ĈAPITRO 7

INSTINKO


Instinktoj similaj al kutimoj, sed kun malsamaj originoj Laŭgradaj instinktoj Afidoj kaj formikoj Variado de instinktoj Malsovaĝaj instinktoj, iliaj originoj Naturaj instinktoj de kukoloj, strutoj, kaj parazitaj abeloj Sklavigantaj formikoj Mielabelo, ĝia ĉelfara instinkto Malfacilaĵoj en la teorio de la Natura Selektado de instinktoj Neŭtraj aŭ malfekundaj insektoj Resumo



LA temo de instinkto povus esti traktata en antaŭaj ĉapitroj; sed mi pensis ke estos pli oportune trakti la temon aparte, speciale ĉar multaj legantoj probable ekpensis ke tiom miriga instinkto kiom tiu de mielabelo faranta siajn ĉelojn, estas sufiĉe malfacila por rompi mian tutan teorion. Mi devas aserti, ke mi tute ne traktas la originon de bazaj mensaj kapabloj, same pri la origino de vivo mem. Mi traktas nur la diversecon de instinkto kaj de aliaj mensaj kvalitoj de animaloj ene de la sama klaso.

Mi ne provos difini instinkton. Estus facile montri ke pluraj distingitaj mensaj agoj kutime difiniĝas per ĉi tiu termino; sed ĉiuj komprenas la signifon, kiam oni diras ke instinkto instigas kukolojn migri kaj meti ovojn en la nestoj de aliaj birdoj. Oni kutime diras, ke ago, kiun ni mem bezonus sperton por fari, kiam farita de animalo, speciale juna sensperta animalo, kaj farita de multaj individuoj sammaniere, sen scii la celon, estas instinkta. Sed mi povus montri ke neniuj de ĉi tiuj trajtoj de instinkto estas universala. Malgranda dozo, kiel Pier Huber (Pierre Huber) esprimas, de juĝo aŭ racio, ofte havas rolon, eĉ en animaloj tre malaltaj en natura skalo.

Frederiko Kuviero (Frederick Cuvier) kaj pluraj malnovaj metafizikistoj komparis instinkton kun kutimo. Ĉi tiu komparo donas, mi kredas, rimarkinde precizan ideon pri la animstato en kiu instinkta ago estas farata, sed ne de ĝia origino. Multaj kutimaj agoj estas farataj tre senkonscie, kaj certe, ne malofte rekte kontraŭ onia konscia volo! Tamen oni povas modifi ilin per volo aŭ racio. Kutimoj facile asociiĝas kun aliaj kutimoj, kaj kun specifaj tempoperiodoj kaj statoj de la korpo. Unuafoje akiritaj, ili ofte restas konstantaj dum vivo. Oni povus montri plurajn aliajn punktojn de simileco inter instinkto kaj kutimo. Kiel la ripeto de bone konata kanto, tiel same en instinkto, unu ago sekvas alian laŭ iu speco de ritmo; se oni interrompas iun dum kantado, aŭ dum parkera ripetado, tiu ĝenerale estas devigata reiri por reakiri sian kutiman pensfadenon: P. Huber trovis ke estas tiel kun raŭpo kiu faras tre komplikan hamakon; ĉar kiam li prenis raŭpon kiu finis sian hamakon ĝis, ekzemple, la sesan stadion de konstruo, kaj metis ĝin en hamakon finitan ĝis la tria stadio, la raŭpo simple refaris la kvaran, kvinan, kaj sesan stadiojn de konstruo. Tamen, kiam oni elprenis raŭpon el hamakon finitan ĝis, ekzemple, la tria stadio, kaj metis ĝin en hamakon finitan ĝis la sesa stadio, tiel ke multe da sia laboro estis jam finita, ĝi tute ne sentis la avantaĝon de ĉi tio, sed estis tre ĝenita. Por fini sian hamakon, ĝi ŝajne devis komenci de la tria stadio, kiun ĝi laste finis, kaj tiel provi fini la jam finitan laboron.

Se oni supozas ke iuj kutimaj agoj herediĝas - kaj mi kredas ke oni povas montri ke ĉi tio foje okazas - tiam la simileco inter kio originale estis kutimo, kaj instinkto fariĝas tiom proksima, ke oni ne povas distingi. Se Mozarto, anstataŭ ludi pianon kiam trijaraĝa, post mirige malmulte da ekzerco, ludis melodion post neniu ajn ekzerco, oni povus vere diri ke li faris tion instinkte. Sed estus grava eraro supozi ke la plejo da instinktoj estis akiritaj de kutimoj en unu generacio, kaj poste transdonitaj per heredo al sekvantaj generacioj. Oni povas klare montri ke la pli mirigaj instinktoj konataj, tio estas, tiuj de la mielabeloj kaj de multaj formikoj, tute ne akireblas tiel.

Oni universale agnoskos ke instinktoj estas tiom gravaj kiom korpa strukturo por la bona farto de ĉiu specio, en ĝiaj nunaj vivkondiĉoj. En ŝanĝitaj vivkondiĉoj, almenaŭ estas ebleco ke malgrandaj modifoj de instinkto profitos al specio; kaj se oni povas montri ke instinktoj varias eĉ iomete, tiam mi ne vidas malfacilaĵon por ke natura selekto konservu kaj daŭre akumulu variojn de instinkto al ajna grado kiu povas profiti. Estas tiel, mi kredas, ke ĉiuj plej komplikaj kaj mirigaj instinktoj originis. Ĉar modifoj de korpa strukturo originas de, kaj estas pliigitaj per, uzado aŭ kutimo, kaj estas malpliigitaj aŭ perditaj per neuzado, mi ne dubas ke estis same por instinktoj. Sed mi kredas ke la efikoj de kutimo havas tute suban gravecon kompare kun la efikoj de natura selektado de tio kion oni povas nomi akcidentaj varioj de instinkto; tio estas, de varioj produktitaj de la samaj nekonataj kaŭzoj kiuj produktas malgrandajn deviojn de korpa strukturo.

Neniu komplika instinkto produkteblas per natura selekto, escepte per la malrapida kaj laŭgrada akumulo de multaj, malgrandaj, tamen profita varioj. Sekve, kiel en la kazo de korpaj strukturoj, oni devas trovi en naturo, ne la veraj transiraj gradoj per kiuj ĉiu komplika instinkto estis akirita - ĉar ĉi tiuj troveblus nur en la rektliniaj prauloj de ĉiu specio - sed oni devas trovi en la flanklinioj de deveno iujn indikojn de tiaj gradoj; aŭ oni devas almenaŭ kapabli montri ke gradoj de iu speco eblas; kaj certi oni povas. Mi surpriziĝis trovinte kiom ofte gradoj, kiuj kondukas al plej komplikaj instinktoj, malkovreblas, konsiderante ke la instinktoj de animaloj estas nur malmulte observitaj escepte en Eŭropo kaj Norda Ameriko, kaj ke oni ne konas la instinktojn de formortintaj specioj. La regulo 'Natura non facit saltum' validas kun preskaŭ sama forteco al instinktoj kiom al korpaj organoj. Ŝanĝiĝoj de instinkto estas foje helpataj per tio ke sama specio havas malsamajn instinktojn dum malsamaj periodoj de vivo, aŭ dum malsamaj sezonoj de la jaro, aŭ kiam metita en malsamaj cirkonstancoj, ktp.; en tiu kazo aŭ unu aŭ alia instinkto eble konserviĝus per natura selektado. Kaj tiaj kazoj de diverseco de instinkto en sama specio troveblas en naturo.

Denove, same kiel en la kazo de korpaj strukturoj, kaj kongrue al mia teorio, la instinkto de ĉiu specio estas bona por si, sed neniam, laŭ tio kion oni povas juĝi, produktiĝis por la eksluziva bono de aliaj. Unu el la plej fortaj kazoj de animalo kiu ŝajne faras agon nur por la bono de alia, kiun mi konas, estas tiu de afidoj kiuj volonte fordonas sian dolĉan ekskrecion al formikoj: la sekvantaj faktoj montras, ke ili faras tion volonte. Mi forigis ĉiujn formikojn de grupo de proksimume dek du afidoj sur rumekso , kaj malebligis kontakton dum pluraj horojn. Post tiu tempo, mi certis ke la afidoj volas ekskrecii. Mi rigardis ilin longe per lenso, sed neniu ekskreciis; tiam mi tiklis kaj karesis ilin kun haro sammaniere, laŭ mia eblo, kiel la formikoj faras kun siaj antenoj; sed neniu ekskreciis. Poste, mi ebligis al formiko viziti ilin, kaj pro ĝia avida ĉirkaŭkurado, ĝin ŝajne tre konsciis pri kia riĉa afidaro ĝi estis malkovrinta; ĝi tiam komencis ludi per siaj antenoj sur la abdomeno de afido post afido; kaj ĉiu afido, kiam ĝi eksentis la antenojn, tuj levis sian abdomenon kaj ekskreciis klaran guton de dolĉa suko, kiun la formiko avide forglutis. Eĉ la tre junaj afidoj faris same, kio montras ke la ago estas instinkta, kaj ne la rezulto de sperto. Ĉar la ekskrecio estas tre viskoza, probable estas oportune por la afidoj ke ĝi estu forigita; kaj tial probable la afidoj ne instinkte ekskrecias por la ekskluziva bono de la formikoj. Kvankam mi ne kredas ke iu ajn animalo en la mondo faras agon por la ekskluziva bono de alia distingita specio, tamen ĉiu specio provas utiligi la instinktojn de aliaj, ĉar ĉiu utiligas la malpli fortajn korpajn strukturojn de aliaj. Kaj denove, en iuj malmultaj kazoj, iuj instinktoj ne konsidereblas kiel absolute perfektaj; sed ĉar detaloj pri ĉi tio kaj aliaj tiaj punktoj ne estas nepre necesaj, mi preterpasas ĉi tie.

