ĈAPITRO 3

LUKTO POR EKZISTO


Rilatas al natura selektado La termino uzita vastsignife Geometriaj potencoj de kresko Rapida kresko de naturigitaj animaloj kaj plantoj La naturo de la bremsoj al kresko Universala konkurenco Efikoj de klimato Protekto pro la nombro da individuoj Komplikaj rilatoj de ĉiuj animaloj kaj plantoj en la tuta naturo Lukto por vivo plej severa inter individuoj kaj variaĵoj de la samaj specioj; ofte severa inter specioj de la sama genro La rilato de organismoj al organismoj, la plej grava de ĉiuj rilatoj


ANTAŬ ol eniri la temon de ĉi tiu ĉapitro, mi devas fari kelkajn komencajn komentojn, por montri kiel la lukto por ekzisto rilatas al Natura Selektado. Oni vidis en la lasta ĉapitro ke inter organikaj estaĵoj en natura stato estas iom da individua variado; certe, laŭ mia scio oni neniam disputis tion. Estas malgrava al ni ĉu multo da dubindaj formoj estu nomitaj specioj aŭ subspecioj aŭ variaĵoj; kiun rangon, ekzemple, oni atribuu al la du aŭ tri cent dubindaj formoj de Britaj plantoj, se oni agnosku la ekziston de iuj bone markitaj variaĵoj. Sed la nura ekzisto de individua variado kaj de kelkaj bone markitaj variaĵoj, kvankam necesa fundamento por nia laboro, apenaŭ helpas nin kompreni kiel specioj naskiĝas en naturo. Kiel ĉiuj tiuj belegaj adaptiĝoj de unu parto de sistemo al alia parto, kaj al la vivkondiĉoj, kaj de unu distingita organika estaĵo al alia estaĵo, perfektiĝis? Ni vidas ĉi tiujn belajn kunadaptiĝojn plej klare en la pego kaj la visko; kaj nur iomete malpli klare en la malgrandega parazito kiu alkroĉiĝas al la haroj de kvarpieduloj aŭ plumoj de birdoj; en la strukturo de la skarabo kiu subakviĝas; en la plumeca semo ŝvebigita per malforta vento; alivorte, ni vidas belajn adaptiĝojn ĉie kaj en ĉiuj partoj de la organika mondo.

Denove, oni rajtas demandi, kial variaĵoj, kiujn mi nomis komencantaj specioj, finfine konvertiĝas al plenaj kaj distingitaj specioj, kiuj plej ofte klare diferencas inter si multe pli ol la variaĵoj de la sama specio? Kiel naskiĝas tiuj grupoj de specioj, kiuj konsistas el tio, kion ni nomas distingitaj genroj, kaj kiuj diferencas inter si pli ol la specioj de la sama genro? Ĉiuj ĉi tiuj rezultoj, kiel ni vidos pli plene en la sekvanta ĉapitro, rezultas neeviteble el la lukto por vivo. Pro ĉi tiu lukto por vivo, ajna variaĵo, eĉ se bagatela, spite la kaŭzon, se ĝi estas ajngrade utila al individuo en ĝiaj komplikaj rilatoj al aliaj organikaj estaĵoj kaj al ekstera naturo, emos helpi tiun individuon travivi, kaj ĝenerale estos heredita de ĝiaj idoj. La idoj, ankaŭ, tiel havos pli bonan ŝancon por travivado, ĉar el la multaj individuoj de iu specio kiuj foje naskiĝas, nur malgranda nombro povas travivi. Mi nomas ĉi tiun principon, per kiu ĉiu eta variaĵo, se utila, estas konservita, Natura Selektado, por montri ĝian rilaton al la homa povo de selektado. Ni jam vidis ke homoj per selektado certe povas produkti bonegajn rezultojn, kaj povas adapti organikajn estaĵojn al siaj propraj uzoj, per la akumulado de etaj sed utilaj variaĵoj, provizitaj per la mano de Naturo. Sed Natura Selektado, kiel ni poste vidos, estas povo senĉese preta por agado, kaj estas senlime supera al la malfortaj penoj de homoj, same kiel la verkoj de Naturo estas al tiuj de Arto.

Mi nun diskutos iomete pli detale la lukton por ekzisto. En estonta verko mi traktos ĉi tiun temon multe pli longe, kiel ĝi certe meritas. La pliaĝa Dekandole (De Candolle) kaj Lajel (Lyell) vaste kaj filozofie montris ke ĉiuj organikaj estaĵoj submetiĝas al severa konkurencado. Rilate plantojn, neniu traktis ĉi tiun temon kun pli da spirito kaj kapablo ol W. Herbert, Dekono de Manĉestro, evidente pro lia granda hortikultura scio. Nenio estas pli facila ol agnoski vorte la veron de la universala lukto por vivo, aŭ pli malfacila - almenaŭ laŭ mia sperto - ol konstante teni ĉi tiun konkludon en la menso. Tamen, se ĝi ne estas tute gravurita en la menso, mi certas ke la tuta ekonomio de naturo, kun ĉiuj faktoj pri distribuo, rareco, abundo, formorto kaj variado, estos malklare vidataj, aŭ tute miskomprenita. Ni vidas la vizaĝon de naturo brila pro ĝojo, ni ofte vidas superabundon da manĝaĵo; ni ne vidas, aŭ ni forgesas, ke la birdoj kiuj maldiligente kantas ĉirkaŭ ni manĝas precipe insektojn aŭ semojn, kaj tiel konstante detruas vivon; kaj ni forgesas kiom multe ĉi tiuj kantistoj, aŭ iliaj ovoj, aŭ iliaj birdidoj estas detruitaj per predantaj birdoj kaj bestoj.; ni ne ĉiam konscias, ke kvankam manĝaĵo estas superabunda nun, ĝi ne estas tiel dum ĉiuj sezonoj de ĉiu sinsekva jaro.

