Claude Piron

Mi havas bonan, cxiutagan kontakton kun la lingvo, tia, kia la ordinaruloj gxin uzas. La konkludo, al kiu tiu sperto min kondukas, eble aperos al vi plej banala: Esperanto ekzistas.

我每天都和这种语言打交道，而且得心应手。我说的这种语言，正是我们大家正在使用的语言。由这种经验所得出的结论，在你或许是老生常谈：世界语还健在！

Kion tio signifas? Ke gxi estas reala lingvo, matura, firmigxinta en kolektivo, kiu gxin uzadas tute kontentige. Ke gxi estas fleksebla, forta, kapabla. Ke gxi estas komparebla kun la franca kaj la indonezia, la nederlanda kaj la hebrea, lingvoj tre malsamaj, cxiu kun propraj mankoj (kiuj kauxzas suferojn de la tradukistoj!), sed cxiu kun suficxaj rimedoj por respondi al la normalaj bezono de komunikigxo. En tiu reale uzata Esperanto radikas la lingvo, kiun mi nomas bona.

这是什么意思呢？它的意思是：世界语是现实的语言，是成熟的语言，是大家公认的用起来得心应手的语言；它是刚柔相济、功能非凡的语言；它是能与法语、印度尼西亚语、荷兰语、西伯来语相媲美的语言。每种语言都是不同的，每种语言都有自己的缺陷（这些缺陷给翻译家们制造了不少的麻烦！），但每种语言又有足够的办法来满足正常交往的需要。世界语正是植根于现实中的语言，所以我把它叫着好的语言。

En gxi kusxas mia normo. Mi rifuzas sercxi normon cxe auxtoritatoj, cxar mi kredas Esperanton esence demokratia. Zamenhof ja rezignis posedrajton super la lingvo, li al gxi ne donis nomon, li rifuzis, ke oni nomu lin kreinto de la lingvo, sed akceptis nur la titolon "iniciatinto"; krome, estas klare, ke li fidis la gxustecon de kolektiva, anonima disvolvo. Li diris ekzemple, ke la lingvo "devas trabati al si la vojon ne per ia potenca dekreto , sed per laborado de amasoj".

对于世界语，我有我的标准，我绝不在权威那里寻找标准，因为我相信，世界语从本质上来说是民主的语言。柴门霍夫放弃对这种语言的拥有权，也没有给它命名；他只承认自己是这个语言的“开拓者”，而不是创造者。很显然，他相信，在潜移默化中，世界语会朝着公众所期望的正确的方向发展。他曾经说过，语言“必须以大众的工作，而不是以某个权威的指令来开辟道路”。

Tiu laborado de amasoj okazis, kaj ni nun disponas lingvon, antaux kiu, miaopinie, la plej konvena sinteno estas respekti gxin. La opinioj de Zamenhof estas estimindaj kaj multon ni povas cxerpi cxe li, sed li ne plu estas auxtoritato en tiu senco, ke oni severe sekvu lian lingvouzon. La lingvo ja sxangxigxis. Ekzemple, li gxenerale diris evolucio. Sed la kolektivo tiusence nun preskaux cxiam diras evoluo, kaj sentas cxi-lastan formon pli tipe Esperanta ol la malnovigxintan evolucio. Tial evoluo estas por mi, nuntempe, pli bona formo. Pro la sama kialo mi preferas komenti al la zamenhofa komentarii, rezulto al lia rezultato kaj spontana al la oficiala spontanea. Kiam du formoj sxajnas al mi egale uzataj en la kolektivo, mi alprenas la pli mallongan.

因为有了大众的工作，所以现在我们拥有了这种语言。对于这种语言，我以为，最合适的态度就是尊重它。柴门霍夫的观点是应当尊重的，从他那里我们可以吸取许多有益的东西，但是，从“人们必须严格遵循他的用语”这个意义上来说，他已不再是权威了。世界语已经发生了变化，比如，他一般会说“evolucio”，但现在的人在说到这个词的词义时几乎只说“evoluo”，因为大家觉得这后一种形式比起已过时的“evolucio”更具有世界语的特征。所以，“evoluo”这个词对现在的我来说，是更好的表达形式。同样的原因，我更喜欢“komenti”、“rezulto”，而不是柴氏的“komentarii”、“rezultato”，我更喜欢“spontana”，而不是正式的“spontanea”。两种形式在世界语里都可平等使用，但我更倾向简短的。 

Nur la sumo de la spontanaj decidoj de tiuj, kiujn Zamenhof nomis la amasoj, fakte difinas la lingvon. Nun la lingvo evoluas ne plu en kabinetoj de homoj kun skribilo enmane, sed dum ide-intersxangxoj en la mil cirkonstancoj, en kiuj la lingvo hodiaux uzigxas. De pli ol dudek jaroj mi registras tiel sxprucantajn esprimojn. Ili definitive mortbatas la opinion, ke la normala Esperanto estas malricxa. Jen kelkaj ekzemploj. Provu lauxvorte traduki ilin vialingven, kaj tuj evidentigxos, kian ricxecon Esperanto havas:

实际上，只有柴门霍夫所说的“大众”的自发决定的总和，才可以决定世界语的命运。现在，世界语的发展不再是闭门造车，而是在错综复杂的环境里语言使用时的思想交流。二十多年来，我收录了大量的语言实例，这些实例给那些认为世界语是贫乏的语言的人们以沉痛打击。下面是几个例句，大家不妨试着将它们逐字译成本民族语，你会马上发现，世界语的表达是多么的丰富：（注意斜体词的运用——译者）

Oni nun pli simple frazas. - la fenomeno de denaskismo. - Levu la manon, kiuj protestas... Nun levu la manon, kiuj malprotestas. - De cxi tiu stacio la diversaj tramlinioj disbrakas. - Ili utlis por eldomigi fumon. - Ili vivas kun pratimo al cxio fremda. - Vi ne estas tre muzeema, cxu? - La cxielo bluegas. - Karaj alprelegotoj! - Esperantoj, tio estas antoj, kiuj esperas. - Jam dekas (jam estas la deka horo).

现在的人说话越来越简单。/天生的世界语者现象。/不同意的，请举手……现在，同意的，请举手。/从这个站分叉出许多有轨线路。/它们的作用是排烟。/对于所有陌生的事物他们都有一种莫名的恐惧。/你不是很古董吧？/天空蔚蓝蔚蓝的。/亲爱的听众！/希望者，就是怀抱希望的人。/已经十点了。

Milojn da similaj ekzemploj mi kolektis. Dekoj povas sxpruci en nur unu horo, kaj ofte, la koncernatoj ilin ecx ne rimarkas. Se ni farus slipon por cxiu el tiuj spontanaj formajxoj kaj verkus el ili vortaron de parola Esperanto, ni atingus nivelon de ricxeco, kiu kompareblus kun la plej dikaj vortaroj nacilingvaj.

我收录了几千条这样的例句。一小时内可以报出几十条来，而且，往往在不经意间流淌出来。如果我们把所有这些天然的表达形式合编成一部用语词典，那么，它的丰富性可以和任何一部最厚的民族语词典相媲美。

La leganto proprasperte scias, kiel ricxa la ordinara lingvo estas en la formo, en kiu gxi nature prezentigxas cxe uzado. Jes, ankaux el vidpunkto de esprimpovo, Esperanto estas bona lingvo.

有过亲身体验的读者都知道，能在使用中自由表达的大众语言，其表达是多么的丰富。是的，从表达能力来看，世界语也是一门好的语言。

el Vojagxo en Esperanto-Lando