Ĉar iom da variado de instinktoj en natura stato, kaj heredo de tiaj varioj, estas nepre necesaj por la agado de natura selektado, mi devis prezenti tiom da kazoj kiom eblas; sed manko de spaco malebligas tion. Mi povas nur aserti, ke instinktoj certe varias - ekzemple, la migra instinkto, laŭ distanco kaj direkto, kaj ĝia kompleta perdo. Same estas pri birdaj nestoj, kiuj parte varias laŭ la elektita situacio, kaj laŭ la naturo kaj temperaturo de la loĝata lando, sed ofte laŭ tute nekonataj kaŭzoj: Aŭdubon prezentis plurajn rimarkindajn kazojn de nestaj diferencoj de sama specio en norda kaj suda Usono. Timo al iu specifa malamiko certe estas instinkta trajto, kiun oni povas vidi en birdidoj, kvankam sperto kaj la vido de timo al la sama malamiko en aliaj animaloj fortigas ĝin,. Sed timo al homoj estas malrapide akirata, kiel mi aliloke montris, en diversaj animaloj loĝantaj dezertajn insulojn; kaj oni povas vidi kazon de ĉi tio, eĉ en Anglio, en la pli granda sovaĝeco de grandaj birdoj ol malgrandaj birdoj; ĉar la grandaj birdoj estis pleje ĉasataj de homoj. Oni povas senriske atribui pli grandan sovaĝecon en grandaj birdoj al ĉi tiu kaŭzo; ĉar en neloĝataj insuloj grandaj birdoj ne estas pli timemaj ol malgrandaj; kaj la pigo, tiom timema en Anglio, estas malsovaĝa en Norvegio, same kiel la korniko en Egiptio.

Oni povas montri per multe da faktoj ke la ĝenerala karaktero de samspeciaj individuoj, naskitaj en natura stato, estas ekstreme diversa. Oni povas ankaŭ prezenti plurajn kazojn de fojaj kaj strangaj kutimoj en iuj specioj, kiuj povas, se avantaĝaj al la specio, fariĝi tute novaj instinktoj, per natura selektado. Sed mi bone scias ke ĉi tiuj ĝeneralaj asertoj, sen detalaj faktoj, povas apenaŭ povas konvinki la leganton. Mi povas nur ripeti mian certigon, ke mi ne asertas sen bonaj indikoj.

La ebleco, aŭ eĉ probableco, de heredaj varioj de instinkto en natura stato estos fortigita per mallonga konsidero de kelkaj kazoj en malsovaĝaj animaloj. Tiel oni ankaŭ kapablos vidi la respektivajn rolojn kiuj kutimo kaj la selektado de tiel nomataj akcidentaj varioj ludis por modifi la mensajn trajtojn de malsovaĝaj animaloj. Oni povas prezenti plurajn strangajn kaj verajn kazojn de heredo de ĉiuj gradoj de karaktero kaj gusto, kaj same de la plej strangaj ruzoj, asociitaj kun iuj mensaj statoj aŭ tempaj periodoj. Sed oni konsideru bone konatajn kazojn de pluraj rasoj de hundoj: oni ne povas dubis ke junaj montrohundoj foje montras kaj eĉ subtenas aliajn hundojn la unuan fojon kiam oni ĉasas kun ili. (Mi mem vidis surprizan ekzemplon.) Reprenado certe estas iugrade heredita de trovhundoj ; kaj la tendenco de ŝafhundoj kuri ĉirkaŭ, anstataŭ al, ŝafaro. Ĉi tiuj agoj estas farataj de senspertaj junuloj, kaj laŭ preskaŭ sama maniero de ĉiu individuo, kun avida ĝuo de ĉiu raso, kaj sen konscio pri la celo, ĉar la juna montrohundo ne pli bone scias ke ĝi montras por helpi al sia mastro, ol blanka papilio scias kial ĝi demetas siajn ovojn sur la folio de brasiko. Mi ne povas kredi ke ĉi tiuj agoj malsamas esence de veraj instinktoj. Se oni vidus iun specon de lupo, juna kaj sen trejnado, stari senmove kiel statuo kiam ĝi flaris sian predon, kaj tiam malrapide rampi antaŭen kun stranga paŝo; kaj alia specon de lupo, ĉirkaŭkurantan, anstataŭ alkurantan, gregon de cervoj, kaj pelantan ilin al fora loko, oni certe nomus tiajn agojn instinktaj. Malsovaĝaj instinktoj, kiel oni povas nomi ilin, estas certe multe malpli fiksitaj aŭ nevariemaj ol naturaj instinktoj; sed ili estis efikataj de multe malpli forta selektado, kaj estis transdonitaj por treege malpli longa periodo, en malpli fiksitaj vivkondiĉoj.

Kiom forte ĉi tiuj malsovaĝaj instinktoj, kutimoj, kaj karakteroj herediĝas, kaj kiom strange ili intermiksiĝas, estas bone montrie kiam oni interbredas malsamajn rasojn de hundoj. Tiel, oni scias ke hibrido de buldogo efikis dum multaj generacioj la kuraĝon kaj obstinecon de grejhundoj; kaj hibrido kun grejhundo donis al tuta familio de ŝafhundoj tendencon ĉasi leporojn. Ĉi tiuj malsovaĝaj instinktoj, kiam tiel testitaj per kruciĝoj, similas al naturaj instinktoj, kiuj sammaniere fariĝas strange kunmiksitaj, kaj dum longa periodo montras nuancojn de la instinktoj de iu generinto: ekzemple, Lerua (Le Roy) priskribas hundon, kies praprapatro estis lupo, kaj ĉi tiu hundo montris nuancon de sia sovaĝa parenceco nur unumaniere: ĝi ne venis per rekta linio kiam ĝia mastro vokis.

Oni foje parolas pri malsovaĝaj instinktoj kiel agoj kiuj fariĝis heredataj nur pro longdaŭra kaj deviga kutimo, sed mi pensas ke ĉi tio ne veras. Neniu iam ajn pensus instrui al rulfalanto kiel transkapiĝi, kaj probable ne povus. Mi vidis eĉ junajn birdojn, kiuj neniam vidis kolombon transkapiĝi, fari ĉi tiun agon. Oni povas kredi ke iu unika kolombo montris malgrandan tendencon por ĉi tiu stranga kutimo, kaj ke longdaŭra selektado de la plej bonaj individuoj en sinsekvaj generacioj faris rulfalantojn kiel ili nun estas; kaj proksime al Glasgovo estas domaj rulfalantoj, laŭ sinjoro Brent, kiuj ne povas flugi dek ok colojn alte sen ruliĝi. Dubindas ĉu iu pensus trejni hundon kiel montri, se iu sola hundo nature ne montris tendencon fari tiel; kaj oni scias ke ĉi tio foje okazas, ĉar mi iam vidi tion en purrasa terhundo. Kiam la unua tendenco unuafoje aperis, laŭmetoda selektado kaj la hereditaj efikoj de deviga trejnado en ĉiu sinsekva generacio rapide finus la laboron; kaj nekonscia selektado ankoraŭ agas, ĉar ĉiu homo provas akiri, sen intenci plibonigi la rason, hundojn kiuj staros kaj ĉasos plej bone. Aliflanke, nura kutimo sufiĉis en iuj kazoj; neniu animalo estas pli malfacile malsovaĝigebla ol la idoj de sovaĝa kuniklo; apenaŭ iu ajn animalo estas pli malsovaĝa ol la idoj de malsovaĝa kuniklo; kaj mi supozas ke oni devas atribui la tutan hereditan ŝanĝiĝon de ekstrema sovaĝeco al ekstrema malsovaĝeco, simple al kutimo kaj longdaŭra proksima kaptiteco.

Naturaj instinktoj perdiĝas en kaptiteco: rimarkinda kazo de ĉi tio videblas en tiuj rasoj de kortbirdoj kiuj tre rare aŭ neniam fariĝas 'kovema', tio estas, neniam volas sidi sur siaj ovoj. Nur kutimiĝo malebligas onin vidi kiom universale kaj vaste la mensoj de malsovaĝaj animaloj estis modifitaj de malsovaĝeco. Estas apenaŭ dubeble ke la amo al homoj fariĝis instinkta en hundoj. Ĉiuj lupoj, vulpoj, ŝakaloj, kaj specioj de la kata genro, kiam garditaj en kaptiteco, plej avide atakas kortbirdojn, ŝafojn, kaj porkojn; kaj ĉi tiu tendenco pruviĝis nekuracebla en hundoj kiuj estis portitaj hejmen kiel hundidoj de landoj, kiel Tero de Fajro kaj Aŭstralio, kie la sovaĝuloj ne gardas ilin kiel hejmajn animalojn. Kiom rare, aliflanke, oni devas instrui al niaj civilizitaj hundoj ne ataki kortbirdojn, ŝafojn, kaj porkojn, eĉ kiam tre junaj! Sendube, ili foje atakas, kaj tiam estas batitaj; kaj se ne kuracitaj, detruitaj; tiel ke kutimo, kun iu grado de selektado, probable kunlaboris por civilizi niajn hundojn per heredo. Aliflanke, junaj kokoj perdis, tute per kutimo, tiun timon al hundoj kaj katoj kiu sendube estas originale instinkta en ili, same kiel ĝi estas klare instinkta en junaj fazanoj, kvankam vartitaj de koko. Ne estas kazo ke kokoj perdis ĉiujn timojn, sed nur timon de hundoj kaj katoj. Se patrina koko faros klukon de danĝero, ili kuros de sub ŝi (pli speciale junaj meleagroj), kaj kaŝos sin en la ĉirkaŭa greso aŭ vepro; kaj ili verŝajne faras ĉi tion por la instinkta celo ebligi sian patrion forflugi, kiel oni vidas en sovaĝaj terbirdoj. Sed ĉi tiu instinktoj konservita de kokoj fariĝis senutila en kaptiteco, ĉar la patrina koko preskaŭ perdis la kapablon flugi pri neuzado.

Sekve, oni povas konkludi, ke malsovaĝaj instinktoj estis akiritaj kaj naturaj instinktoj estis perditaj parte pro kutimo, kaj parte per homa selektado kaj akumuliĝo dum sinsekvaj generacioj de unikaj mensaj kapabloj kaj agoj. Pro nescio, oni devas nomi la originalajn kaŭzojn de ĉi tiuj instinktoj akcidento. En iuj kazoj nur devigi kutimo sufiĉis por produkti tiajn hereditajn ŝanĝiĝojn; en aliaj kazoj devigaj kutimoj faris nenion, kaj ĉio estis la rezulto de selektado, praktikata laŭmetode kaj senkonscie; sed en la plejo da kazoj, probable, kutimo kaj selektado kunlaboris.