Mi antaŭe klarigu ke mi uzas la terminon Lukto por Ekzisto laŭ larĝa kaj metafora senco, inkluzivante la dependecon de estaĵoj inter si, kaj inkluzivante (kio estas pli grava) ne nur la vivon de la individuo, sed la sukceson en genero de idoj. Du kanisedaj animaloj en tempo de malabundo, laŭvorte luktas inter si por manĝaĵo kaj travivado. Oni diras ke planto ĉe la rando de dezerto luktas por vivo kontraŭ sekeco, kvankam, pli ĝuste, oni devas diri ke ĝi dependas de humideco. Planto kiu jare produktas mil semojn, de kiuj averaĝe nur unu maturiĝas, vere luktas kun la plantoj de la sama kaj aliaj specioj, kiuj jam kovras la grundon. La visko dependas de la pomarbo kaj kelkaj aliaj arboj, sed estas malfacile kredi ke ĝi luktas kun tiuj arboj, ĉar se tro multaj da ĉi tiuj parazitoj kreskas sur la sama arbo, ĝi malvigliĝos kaj mortos. Sed oni povas prave diri, ke pluraj viskidoj, kreskantaj proksime sur sama branĉo, luktas inter si. Ĉar la visko dissemiĝas per birdoj, ĝia ekzisto dependas de birdoj; kaj oni povas diri metafore ke ĝi luktas kun aliaj fruktohavaj plantoj, por tenti birdoj, kiuj manĝas kaj tiel dissemas ĝiajn semojn, anstataŭ tiujn de aliaj plantoj. Por ĉi tiuj pluraj sencoj, kiuj kunfandiĝas, mi uzas pro oportuno la ĝeneralan terminon Lukto por Ekzisto.

La lukto por ekzisto neeviteble rezultas de la alta rapideco laŭ kiu ĉiuj organikaj estaĵoj emas plinombriĝi. Ĉiu estaĵo, kiu dum sia natura vivo produktas plurajn ovojn aŭ semojn, devas detruiĝi iam dum sia vivo, en iu sezono aŭ foja jaro. Se ne, laŭ la principo de geometria kresko, ĝia nombro rapide fariĝus tiom grandega, ke neniu lando povus subteni la produktaĵon. Sekve, ĉar pli da individuoj kreiĝas ol kapablas travivi, devas estis en ĉiu kazo lukto por ekzisto, ĉu de unu individuo kun alia de la sama specio, aŭ kun la fizikaj kondiĉoj de vivo. Ĝi estas la doktrino de Maltus (Malthus) aplikita kun multobla forto al la tuta animala kaj planta regnoj; ĉar en ĉi tiu kazo, ne povas ekzisti homfarita pliigo de manĝaĵo, nek prudenta sindeteno de geedziĝo. Kvankam multaj specioj eble nun plinombriĝas, pli-malpli rapide, laŭ nombre, ne ĉiuj povas fari tiel, ĉar la mondo ne povus enteni ilin.

Ne ekzistas escepto al la regulo ke ĉiu organika estaĵo nature reproduktiĝas je tiom alta rapideco, ke se ne detruita, la tero baldaŭ kovriĝus per la praidoj de unu paro. Eĉ malrapide reproduktiĝanta homo duobliĝis en dudek kvin jaroj, kaj je ĉi tiu rapideco, post kelkaj jarmiloj, ne estus starloko por niaj praidoj. Lineo (Linnaeus) kalkulis ke se jara planto produktus nur du semojn - kaj neniu planto estas tiom malproduktema - kaj la idoj produktis du la sekvontan jaron, kaj tiel plu, tiam post dudek jaroj estus miliono da plantoj. La elefanto estas konsiderata la plej malrapida reproduktiĝanto el ĉiuj konataj animaloj, kaj mi penis kalkuli ĝian minimuman rapidecon de natura reprodukto: estas konservative supozi ke ĝi reproduktas sin kiam tridek jara, kaj daŭrigas sian reproduktadon ĝis la aĝo de naŭdek, produktante tri parojn de idoj en ĉi tiu tempo; se tio ĝustas, je la fino de la kvina jarcento, estus dek kvin milionoj da vivantaj elefantoj, idoj de la unua paro.

