Ekde kiam Walter Schnaffs eniris en Francujo kun la agresantaj trupoj, li konsideris sin mem kiel la plej malfeliĉan homon.  Pro graseco li marŝis kun malfacileco, senĉese anhelante kaj des pli pro sia paro da dikgrasaj plataj piedoj, li sentis netolereblan doloron dum irado.  Kaj li estis pacama bonvolulo, li absolute ne noblanima aŭ sangavida persono.  Li estas patro de kvar infanoj, kiujn li profunde amis.  Lia edzino estis juna virino kun blondaj haroj, kaj ĉiun vesperon li afliktite sopiris al ŝi, kiu donis al li tenerecon, prizorgemon kaj kisojn.  Li ŝatis enlitiĝi frue kaj ellitiĝi malfrue, gustumi malrapide bongustajn manĝaĵojn kaj trinki glason da biero en la etaj vinvendejoj.  Krome, li pensis, ke ĉiuj belaj objektoj en la mondo ne ekzistas kun malapero de la vivo；tial li gardis en la koro instinktan, samtempe racian kaj ekstreman malamon al la kanonoj, fusiloj, revolveroj kaj sabroj, precipe al bajonetoj, ĉar li sin sentis, ke li ne povis manipuli kun fleksebleco ĉi tiuj armiloj, kiuj bezonis rapidajn movojn por defendi sian grasan ventron.

Nokte, kiam li kuŝis sur la tero, envolvita en sia mantelo, ĉe la flanko de ronkantaj kamaradoj, li longe sopiris al siaj familianoj restantaj tiuflanke kaj pensis pri la danĝeroj embuskantaj sur la vojo: “ Se mi estos mortigita, kio okazos [fariĝos] al miaj infanoj?  Kiu do ilin vivtenos kaj ilin edukos?”  Nun ili estas tre malriĉaj, malgraŭ ke mi donis al ili kelke da arĝentaj moneroj, kiujn mi prunteprenis ĉe mia ekiro. ”  Ĉiufoje, kiam li pensis pri tio, Walter Schnaffs ploris kelkfoje.

En komenco de batalo li sin sentis malforta je gamboj.  Se li ne pensis, ke, se li falus, la aliaj armeanoj estus tretpasontaj sur lia korpo, li jam estus falinta sur la teron.  La siblado de flugantaj kugloj jam starigis al li la haŭtharojn.

Dum pluraj monatoj li vivis tiel en la teruro kaj turmentiĝo.

Lia korpuso antaŭenmarŝis al la Normandie.  Iun tagon li estis sendita fari skoltadon kun malgranda taĉmento por nur priserĉis parton de la regiono kaj reiri tuj poste.  Ĉio ŝajnis kvieta en la kamparo, tie troviĝis nenia signo de rezistado.

Tamen, kiam la prusoj malsupreniris an la valeton, en kiu punktiĝis profundaj kavoj, salvo de pafado haltigis ilin.  Ĉirkaŭ 20 inter ili jam estis faligita.  Trupo de franc-tiraljonoj [parzanoj] subite elsaltis de arbareto granda kiel mano, sin antaŭenĵetis per rapidaj kaj grandaj paŝoj, kaj fiksis la bajoneton al la pafiltibo.

  Walter Schnaffs senmove staris tie en la komenco, kaj li estis tian timegon, ke li eĉ ne pensis pri forkuro.  Poste li estis kaptita de forta deziro forkuri.  Sed li tuj pensis, ke  kompare kun malgrasaj kaj malgrandaj francoj, kiuj petolsaltante venis kiel trupo da kaproj, li kuris kiel testudo.  Tiam li rimarkis, ke ses paŝojn antaŭ li troviĝas larĝa fosego plena de dornarbetaĵoj kaj kovrita de sekiĝintaj folioj, kaj li ensaltis kuniginte du piedojn, senkonsidere pri ĝia profundeco, kvazaŭ ensaltante de ponto en riveron.