Oni eble plej bone komprenos kiel instinktoj en naturo modifiĝis per selektado, konsiderante kelkajn kazojn. Mi selektos nur tri, el pluraj kiujn mi devos diskuti en estonta verko, - specife, la instinkto kiu instigas kukolojn demeti ovojn en la nestoj de aliaj birdoj; la sklaviga instinkto de iuj formikoj; kaj la ĉelfara kapablo de mielabeloj: ĉi tiuj du lastaj instinktoj estas ĝenerale konsiderataj de natursciencistoj, kaj juste, kiel la plej mirigaj de ĉiuj konataj instinktoj.

Oni nun ĝenerale agnoskas ke la plej rekta kaj ĉefa kaŭzo de la kukola instinkto estas, ke ĝi demetas ovojn ne ĉiutage, sed laŭ intervaloj de du aŭ tri tagoj; tiel, se ĝi farus propran neston kaj kovus proprajn ovojn, tiuj unue demetitaj devus atendi dum ioma tempo sen kovado, aŭ estus ovoj kaj birdidoj kun malsamaj aĝoj en la sama nesto. Se tiel estus, la proceso de demetado kaj kovado eble estus maloportune longa, pli speciale ĉar ĝi devas migri je tre frua tempo; kaj la unue elkovitaj idoj probable povus ricevi manĝaĵon nur de la masklo. Sed la Amerika kukolo havas ĉi tiun malfacilecon; ĉar ĝi faras propran neston kaj demetas kaj elkovas idojn sinsekve, ĉio samtempe. Iuj asertas ke la Amerika kukolo foje demetas ovojn en la nestoj de aliaj birdoj; sed mi aŭdis de la alta aŭtoritato de doktoro Bruer (Brewer), ke ĉi tio estas eraro. Tamen, mi povus prezenti kelkajn kazojn de diversaj birdoj kiuj konate foje demetas siajn ovojn en la nestoj de aliaj birdoj. Nun ni supozu ke la antikva pragenerinto de la Eŭropa kukolo havis la kutimojn de la Amerika kukolo; sed ke foje ĝi demetis ovon en la neston de alia birdo. Se la adolta birdo profitus de ĉi tiu foja kutimo, aŭ se la idoj fariĝus pli viglaj per avantaĝa utiligo de la erara patrina instinkto de alia birdo, ol per la zorgo de propra patrino, kiu sendube devis peni ĉar ĝi havis ovojn kaj idojn de malsamaj aĝoj samtempe; tiam la adolta birdo aŭ la vartitaj idoj gajnus avantaĝon. Kaj analogio kondukas min kredi, ke la idoj tiel kreskigitaj emus sekvi pro heredo la fojan kaj malnormalan kutimon de sia patrino, kaj mem emus demeti siajn ovojn en la nestoj de aliaj birdoj, kaj tiel sukcesus kreskigi siajn idojn. Per daŭra proceso de ĉi tiu speco, mi kredas ke la stranga instinkto de la Eŭropa kukolo povus, kaj estis, kreita. Mi aldonu ke, laŭ doktoro Grej (Gray) kaj iuj aliaj observantoj, la Eŭropa kukolo ne tute perdis sian patrinan amon kaj zorgemon al siaj propraj idoj.

La foja kutimo demeti ovojn en la nestojn de aliaj birdoj, samspeciaj aŭ malsamspeciaj, ne estas tre malofta por la Galinacoj; kaj ĉi tio eble klarigas la originon de unika instinkto en la simila grupo de strutoj. Ĉar pluraj femalaj strutoj, almenaŭ en la kazo de la Amerikaj specioj, kuniĝas kaj unue demetas kelkajn ovojn en iun neston kaj poste en alian; kaj ĉi tiuj estas kovitaj de la maskloj. Ĉi tiu instinkto probable klarigeblas per la fakto ke la femaloj demetas grandan nombron da ovoj; sed, kiel en la kazo de la kukolo, je intervaloj de du aŭ tri tagoj. Ĉi tiu instinkto, tamen, de la Amerika struto ankoraŭ ne perfektiĝis; ĉar surpriza nombro da ovoj troviĝas dise sur la ebenaĵo, tiel ke dum unutaga serĉado, mi trovis ne malpli ol du dek perditajn kaj forĵetitajn ovojn.

Multaj abeloj estas parazitaj, kaj ĉiam demetas siajn ovojn en la nestojn de alispecaj abeloj. Ĉi tiu kazo estas pli rimarkinda ol tiu de la kukolo; ĉar ne nur la instinktoj de ĉi tiuj abeloj sed ankaŭ iliaj strukturoj modifiĝis kongrue al iliaj parazitaj kutimoj; ili ne posedas polenkolektan aparaton kiu estus necesa se ili devus konservi manĝaĵon por siaj propraj idoj. Simile, iuj specioj de Sfegedoj (vespecaj insektoj) parazitas aliajn speciojn; kaj M. Fabre lastatempe montris bonan kialon por kredi ke kvankam la Tachytes nigra ĝenerale faras propran tunelon kaj provizas ĝin per paralizitaj predaĵoj por nutri siajn proprajn larvojn, tamen kiam ĉi tiu insekto trovas tunelon jam finitan kaj provizitan de alia sfego, ĝi utiligas sian trovaĵon, kaj fariĝas tiutempe parazito. Ĉikaze, kiel en la supozita kazo de kukolo, mi ne vidas malfacilaĵon por natura selektado fari fojan kutimon fiksita, se tio avantaĝas al la specio, kaj se la insekto kies nesto kaj konservita manĝaĵo estas tiel ŝtelakiritaj, ne ekstermiĝas.

Sklaviga instinkto. Ĉi tiu rimarkinda instinkto estis unue malkovrita en Formica (Polyerges) rufescens de Pier Huber (Pierre Huber), eĉ pli bona observanto ol lia laŭdata patro. Ĉi tiu formiko absolute dependas de siaj sklavoj; sen ilia helpo, la specio certe formortus en nur unu jaro. La maskloj kaj fekundaj femaloj ne laboras. La laborantoj aŭ malfekundaj femaloj, kvankam tre viglaj kaj kuraĝaj kaptante sklavojn, ne faras alian laboron. Ili ne kapablas fari proprajn nestojn, nek nutri proprajn larvojn. Kiam evidentiĝas ke la nesto maloportunas, kaj ili devas migri, la sklavoj determinas la migradon, kaj fakte portas siajn mastrojn en siaj makzeloj. Tiom komplete malkapablaj estas la mastroj, ke kiam Huber izoligis tri dek sen sklavo, sed kun multe da ilia plej ŝatata manĝaĵo, kaj kun iliaj larvoj kaj pupoj por instigi ilian laboron, ili faris nenion; ili eĉ ne kapablis nutri sin, kaj multaj mortis pro malsato. Huber tiam enmetis unu sklavon (F fusca), kaj ĝi tuj komencis labori, nutris kaj savis la travivintojn; faris kelkajn ĉelojn kaj prizorgis la larvojn, kaj ordigis ĉion. Kio povus esti pli malordinara ol ĉi tiuj bone pruvitaj faktoj? Se oni ne konus aliajn sklavigajn formikojn, estus senespere provi diveni kiel tiom miriga instinkto povus perfektiĝi.

P. Huber ankaŭ unue malkovris ke Formica sanguinea estas sklaviga formiko. Ĉi tiu specio troviĝas en la sudaj partoj de Anglio, kaj ĝiaj kutimoj estis studataj de sinjoro F. Smit (Smith), de la Brita Muzeo, al kiu mi ŝuldas multajn dankojn pro informoj pri ĉi tiu kaj aliaj temoj. Kvankam mi plene fidas la asertojn de Huber kaj sinjoro Smit, mi provis trakti la temon skeptike, ĉar estas kompreneble ke oni dubu la veron de tiom malordinara kaj malŝatinda instinkto kiel sklavigo. Sekve, mi prezentos la observojn kiujn mi mem faris, iomete detale. Mi malfermis dek kvar nestojn de F. sanguinea, kaj trovis entute kelkajn sklavojn. Maskloj kaj fekundaj femaloj de la sklav-specioj troviĝas nur en siaj propraj komunumoj, kaj neniam estis viditaj en la nestoj de F. sanguinea. La sklavoj estas nigraj ne pli ol duono de la grandeco de siaj ruĝaj mastroj, tiel ke kontrasto en iliaj aspektoj estas tre granda. Kiam la nesto estas iomete perturbigita, la sklavoj foje eliras, kaj kiel iliaj mastroj estas tre malkvietigitaj kaj defendas sian neston: kiam la nesto estas tre perturbigita kaj la larvoj kaj pupoj malkaŝiĝas, la sklavoj energie laboras kun siaj mastroj por forporti ilin al sekura loko. Sekve, estas klare, ke la sklavoj sentas sin hejme. Dum la monatoj de junio kaj julio, dum tri sinsekvaj jaroj, mi rigardis dum multaj horoj plurajn nestojn en Surio kaj Suseks, kaj neniam vidis sklavon eniri nek eliri neston. Ĉar, dum ĉi tiuj monatoj, la sklavoj estas tre malmultnombraj, mi pensis ke ili eble kondutas malsame kiam ili estas pli multnombraj: sed sinjoro Smit informis al mi, ke li observis nestojn dum diversaj horoj dum majo, junio kaj aŭgusto, en Surio kaj Hampŝiro, kaj neniam vidis sklavojn foriri nek eniri neston, kvankam ili estas multnombraj en aŭgusto. Sekve, li konsideras ilin strikte ennestajn sklavojn. La mastroj, aliflanke, konstante videblas enportantaj materialojn por la nesto, kaj manĝaĵojn de ĉiu speco. Tamen, dum la nuna jaro, en la monato julio, mi trovis komunumon kun malofte granda nombro da sklavoj, kaj mi observis kelkajn sklavojn inter siaj mastroj foriri la neston. Ili marŝis laŭ la sama vojo al alta pino dudek kvin metrojn for, kiun ili grimpis kune, probable serĉante afidojn aŭ koĉojn. Laŭ Huber, kiu havis multajn ŝancojn por observado, en Svisio la sklavoj kutime laboras kun siaj mastroj por fari la neston, kaj ili sole malfermas kaj fermas la enirejojn matene kaj vespere; kaj, laŭ eksplicita aserto de Huber, ilia ĉefa okupo estas serĉi afidojn. Ĉi tiu diferenco en la ordinaraj kutimoj de mastroj kaj sklavoj en la du landoj, probable dependas nur de la fakto ke pli da sklavoj kaptiĝas en Svisio ol en Anglio.