Sed ni havas pli bonajn indikaĵojn pri ĉi tiu temo ol nur teoriaj kalkuloj, tio estas, la multaj registritaj kazoj de la surprizege rapida plinombriĝo de diversaj animaloj en natura stato, kiam cirkonstancoj estis favoraj al ili dum du aŭ tri sinsekvaj sezonoj. Eĉ pli surprizaj estas la indikaĵoj de niaj malsovaĝaj animaloj de multaj specoj kiuj sovaĝiĝis en pluraj partoj de la mondo: se la asertoj pri la rapideco de plinombriĝo de malrapide reproduktiĝantaj bovoj kaj ĉevaloj en Suda Ameriko, kaj flanke en Aŭstralio, ne estus bone konfirmitaj, ili estus tre nekredeblaj. Tiel ankaŭ estas plantoj: oni povus montri kazojn de importitaj plantoj kiuj fariĝis vulgaraj tra tutaj insuloj dum periodo de malpli ol dek jaroj. Pluraj tre grandnombraj plantoj sur la vastaj ebenaĵoj de La Plata, kovrantaj kvadratajn kilometrojn da surfaco preskaŭ ekskluzive, estis importitaj de Eŭropo; kaj laŭ doktoro Falkoner (Falconer), estas plantoj kiuj nun etendiĝas en Hindio de Komorin-Kabo al Himalajo, kiuj estis importitaj de Ameriko post ĝia malkovro. En tiaj kazoj, kiujn oni povus senlime prezenti, neniu supozas ke la fekundeco de ĉi tiuj animaloj aŭ plantoj subite kaj portempe pliiĝis laŭ ajna rimarkebla grado. La evidenta klarigo estas ke la kondiĉoj de vivoj estis tre favoraj, kaj ke sekve estis malplia detruo de la maljunaj kaj junaj, kaj ke preskaŭ ĉiuj idoj kapablis reprodukti sin. En tiaj kazoj la geometria rapideco de plinombriĝo, kies rezulto ĉiam surprizas, simple klarigas la malordinare rapida plinombriĝo kaj vasta etendiĝo de adaptiĝintaj kreaĵoj en siaj novaj hejmoj.

En natura stato preskaŭ ĉiuj plantoj produktas semojn, kaj inter animaloj estas tre malmultaj kiuj ne pariĝas jare. Sekve ni rajtas memfide aserti, ke ĉiuj plantoj kaj animaloj emas plinombriĝi geometrie. Ĉiuj tre rapide plenigus ĉiujn lokojn en kiuj ili iel kapablus ekzisti, kaj la tendenco al geometria plinombriĝo devas esti haltigita per detruo je iu periodo de vivo. Nia kono de larĝaj malsovaĝaj animaloj emas, mi pensas, trompi nin: ni ne vidas grandan detruon kiu trafas ilin, kaj ni forgesas ke ĉiujare miloj estas buĉitaj por manĝaĵo, kaj ke en natura stato egala nombro iel devus esti detruitaj.

La nura diferenco inter organismoj kiuj jare produktas milojn da ovoj aŭ semoj, kaj tiuj kiuj produktas tre malmultaj, estas ke la malrapidaj reproduktiĝantoj bezonus kelkajn kromajn jarojn por plenigi, sub favoraj kondiĉoj, tutan regionon, eĉ se ĝi estus tre granda. La kondoro demetas duon da ovoj kaj la struto dudekon, kaj tamen en la sama lando la kondoro eble estus pli multnombra: la fulmaro demetas nur unu ovon, sed oni opinias ke ĝi estas la plej multnombra birdo en la mondo. Iu muŝo demetas centojn da ovoj, kaj alia, ekzemple la hipobosko, nur unu; sed ĉi tiu diferenco ne determinas kiom da individuoj iu regiono povas subteni. Granda nombro da semoj iom gravas al tiuj specioj, kiuj dependas de rapide ŝanĝiĝanta kvanto da manĝaĵo, ĉar ĝi ebligas al ili rapide plinombriĝi. Sed la vera graveco de granda nombro de ovoj aŭ semoj estas kompensi multan detruon en iu periodo de vivo; kaj ĉi tiu periodo en la plejo de kazoj estas la frua periodo. Se animalo povas iel ajn protekti ĝiajn proprajn ovojn aŭ semojn, malgranda nombro sufiĉas por plene konservi ĝian averaĝan nombron; sed se multaj ovoj aŭ idoj estas detruitaj, multaj devas esti produktitaj, aŭ la specio formortos. Por konservi plenan nombron de iu arbo, kiu vivas averaĝe miljarojn, sufiĉus unu semo produktita unufoje en mil jaroj, supozante ke ĉi tiu semo neniam estus detruita, kaj ke ĝi nepre trovus taŭgan lokon por ĝermi. Tiel, en ĉiuj kazoj, la averaĝa nombro de iu animalo aŭ planto dependas nur malrekte de la nombro de ĝiaj ovoj aŭ semoj.

Konsiderante Naturon, preskaŭ necesas teni la suprajn faktorojn ĉiam en la menso - neniam forgesi ke ĉiu individua organika estaĵo ĉirkaŭ ni kvazaŭ strebas ĝis ekstremo plinombriĝi; ke ĉiu vivas per lukto dum iu periodo de ĝia vivo; ke granda detruo neeviteble trafas aŭ junajn aŭ maljunajn individuojn, dum ĉiu generacio aŭ dum sinsekvaj intervaloj. Moderigu iun bridon, mildigu la detruon eĉ iomete, kaj la nombro de la specio preskaŭ tuj kreskos al ajna kvanto. La vizaĝo de Naturo kompareblas al al cedema surfaco, kun dekmiloj da akraj kojnoj proksime pakitaj kaj pelitaj enen per senĉesaj frapoj - foje unu kojno estas frapite, poste alia kun pli granda forto.

