Urbeto ĉe Limo
Shen Congwen

                                                                                            Antaŭskribo
Por kampuloj kaj soldatoj mi havas neeldireban delikatan amon, kiu videbliĝas en ĉiuj miaj verkoj. Kaj mi neniam kaŝas ĝin.
Mi naskiĝis en tia urbeto, kia priskribita en miaj verkoj. Miaj avo, patro kaj onkloj ĉiuj servis en armeo, iuj el kiuj finis sian vivon sur la militista posteno kaj aliaj neeviteble finos sian karieron kiel armeanoj. Kiam mi priskribas iliajn amon kaj malamon, ĝojon kaj malĝojon, de la flanko de la mondo, kun kiu mi kontaktiĝas, eĉ se mia plumo estus tiom mallerta, mi ne devias malproksime de la vero, ĉar ili estas rektanimaj kaj honestaj. En la vivo, ili sin montras ekstreme grandaj en kelkaj flankoj kaj ekstreme banalaj en aliaj, kaj en temperamento, ili impresiĝas ekstreme belaj en kelkaj flankoj kaj ekstreme trivialaj en aliaj. En mia verkado pri ili, mi nature portretas ilin laŭ la vero, por ke ili povu esti pli humanaj kaj pli proksimaj al la homa naturo. Pro tio, la verko eble fariĝis sensignifa entrepreno.
  Laŭ nuntempa moro, literaturaj teoristoj, kritikistoj kaj plejmultaj legantoj facile naskas malplezuran senton, legante ĉispecajn verkojn. Tiuj antaŭaj esprimas sin ne elmodiĝintaj, dirante, ke Ĉinio ne bezonas ĉispecajn verkojn nuntempe; tiuj lastaj montras sin zorgemaj pri elmodiĝinteco kaj ili ne volas legi ĉispecajn verkojn. Kio estas elmodiĝeco? Eble tiuj kun racio neniam komprenas ĝian sencon. Sed kiuj el plejmulto ne timas esti elmodiĝintaj? Mi volas diri, “Ĉi tiu verko ne celas al la plejmulto.” Tiuj, kiuj jam legis kelkajn binditajn librojn pri literatura teorio aŭ literatura kritiko, aŭ legis samtempe amasojn da klasikaj kaj nuntempaj majstroverkoj, ofte ne permesas al si, ekster sia “edudicio”, koniĝi kun aferoj en aliaj lokoj en Ĉinio. Eĉ se ĉi tiu verko hazarde kongruas kun iu teorio de literaturo, kritikistoj superŝutas ĝin per laŭdoj, kiuj ankoraŭ neeviteble fariĝas humiligo al la aŭtoro. Ĉar ili ne emus akiri komprenojn pri la veraj amo kaj malamo, pri la veraj tristo kaj ĝojo, ili ne povus taksi la gajnon kaj perdon de ĉi tiu verko — ne por ili ĉi tiu libro destinita.
El tiuj diletantoj de literaturo kaj arto iuj estas universitataj studentoj kaj aliaj mezlernejanoj, kiuj dise loĝas en dense loĝataj metropoloj de la lando. Ili ofte honeste kaj naive konsumas sian tre valoran tempon por legi literaturajn librojn freŝe eldonitaj. Ili, kune kun teoristoj, kritikistoj, saĝaj eldonistoj kaj mensogemaj informistoj en literature rondo, kreas sinergie malbonan moron, kiu regas kaj jugas ilin mem aliflanke. Samtempe ilia vivo ankaŭ malproksimas de la mondo priskribita en ĉi tiu libro. Ili ne bezonas ĉi tiun verkon, dum ĝi ankaŭ ne esperas inkludi ilin kiel legantojn.
Teoristoj ne maltrankviliĝas elbuŝigi vortojn, ĉar ili povas preni kiel referencon kaj ateston el la teorioj en eldonaĵoj de diversaj landoj; kritikistoj povas pasigi sian tutan vivon en detruado de sia propra reputacio, ĉar ili devas atribui malgrandan favoron aŭ malgrandan plendemon al verkistoj kaj verkoj. Multo da legantoj, malgraŭ siaj gustoj aŭ kredoj, havas verkojn por legi. Por montri sian zorgemon al leganta amaso, ĉu troviĝas multaj, kiuj, laŭ ilia gusto, turniĝadas kaj ŝanĝiĝadas kiel turbo? Eĉ se ĉi tiu libro ne estus negata de teoristoj kaj kritikistoj, kiuj dominas la multon, nek tute de dominata multo da legantoj, la aŭtoro de ĉi tiu libro jam intencis forlasi ĉi tiun “multon”.
Ĉi tiu libro estas preparata por tiuj, kiuj “jam forlasis lernejon aŭ neniam alproksimiĝas al la lernejo aŭ konas iom da la ĉina lingvo kun la pozicio kiun neniel atingas la literaturaj teorioj, literaturaj kritikoj kaj novaĵoj de mensogoj kaj famoj, sed vivante en ĉi tiu socio, montras grandan zorgemon al ĉiuj bonoj kaj malbonoj de la tuta nacio tra tempo kaj spaco”. Ili vere scias, kiel statas la nuntempa kamparo, kaj volas scii, kiel aspektis la kamparo en la pasinteco, tiel ke ili volontas ekkoni el ĉi tiu libro iom pri la kamparo kaj soldatoj, kiuj vivas en ĉi anguleto de la mondo.
Eĉ se la mondo, kiun mi priskribas, estas tute fremda al ili, iliaj toleremo kaj fervoro ĉerpi konsolon kaj sciojn el unu libro ebligas ilin finlegi ĉi tiun libron senhasteme. Pli ol tio, mi provizos al ili ŝancon por fari kontraston en legado. Mi, en alia verko, mencios la enlandan militon dum lastaj dudek jaroj, kies unua celo estas tiuj kampuloj, kiuj pro granda premo sur siaj temperamento kaj animo, perdis originajn simplecon, diligetecon kaj ŝparemon, trankvilecon kaj honestecon, kaj reduktiĝis al tiel nomata novaĵo. Pro troa impostkolektado kaj opia venenado, ili jam fariĝis ekstreme malriĉaj kaj pigraj. Mi volas fari senpretendan priskribadon pri la ĉagreno kaj maltranvileco de malgranduloj dum ĉi tiu nacio, pelate de historio, estas ŝanĝanta kaj progresanta laŭ nekonata destino, kaj pri la ideoj kaj deziroj “pluvivi” kaj “kiel vivi” kaziŭtaj pro subnutriteco. Miaj legantoj estas raciaj homoj, kiuj, surbaze de la racio, montras iom da zorgemo pri ŝanĝado de la nuna Ĉinio, ekkonas la pasintan grandecon kaj nuntempan dekadencon de la nacio dum ili sin engiĝas pri la la granda afero de la nacia renaskiĝo en silento kaj soleco. Ĉi tiu verko eble donas al ili iom da sopiremo al paseo aŭ amaran rideton aŭ koŝmaron aŭ probable kuraĝon kaj memfidon.
                                                                                                                                          skribita je la 24-a de aprilo, 1934

