Surĉevaliĝinte, la komandanto donis vipbaton al la postaĵo de la ĉevalo kaj galopis al la direkto, en kiu Adjutanto Ren foriris. Klakado de ĉevalaj hufoj eĉ tremigis la mondon.
   Patro iris rigardi ĉe la loko, kie Dentego Yu estis pafmortigota. Mutulo kaj du trupanoj eskortis lin al la okcidenta vilaĝfino. La ekzekutejo troviĝis ĉe la rando de arkforma kurbiĝo de rivero, kie punktiĝis flakoj da stinka akvo kaj abundis larvoj de muŝoj kaj moskitoj. Sur la klifo de la rivera kurbiĝo staris izole malgranda salikarbo kun flavaj velkintaj folioj. Bufoj plaŭde saltetis ĉe la kurbiĝo. Apud amaseto da forĵetaĵoj kaj distaŭzitaj haroj kuŝis trivita ŝuo de virino.
   La du trupanoj trenis la ekzekutoton sur la klifon, malstreĉis sian mankaptadon kaj direktis sian rigardon al Mutulo. Depreninte la fusilon de sur la ŝultro, tiu ektiris kulasriglilon kaj klarsone ŝargis ĝin.
   Sin turninte, Dentego Yu ekridetis kontraŭ Mutulo. Patro trovis lian rideton afabla kaj bonkora, kiel tuj formortontan subiran sunon.
   “Frato Mutulo, malligu min. Mi ne povas morti kun ŝnuro!”
   Post iom da pensado Mutulo, kun fusilo en la mano, aliris kaj eltirinte la ponardon el la zono, dispecigis la ŝnuron per kelkaj ektranĉoj.
   Etendante siajn brakojn, Dentego sin turnis kaj kriis: “Pafu, frato Mutulo. Pafu trafe. Ne suferigu min!”
   Patro opiniis, ke dum la momento tuj ĉe la morto, la mortonto vekas solenan respekton ĉe rigardantoj.
   Kiel la semo de nia Nordorienta Vilaĝo de Gaomi, Dentego Yu faris gravan sed neripareblan krimon, li tamen montris sian heroan spiriton ĉe la morto. Patro tiel varme kortuŝiĝis, ke li sentis emon salteti en la aero.
   Vizaĝe al la river-kurbiĝo kun stinka stagnanta akvo, ĵetinte rigardon al la verda limfeo sovaĝe kreskanta en la brilanta akvo, blanka kaj maldika lotusfloro kaj sorgoplantoj en brila pompo sur la transa bordo, li laŭte kantis: “Sorgospikoj ruĝas, sorgospikoj ruĝas, la japanaj diabloj alvenas, la japanaj diabloj alvenas. Nia lando estas konkerita, nia familio ruinigita...” Mutulo levis la fusilon kaj mallevis ĝin, levis ĝin kaj mallevis ĝin.
   La du trupanoj diris: “Mutulo, petu la komandanton indulgi lin.”
   Apogante sin sur la fusilo plantita sur la tero, Mutulo aŭskultis al li kanti malorde la kanton.
   Dentego Yu turnis sin kaj kolere kriis, kun larĝigitaj okuloj: “Pafu do, frato! Ĉu vi volas, ke mi mortigos min mem!”
   Levinte la fusilon, Mutulo celis lian tegolsimilan frunton kaj ektiris la ellasilon.
   Patro vidis, ke la frunto de Dentego Yu eksplode krevis kiel disrompitaj tegolpecoj, kaj tuj baldaŭ aŭdis la obtuzan pafon. En pafsono Mutulo mallevis sian kapon. Strio da neĝblanka fumo sputiĝis el la pafiltubo. La korpo de Dentego Yu senmoviĝis dum tempdaŭro de du palpebrumoj kaj tuj falis plumbe sur la teron de la river-kurbiĝo, kiel lignopeco.
   Trenante la fusilon, Mutulo ekiris kaj lin sekvis la du trupanoj.
   Patro kaj aro da infanoj timplene svarmis al la klifo kaj rigardis de alte la Dentegon Yu kuŝantan kun vizaĝo al la ĉielo. Sur lia vizaĝo restis nur buŝo sendifekta, lia kranio jam disflugis, liaj du oreloj ŝmiriĝis per lia cerba fluidaĵo, kaj lia okulglobo eliĝis pro eksplodo el la okulkavo kaj, kiel granda vinbero, pendis ĉe la orelo.