Kio bridas la naturan tendencon de ĉiu specio al plinombriĝo estas plej malklara. Konsideru la plej viglajn speciojn; ju pli multnombre ĝi svarmas, des pli multe ĝia tendenco al plinombriĝo kreskas. Oni ne scias precize kio estas la bridoj en eĉ unu kazo. Kaj ĉi tio surprizos neniun kiu cerbumas pri kiom malkleraj ni estas pri ĉi tio, eĉ koncerne la homon, kiu estas senkompare pli bone konata ol iu ajn alia animalo. Pluraj aŭtoroj traktis ĉi tiun temon, kaj mi, en estonta verko, diskutos kelkajn bridojn tre longe, pli speciale rilate al la sovaĝaj animaloj de Suda Ameriko. Ĉi tie mi faros nur kelkajn komentojn, nur por memorigi al la leganto iujn ĉefajn punktojn. Ovoj aŭ tre junaj animaloj ĝenerale ŝajnas suferi pleje, sed ne ĉiam estas tiel. Rilate plantojn, estas grandega detruo de semoj, sed, laŭ kelkaj miaj observoj, mi kredas ke estas la plantidoj kiuj plej suferas, ĉar ili ĝermas en grundo jam dense kovrita per aliaj plantoj. Ankaŭ, plantidoj estas detruitaj grandnombre per diversaj malamikoj; ekzemple, sur terpeco 3 piedojn longa kaj 2 larĝa, fosita kaj senplantigita por malebligi sufokadon per aliaj plantoj, mi markis ĉiujn plantidojn de niaj indiĝenaj herbaĉoj kiam ili aperis, kaj el la 357, ne malpli ol 295 estis detruitaj, ĉefe per limakoj kaj insektoj. Se daŭre falĉata gazono, (kaj estus same por gazono proksime tondata per kvarpieduloj), estas lasata kreski, la pli viglaj plantoj laŭgrade mortigas la malpli viglajn, kvankam plenkreskitajn, plantojn: tiel el du dek specioj kreskantaj sur peceto de gazono (tri piedojn kontraŭ kvar) naŭ specioj pereis kiam oni lasis la aliajn speciojn libere kreski.

La kvanto da manĝaĵo por ĉiu specio kompreneble fiksas la supran limon al kiu ĝi povas kreski; sed tre ofte, ne estas la akirado de manĝaĵo, sed la rolo kiel predo al aliaj animaloj, kiu determinas la averaĝan nombron de specio. Tiel, oni apenaŭ dubas ke la nombro da perdrikoj, tetraoj, kaj leporoj sur iu granda bieno dependas ĉefe de detruo per predantaj bestaĉoj. Se, dum la sekvonta du dek jaroj, oni ne pafus eĉ unu predan beston, kaj samtempe, detruus neniun predantan bestaĉon, estus probable malpli da predaj bestoj ol nun, kvankam oni mortigas centmilojn da ili ĉiujare. Aliflanke, en iuj kazoj, ekzemple la elefanto kaj rinocero, neniuj estas detruitaj per predantaj bestoj: eĉ la tigro en Hindio tre malofte aŭdacas ataki junan elefanton protektitan de ĝia patrino.

Klimato havas gravan rolon por determini la averaĝajn nombrojn de specioj, kaj periodaj sezonoj de ekstrema malvarmo aŭ seko estas, laŭ mi, la plej efekaj de ĉiuj bridoj. Mi kalkulis ke la vintro de 1854-55 detruis kvar kvinonojn da la birdoj sur miaj teroj; kaj ĉi tio estas grandega detruo, memorante ke dek procento estas malordinare severa mortokvanto por homaj epidemioj. La efikoj de klimato unuavide ŝajnas esti tre sendependaj de la lukto por ekzisto; sed ĉar klimato rolas por malpliigi manĝaĵon, ĝi okaziĝas plej severan lukton inter individuoj, ĉu de la sama aŭ de distingitaj specioj, kiuj vivtenas sin per la sama speco de manĝaĵo. Eĉ kiam klimato, ekzemple, ekstrema malvarmo, rekte agas, tiuj kiuj plej suferas, estas la malplej viglaj, aŭ tiuj kiuj akiris malpli da manĝaĵo dum la severiĝanta vintro. Kiam oni vojaĝas de sudo al nordo, aŭ de malseka regiono al seka, oni certe vidas ke iuj specioj laŭgrade rariĝas, kaj finfine malaperas; ĉar la ŝanĝiĝo de klimato estas okulfrapa, oni emas atribui la tutan efikon al ĝia rekta agado. Sed ĉi tio estas tre falsa vidpunkto: oni forgesas ke ĉiu specio, eĉ kie ĝi plej nombras, konstante suferas grandegan detruon dum iu periodo de sia vivo, de malamikoj aŭ de konkurencantoj por la sama loko kaj manĝaĵo; kaj se ĉi tiuj malamikoj aŭ konkurencantoj estus eĉ iomete favoritaj de iu bagatela ŝanĝiĝo de klimato, ili kreskus laŭnombre, kaj, ĉar ĉiu areo estas jam tute plenigita de loĝantoj, la aliaj specioj malplinombriĝus. Kiam oni vojaĝas suden kaj vidas ke specio malkreskas laŭnombre, oni opinias certa, ke la kaŭzo troviĝas tiom en la fakto ke aliaj specioj estas favorataj, kiom en la fakto ke tiu estas malhelpata. Same estas, kiam oni vojaĝas norden, sed laŭ iom malplia grado, ĉar la nombro de ĉiuspecaj specioj, kaj sekve de konkurencantoj, malpliiĝas norde; tial, irante norden, aŭ suprenirante monton, oni multe pli ofte renkontas nanajn formojn, pro la rekte malhelpa agado de klimato, ol oni renkontas irante suden aŭ malsuprenirante monton. Kiam oni atingas la Arktajn regionojn, aŭ neĝkovritajn montpintojn, aŭ absolutajn dezertojn, la lukto por vivo estas preskaŭ ekskluzive kun la vetero.

