家里来电：“父亲获释，速回。”他很不情愿地请了假。
破旧不堪的家，多年来只靠母亲一人。他一眼就看到了父亲和母亲正在门口，看到他他们显得很高兴。渐渐走近，他清楚看到了父亲的那久不见天日的脸，多年的狱中生活使他的脸更加瘦小，苍老。父亲向他伸出手来，他还以厌恶的眼光，那双手触电般一颤，缩了回去。他瞥见了母亲忧伤的眼。
吃过晚饭，天色暗了下来，不久，月爬了出来。秋天的天空特别的干净，月光毫无保留地洒下来。他坐在门口的晒谷场上，觉得有些凉，刚理发，后脑勺更觉冰凉，他就把手伸到后脑勺摸了摸。父亲拿着一件大衣披在他身上，又搬了张凳子，离他不远坐下。他始终看也不看父亲一眼。他动也不动地坐着，出神地看着前面黛黑的山。父亲抽着旱烟，也出神地看着。母亲依在门口。默默地看了一会，又退了回去。
月偏西，天气更凉了。尽管披着大衣，他还是不禁地打了一个冷战，就起身走进了屋里。父亲看了看，也跟着进了屋子。
在家只呆了两天，他一句话也没搭。第三天一大早，他吃过早饭，坐了一会，向母亲看了看，就走了。身上披着那见大衣。
学校放假了，他给家里写了封信。春节他不回家了，他在学校附近的小店里打杂。
两年过去了，家， 他一次也没回。向学校贷款交了学费，生活费则来自于平时给人打杂。
大学四年级上学期开学不久，收到家里来电：“母亲病危，速回。”
回到了家，母亲卧在床上，嘴巴一张一翕。他走到床边，跪在母亲面前，母亲张开眼睛，粗糙的手摸着他的头，浊泪从眼角滑落到了枕头上。许久，说到：“你原谅他吧……”
秋风萧瑟，吹得满山的黄叶。埋了母亲，他就回了学校。走出家门口不远，他回了一下头，父亲正抱着头蹲坐在门槛上……
很快的，他毕业了，工作也有了着落。生活的节奏使他很快忘了过去的一切。春节前一个月，他与女朋友在县城的教堂里结了婚。
春节前夕，父亲才收到他的信，信里写着：“我结婚了。”
父亲默默地走到晒谷场上，不做声地蹲着，把头深深地埋在胸前。四周，鞭竹声阵阵……
他每个月都会给家里寄钱，但从没回过一次家。
……
秋风疾疾地扫过县城的街道，他急匆匆地赶回家。
“什么事啊？”他向妻子问到。
“你邻居来电，说你爸不行了，叫你快回去。”
几年不见，屋子更加破败。父亲正躺在床上，已不能说话了。他走上前去，指了指身边的妻子，父亲嘴角咧了咧，眼睛却不动地看着他……
不久，父亲就死了。
他把父亲埋在了山头上，紧挨着母亲的墓。秋风紧，山山黄叶飞。
清理父亲的遗物时，他发现他寄回家的钱，父亲一分也没动。他脸抽搐了一下。
回到县城后，他马上又回到了原来的生活。
不久有了孩子，他更加知足，快乐。
……
一晃三十年过去了。落后的山村没有多大的变化。在一间已经塌了的屋子前，一老人伫立良久。
黄昏来临，天渐渐暗了。在山头上，已经为荒草淹没的坟前，老人披着一件破旧的大衣，风把他的白发吹得凌乱。
“爸，原谅我。”他哽咽着，老泪纵横。
秋风掠过山头，扫落了残留在枝上的黄叶。
Yi Muzi
Ricevinte la telegramon el la hejmo, kiu legiĝis “patro liberigita rapidu reveni”, li tre nevolonte petis forpermeson.
Multajn jarojn la patrino sole subtenis lian malriĉe disiĝantan hejmon. Lia unuavido falis sur siajn geparojn starantajn ĉe la pordo, kiuj mienis ĝojplene. Alproksimiĝante, li klare vidis la vizaĝon de la patro, palan, malgrasan kaj maljuniĝantan pro longa restado en mallumo de prizono. La patro etendis manon al li, sed li redonis abomenindan rigardon kaj retiris sian manon kvazaŭ elektrofrapite. Li rimarkis la malĝojajn okulojn de la patrino.
Post vespermanĝo, malheliĝis kaj momenton poste la luno ekaperis. La aŭtuna ĉielo aspektis tre klara. Lunlumo disŝutiĝis malsupren senrezerve. Sidante sur la draŝejo antaŭ la domo, li sentis iom da frideco, precipe sur la postkranio ĵus razita. Li ĝin palpis permane. La patro metis surtuton sur liajn ŝultrojn kaj sidiĝis sur la benkon, ne malproksime de li. La tutan tempon li ne ĵetis ekrigardon al sia patro. Senmove sidante, li fikse rigardis la indige nigran monton antaŭan. La patro suĉadis tabakpipon, rigardante sammaniere. La patrino, sin apogante al pordokadro, rigardis senparole dum momento kaj retiriĝis.
