Por havi klaran komprenon de sukceson de Esperanto, ni reiru al ĝia komenco. Kial tuj post publiko de la Unua Libro multaj homoj povis mastri kaj uzi ĝin? Ĉar ili apenaŭ bezozis lerni. La lingvo estis tre facila por ili. Vrotoj estis tuj rekoneblaj por ili. Tiuj internaciaj vortoj ekzistis en lingvoj, kiujn fruaj esperantistoj scipovis. Facile imageble, ke neniu volas lerni de iu arbitre elpensitajn strangajn signojn. Malmultaj povas ellerni en mallonga tempo lingvon kies vortojn estas nekonataj. Unuvorte, Esperanto postvivis dank' pro tio, ke ĝi estis facila.

En ĉiuj lingvoj estas signoj de poetoj. Ankaŭ en Esperanto. Dum lasta jarcento, poemoj tra la mondo draste ŝanĝiĝis. Verkantoj kaj legantoj de poemoj malkreskis. Oni facile konstatas, ke nunaj homoj malofte legas nunajn poemojn. Anstataŭe, oni legas antikvajn poemojn. Kial? Antikvaj poemoj estas pli facilaj ol nunaj. Tute malsame ol prozo. "Novaj" poetoj parolas kun sia animo, ne kun la reala mondo. Tial ili bezonas esprimojn nekonatajn de ĉiutagaj homoj. Tiaj poetoj ne zorgas, ĉu iliaj verkoj estas facilaj aŭ ne. La situacio estas pli-malpli la sama en Esperantujo. La nombro de poetoj estas malgranda, desmalpli granda estas la nombro de legantoj. Ili uzas vortojn kiiuj estas "poeziaj" por ili - ĉu ankaŭ por aliaj esperantistoj? Sennecesa kreskigo de vortostoko igas nian lingvon malpli alloga al ordinaraj homoj - kompreneble, pli alloga al tiuj kiuj havas kvaliton de "poetoj". Vi certe scias kiuj esta pli gravaj por vivteni lingvon. Tial esperatistoj, kiuj sincere deziras popularigo de Esperanto, devas teni sin malproksima de poetoj.

Iuj defendas poetojn dirante, ke poetoj kontruas nian lingvon. Ili ja kontruas, sed ne kontruas nian lingvon. Ili kontruas sian lingvo. Ilia lingvo estas barilo por estontaj lernantoj de nia lingvo.

Wen Jingen

http://www.ipernity.com/blog/jingen/218937