Klimato agas ĉefe malrekte, favorante aliajn speciojn. Oni povas klare vidi tion pro la granda nombro de niaj ĝardenaj plantoj, kiuj perfekte bone toleras nian klimaton, sed neniam sovaĝiĝas, ĉar ili ne povas konkurenci kun indiĝenaj plantoj, nek rezisti detruon fare de niaj indiĝenaj animaloj.

Kiam specio, pro tre favoraj cirkonstancoj, malordinare plinombriĝas en malgranda regiono, epidemioj often okazas. Almenaŭ, ŝajnas ke ĉi tio ĝenerale okazas al predaj animaloj. Ĉi tie ni havas limigan bridon sendependan de la lukto por vivo. Sed eĉ kelkaj de ĉi tiuj epidemioj ŝajne estas kaŭzitaj de parazitaj vermoj, kiuj ial, eble pro la facileco de disvastiĝo inter dense loĝantaj animaloj, estis malproporcie favoritaj: kaj jen speco de lukto inter parazito kaj ĝia predo.

Aliflanke, en multaj kazoj, granda nombro da individuoj de la sama specio, rilate la nombrojn de ĝiaj malamikoj, estas absolute necesa por ĝia pluvivado. Tial ni povas facile kreskigi multe da greno kaj naposemoj ktp. en niaj kampoj, ĉar la semoj multe pli abundas kompare kun la nombro da birdoj kiuj manĝas ilin; kaj la birdoj, havantaj superabundon da manĝaĵo dum ĉi tiu unu sezono, ne povas plinombriĝi proporcie al la provizo de semoj, ĉar ilia nombro estas limigitaj dum vintro: sed iu ajn kiu provis, scias kiom penige estas akiri semojn de kelkaj tritikaj aŭ aliaj tiaj plantoj en ĝardeno: ĉikaze mi perdis ĉiujn semojn. Ĉi tiu vidpunkto pri la neceso de granda nombro da samspecianoj por pluvivado klarigas, mi kredas, iujn kuriozajn faktojn pri naturo. Ekzemple, iuj tre raraj plantoj estas foje tre abundaj en la malmultaj lokoj en kiu ili ekzistas; kaj iuj sociaj plantoj estas sociaj, alivorte, abundaj je individuoj, eĉ ĉe la ekstremaj limoj de siaj teritorioj. Ĉar en tiaj kazoj, oni povas supozi, ke planto povas ekzisti nur kie la kondiĉoj de ĝia vivo estas tiom favoraj ke multaj povas ekzisti kune, kaj tiel savi sin reciproke de tuta detruo. Mi aldonu ke la bonaj efikoj de ofta interkruciĝo, kaj la malbonaj efikoj de proksima enbrediĝo, probable ludas rolon en iuj de ĉi tiuj kazoj; sed pri ĉi tiu komplika temo mi ne detale skribos.

Estas multaj registritaj kazoj kiuj montras kiom komplikaj kaj neatenditaj estas la bridoj kaj rilatoj inter organikaj estaĵoj, kiuj devas lukti kune en la sama lando. Mi prezentos nur unu kazon, kiu, kvankam simpla, interesis min. En Stafordŝiro (Staffordshire), ĉe bieno de parenco, kie mi facile povis esplori, estis granda kaj ekstreme malfekunda erikejo, kiun homo neniam tuŝis; sed pluraj centoj da akreoj de la tute sama naturo estis enfermitaj antaŭ du dek kvin jaroj kaj plantitaj per skotaj abioj. La ŝanĝiĝo en la indiĝena flaŭro de la plantita parto estis tre rimarkinda, pli ol oni ĝenerale vidas pasante de unu tre malsama grundo al alia: ne nur la proporciaj nombroj de la plantoj estis tute ŝanĝitaj, sed dek du specioj de plantoj (ne nombrante gresojn kaj kareksojn) prosperis en la kultivejo, kiuj ne estis troveblaj sur la erikejo. La efiko sur la insektoj devis esti eĉ pli granda, ĉar ses specioj da insektovoraj birdoj estas tre multnombraj sur la kultivejo, kaj ne estis videblaj sur la erikejo; kaj la erikejo estis frekventita de du aŭ tri distingitaj specioj de insektovoraj birdoj. Ĉi tie ni vidas kiom pova estis la efiko de la enkonduko de unu arbospecio. Nenio alia estis farita krom starigi barilon por ke bovoj ne eniru. Sed kiom grava barilo estas, mi klare vidis apud Farnhamo, en Surio (Farnhamo, Surrey). Tie estas vastaj erikejoj, kun kelkaj aretoj de malnovaj skotaj abioj sur la malproksimaj montetaj suproj: Ene de la lastaj dek jaroj, grandaj spacoj estis enfermitaj, kaj memsemintaj abioj nun multe ekkreskas, tiom proksimaj ke ne ĉiuj povas vivi. Kiam mi certigis ke ĉi tiuj junaj arboj ne estis semitaj nek plantitaj, mi tiom surpriziĝis pro ilia nombro, ke mi iris al pluraj lokoj, de kie mi povis kontroli centojn da akreoj de la malfermita erikejo, kaj mi absolute ne povis vidi ununuran skotan abion, escepte en la malnovaj plantitaj aretoj. Sed rigardante proksime inter la tigoj de la erikejo, mi trovis multajn plantidojn kaj arbetojn, kiuj estas ĉiame tondataj de bovoj. En unu kvadrata jardo, ĉe loko centojn da jardoj for de unu de la malnovaj arbaretoj, mi nombris tridek du arbetojn; kaj unu da ili, laŭ la nombro da kreskoringoj, dum dudek ses jaroj provis levi sin super la tigoj de la erikejo, kaj malsukcesis. Kompreneble, tuj kiam la lando estis enfermita, ĝi vestiĝis per viglaj junaj abioj. Tamen la erikejo estis tiom ekstreme malfekunda kaj tiom vasta ke neniu imagus ke bovoj tiom zorge kaj efike traserĉus ĝin por manĝaĵo.