Iun tagon mi bonŝance observis migradon de iu nesto al alia, kaj estis tre interese vidi la mastrojn portantajn, kiel Huber priskribis, siajn sklavojn per siaj makzeloj. Alian tagon, dudeko da sklavigantoj, kiuj frekventis saman lokon, evidente ne serĉante manĝaĵon, kaptis mian atenton; ili proksimiĝis al, kaj estis vigle forpelitaj de sendependa komunumo de sklava specio (F. fusca); kaj foje, estis ĝis tri formikoj de ĉi tiu specio tenantaj la krurojn de la sklaviga F. sanguinea. Ĉi tiuj senkompate mortigis siajn malgrandajn malamikojn, kaj forportis iliajn mortintajn korpojn kiel manĝaĵon al sia nesto, dudek naŭ metrojn for; sed ili ne sukcesis akiri pupojn por eduki kiel sklavojn. Tiam, mi elfosis kelkajn pupojn de F. fusca de alia nesto, kaj metis ilin sur malplena loko proksime al la batalejo; ili estis avide kaptitaj kaj forportitaj de la tiranoj, kiuj eble imagis ke, finfine, ili sukcesis en sia batalo.

Samtempe mi metis sur saman lokon malgrandan terpecon kun la pupoj de alia specio, F. flava, kun kelkaj malgrandaj flavaj formikoj ankoraŭ tenantaj al la pecoj de la nesto. Ĉi tiu specio estas foje, sed rare, sklavigita, kiel sinjoro Smit priskribis. Kvankam ĝi estas tre malgranda specio, ĝi estas tre kuraĝa, kaj mi vidis ĝin feroce ataki aliajn formikojn. En iu kazo mi estis surprizita, trovinte ke sendependan komunumon de F. flava sub roko, kiu estis sub nesto de sklaviga F. sanguinea; kaj kiam mi akcidente perturbis ambaŭ nestojn, la malgrandaj formikoj atakis siajn grandajn najbarojn kun surpriza kuraĝo. Nun mi volis determini ĉu F. sanguinea kapablas distingi inter la pupoj de F. fusca, kiujn ili kutime sklavigis, de tiuj de la malgrandaj kaj ferocaj F. flava, kiujn ili rare kaptis. Estis evidente ke ili tuj distingas ilin: ĉar mi vidis ke ili avide kaj tuj kaptis la pupoj de F. fusca, tamen ili tre timis, kiam ili renkontis la pupojn, aŭ eĉ la teron de la nestoj de F. flava, kaj rapide forkuris; sed post proksimume kvaronhoro, post kiam ĉiuj malgrandaj flavaj formikoj estis foririntaj, ili kuraĝiĝis kaj forportis la pupojn.

Iuvespere mi vizitis alian komunumon de F. sanguinea, kaj trovis kelkajn da ili enirantajn sian neston, portantajn la mortintajn korpojn de F. fusca (kiu montras, ke ne estis migrado) kaj multajn pupojn. Mi sekvis la hejmenirantan defilon ŝargitan per predaĵo, proksimume kvardek metrojn, al tre dika erikejo. Tie mi vidis la lastan individuon de F. sanguinea eliri, portantan pupon; sed mi ne sukcesis trovi la detruitan neston en la dika erikejo. La nesto, tamen, devis esti proksime, ĉar du aŭ tri individuoj de F. fusca tre agitite hastis, kaj unu restis senmova kun propra pupo en sia buŝo sur erika branĉeto super sia ruinigita hejmo.

Tiel estas la faktoj, kvankam ili ne bezonis konfirmon de mi, pri la mirigaj instinktoj de sklavigo. Oni observu la kontraston inter la instinktaj kutimoj de F. sanguinea kun tiuj de F. rufescens. Ĉi lastaj ne konstruas siajn proprajn nestojn, ne determinas proprajn migradojn, ne kolektas propran manĝaĵon por si nek por siaj idoj, kaj ne kapablas eĉ nutri sin; ili absolute dependas de siaj multnombraj sklavoj. Formica sanguinea, aliflanke, posedas multe malpli da sklavoj, kaj dum la frua parto de somero tre malmultaj. La mastroj determinas kiam kaj kie ili konstruos novan neston, kaj kiam ili migras, la mastroj portas la sklavojn. En Svislando kaj Anglio la sklavoj ŝajne ekskluzive prizorgas la larvojn, kaj nur la mastroj iras por sklavigaj ekspedicioj. En Svislando la sklavoj kaj mastroj kune laboras, farante kaj portante materialojn por la nesto: ambaŭ, sed ĉefe la sklavoj, prizorgas, kaj kolektas sukon de siaj afidoj; kaj tiel ambaŭ kolektas manĝaĵon por la komunumo. En Anglio nur la mastroj kutime forlasas la neston por kolekti konstrumaterialojn kaj manĝaĵon por si, siaj sklavoj kaj larvoj. Tial, la mastroj en ĉi tiu lando ricevas multe malpli da servado de siaj sklavoj ol tiuj en Svislando.

Per kiuj paŝoj la instinktoj de F. sanguinea originis, mi ne provos diveni. Sed ĉar formikoj, kiuj ne estas sklavigantoj forportas pupojn de aliaj specioj, (mi vidis ĉi tion), se dise lokitaj proksime al iliaj nestoj, estas ebleco ke pupoj originale konservitaj kiel manĝaĵo povus maturiĝi; kaj la formikoj tiel senintence maturigitaj tiam sekvus siajn proprajn instinktojn, kaj farus tiun laboron kiun ili kapablus. Se ilia ĉeesto pruviĝus utila al la specio kiu kaptis ilin - se estus pli avantaĝe al ĉi tiu specio kapti laborantojn ol generi ilin - la kutimo kolekti pupojn originale por manĝi eble per natura selektado fortiĝus kaj fiksiĝus por la tre malsama celo gardi sklavojn. Kiam la instinkto estus akirita, se praktikata multe malpli ol en eĉ la Britaj F. sanguinea, kiuj, kiel oni supre legis, estas malpli helpataj de siaj sklavoj ol la sama specio en Svislando, mi ne vidas malfacilaĵon por natura selektado pliigi kaj modifi la instinkton - supozante ke ĉiu modifo utilas al la specio - ĝis formiĝo de formiko tiom absolute dependa de siaj sklavoj kiel Formica rufescens.

Ĉelkonstrua instinkto de la Miel-Abelo Mi ne prezentos fajnajn detalojn pri ĉi tiu temo ĉi tie, sed simple skizos la konkludojn kiujn mi atingis. Nur nepensemulo povus rigardi la belegan strukturon de ĉelaro, tiom bele adaptita al sia funkcio, sen entuziasma admiro. Oni aŭdas de matematikistoj ke abeloj praktike solvis profundan problemon, kaj faris siajn ĉelojn ĝustaforma por enteni la plej grandan kvanton de mielo kiu eblas, per la malpleja uzo de altvalora vakso en ilia konstruo kiu eblas. Oni rimarkis ke lerta laboristo, kun fitingaj iloj kaj mezuriloj, trovus tre malfacile fari vaksajn ĉelojn laŭ ĝusta formo, kvankam amaso da abeloj laborantaj en malhela abelujo perfekte faras tion. Oni supozu iujn ajn instinktojn, kaj unuavide ŝajnas tute nekompreneble kiel ili povas fari ĉiujn necesajn angulojn kaj surfacojn, aŭ eĉ percepti kiam ili estas ĝuste faritaj. Sed la malfacilaĵo ne estas tiom granda kiom ĝi unue ŝajnas: oni povas montri, mi pensas, kiu ĉi tiu tuta bela laboro sekvas de kelkaj tre simplaj instinktoj.

Sinjoro Vaterhaŭs (Waterhouse) instigis min esplori ĉi tiun temon. Li montris ke la formo de la ĉelo forte dependas de la ĉeesto de apudaj ĉeloj; kaj oni eble povas konsideri la sekvantan vidpunkton kiel nur modifon de lia teorio. Oni konsideru la grandan principon de gradoj, kaj vidu ĉi Naturo ne malkaŝas sian labormetodon. Ĉe iu flanko de mallonga serio estas la burdoj, kiuj uzas siajn malnovajn kokonojn por teni mielon, foje aldonante al ili mallongajn vaksajn tubojn, kaj same farante apartajn kaj tre malregulajn rondecajn ĉelojn de vakso. Ĉe la alia flanko de la serio estas la ĉeloj de mielabeloj, metitaj en duoblan tavolon: ĉiu ĉelo, kiel estas bone konate, estas sesflanka prismo, kun la bazaj randoj de ĝiaj ses flankoj bevelitaj tiel ke ili kuniĝas al piramido, formita el tri romboidoj . Ĉi tiuj romboidoj havas iujn angulojn, kaj la tri kiuj formas la piramidan bazon de unu ĉelo ĉe unu flanko de la ĉelaro, kuniĝas kun la bazoj de la tri apudaj ĉeloj ĉe la kontraŭa flanko. En la serio inter la ekstrema perfekteco de la ĉeloj de la mielabelo kaj la simpleco de tiuj de la burdo, estas la ĉeloj de la Meksika Melipona domestica, zorge priskribita kaj desegnita de Pier Huber. La Melipona mem estas strukture meza inter la mielabelo kaj la burdo, sed pli proksime rilatas al la lasta: ĝi kreas preskaŭ regulan vaksan ĉelaron de cilindraj ĉeloj, en kiuj la idoj elkoviĝas, kaj plie, iujn grandajn vaksajn ĉelojn por enteni mielon. Ĉi tiuj lastaj ĉeloj estas preskaŭ sferaj kaj havas preskaŭ egalajn grandecojn, kaj estas kunmetitaj en malregulan amason. Sed la grava punkto por rimarki estas ke ĉi tiuj ĉeloj estas ĉiam faritaj je tiu grado de proksimeco, ke ili interkruciĝus aŭ enrompus sin, se la sferoj estus kompletaj; sed ĉi tio neniam okazas, ĉar la abeloj konstruas perfekte ebenajn murojn de vakso inter la sferoj kiuj tiel tendencas interkruciĝi. Sekve ĉiu ĉelo konsistas de ekstera sfera parto kaj de du, tri, aŭ pli da perfekte ebenaj surfacoj, depende de la apudeco de du, tri, aŭ pli da aliaj ĉeloj. Kiam unu ĉelo kontaktiĝas kun tri aliaj ĉeloj, kiu ofte kaj necese okazas, ĉar ili havas preskaŭ saman grandecon, la tri ebenaj surfacoj unuiĝas en piramidon; kaj ĉi tiu piramido, kiel Huber rimarkis, estas klare kruda similaĵo al la tri-flanka piramida bazo de la ĉeloj de la mielabelo. Kiel en la ĉeloj de la mielabelo, ankaŭ ĉi tie, la tri ebenaj surfacoj en iu ajn ĉelo necese formas parton de la tri apudaj ĉeloj. Estas evidenta ke la Melipona konservas vakson per ĉi tiu maniero de konstruado; ĉar la ebenaj muroj inter la apudaj ĉeloj ne estas duobligitaj, sed havas la saman dikecon kiun la eksteraj sferaj partoj havas, kaj tamen ĉiu ebena parto formas parton de du ĉeloj.