《边城》题记

    对于农人与兵士，怀了不可言说的温爱，这点感情在我一切作品中，随处都可以看出。我从不隐讳这点感情。我生长于作品中所写到的那类小乡城，我的祖父，父亲以及兄弟，全列身军籍：死去的莫不在职务上死去，不死的也必然的将在职务上终其一生。就我所接触的世界一面，来叙述他们的爱憎与哀乐，即或这枝笔如何笨拙，或尚不至于离题太远。因为他们是正直的，诚实的，生活有些方面极其伟大，有些方其又极其平凡，性情有些方面极其美丽，有些方面又极其琐碎，——我动手写他们时，为了使其更有人性，更近人情，自然便老老实实的写下去。但因此一来，这作品或者便不免成为一种无益之业了。
照目前风气说来，文学理论家，批评家及大多数读者，对于这种作品是极容易引起不愉快的感情的。 前者表示“不落伍” ，告给人中国不需要这类作品，后者“太担心落伍”，目前也不愿意读这类作品。这自然是真事。“落伍”是什么？一个有点理性的人，也许就永远无法明白，但多数人谁不害怕“落伍”？我有句话想说：“我这本书不是为这种多数人而写的”。念了三五本关于文学理论文学批评问题的洋装书籍，或同时还念过一大堆古典与近代世界名作的人，他们生活的经验，却常常不许可他们在“博学”之外，还知道一点点中国另外一个地方另外一种事情。因此这个作品即或与某种文学理论相符合，批评家便加以各种赞美，这种批评其实仍然不免成为作者的侮辱。他们既并不想明白这个民族真正的爱憎与哀乐，便无法说明这个作品的得失，——这本书不是为他们而写的。至于文艺爱好者呢，他们或是大学生，或是中学生，分布于国内人口较密的都市中，常常很诚实天真的把一部分极可宝贵的时间，来阅读国内新近出版的文学书籍。他们为一些理论家，批评家，聪明出版家，以及习惯于说谎造谣的文坛消息家，通力协作造成一种习气所控制所支配，他们的生活，同时又实在与这个作品所提到的世界相去太远了。他们不需要这种作品，这本书也就并不希望得到他们。理论家有各国出版物中的文学理论可以参证，不愁无话可说：批评家有他们欠了点儿小恩小怨的作家与作品，够他们去毁誉一世。大多数的读者，不问趣味如何，信仰如何，皆有作品可读。正因为关心读者大众，不是便有许多人，据说为读者大众，永远如陀螺在那里转变吗？这本书的出版，即或并不为领导多数的理论家与批评家所弃，被领导的多数读者又并不完全放弃它，但本书作者，却早已存心把这个“多数”放弃了。
我这本书只预备给一些“本身已离开了学校，或始终就无从接近学校，还认识些中国文字，置身于文学理论、文学批评以及说谎造谣消息所达不到的那种职务上，在那个社会里生活，而且极关心全个民族在空间与时间下所有的好处与坏处”的人去看。他们真知道当前农村是什么，想知道过去农村是什么，他们必也愿意从这本 书上同时还知道点世界一小角隅的农村与军人。我所写到的世界，即或在他们全然是一个陌生的世界，然而他们的宽容，他们向一本书去求取安慰与知识的热忱，却一定使他们能够把这本书很从容读下去的。我并不即此而止，还预备给他们一种对照的机会，将在另外一个作品里，来提到二十年来的内战，使一些首当其冲的农民，性格灵魂被大力所压，失去了原来的质朴，勤俭，和平，正直的型范以后，成了一个什么样子的新东西。他们受横征暴敛以及鸦片烟的毒害，变成了如何穷困与懒惰！我将把这个民族为历史所带走向一个不可知的命运中前进时，一些小人物在变动中的忧患，与由于营养不足所产生的“活下去”以及“怎样活下去”的观念和欲望，来作朴素的叙述。我的读者应是有理性，而这点理性便基于对中国现社会变动有所关心，认识这个民族的过去伟大处与目前堕落处，各在那里很寂寞的从事与民族复兴大业的人。这作品或者只能给他们一点怀古的幽情，或者只能给他们一次苦笑，或者又将给他们一个噩梦，但同时说不定，也许尚能给他们一种勇气同信心！

                                         一九三四年四月二十四日记

谢谢，已经列入近期计划。忙完手头的事情，就可以开始了。