Ĉi tie ni vidas ke bovoj absolute determinas la ekziston de la skota abio; sed en pluraj partoj de la mondo insektoj determinas la ekziston de bovoj. Eble Paragvajo ofertas la plej kuriozan ekzemplon de ĉi tio; ĉar tie nek bovoj ne ĉevaloj nek hundoj iam ajn sovaĝiĝis, kvankam norde kaj sude ili svarmas en sovaĝa stato; kaj Azara kaj Rengger montris ke la kaŭzo estas iu muŝo, kiu demetas siajn ovojn en la umbilikojn de ĉi tiuj animaloj kiam ili naskiĝas. La plinombriĝo de ĉi tiuj muŝoj, kiuj estas multnombraj, devas esti malhelpata de iu rimedo, probable de birdoj. Tial, se iuj insektovoraj birdoj (kies nombroj estas probable regataj de falkoj aŭ predantaj bestoj) plinombriĝus en Paragvajo, la muŝoj malplinombriĝus - tiam la bovoj kaj ĉevaloj fariĝus sovaĝaj, kaj ĉi tio certe multe ŝanĝus la faŭnon (kiel mi rimarkis en partoj de Suda Ameriko): ĉi tio denove grande efikus al la insektoj; kaj ĉi tio, kiel mi rimarkis en Stafordŝiro, la insektovorajn birdojn, kaj tiel plu laŭ ĉiam pligrandiĝantaj cirkloj de komplekseco. Ni komencis ĉi tiun serion per insektovoraj birdoj, kaj ni finis per ili. Sed en naturo, la rilatoj neniam povas esti tiom simpla. Bataloj ene de bataloj devas okazadi kun variaj sukcesoj; kaj tamen laŭ longa perspektivo, la fortoj estas tiom precize balancitaj, ke la vizaĝo de naturo restas senŝanĝa dum longaj periodoj, kvankam certe plej eta bagatelaĵo ofte donas venkon al unu organika estaĵo super alia. Tamen tiom profunda estas nia nescio, kaj tiom alta nia aroganteco, ke ni miras kiam ni aŭdas pri la formorto de organika estaĵo; ĉar ni ne vidas la kaŭzon, ni hipotezas kataklismojn kiuj ruinigis la mondon, aŭ inventas leĝojn pri la daŭro de formoj de vivo!

Mi emas doni unu plian ekzemplon montrantan kiel plantoj kaj animaloj, kiuj estas tre malproksimaj laŭ la skalo de naturo, interligiĝas per araneaĵo de kompleksaj rilatoj. Mi poste montros ke la ekzotika lobelio (Lobelia fulgens), en ĉi tiu parto de Anglio, neniam estas vizitita de insektoj, kaj sekve, pro ĝia kurioza strukturo, neniam povas produkti semon. Multaj de niaj orkidacaj plantoj absolute bezonas vizitojn de noktopapilioj por depreni iliajn polen-masojn kaj tiel fekundigi ilin. Ankaŭ mi havas kialon por kredi ke burdoj estas necesegaj por la fekundigo de la trikoloreto (Viola tricolor), ĉar aliaj abeloj ne vizitas ĉi tiun floron. Per eksperimentoj kiujn mi provis, mi malkovris ke la vizitoj de abeloj, se ne necesegaj, estas almenaŭ tre helpemaj al la fekundigo de niaj trifolioj; sed nur burdoj vizitas la vulgaran ruĝan trifolion (Trifolium pratense), ĉar aliaj abeloj ne povas atingi la nektaron. Sekve mi tre malmulte dubas, ke se la tuta genro de burdoj formortus aŭ fariĝus tre rara en Anglio, la trikoloreto kaj la ruĝa trifolio fariĝus raraj, aŭ tute malaperus. La nombro da burdoj en iu regiono dependas altgrade de la nombro da kampomusoj, kiuj detruas iliajn mielĉelarojn kaj nestojn; kaj sinjoro H. Njuman (Newman), kiu longe studis la kutimojn de burdoj, kredas ke 'pli ol du trionoj da ili estas tiel detruitaj ĉie en Anglio.' Nu, la nombro da musoj ĉefe dependas, kiel ĉiuj scias, de la nombro da katoj; kaj sinjoro Njuman diras, 'Proksime al vilaĝoj kaj malgrandaj urboj mi trovis la nestojn de burdoj pli nombraj ol aliloke, kaj tion mi atribuas al la nombro da katoj kiuj detruas musojn.' Tial, estas tre kredinde, ke la ĉeesto granda nombro da felisaj animaloj en iu regiono povas determini, unue pere de musoj, kaj poste abeloj, la oftecon de certaj floroj en tiu regiono.