La luno kliniĝis pli okcidenten kaj malvarmo pliiĝis. Kvankam portante surtuton sur la ŝultroj, li nevole ektremis pro nokta frosto. Li stariĝis kaj eniris la domon. Vidinte tion, la patro ankaŭ lin sekvis.
Nur du tagojn li restis en la hejmo, interparolante kun neniu. La trian tagon, post matenmanĝo, li, sidinte momenton, pririgardis sian patrinon kaj foriris, kun tiu surtuto sur siaj ŝultroj.
Kiam la lerneja libertempo venis, li skribis leteron al la hejmo, dirante, ke li ne reirios al la hejmo por Printempa Festo kaj perlaboros en la butiko proksima al la lernejo.
Du jaroj forpasis kaj li ne hejmeniris eĉ unu fojon. Li prunteprenis monon por pagi sian kotizon kaj perlaboris iom da mono sin vivteni.
Nelonge post komenco de la unua semestro de la kvara jaro en universitato, li ricevis telegramon el la hejmo, legiĝantan “Patrino serioze malsana rapidu reveni”.
Kiam li atingis la hejmon, li trovis, ke la patrino kuŝas en la lito, kun buŝo jen malfermetanta jen fermetanta. Li alproksimiĝis al ŝia lito kaj surgenuiĝis. Malferminte siajn okulojn, ŝi palpis lian kapon per sia kruda mano. Ŝiaj malklaraj larmoj glitis malsupren al la kapkuseno. Post longa momento, ŝi diris, “Vi donu pardonon al li…”
La aŭtuna vento sible disblovis flavajn foliojn sur la tuta monto. Post enterigo de la patrino, li estis preta reveni al la lernejo. Irinte nemalproksime de sia hejmo, li turnis sian kapon kaj trovis sian patron sidanta ĉe la sojlo kun la kapo ĉirkaŭprenanta per ambaŭ manoj.
Tre baldaŭ li diplomiĝis kaj oficiĝis. La ritmo de la vivo forgesigis lin pri la pasinteco. Unu monaton antaŭ la Printempa Festo, li kaj lia amikino geedziĝis en la preĝejo de la gubernia urbo.
Ĝuste antaŭvespere de la Printempa Festo, la patro ricevis lian leteron, en kiu li diris, “Mi jam edziĝis.”
La patro sensone iris al la draŝejo. Kaŭrante tie silente, li klinis sian kapon malsupren antaŭ sia brusto. Ĉirkaŭe aŭdiĝis eksplodoj de petardoj…
Ĉiumonate li poŝtsendis monon al la hejmo, sed neniun fojon li hejmeniris.
……
En la aŭtuna vento rapidanta tra la stratoj de la urbo, li hasteme reiris hejmen.
“Kio okazas?” li demandis al sia edzino.
“La telegramo de via najbaro diras, ke via patro estas mortonta kaj ke vi reiru hejmen rapide.”
Post kelkaj jaroj, la domo aspektis des pli kaduke. La patro kuŝis en la lito, nepovante paroli. Alproksimiĝinte, li montris sian edzinon apud si. La patro movetis sian buŝangulon kaj fikse rigardis lin…
Post nelonge, la patro forpasis. Li enterigis lin sur la monto, tuj apud la tombo de la patrino. Tiam la aŭtuna vento urĝis kaj flavaj folioj kirliĝis sur la montoj.
Ordigante la postlasaĵojn de la patro, li trovis, ke la patro ne elspezis eĉ unu groŝon de la mono de li sendita. Tiko fulmis sur lia vizaĝo.
Reveninte al la urbo, li ree suriris la normalan trakon de sia vivo.
Post nelonge li ekhavis infanon, kio des pli lin kontentigis kaj ĝojigis.
……
Palpebrume tridek jaroj forpasis. La postiĝinta montvilaĝo ŝanĝiĝis preskaŭ neniom. Antaŭ la disfalinta domo, maljunulo staris tie longan tempon.
Vesperkrepusko alproksimiĝis kaj malheliĝis iom post iom. Sur la montsupro, antaŭ la tombo droninta en sovaĝaj herboj, la maljunulo staris kun malnova surtuto sur siaj ŝultroj. La vento malorde blovis liajn blankajn harojn.
“Paĉjo,pardonu min,” li plorsingultis, kun larmoj fluantaj sur la maljuna vizaĝo.
La aŭtuna vento, sible trakurante la monton, blovfaligis la flavajn foliojn restantajn sur la branĉojn.
elĉinigis Elerno