动词假定式用法研究（七）

14．假定式也可以用在结果状语从句中。有下列几种情况：

1）在“tiel (aŭ: tia, tiom) … ke”后的结果状语从句中，如果从句的内容是虚构的、假设性的，则从句的谓语动词用假定式。例如：

Estas tiel varmege ĉi tie, ke oni povus rosti blankan urson.! 这里热得简直可以把白熊烤熟。

Estis tia veteraĉo, ke oni eĉ hundon ne elpelus. 天气是这样的恶劣，人们连狗都不放出去。

Unu malsaĝulo povas starigi tiom da demandoj diversaj, ke ne povus ilin respondi cent saĝuloj. 一个傻子能够提出的各种问题，一百个聪明人都无法回答。

Vivis iam komercisto, kiu estis tiel riĉa, ke tutan straton li povus plenpavimi per arĝentaj moneroj. 从前有一个商人，他的钱多得能够用银币把一条街的整个路面铺满。

Tiel korŝira estas tio ĉi por mi, ke mi dezirus ploregi. (Baghy) 这件事使我如此伤心，我真想大哭一场。

La mortinto estas tiel kontenta en la lando de la feliĉo, ke li eĉ ne volus reveni sur la teron. (Z) 死者在幸福的国度中是那样地满足，他甚至不愿再回到人间。

在上列各句的结果从句中实际上都省略了一个虚拟条件状语从句。这一点可以在下列两个例句中得到证明：

La formikoj tiel forte pikis lin, ke li laŭte krius, se tie ne estus aliaj gastoj. 蚂蚁使劲地咬他，要不是那里有别的客人，他就会大声喊叫起来。

Tiel malofte mi renkontas vin, ke mi povus forgesi viajn trajtojn, se mi ne vidus ilin ĉiam en mia koro. (Kabe) 我是这样地难得遇见您，假如我不在心中经常想念着您，我就可能记不清您的容貌。

2）如果主句的谓语动词被“ne … tiel (aŭ: tiom)”所否定，则后面以ke引导的结果状语从句中的谓语动词必须用假定式，因为既然主句中所表达的行为或状态被否定了，从句所表达的结果也就必然是虚构的、假设性的。例如：

Li ne estas tiel lerta, ke li povus tion fari. 他不（那么）灵巧，（因而）做不了那件事。

Li ne parolis tiel laŭte, ke oni estus povinta lin kompreni. 他讲话声音不（那么）高，（因而）人们听不明白。

Mi ne estas tiel pruda, ke mi ne kuraĝus paroli pri tiaj aferoj. 我并不那么假正经，因而我敢谈论这样的事。

Li ne havas tiom da ŝparita mono, ke li povus vivi senzorge. 他没有那么多的积蓄，因而不能无忧无虑地生活。

3）在与上述结构类似但不带指示词tiel（aŭ: tiom）的句子中，如果结果从句所表达的行为是虚构的、假设性的，则从句的谓语动词也要用假定式。例如：

Li ne kriis por helpo, ke oni estus povinta lin savi. 他没有喊救命，因而人们没有能够把他救起。

Dio ne estas homo, ke li mensogus. (Z) 神不是人，因而他不会说谎。

Besto ne parolas, ke oni scius, kio al ĝi doloras. 动物不会讲话，因而人们不知道它身上哪儿疼痛。

Li ne havas ŝparitan monon, ke li povus vivi senzorge. 他没有积蓄，因而不能无忧无虑地生活。

4）在“tro … ol ke”（太……以致不）后面的状语从句中，谓语动词也应该用假定式。例如：

Ŝi parolis tro rapide, ol ke oni ŝin komprenus. 她讲话太快，人们听不明白。

Ili estas tro lacaj, ol ke ili povus manĝi. 他们太疲劳了，吃不下饭。

Liaj instrukcioj estas tro konfuzaj, ol ke mi povus ilin ripeti. 他的指示太混乱了，我复述不出来。

Li estas tro gaja, ol ke li povus rakonti logike. 他太高兴了，说话颠三倒四。

<注> 在“tro …”之后通常也可以使用“(por) ke + 动词命令式”，尽管这一用法并不合乎逻辑。例如：

La besto estas tro sovaĝa, por ke oni povu ĝin dresi. 这种动物太野了，人们驯化不了。

Mi estas tro ekscitiĝinta, por ke ili povu min trankviligi. 我太激动了，他们不能使我安静下来。

La vivo estas tro valora, ke oni perdu ĝin en tiaj disputaĉoj. 生命太宝贵了，不能浪费在这种无谓的争论上。

有时在“tro … (por) ke”之后也可以用假定式：例如：

Ŝi tro amas sian infanon, por ke ŝi povus ĝin ĝuste eduki. 她太爱自己的孩子了，以致不能正确地教育他。

La ideo de lingvo internacia estas tro altiranta, por ke la homoj rifuziĝus je ĝi. (Z) 国际语的理想太有吸引了，人们放弃不了它。

（待续）