En la kazo de ĉiuj specioj, multaj malsamaj bridoj, agantaj dum malsamaj periodoj de vivo, kaj dum malsamaj sezonoj aŭ jaroj, probable rolas; unu aŭ pluraj bridoj ĝenerale estas pli fortaj, sed ĉiuj kune determinas la averaĝan nombron aŭ eĉ ekziston de la specio. En pluraj kazoj oni povas montri ke larĝe malsamaj bridoj agas sur la sama specio en malsamaj regionoj. Kiam oni rigardas la plantojn kaj arbustojn kiuj kovras implikitan riverbordon, oni emas atribui iliajn proporciajn nombrojn kaj specojn al tio kio nomiĝas ŝanco. Sed ĉi tiu vidpunkto estas tre falsa! Ĉiuj aŭdis ke kiam oni hakfaligas Amerikan arbaron, tre malsama faŭno ekkreskas; sed oni observis ke la arboj nun kreskantaj sur antikvaj Indianaj tumuloj en Suda Usono, montras la saman belan diversecon kaj proporcion de specoj kiel la ĉirkaŭa virgula arbaro. Kia batalo inter diversaj specoj de arboj devis okazi tie dum longaj jarcentoj, ĉiu arbo jare disĵetantaj siajn semojn milope; kia milito inter insekto kaj insekto - inter insektoj, helikoj, kaj aliaj animaloj kun predantaj birdoj kaj bestoj - ĉiuj strebantaj plinombriĝi, kaj ĉiuj manĝantaj sin reciproke, aŭ la arbojn, aŭ iliajn semojn kaj arbidojn, aŭ la aliajn plantojn kiuj unue kovris la teron kaj tiel bridas la kreskon de arboj! Se oni ĵetas manplenon da plumoj, ĉiuj devas fali al la tero laŭ difinitaj leĝoj; Sed tiu problemo estas tre simpla kompare al la ago kaj reago de sennombraj plantoj kaj animaloj kiuj determinis, dum paso da jarcentoj, la proporciajn nombrojn de specoj de arboj nun kreskantaj sur malnovaj Indianaj tumuloj!

La ligiteco de iu organika estaĵo al alia, kiel de parazito al sia predo, ĝenerale troviĝas inter estaĵoj kiuj malproksimas laŭ natura skalo. Tio ofte estas la kazo kun tiuj kiuj luktas (laŭ preciza signifo) inter si por ekzisto, kiel en la kazo de lokustoj kaj gresmanĝantaj kvarpieduloj. Sed la lukto preskaŭ ĉiam estas plej severa inter individuoj de la sama specio, ĉar ili frekventas la samajn regionojn, bezonas la saman manĝaĵon, kaj submetiĝas al la samaj danĝeroj. En la kazo de variaĵoj de la sama specio, la lukto ĝenerale estas preskaŭ egale severa, kaj oni foje vidas rapidan konkludon al la konkurenco: ekzemple, se oni kune semas plurajn variaĵojn de tritiko, kaj poste resemas la miksitajn semojn, iuj variaĵoj kiuj plej taŭgas al la grundo aŭ klimato, aŭ estas nature plej fekundaj, venkos la aliajn kaj tiel produktos pli da semoj. Sekve, post kelkaj jaroj, ili larĝe anstataŭos la aliajn variaĵojn. Por konservi miksitan provizon de eĉ ekstreme proksimaj variaĵoj kiel la diverse koloritaj pizplantoj, oni devas ĉiujare rikolti ilin aparte, kaj tiam miksi la semojn laŭ ĝusta proporcio, alie la pli malfortaj specoj daŭre malplinombriĝos kaj malaperos. Tiel ankaŭ estas, koncerne variaĵojn de ŝafoj: oni asertas ke iuj montaj variaĵoj pelos aliajn montajn variaĵojn al malsato, tiel ke oni ne povas teni ilin kune. La sama rezulto sekvas kiam oni kune tenas malsamajn variaĵojn de medicinaj hirudoj. Oni rajtas dubi ĉu la variaĵoj de iu ajn de niaj malsovaĝaj plantoj kaj animaloj havas tiom ekzakte saman fortecon, kutimojn, kaj konstitucion, ke la originalaj proporcioj de miksita provizo konserveblus post ses generacioj, se oni lasus ilin lukti kune kiel estaĵoj en natura stato, kaj se oni ne jare apartigis la semojn aŭ idojn.

Ĉar specioj de la sama genro kutime havas, sed ne ĉiam, iom da simileco de kutimoj kaj konstitucio, kaj ĉiam de strukturo, la lukto estas ĝenerale pli severa inter specioj de la sama genro, kiam ili konkurencas inter si, ol inter specioj de distingitaj genroj. Oni vidas ĉi tion en la lastatempa etendiĝo sur partoj de Usono de unu hirunda specio, kaŭzanta malplinombriĝon de alia specio. La lastatempa plinombriĝo de la viskoturdo (Turdus viscivorus) en partoj de Skotlando kaŭzis la malplinombriĝon de la kantoturdo (Turdus musicus). Kiom ofte oni aŭdas ke iu specio de rato prenas la lokon de alia specio sub tre malsamaj klimatoj! En Rusio la malgranda Azia blato ĉie forpelis sian grandan parencon. Unu specio de sinapo forpuŝas alian, kaj same en aliaj kazoj. Oni povas nebule kompreni kial la konkurenco devas esti plej severa inter rilatitaj formoj, kiuj prenas preskaŭ la saman lokon en la ekonomio de naturo; sed probable en neniu kazo oni povas precize diri kial iu specio venkis super alia en la granda batalo de vivo.