Kiel sago, li trapsis dikan tavolon da lianoj kaj dornarabetoj. Liaj vizaĝo kaj manoj gratvundiĝis, kaj li peze sidiĝis sur ŝtonon de la fosega fundo.

Tuj levante la kapon li rigardis supren la ĉielon tra truo kiun li faris.  Sed ĉi tiu truo eblis malkaŝi lin. Kaj li singardeme rampis kvarpiede kiel eble plej rapide tra interplektitaj branĉoj al la fundo de la fosego por esti malproksime de la batalkampo.  Baldaŭ poste li haltis kaj residiĝis, kuntiriĝante kiel kapro meze de la altaj velkĝintaj herboj.

Dum kelka tempo, li ankoraŭ aŭdis eksplodajn bruojn, kriojn kaj ĝemojn.  Poste la krioj de la batalo malfortiĝis kaj ĉesis.  Ĉio ree fariĝis silenta kaj kvieta.

Subite io ŝanceliĝis ĉe lia flanko.  Li saltleviĝis de timo.  Tio estis nenio alia ol birdeto, kiu fluge falis sur la branĉon kaj tiel skuis velkintajn foliojn.  Ĝuste pro tio, lia koro forte batis, preskaŭ dum unu horo.   

La nokto falis kaj la mallumo envolvis ravinon.  La soldato profunde enpensiĝis. Kion li devis fari?  Kia li estis fariĝonta?  Ĉu li iris kuratingi sian armeon?... Sed kiel?  Kien li iris?  Se li estis kuratingonta sian armeon, li estis revivonta la teruran vivon de afliktoj, timego kaj suferoj depost la komenco de la milito!  Ne!  Li sentis, ke li ne plu havas tian kuraĝon!  Li ne plu havis sufiĉe da forto por elteni la suferojn dum marŝado kaj alfronti la danĝerojn, kiuj povis okazi ĉiam kaj ĉie.

Sed kion fari?  Li ne povis ĉiam resti en la ravino kaj sin kaŝis ĝis la fino de milito. Ne, certe.  Se li ne bezonus manĝi, ĉi tiu perspektivo ne tro terurus lin; sed li bezonis manĝi kaj manĝi ĉiutage.

Li sin mem sentis sola, kun armiloj, kun uniformo, sur la teritorio de malamiko, for de tiuj, kiuj povis defendi lin.  Ektremo trakuris lian korpon.

Subite li pensis: “Se mi estus kaptito!”  Kaj en lia koro estiĝis deziro, tre forta deziro, nevenkeblan deziro: esti kaptito de francoj.  Kiel kaptito, li estos savita, bone nutrita, loĝigita, ŝirmita kontraŭ kugloj kaj sabroj, sen ajna maltrankvilo, en bone gardata prizono. Kiel bela revo! Li tuj prenis firman decidon:

—     Mi mem iras kapitulaci por fariĝi kaptito.

Stariĝinte, li decidis efektivigi tiun ĉi projekton sen perdi eĉ unu minuton.  Sed li subite fariĝis senmova, atakita de malagrablaj ideoj kaj nova timo.

Kien li iris esti kaptito?  Kiel?  Al kia direkto li iris?  En tiu ĉi momento timindaj bildoj, la bildoj de morto svarmis en lian kapon..

Kun pinta kasko, li rabie kuradis sur la kampoj sole, riskante grandajn danĝerojn.

Se li renkontos kamparanojn? Tiuj, vidante pruson sendefenda, mortigos lin kiel senhejman hundon!  Ili lin buĉos per forkegoj, pioĉoj, falĉiloj kaj ŝpatoj! Ili faros el li viandan pulpon per frenezeco de kolerigitaj venkitoj.

Se li renkontos francajn gerilanojn? Ili estas frenezuloj, kiuj observas nek leĝojn nek disciplinon.  Por sin amuzi ĉirkaŭ unu horon, ili pririgardos lian kapon aŭ primokos lin, kaj fine lin pafmortigos.  Tio ideo sentigis lin sia korpo jam apogi al muro, vizaĝe al dek du pafiltuboj,ĉi tiuj dek du nigraj kaj rondaj truetoj ŝajnis lin rigardi. 