Konsiderante ĉi tiun kazon, mi ekpensis ke se Melipona farus siajn sferojn je iu specifa distanco inter si, kaj farus ilin je sama grandeco kaj aranĝus ilin simetrie en duobla tavolo, la rezultanta strukturo probable estus tiom perfekta kiom la ĉelaro de la mielabelo. Pro tio mi skribis al profesoro Miller de Kambriĝo, kaj ĉi tiu geometriisto bonvolis legi la sekvantan aserton, kiun mi komponis de liaj informoj, kaj diris al mi ke ĝi estas strikte ĝusta:-

Oni desegnu nombron da egalaj sferoj kun iliaj centroj lokitaj en du paralelaj tavoloj. La centro de ĉiu sfero estu je la distanco radiuso * /sqrt[2] aŭ radiuso * 1.41421 (aŭ je iu malplia distanco), de la centroj de la ses apudaj samtavolaj sferoj, kaj je la sama distanco de la centroj de la apudaj sferoj en la alia paralela tavolo. Se la facoj de interkruciĝo inter la pluraj sferoj en ambaŭ tavoloj estus formitaj, la rezulto estus duobla tavolo de sesflankaj prismoj unuigitaj per piramidaj bazoj formitaj el tri romboidoj; kaj la romboidoj kaj la facoj de la sesflankaj prismoj havus ĉiun angulon tute sama al la plej bonaj mezuroj kiujn oni faris por la ĉeloj de la mielabelo.

Sekve oni povas senriske konkludi ke se oni povus iomete modifi la instinktojn jam poseditajn de Melipona, kaj en si mem ne tre mirigaj, ĉi tiu abelo farus strukturon tiom mirige perfektan kiom tiu de la mielabelo. Oni devas supozi ke Melipona farus siajn ĉelojn vere sferecaj, kaj je la sama grandeco; kaj ĉi tio ne estus tre surpriza, ĉar ĝi jam faras tion iugrade, kaj konsiderante la perfekte cilindrajn tunelojn kiujn multaj insektoj kapablas fari en ligno, verŝajne turnante sin ĉirkaŭ fiksita punkto. Oni devas supozi ke Melipona aranĝus siajn ĉelojn laŭ ebenaj tavoloj, kiel ĝi jam faras kun siaj cilindraj ĉeloj; kaj oni devas plie supozi, kaj jen la plej granda malfacilaĵo, ke ĝi povas iel ĝuste juĝi la distancon por stari de siaj kunlaborantoj kiam pluraj faras siajn sferojn; sed ĝi jam estas sufiĉe kapabla por juĝi distancon, ke ĝi ĉiam desegnas siajn sferojn tiel ke ili larĝe interkruciĝas; kaj ĝi unuigas la punktojn de interkruciĝo per perfekte ebenaj surfacoj. Oni devas plie supozi, sed ĉi tio ne estas malfacilaĵo, ke post la formado de sesflankaj prismoj per interkruciĝo de apudaj sferoj en sama tavolo, ĝi povas longigi la sesflankan prismon al iu ajn longeco kiu necesas por teni la provizon de mielo; en la sama maniero en kiu la mallerta burdo aldonas vaksajn cilindrojn al la cirklaj truoj de siaj malnovaj kokonoj. Per tiaj modifoj de instinkto, kiuj ne estas tre mirigaj en si mem, - apenaŭ pli mirigaj ol tiuj kiuj gvidas birdon fari sian neston, - mi kredas ke la mielabelo akiris, per natura selektado, siajn neimiteblajn arkitekturajn kapablojn.

Sed ĉi tiu teorio estas testebla per eksperimento. Sekvante la ekzemplon de sinjoro Tegetmeier, mi apartigis du ĉelarojn, kaj metis inter ili longan, dikan, kvadratan strion de vakso: la abeloj tuj komencis elfosi malgrandajn cirklajn kavaĵojn en ĝi; kaj dum ili profundigis ĉi tiujn kavaĵetojn, ili faris ilin pli kaj pli larĝaj, ĝis kiam ili konvertiĝis al malgrandaj kuvoj, kiuj ŝajnis al la okulo perfekte kurbitaj aŭ partoj de sfero, kaj kun preskaŭ samlarĝe kiel ĉelo. Estis tre interese por mi observi ke kie ajn pluraj abeloj komencis elfosi ĉi tiujn kuvojn proksime, ili komencis sian laboron je tia distanco inter si, ke kiam la kuvoj estis atingintaj la supre menciitan larĝecon (tio estas, preskaŭ la larĝeco de ordinara ĉelo), kaj estis laŭ profundeco proksimume sesono de la diametro de la sfero kiun ili formis, la randoj de la kuvoj interkruciĝis aŭ enrompis sin. Kiam tio okazis, la abeloj ĉesis elfosi, kaj komencis konstrui ebenajn murojn de vakso laŭ la linioj de interkruciĝo inter la kuvoj, tiel ke ĉiu sesflanka prismo estis konstruita sur la volbeca rando de glata kuvo, anstataŭ de ebena randoj de triflanka piramido kiel en la kazo de ordinaraj ĉeloj.

Tiam mi metis en la abelujon, anstataŭ dikan, kvadratan pecon de vakso, maldikan kaj mallarĝan, klingoforman kreston, kolorigitan per vermiljono. La abeloj tuj komencis sur ambaŭ flankoj elfosi malgrandajn kuvojn proksime lokitaj, sammaniere kiel antaŭe; sed la kresto de vakso estis tiom maldika, ke la fundoj de la kuvoj, se ili estus elfositaj al la sama profundeco kiel en la antaŭa eksperimento, enrompus sin de la kontraŭaj flankoj. La abeloj, tamen, ne lasis tion okazi, kaj ili haltigis siajn elfosojn ĝustatempe; tiel ke la kuvoj, tuj kiam ili estis iomete profundigitaj, ekhavis ebenajn fundojn; kaj ĉi tiuj ebenaj fundoj, formitaj pro tio ke maldikaj platetoj ne estis forronĝitaj, estis lokitaj, laŭ perokula juĝo, precize laŭ la facoj de la imagaj interkruciĝoj inter la kuvoj sur la kontraŭaj flankoj de la vaksa krestoj. En iuj lokoj, nur malgrandaj pecoj, en aliaj lokoj, larĝaj partoj de romba plato estis lasitaj inter kontraŭaj kuvoj, sed la laboro, pro la nenatura stato de aferoj, ne estis ordeme farita. La abeloj devis labori je preskaŭ sama rapideco ĉe kontraŭaj flankoj de la krestoj de vermiljona vakso, dum ili cirkle forronĝis kaj profundigis la kuvojn sur ambaŭ flankoj, por sukcesi kaj tiel lasi ebenajn facojn inter la kuvoj, per haltigo de laboro laŭ la mezaj facoj aŭ facoj de interkruciĝo.

Konsiderante kiom fleksebla estas maldika vakso, mi ne pensas ke estas malfacile por abeloj, dum ili laboras sur ambaŭ flankaj de strio de vakso, percepti kiam ili estas forronĝintaj la vakson ĝis la ĝusta maldikeco, kaj tiam haltigi sian laboron. En ordinaraj ĉelaroj, ŝajnas al mi ke la abeloj ne ĉiam sukcesas labori je preciza sama rapideco ĉe kontraŭaj flankoj; ĉar mi rimarkis duonfinitajn rombojn ĉe la bazo de ĵuskomencita ĉelo, kiuj estis iomete konkavaj ĉe iu flanko, kie mi supozas ke la abeloj elfosis tro rapide, kaj konveksaj ĉe la kontraŭa flanko, kie la abeloj laboris malpli rapide. En iu bone markita kazo, mi metis la ĉelaron denove en la abelujon kaj permesis al la abeloj daŭrigi sian laboron dum mallonga tempo kaj denove kontrolis la ĉelon, kaj mi trovis ke la romba faco estis finita, kaj fariĝis perfekte ebena: estis absolute neeble, pro la ekstrema maldikeco de la malgranda romba faco, ke ili povus fari tion per forronĝado ĉe la konveksa flanko; kaj mi suspektas ke la abeloj en tiaj kazoj staras en la kontraŭaj ĉeloj kaj puŝas kaj fleksas la modleblan kaj varman vakson (kio estas laŭ mia sperto facile farebla) en ĝian ĝustan mezan facon, kaj tiel ebenigis ĝin.