Korolario de plej alta graveco estas deduktebla de la antaŭaj komentoj. Tio estas, ke la strukturo de ĉiuj organikaj estaĵoj rilatas, en plej esenca tamen ofte kaŝita maniero, al tio de ĉiuj aliaj organikaj estaĵoj, kun kiu ĝi konkurencas por manĝaĵo aŭ vivloko, aŭ de kiu ĝi devas eskapi, aŭ al kiu ĝi predas. Ĉi tio estas evidenta en la strukturo de la dentoj kaj ungoj de la tigro; kaj en kruroj kaj ungoj de la parazito kiu alkroĉiĝas al la haroj sur la korpo de la tigro. Sed en la bele plumita semo de la leontodo, kaj en la platigitaj kaj franĝitaj kruroj de la ditisko, la rilato unue ŝajnas esti limigita al la elementoj de aero kaj akvo. Tamen la avantaĝo de plumitaj semoj sendube forte rilatas al la fakto ke la grundo estas jam dense kovrita de aliaj plantoj; tiel ke la semoj estu vaste distribuitaj kaj falu sur nekovrita grundo. En la ditisko, la strukturo de ĝiaj kruroj, tiom bone adaptitaj al plonĝado, ebligas al ĝi konkurenci kun aliaj akvaj insektoj, por ĉasi propran predon, kaj eviti fariĝi predo por aliajn animalojn.

La kvanto da nutraĵo provizita en semoj de multaj plantoj unuavide ŝajnas havi nenian rilatan al aliaj plantoj . Sed, pro la forta kresko de junaj plantoj produktitaj de tiaj semoj (kiel pizoj kaj bananoj), kiam semitaj ene de longaj gresoj, mi suspektas ke la ĉefa uzo de tia sema nutraĵo estas helpi la kreskon de la juna plantido, dum ĝi luktas kun aliaj plantoj kiuj vigle kreskantas ĉirkaŭe.

Konsideru planton en la mezo de sia teritorio. Kial ĝi ne duobligas aŭ kvarobligas sian nombron? Ni scias ke ĝi povas perfekte toleri iomete pli da varmo aŭ malvarmo, malseko aŭ seko, ĉar aliloke ĝi etendiĝas al iomete pli varmaj aŭ malvarmaj, malsekaj aŭ sekaj lokoj. En ĉi tiu kazo estas klare ke se oni esperus image doni al la planto la kapablon por plinombriĝi, oni devus doni al ĝi avantaĝon super ĝiaj konkurencantoj, aŭ super la animaloj kiuj predas ĝin. En la limoj de ĝia geografia etendiĝo, ŝanĝo de konstitucio rilate al klimato klare estus avantaĝo al ĉi tiu planto; sed oni havas kialojn por kredi ke nur kelkaj plantoj aŭ animaloj etendiĝas tiom for, ke ili detruiĝas nur per la severeco de klimato. Ĝis la ekstremaj limoj de vivo, en la arktaj regionoj aŭ ĉe la bordoj de absoluta dezerto, la konkurencado ne ĉesas. La lando eble estas ekstreme malvarma aŭ seka, tamen estos konkurencado inter kelkaj malmultaj specioj, aŭ inter la individuoj de la sama specio, por la plej varmaj aŭ malsekaj punktoj.

Tial, ankaŭ, oni povas vidi ke kiam planto aŭ animalo estas metita en nova lando inter novaj konkurencantoj, eĉ se la klimato estas precize la sama kiel en la antaŭa hejmo, la kondiĉoj de ĝia vivo ĝenerale estos ŝanĝitaj en esenca maniero. Se oni esperus pligrandigi ĝian averaĝan nombron en ĝia nova hejmo, oni devus modifi ĝin en maniero malsama al tio kion oni devus fari en ĝia indiĝena lando; ĉar oni devus doni al ĝi iun avantaĝon super malsama aro da konkurencantoj aŭ malamikoj.

Estas bone, ĉi tiel uzi nian imagopovon por doni al iu formo iun avantaĝon super alia. Probable, en neniu unika kazo oni scius kion fari por sukcesi. Ĉi tio konvinkos nin pri nia nescio koncerne la reciprokajn rilatojn de ĉiuj organikaj estaĵoj; konvinko verŝajne tiom necesa, kiom malfacile akirebla. Ĉio, kion oni povas fari, estas konstante teni en la menso la fakton ke ĉiu organika estaĵo estas luktanta por plinombriĝi laŭ geometria rapideco; ke ĉiu dum iu periodo de sia vivo, dum iu sezono de jaro, dum ĉiu generacio aŭ intervale, devas lukti por vivi, kaj devas suferi grandan detruon. Kiam ni konsideras ĉi tiun lukton, ni povas konsoli nin per plena kredo, ke la milito de naturo ne estas senĉesa, ke timo ne senteblas, ke morto estas kutime rapida, kaj ke la viglaj, la sanaj, kaj feliĉaj travivas kaj plinombriĝas.