Se li renkontos la francan trupon? Tiuj avangardaj trupanoj prenos lin por skolto, aŭdaca kaj ruzema, kiu sola spionas, kaj pafos al li.  Li malesperis kaj residiĝis.  Li falis en seneliran situacio.

La nokto estis profunda, ĉi tiu estis silenta kaj nigra nokto.  Li ne moviĝis plu.  Se nur  aǔdante ian ajn malpezajn kaj nekonatajn bruojn, li eksaltis de ektimego.  La brueto de leporo, kies vosto ektuŝis la enirejon de kaverno, prekaŭ lin timigis por forkuro.  La ululado de strigoj tremigis lin, tiel ke subita timo trakuris lian korpon, kvazaŭ kaŭzante doloron de vundo.  Li gvatis  per larĝe malfermitaj okuloj en la mallumo; Li imagis ĉiumomente, ke li aŭdis onin marŝi ĉirkaŭ li.

Post longa nokto kaj damninda teruro, li finfine ekvidis tra la branĉoj surkape, ke la ĉielo jam klariĝis.  Li eksentis grandegan trankviliĝon; liaj membroj malstreĉiĝis; lia koro kvietiĝis; kaj liaj okuloj fermiĝis, tiel ke li endormiĝis.

Kiam li vekiĝis, la suno proksimiĝis al la zenito de la ĉielo. Certe jam estis tagmezo.  Sur la kampo regis kvieteco, tristeco kaj tomba silento. Kaj li sentis teruran malsaton.

Li oscedis. Li salivumis je ekpenso pri kolbasoj, la bonaj kolbasoj, kiuj soldatoj manĝis. Li sentis malkomfortecon en la stomako.

Li stariĝis kaj iris kelkajn paŝojn. Li sentis, ke liaj gamboj estis malfortaj, kaj li residiĝis por mediti. Dum du aǔ tri horoj li ankoraǔ pezis la por kaj la kontraǔ kaj ĉiumomente ŝanĝis sian decidon, li for-refoje pripensis de pozitivaj kaj negativaj kialoj, tia ideologia batalosentis al li doloron.

Li finfine elpensis racian kaj praktikan solvon: Li atendos ĝis kiam kamparano, sen armiloj nek danĝeraj agrikulturiloj, sole pasos tie, li alkuris antaŭ lin, klarigante al li, ke li volos kapitulaci kaj submetiĝi al lia dispono.  

Li do demetis sian kaskon, ĉar ĝia pinto povis malkaŝi lin.  Li etendis sian kapon el la kaŝejo kun granda singardemo.

Nenia estaĵo montriĝis sur la horizonto. Maldekstre, li ekvidis grandan citadelon kun turoj ĉe ambaŭ flanko, trans suproj de arboj ĉe avenuo.

Li atendis ĝis vespero, sed li nur vidis korvojn rondflugi kaj aŭdis murmuradon de sia malsata stomako.  Li sentis grandan aflikton.

La nokto denove falis sur lin.

Kuŝante sur la fundo de la fosaĵo, li sentis grandan maltrankvilon kaj teruran malsaton, tiel ke li ne povis bone dormi, kaj ofte atakate de premsonĝoj.

La aǔroro leviĝis denove super lia kapo. Li rekomencis observon. Sed la kamparo restis neniu, kiel la hieraǔo. Kaj nova timo, la timo de morti de malsato, venis en la kapo de Walter Schnaffs! Ŝajnis, ke li vidis lin mem fermi la okulojn kaj kuŝi sur la dorso en lafundo de truo.  Poste bestoj, diversaj bestetoj proksimiĝus al lia kadavro kaj komencus manĝi lin, samtempe estus atakinte lin ĉie de lia korpo, ili enŝovus sub liaj vestoj por mordi lian glacie malvarman haǔton. Granda korvo bekus per longa kaj maldika beko liajn okulojn.