Pro la eksperimento de kresto de vermiljona vakso, oni povas klare vidi ke se la abeloj konstruus por si maldikan muron de vakso, ili povus fari siajn ĉelojn la ĝusta formo, se ili starus je ĝusta distanco inter si, kaj elfosus je sama rapideco, kaj provus fari egalajn sferajn kuvojn, sed neniam ebligus la sferojn enrompi sin. Nu abeloj, kiel oni povas klare vidi per esploro al la rando de kreskanta ĉelaro, ja faras krudan ĉirkaŭirantan muron aŭ randon tute ĉirkaŭ la ĉelaron; kaj ili ronĝas en ĉi tion de kontraŭaj flankoj, ĉiam laborante cirkle dum ili profundigas ĉiun ĉelon. Ili ne faras la tutan triflankan piramidan bazon de iu specifa ĉelo samtempe, sed nur la romban facon kiu staras ĉe la ekstremo kreskanta marĝeno, aŭ la du facojn, depende de la kazo; kaj ili neniam finas la suprajn randojn de la rombaj facoj, ĝis kiam la sesflankaj muroj estas komencitaj. Iuj de ĉi tiuj asertoj malsamas de tiuj faritaj de la prave laŭdata pliaĝa Huber, sed mi konvinkiĝis ke ili pravas; kaj se mi havus spacon, mi povus montri ke ili kongruas kun mia teorio.

La aserto de Huber ke la absolute unua ĉelo estas elfosata el malgranda paralelflanka muro de vakso, ne estas, laŭ miaj observoj, tute ĝusta; la unua komenco ĉiam estis malgranda kapuĉo de vakso; sed mi ne komencos prezenti ĉi tiujn detalojn ĉi tie. Oni vidas kiom grava parto elfosado ludas en la konstruo de la ĉeloj; sed estus granda eraro supozi ke la abeloj ne povas konstrui krudan vaksan muron en ĝusta pozicio - tio estas, laŭ la interkruciĝa faco inter du apudaj sferoj. Mi vidis plurajn ekzemplojn kiuj montras klare ke ili povas fari ĉi tion. Eĉ en la kruda ĉirkaŭiranta rando aŭ muro de vakso ĉirkaŭ kreskanta ĉelaro, fleksiĝoj foje observeblas, respondantaj laŭ pozicio al la facoj de la rombaj bazaj platoj de estontaj ĉeloj. Sed la kruda muro de vakso devas en ĉiu kazo esti finita, per forronĝado ĉe ambaŭ flankoj. La maniero en kiu la abeloj konstruas estas stranga; ili ĉiam faras la unuan krudan muron dek ĝis dudek-oble pli dika ol la treege maldika muro de la ĉelo, kiu fine restos. Oni komprenos kiel ili laboras, supozante ke masonoj unue amasigas larĝan kreston de cemento, kaj tiam komencas fortranĉi ĝin egale ĉe ambaŭ flankoj proksime al la grundo, ĝis kiam glata, tre maldika muro restos en la mezo; la masonoj ĉiam amasigas la fortranĉitan cementon, aldonante novan cementon, ĉe la supro de la kresto. Tiel oni havas maldikan muron kiu daŭre kreskas supren; sed ĉiam kronita per grandega suprotavolo. Ĉar ĉiuj ĉeloj, tiuj ĵus komencitaj kaj tiuj finitaj, estas tiel kronitaj per forta suprotavolo de vakso, la abeloj povas amasiĝi kaj rampi sur la ĉelaro sen difekti la delikatajn sesflankajn murojn, kiuj estas nur proksimume unu kvarcentono de colo en diametro; la facoj de la piramida bazo estas preskaŭ duoble pli dikaj. Per ĉi tiu unika maniero de konstruado, forteco estas daŭre donita al la ĉelaro, kun plej maksimuma ŝparado de vakso.

Unuavide, la multeco de kunlaborantaj abeloj ŝajnas aldoni al la malfacileco por kompreni kiel ĉeloj konstruiĝas; iu abelo, post mallonga laboro ĉe iu ĉelo iras al alia, tiel ke, kiel Huber asertis, dudeko da individuoj laboras eĉ ĉe la komenco de la unua ĉelo. Mi povis montri ĉi tiun fakton praktike, kovrante la randojn de la sesflankaj muroj de unu ĉelo, aŭ la ekstremajn marĝenojn de la ĉirkaŭiranta rando de kreskanta ĉelaro, per ekstreme maldika tavolo de fandita vermiljona vakso; kaj mi senescepte trovis ke la koloro estis difuzita tre delikate - kvazaŭ pentristo farus per peniko - de la abeloj, kiuj prenis pecetojn de kolorigita vakso de la lokoj en kiuj ili estis metitaj, kaj metis ilin en la kreskantajn randojn de la ĉirkaŭaj ĉeloj. La konstrua laboro ŝajnas esti speco de ekvilibro inter multaj abeloj, ĉiuj instinkte starantaj je la sama relativa distanco inter si, ĉiuj provantaj starigi egalajn sferojn, kaj tiam konstruantaj, aŭ lasantaj neronĝitaj, la interkruciĝaj facoj inter ĉi tiuj sferoj. Estis tre strange observi ke en malfacilaj lokoj, kiel ekzemple kie du pecoj de ĉelaro renkontas sin ĉe angulo, kiom ofte la abeloj tute malkonstruis kaj rekonstruis la saman ĉelon, foje revenantaj al formo kiun ili unue malakceptis.

Kiam abeloj havas sufiĉan lokon por stari en siaj ĝustaj laborpozicioj, - ekzemple, sur ligna slipo, metita rekte en la mezo de ĉelaro kiu kreskas malsupren, tiel ke la ĉelaro devas esti konstruita sur unu flanka de la slipo - tiukaze la abeloj kapablas konstrui bazon de muro de nova heksagono, en sia strikte ĝusta loko, elstaranta preter la aliaj finitaj ĉeloj. Sufiĉas ke la abeloj kapablu stari je siaj ĝustaj relativaj distancoj de si kaj de la muroj de la laste finitaj ĉeloj, kaj tiam, per konstruo inter imagitaj sferoj, ili povas konstrui muron meze inter du apudaj sferoj; sed laŭ miaj observoj, ili neniam forronĝas kaj finas la angulojn de ĉelo ĝis kiam granda parto de tiu ĉelo kaj de la apudaj ĉeloj estas finita. Ĉi tiu kapablo de abeloj por konstrui krudan muron, en iuj cirkonstancoj, en ĝia ĝusta loko inter du ĵuskomencitaj ĉeloj, estas grava, ĉar ĝi rilatas al fakto, kiu ŝajnas unuavide tre subfosa por la antaŭa teorio; tio estas, ke la ĉeloj ĉe la ekstrema marĝeno de vespaj ĉelaroj estas foje absolute heksagonaj; sed mi ne havas spacon ĉi tie por skribi pri ĉi tiu temo. Kaj mi ne vidas grandan malfacilaĵon por sola insekto (kiel en la kazo de reĝina vespo) konstrui heksagonajn ĉelojn, se ĝi laborus alterne en kaj ekster du aŭ tri ĉeloj komencitaj samtempe, ĉiam starante je la ĝusta relativa distanco de la partoj de ĵuskomencitaj ĉeloj, kaj ĉiam laborante laŭ sferaj aŭ cilindraj kurboj por konstrui mezajn facojn. Oni eĉ povas imagi, ke insekto, elektinte punkton por komenci ĉelon, kaj movante eksteren, unue al unu punkto, kaj poste al kvin aliaj punktoj, je la ĝustaj relativaj distancoj de la centra punkto kaj de si, trafus la facojn de interkruciĝo, kaj tiel konstruus izolitan heksagonon: sed mi ne konas observon de tia kazo; kaj ne estus avantaĝo en la konstruo de sola heksagono, ĉar por konstrui ĝin, pli da materialo necesus ol por cilindro.

Natura selektado agas nur per la akumulo de malgrandaj modifoj de strukturo aŭ instinkto, ĉiu avantaĝa al la individuo en ĝiaj vivkondiĉoj. Tial, oni havas pravigon por demandi, kiel longa kaj laŭgrada sinsekvo de modifitaj arkitekturaj instinktoj, ĉiuj tendencantaj al la nuntempa perfekta konstruplano, povus profiti al la pragenerintoj de la mielabelo? Mi pensas ke la respondo ne estas malfacila: estas konate ke abeloj ofte penas por akiri sufiĉan nektaron; kaj sinjoro Tegetmeier informis min ke oni trovis per eksperimento ke ne malpli ol dek du ĝis dek kvin funtoj (5.4, 6.8 kg.) da seka sukero konsumiĝas de abelkolonio por sekrecii ĉiun funton (.45 kg.) da vakso; tiel ke grandega kvanto da likva nektaro devas esti kolektita kaj konsumita de la abeloj en abelujo por la sekrecio de la vakso kiu necesas por la konstruo de iliaj ĉelaroj. Plie, multaj abeloj devas resti senlaboraj multajn tagojn dum la procedo de sekrecio. Granda provizo da mielo nepras por subteni grandan abelaron dum vintro; kaj oni scias ke la sekureco de abelujo dependas ĉefe de subtenado de granda nombro da abeloj. Sekve, la konservado da vakso per granda konservado da mielo devas esti plej grava elemento da sukceso en ajna familioj de abeloj. Kompreneble, la sukceso de iu specio de abeloj eble dependas de la nombro da ĝiaj parazitoj aŭ aliaj malamikoj, aŭ sur tute malsamaj kaŭzoj, kaj tiel estas tute sendepende de la kvanto da mielo kiun la abeloj povas kolekti. Sed oni supozu ke ĉi tiu lasta cirkonstanco determinus, kiel ĝi probable ofte faras, la nombrojn da burdoj kiuj povas ekzisti en iu lando; kaj oni plie supozu ke la komunumo vivus tra la vintro, kaj sekve bezonus provizon da mielo: en ĉi tiu kazo ne povas ekzisti dubo ke estus avantaĝa al la burdo, se malgranda modifo de ĝia instinkto instigus ĝin fari siajn vaksajn ĉelojn proksime, tiel ke ili interkruciĝus iomete; ĉar komuna muro eĉ en du apudaj ĉeloj, konservus iomete da vakso. Sekve, estus daŭre pli kaj pli avantaĝa al la burdo, se ĝi farus siajn ĉelojn pli kaj pli regulaj, pli proksimaj, kaj amasigitaj, kiel la ĉeloj de la Melipona; ĉar en ĉi tiu kazo granda parto de la entenanta surfaco de ĉiu ĉelo funkcius por enteni aliajn ĉelojn, kaj multe da vakso ŝpariĝas. Denove, pro la sama kaŭzo, estus avantaĝa al la Melipona, se ĝi farus siajn ĉelojn pli proksimaj, kaj ĉiumaniere pli regulaj ol ĝi nun faras; ĉar tiam, kiel oni supre vidis, la sferaj surfacoj tute malaperus, kaj estus anstataŭitaj per ebenaj surfacoj; kaj la Melipona farus ĉelaron tiom perfekta kiel tiun de mielabelo. Natura selektado ne povus gvidi preter ĉi tiun stadion de arkitektura perfekteco; ĉar la ĉelaro de mielabelo estas, laŭ mia juĝo, absolute perfekta por ŝpari vakson.

