世汉编写札记5：

如何理解和翻译“krianta”

在《Fundamenta Krestomatio》中我们可以读到这样一句话：

Se ni esceptos ian kriantan erarpaŝon en la elekto de la lingvo, ĉiu devas konsenti, ke pri malutilo de lingvo internacia neniel povas esti eĉ la plej malgranda parolo.

我应该理解句中的“kriantan erarpaŝon”的意思呢？查旧《世汉词典》，我们只在“krii”词条中查得：

krianta 喊叫着的

仅凭这个释语，词典使用者是不可能正确理解上面这句话的。再查旧版和新版PIV，在“krii”词条中的第二义项中可以见到“krianta erarpaŝo, maljustaĵo; kriantaj koloroj”这几个例词，但没有提供任何释义。

我编写的新《世汉词典》从实用出发，增加了“krianta”这一附属词条和必要的例句：

krianta 〈转〉 ①明显的，显明的，鲜明的：krianta erarpaŝo 非常明显的错误举动 / ~anta vero 显而易见的真理 / krianta kontrasto 鲜明的对照 / kriantaj koloroj 俗艳夺目的色彩，刺眼的颜色 / li havas kriantan similecon kun sia frato 他和他的兄弟极其相似 ②令人反感的，激起抗议的：krianta maljustaĵo 极端不公正的事 / krianta honto 奇耻大辱 / krianta skandalo 引起轰动的丑闻 ③紧急的，迫切的：krianta bezono 迫切的需要 / krianta malbono 应立即纠正的弊病，突出的弊端

有了这些释义和例句，就不难理解《Fundamenta Krestomatio》中的那个例句：

Se ni esceptos ian kriantan erarpaŝon en la elekto de la lingvo, ĉiu devas konsenti, ke pri malutilo de lingvo internacia neniel povas esti eĉ la plej malgranda parolo. 如果我们排除选择语言时的某种明显的失误，大家就会一致赞同：国际语的害处是无论如何也谈不到的。（这句话出自柴门霍夫的专论《ESENCO KAJ ESTONTECO DE LA IDEO DE LINGVO INTERNACIA》国际语理想的本质和未来）