关系形容词“kia”的语法特征

王崇芳

“kia”可以作关系形容词用以引导一个说明先行词的性质的定语从句。例如：

Ŝi ne estas tia kantistino, kiajn oni ofte trovas en la teatroj.　她不是人们常在戏院里见到的那种女歌唱家。（请比较：Ŝi ne estas tiu kantistino, kiun oni ofte trovas en la teatro.　她不是人们常在戏院里见到的那位女歌唱家。）

Ili ne estas tiaj, kia li estas.　他们同他不一样。（请比较：Ili ne estas tiuj, kiuj estas invititaj.　他们不是受到邀请的那些人。）

La bildo ne estas tia, kiajn oni ordinare vidas. 这幅画和人们通常见到的画不一样。（请比较：La bildo ne estas tiu, kiun oni ordinare vidas. 这幅画不是人们通常见到的那幅画。

从上列例句中我们可以看出：关系形容词kia的数不一定要和先行词的数一致，而关系代词kiu的数则必须和先行词的数保持一致。为什么关系形容词kia会具有这样的语法特征呢？要回答这个问题，必须分析一下关系代词kiu和关系形容词kia的语法职能。我们知道关系代词kiu的语法作用是代表前面的先行词，如在“Li estas tiu homo, kiun oni malofte trovas”一句中关系代词kiu的实际意思就是“tiu homo”，所以它必须和先行词的数一致，采用单数形式；在“Ili ne estas tiuj, kiuj estas invititaj”一句中关系代词的先行词是复数的，所以关系代词也必须用复数形式（kiuj）。关系形容词kia的语法作用只是表明它所代表的事物与先行词具有相同的性质而不是代表先行词本身，所以它的数不应由先行词而只应由从句的内容决定。为了进一步说明关系形容词kia的这一语法特征，下面再举一些带有关系形容词的句子，供读者参考：

Elvenis svarmo da belaj grandaj birdoj, kiajn la anasido neniam ankoraŭ vidis antaŭe. (Z)　小鸭子还从来没有见到过的一群美丽的大鸟飞了出来。

Li estas tia, kiaj estas ĉiuj viroj. (Kabe)　他和所有的男人一样。

Dum la someraj monatoj lia domo estas tia, kia estas florĝardeno.　我的书和你的书一样。

Oni devas juĝi la aferojn tiaj, kiaj ili estas.　夏季他的屋子就像花园一样。

Vi devas esti tiaj, kia li estis.　你们应该做他那样的人。

Mi konas tiajn virinojn, kia vi estas.　我认识许多像你这样的女人。

Restu ĉiam tia, kia vi estas.　要始终保持你现在的样子。

Vi troviĝas en tia sama situacio, en kia antaŭ du monatoj troviĝis mia kuzino. (Z)　你现在的处境与我表姐两个月前的处境一样。

La rusa popolo ne estas tia, kia vi imagas ĝin.　俄罗斯民族不是你所想像的那样。