Tial, laŭ mia kredo, la plej miriga el ĉiuj konataj instinktoj, tiu de la mielabelo, estas klarigebla per tio ke natura selektado utiligis multajn , sinsekvajn, malgrandajn modifojn de pli simplaj instinktoj; natura selektado, per malrapidaj gradoj, pli kaj pli perfekte, kaŭzis la abelojn elfosi egalajn sferojn je fiksitaj distancoj inter si en duoblan tavolon, kaj konstrui kaj eltondi la vakson laŭ la surfacoj de interkruciĝo. La abeloj, kompreneble, ne sciantaj ke ili elfosis siajn sferojn je iu specifa distanco inter si, des malpli konas ke la plurajn angulojn de la heksagonaj prismoj kaj de la rombaj facoj. La motiva forto de la proceso de natura selektado estis ŝparado de vakso. Tiu individua svarmo kiu malŝparis malpli da mielo por la sekrecio de vakso, plej bone sukcesis, kaj transdonis per heredo sian nove akiritan ŝpareman instinkton al novaj svarmoj, kiuj siavice havus la plej bona ŝanco de sukceso en la lukto por ekzisto.

Sendube oni povus prezenti multajn tre malfacile klarigeblajn instinktojn por argumenti kontraŭ la teorio de natura selektado, - kazoj en kiuj oni tute ne povas vidi kiel instinkto povus origini; kazoj, pri kiuj neniuj mezaj gradoj estas konataj; kazoj de instinktoj kiuj estas tiom bagatele gravaj, ke ili apenaŭ povus esti efikataj de natura selektado; kazoj de instinktoj preskaŭ idente samaj en animaloj tiom foraj laŭ skalo de naturo, ke oni ni povas klarigi ilian similecon per heredo de komuna pragenerinto, kaj devas tial kredi ke ili estis akiritaj per sendependaj agoj de natura selektado. Mi ne diskutos ĉi tiujn plurajn kazojn ĉi tie, sed limigos min al unu speciala malfacilaĵo, kiu unuavide ŝajnis al mi nevenkebla, kaj eĉ fatala al mia tuta teorio. Mi aludas al la neŭtruloj aŭ malfekundaj femaloj en insektaj komunumoj; ĉar ĉi tiuj neŭtruloj ofte vaste malsamas laŭ instinkto kaj strukturo de ambaŭ maskloj kaj fekundaj femaloj, tamen, ĉar ili estas malfekundaj, ili ne povas disvastigi sian specon.

La temo meritas longan diskuton, sed ĉi tie mi prezentos nur unu kazon, tiun de laborantaj aŭ malfekundaj formikoj. Kiel la laborantoj malfekundiĝis estas malfacilaĵo; sed ne multe pli granda ol iu ajn alia rimarkinda modifo de strukturo; ĉar oni povas montri ke iuj insektoj kaj aliaj artikuloj en natura stato foje malfekundiĝas; kaj se tiaj insektoj estus sociemaj, kaj estus profite al la komunumo ke iu nombro jare naskiĝu laborkapabla, sed malkapabla generi sin, mi vidas neniun kialon kial natura selektado ne povus fari tion. Sed mi devas preterpasi ĉi tiun komencan malfacilaĵon. La granda malfacilaĵo estas en tio ke la laborantaj formikoj vaste malsamas de ambaŭ la maskloj kaj la fekundaj femaloj laŭ strukturo, kiel en la formo de la torako kaj la manko de flugiloj, kaj foje okuloj, kaj laŭ instinkto. Koncerne instinkton, la enorma diferenco inter la laborantoj kaj la perfektaj femaloj estus multe pli bone montrita per la ekzemplo de la mielabelo. Se labora formiko aŭ alia neŭtra insekto estus ordinara animalo, mi senhezite supozus ke ĉiuj ĝiaj trajtoj estis malrapide akiritaj per natura selektado; tio estas, per nasko de individuo kun iu malgranda profitdona modifo de strukturo, kiun ĝiaj idoj heredis, kiuj denove variis kaj denove selektiĝis, ktp. Sed la labora formiko estas insekto kiu grande diferencas de siaj gepatroj, kaj tamen estas absolute malfekunda; tiel ke ĝi neniam povus transdoni sinsekve akiritajn strukturajn modifojn aŭ instinktojn al siaj idoj. Oni rajtas demandi kiel oni povas klarigi ĉi tiun kazon per la teorio de natura selektado.

Unue, oni memoru ke estas nenombreblaj kazoj, en malsovaĝaj produktaĵoj kaj en tiuj de natura stato, de ĉiaj diferencon de strukturo kiuj kunrilatiĝis al specifaj aĝoj, aŭ al iu sekso. Estas diferencoj kiuj rilatas ne nur al unu sekso, sed al tiu mallonga periodo kiam la reprodukta sistemo estas aktiva, kiel ekzemple la nupta plumaro de multaj birdoj, kaj la hokforma makzelo de la maskla salmo. Eĉ ekzistas malgrandaj diferencoj en la kornoj de malsamaj rasoj de bovoj rilate al homfarita difekto de la maskla sekso; ĉar oksoj de iuj rasoj havas pli longajn kornojn ol en aliaj rasoj, kompare kun la kornoj de la maskloj kaj femaloj de ĉi tiuj samaj rasoj. Sekve mi vidas neniun veran malfacilaĵon por iu ajn trajto fariĝi ligita kun malfekunda kondiĉo de iuj membroj de insektaj komunumoj: la malfacilaĵo estas kompreni kiel tiaj ligitaj modifoj de strukturo povus malrapide akumuliĝi per natura selektado.

Ĉi tiu malfacilaĵo, kvankam ĝi ŝajnas nevenkebla, estas malfortigita, aŭ, laŭ mia kredo, forigita, kiam oni memoras ke selektado povas aplikiĝi al la familio, same kiel al la individuo, kaj povas tiel atingi la deziratan rezulton. Tiele, bone ŝatata vegetaĵo estas kuirita, kaj la individuo detruiĝas; sed la ĝardenisto semas semojn de la sama raso, kaj memfide atendas rikolti preskaŭ la saman specon; bredistoj de bovoj volas ke la viando kaj graso estu jaspeca; la animalo estas buĉita, sed la bredisto memfide bredas la saman familion. Mi tiom fidas la povojn de selektado, ke mi ne dubas ke raso de bovoj, kiu ĉiam produktas oksojn kun malordinare longajn kornojn, malrapide kreeblus per zorga observado pri kiuj individuaj maskloj kaj femaloj, kiam parigitaj, produktus oksojn kun la plej longaj kornoj; kaj tamen neniu individua okso povus generi sian specon. Mi kredas ke estis tiel kun sociaj insektoj: malgranda modifo de strukturo, aŭ instinkto, ligita kun la sterila kondiĉo de iuj membroj de la komunumo, estis avantaĝa al la komunumo: sekve la fekundaj maskloj kaj femaloj de la sama komunumo floris, kaj transdonis al siaj fekundaj idoj tendencon produkti malfekundajn membrojn havantajn la saman modifon. Kaj mi kredas ke ĉi tiu procesos estis ripetata, ĝis grandega kvanto da diferenco inter fekundaj kaj malfekundaj femaloj de la sama specio estis produktita, kiun oni vidas en multaj sociaj insektoj.

Sed ni ankoraŭ ne pritraktis la kulminon de la malfacilaĵo; tio estas, la fakto ke la neŭtruloj de pluraj formikoj malsamas, ne nur de la fekundaj femaloj kaj maskloj, sed inter si, foje eĉ al preskaŭ nekredebla grado, kaj tiel dividiĝas en du aŭ eĉ tri kastoj. La kastoj, plie, ĝenerale ne havas mezajn gradojn, sed estas perfekte bone difinitaj. Ili estas tiom distingitaj de si kiom ajnaj du specioj de la sama genro, aŭ eĉ ajnaj du genroj de la sama familio. Ekzemple, en Eciton, estas laboraj kaj soldataj neŭtruloj, kun malordinare malsamaj makzeloj kaj instinktoj: en Crytocerus, la laborantoj de unu sola kasto portas mirigan specon de ŝirmilo sur siaj kapoj, kies uzo estas tre nekonata: en la meksika Myrmecocystus, la laborantoj de iu kasto neniam forlasas la neston; ili estas nutrataj de la laborantoj de alia kasto, kaj ili havas grandege formiĝintan abdomenon kiu sekrecias specon de mielo, kiu anstataŭas la sekrecion de afidoj, aŭ la malsovaĝaj bovoj, kiel ili nomeblas, kiujn Eŭropaj formikoj gardas aŭ sklavigas.