   Kiam lia korpo atingis la teron, ĝi peze falegis sur molan ŝlimon kaj disŝprucigis ŝlimon. La tigo de la maldika blanka lotusfloro derompiĝis kun kelkaj blankaj filamentoj ligataj al ĝi, tuj apud la mano de la kadavro. Patro flaris la delikatan aromon de la lotusfloro.
   Poste Adjutanto Ren pretigis ĉerkon el cipresaj tabuloj kun internaj vandoj kovritaj per flava sateno kaj eksteraĵo dike vernisita, por solene entombigi Dentegon Yu. La tombo estis starigita sub la malgranda saliko ĉe la river-kurbiĝo. En tiu tago de enterigo Adjutanto Ren surportis bone gladitan nigran veston kaj havis siajn harojn brile kombitaj, kun ruĝa silka bendo ĉirkaŭ la maldekstra supra brako. Komandanto Yu, funebre vestita per kanaba tuko pendanta ĉe la kapo, laŭte ploradis. Tuj kiam la funebra procesio forlasis la vilaĝfinon, li forte ĵetis novan argilan pelvon sur brikon.

 

余司令翻身跳上马背，在马腚上打了一鞭，向着任副官走去的方向，飞马追去，得得答答的马蹄声，把一个世界都震动了。
    枪毙余大牙时，父亲在场观看。余大牙被哑巴和两个队员押到村西头，刑场选在一个积着一汪汪乌黑臭水，孳生着大量蚊虻蛆虫的半月形湾子边。湾崖上孤零零地站着一棵叶子焦黄的小柳树。湾子里扑扑通通地跳着蛤蟆，一堆乱头发渣子边上，躺着一只女人的破鞋。
    两个队员把余大牙架到湾崖上，松开手，看着哑巴。哑巴从肩上抡下步枪，拉动枪栓，子弹清脆地上了膛。
    余大牙转过身，面对着哑巴，笑了笑。父亲发现他的笑容慈祥善良，像一轮惨淡的夕阳。
    “哑巴兄弟，给我松了绑，我不能带着绳子死！”
    哑巴想了想，提枪上前，从腰里拔出刺刀，噌噌噌三五下，把细麻绳挑断。余大牙舒展着胳膊，回转身，大喊：“打吧，哑兄弟，打准穴位，别让我受罪！”
    父亲认为人在临死前的一瞬间，都会使人肃然起敬。余大牙毕竟是我们高密东北乡的种子，他犯了大罪，死有余辜，但临死前却表现出了应有的英雄气概，父亲被他感动得脚底生热，恨不得腾跳。
    余大牙面向臭水湾子，望着在他脚下的水汪子里，野生着几片绿荷，一支瘦小洁白的野荷花，又望着湾子对面光芒四射的高粱，吐口高唱：“高粱红了，高粱红了，东洋鬼子来了，东洋鬼子来了，国破了，家亡了……”
    哑巴的枪举起放下，放下举起。
    两个队员说：“哑巴，向司令说说情，饶了他吧！”
    哑巴拄着枪，听着余大牙把那首歌子杂乱无章地唱。
    余大牙回转身，怒目圆睁，大叫：“开枪呀，兄弟！难道还要我自己崩了自己吗？”
    哑巴托起枪，瞄了瞄余大牙瓦块般的额头，勾动了扳机。
    父亲看到余大牙的额头像碎瓦片一样迸裂了，紧跟眼见的情景耳朵听到沉闷的枪声。哑巴在枪声中低下头，一缕雪白的硝烟，从枪筒里吐出来。余大牙的身体静止了两眨眼的功夫，就像一截木头，疾速地跌到湾子里。
    哑巴拖枪便走。两个队员尾随着。
    父亲和一群孩子们，胆战心惊地涌到湾子边，居高临下地看着仰面朝天躺在湾子里的余大牙。他的脸上只剩下一张完好无缺的嘴，脑盖飞了，脑浆糊满双耳，一只眼球被震到眶外，像粒大葡萄，挂在耳朵旁。他的身体落下时，把松软的淤泥砸得四溅，那株瘦弱的白荷花断了茎，牵着几缕白丝丝，摆在他的手边。父亲闻到了荷花的幽香。
    后来，任副官搞来了一口黄缎子挂里、外刷了铜钱厚清油的柏木棺材，把余大牙盛装厚葬，坟墓建在湾子边那棵小柳树下。出殡那天，任副官黑衣挺括，毛发灿烂。他的左臂上缠了一块红绸子。余司令披麻戴孝，大声嚎哭。一出村头，他用力把一个新瓦盆摔在砖头上。