续费、安全、快捷! 点击这里发送电子邮件给shuchan

发贴心情

有点像读天书。

ip地址已设置保密
2006/10/10 14:28:30

 4   4   1/1页      1    
网上贸易 创造奇迹! 阿里巴巴 Alibaba
Copyright ©2006 - 2018 Elerno.Cn
Powered By Dvbbs Version 7.1.0 Sp1
页面执行时间 0.06250 秒, 4 次数据查询