Oni certe pensos ke mi havas troan fidon al la principo de natura selektado, kiam mi ne agnoskos ke tiaj mirigaj kaj bone establitaj faktoj ne tuj detruas mian teorion. La pli simpla kazo de neŭtraj insektoj de unu kasto aŭ sama speco, kiuj fariĝas per natura selektado malsamaj al fekundaj maskloj kaj femaloj, estas tre ebla, laŭ mia kredo. En ĉi tiu kazo, oni povas senriske konkludi per analogio al ordinaraj varioj, ke ĉiu sinsekva, malgranda, profitdona modifo probable ne unue aperis en ĉiuj individuaj neŭtruloj de la sama nesto, sed nur en kelkaj; kaj la longdaŭra selektado de fekundaj gepatroj kiuj produktis plej da neŭtruloj kun la profitdona modifo, ĉiuj neŭtruloj finfine akiris la deziratan trajton. Laŭ ĉi tiu vidpunkto oni devas foje trovi neŭtrajn insektojn de la sama specio, en la sama nesto, kiuj montras gradojn de strukturo; kaj oni ja trovas ĉi tion, eĉ ofte, konsiderante kiom malmultaj neŭtraj insektoj de Eŭropo estis zorgeme observitaj. Sinjoro F. Smit (Smith) montris kiom surprize la neŭtruloj de pluraj Britaj formikoj malsamas inter si laŭ grandeco kaj foje laŭ koloro; kaj ke oni foje povas perfekte ĉenigi la ekstremajn formojn per individuoj prenitaj el sama nesto: Mi mem komparis perfektajn gradojn de ĉi tiu speco. Ofte okazas ke la pli grandaj aŭ la pli malgrandaj laborantoj estas pli multnombraj; aŭ ke ambaŭ grandaj kaj malgrandaj estas multnombraj, kun tiuj de meza grandeco raraj. Formica flava havas grandajn kaj malgrandajn laborantojn, kaj iujn mezgrandajn; kaj, en ĉi tiu specio, kiel sinjoro F. Smit observis, la grandaj laborantoj havas simplajn okulojn (ocelojn), kiuj estas klare distingeblaj, kvankam malgrandaj. Aliflanke la malpligrandaj laborantoj havas siajn ocelojn rudimentaj. Post zorgema dissekcio de pluraj specimenoj de ĉi tiuj laborantoj, mi povas aserti ke la okuloj estas multe pli rudimentaj en la pli malgrandaj laborantoj, ol oni atendus pro ilia proporcie malplia grandeco; kaj mi plene kredas, kvankam mi ne aŭdacas aserti tiom certe, ke la laborantoj de meza grandeco havas siajn ocelojn en precize meza kondiĉo. Mi deflankiĝu de la temo aldonante, ke se la pli malgrandaj laborantoj estus la plej utilaj al la komunumo, kaj tiuj maskloj kaj femaloj kiuj produktas pli kaj pli da malgrandaj laborantoj estus selektitaj, ĝis kiam ĉiuj fariĝus ĉi tiaj; rezultus formika specio kun neŭtruloj tre proksime en la sama kondiĉo kun tiuj de Myrmica. Ĉar la laborantoj de Myrmica eĉ ne havas rudimentajn ocelojn, kvankam la masklaj kaj femalaj formikoj de ĝi tiu genro havas bone formitajn ocelojn.

Mi prezentu unu alian kazon: mi tiom memfide atendis trovi gradoj en la ĉefaj punktoj de strukturo ine la malsamaj kastoj de neŭtruloj de la sama specio, ke mi volonte akceptis la oferton de sinjore F. Smit, de multnombraj specimenoj de la sama nesto de la nomada formiko (Anomma) de Okcidenta Afriko. La leganto eble plej bone komprenos la kvanton da diferenco inter ĉi tiuj laborantoj, ne per faktaj mezuroj, sed per strikte preciza ilustraĵo: la diferenco estis sama kvazaŭ oni vidus grupo de laborantoj konstruantaj domon, de kiuj multaj estus 5 piedojn 4 colojn altaj, kaj multaj 16 piedojn altaj; sed oni devas supozi ke la pli grandaj laborantoj havis kapojn kvaroble, anstataŭ trioble, pli grandaj ol tiuj de la malpligrandaj laborantoj, kaj makzeloj preskaŭ kvinble pli grandaj. Plie, la makzeloj de la laborantaj formikoj de pluraj grandecoj mirige malsamis laŭforme. kaj en la formo kaj nombro de dentoj. Sed la grava fakto estas, ke kvankam la laborantoj povas esti grupitaj laŭ kastoj de malsamaj grandecoj, tamen ili havas fajnajn gradojn inter si, same kiel iliaj tre malsamaj makzelstrukturoj. Mi memfide parolas pri ĉi tiu lasta punkto, ĉar sinjoro Labok (Lubbock) faris desegnaĵojn per optika paŭsilo de la makzeloj de la diversgrandecaj laborantoj kiujn mi dissekciis.

Kun ĉi tiuj faktoj antaŭ mi, mi kredas ke natura selektado, aganta sur la fekundaj gepatroj, povus evoluigi specion kiu regule produktas neŭtrulojn, ĉiujn grandajn kun unu formo de makzelo, aŭ ĉiujn malgrandajn kun makzeloj de vaste malsama strukturo. Laste, kaj jen la kulmino de malfacileco, ĝi povus evoluigi grupon de laborantoj de iu grandeco kaj strukturo, kaj samtempe alian grupon de laborantoj de malsama grandeco kaj strukturo. Unue, laŭgrada serio formiĝus, kiel en la kazo de la nomada formiko, kaj poste ekstremaj formoj, estantaj plej utilaj al la komunumo, produktiĝus pli-kaj-pli-multnombre per la natura selektado de la gepatroj kiuj generis ilin; ĝis kiam neniuj de la mezaj strukturoj estus produktataj.

Tiel, laŭ mia kredo, la miriga fakto de du distingitaj kastoj de malfekundaj laborantoj ekzistantaj en la sama nesto, ambaŭ vaste malsamaj de si kaj de siaj gepatroj, originis. Oni povas vidi kiom utila ilia kreo eble estis al socia komunumo de insektoj, laŭ la sama principo ke divido de laboro utilas al civilizita homo. Ĉar formikoj laboras per hereditaj instinktoj kaj per hereditaj iloj aŭ armiloj, kaj ne per akiritaj scioj nek faritaj iloj, perfekta divido de laboro estus realigebla nur se la laborantoj estus malfekundaj; ĉar se ili estus fekundaj, ili interkruciĝus, kaj iliaj instinktoj kaj strukturoj intermiksiĝus. Kaj mi kredas ke naturo realigis ĉi tiun admirindan dividon de laboro en la komunumoj de formikoj per natura selekto. Sed mi devas konfesi, ke, eĉ kun mia forta fido pri ĉi tiu principo, mi neniam antaŭvidus ke natura selektado estus tiom altgrade efika, se la kazo de ĉi tiuj neŭtraj insektoj ne konvinkus min pri la fakto. Tial, mi diskutis ĉi tiun kazon iomete, sed tute malsufiĉe longe, por montri la povon de natura selektado, kaj same ĉar ĉi tio estas longe la plej grava speciala malfacilaĵo, kiun mi teorio renkontis. La kazo ankaŭ estas tre interesa, ĉar ĝi provas ke kun animaloj, same kiel kun plantoj, ajna kvanto da struktura modifo realigeblas per la akumulo de multaj, malgrandaj, kaj, kiel oni devas nomi ilin, hazardaj varioj, kiuj estas iel ajn profitdonaj, sen rolo de ekzercado aŭ kutimo. Neniu kvanto da ekzercado aŭ kutimo, aŭ volo, en la tute malfekundaj membroj de komunumo, iel ajn povus efiki la strukturon aŭ instinktojn de la fekundaj membroj, kiuj solaj lasas praidojn. Surprizas min ke neniu prezentis ĉi tiun instruan kazon de neŭtraj insektoj, kontraŭ la bone konata doktrino de Lamark (Lamarck).

Resumo Mi provis mallonge montri en ĉi tiu ĉapitro ke la mensaj kvalitoj de malsovaĝaj animaloj varias, kaj ke la varioj estas heredataj. Eĉ pli mallonge mi provis montri ke instinktoj varias iomete en natura stato. Neniu disputus ke instinktoj estas plej gravaj al ĉiu animalo. Tial mi vidas nenian malfacilaĵon, en la ŝanĝiĝantaj vivkondiĉoj, por natura selektado akumuli malgrandajn modifojn de instinkto al ajna grado, en ajnan utilan direkton. En iuj kazoj kutimo aŭ uzado kaj neuzado probable rolis. Mi ne pretendas ke la faktoj prezentitaj en ĉi tiu ĉapitro fortigas iom ajn mian teorion; sed neniuj malfacilaj kazoj, laŭ mia juĝo, detruas ĝin; Aliflanke, la fakto ke instinktoj ne ĉiam estas absolute perfektaj kaj emas erari; - ke neniu instinkto estis produktita por la ekskluziva avantaĝo de aliaj animaloj, sed ke ĉiu animalo utiligas la instinktojn de aliaj; - ke la leĝo de natura historio, tio estas, 'natura non facit saltum' aplikeblas al instinktoj kaj korpa strukturo, kaj simple klarigeblas laŭ la antaŭaj vidpunktoj, sed ne klarigeblas alimaniere, - ĉiuj emas konfirmi la teorion de natura selektado.

Ĉi tiu teorio estas ankaŭ fortigita de kelkaj aliaj faktoj kiuj koncernas instinktojn kiel tiu ofta kazo de proksime rilatantaj, sed certe distingitaj specioj, kiuj enloĝas forajn partojn de la mondo kaj vivas en konsiderinde malsamaj vivkondiĉoj, kaj tamen ofte havas preskaŭ samajn instinktojn. Ekzemple, per la la principo de heredo, oni povas kompreni kiel la turdo de Suda Ameriko tegas sian neston per koto, laŭ la sama unika maniero kiun la Brita turdo faras: kial la masklaj trogloditoj (Troglodytes) de Norda Ameriko konstruas nestojn por ripozi, same kiel la maskloj de la distingita vulgara Brita troglodito, - kutimo tute malsimila al tiu de iu ajn konata birdo. Fine, eble ne estas logika dedukto, sed laŭ mia imago estas multe pli kontentige konsideri instinktojn kiel la kutimo de juna kukolo elĵeti siajn kun samnestanojn, - sklavigado de formikoj, - la kutimo de ikneŭmonoidaj larvoj manĝi ene de la vivantaj korpoj de raŭpoj, - ne speciale donitaj aŭ kreitaj instinktoj, sed malgrandaj rezultoj de unu ĝenerala leĝo kiu kondukas la la antaŭenigo de ĉiuj specioj. Tio estas, multnombriĝu, variu, la plej fortaj vivu kaj la plej malfortaj mortu.