Tiam, li fariĝis freneza, kvazaŭ li tuj svenus de malforto kaj ne povus plu marŝis. Kaj spite al ĉio kaj riskante ĉion, li pretis rapidi al la vilaĝo, sed ekvidante tri kampulojn kun longtenilaj forkoj surŝultre iri labori sur la kampoj, li ree eniĝis en la kaŝejon.

Ĉe noktiĝo, kiam regis obsekuro sur la ebenaĵo, li malrapide elrampis el la fosego, kaj kun kurbigita dorso kaj batanta koro, iris al malproksima kastelo.  Li preferis eniri en la kastelon ol en la vilaĝon, kiu ŝajnis al li timinda kaverno, kie loĝis multaj tigroj.

Tra la fenestroj de ĝia teretaĝo videbliĝis lamplumo kaj unu el ili estis eĉ malfermita.  De tiu ĉi fenestro ellasiĝis forta odoro, kiu subite penetris, tra la nazo, ĝis la ventron de Walter Schnaffs, konvulsigante kaj spiregante lin. Li estis nesinregeme tirita de ĝi, kaj naskis aŭdacon de batalemo.   

Senpripense li subite aperis antaŭ la fenestrobreto, ankoraŭ kun kasko sur la kapo.

Ok servistoj vespermanĝis ĉirkaǔ granda tablo. Sed servistino subite malfermis la buŝon, faligis la glason en mano sur la teron, kaj fiksrigardis en stuporo.

Oni rimarkis malamikon!

Dio!  La prusoj atakas la kastelon!...

Ea la komenco tiu ĉi estis unu krio, ok homoj eligis per ok malsamaj tonoj, unu timindan krion, poste kaskado da bruo de forkuro.  Poste bruo de tumulta forkurado.  Ĉiuj interpuŝiĝis kaj

interkonfuziĝis, ili kuris per ĉiuj siaj fortoj al la pordon de tiu ekstremaĵo. La seĝoj renversiĝis, la viroj renversis la virinojn kaj piedpaŝis de sur iliaj korpoj. En fulmodaŭra momento la homoj tute forkuris en la ĉambro estis neniu, postlasis plenan tablon da manĝaĵoj. Rigardante la manĝaĵojn en la vizaĝo, Walter Schnaffs restis ŝtuniĝinta pro teruro, ĉiam staris antaŭ la fenestrbreto.

Hezitinte iom, li transgrimpis enen kaj sin ĵetis al la pladoj sur la tablo.  Kvankam pro akra malsato li tremis tra la korpo, kiel februlo, timo detenis lin de plua ago.  Ĉiuj pordoj estis fermitaj, kaj sur la supra planko aŭdiĝis rapidemaj paŝoj; La maltrankvila pruso atenteme aŭskultis al tiu bruo; Poste li aŭdis pezajn sonojn, kvazaŭ iu saltua el la dua etaĝo kaj lia korpo frapus la molan teron ĉe la piedo de muro.

Baldaŭ poste ĉiuj movoj, ĉiuj tumultoj ĉesis, kaj la kastelo fariĝis silenta kiel tombo.

Walter Schnaffs sidiĝinte antaŭ telero netuŝita, ekmanĝis. Li manĝis per grandaj buŝplenoj, kvazaŭ timeante ke iu interrompus lin antaŭ ol li manĝas sufiĉe. Li ĵetis per ambaŭ manoj pecegojn da manĝaĵo en sian faŭkan buŝon similan al enfalujo.  La pecegoj da nutraĵo pufigis la gorĝo, kiu grandiĝis preskaŭ ĝis kreviĝo, kaj li ne devis ne halti por momento.  Li iris trinki cidron el la ĵaro por purlavi sian ezofagon, kvazaŭ oni dragus la blokitan kloakon.

Li formanĝis la aĵojn en ĉiuj teleretoj, teleroj kaj boteloj; li estis drinkinta kaj manĝinta ĝis plena kontentiĝo, havis konfuzitan kapon, havis tre riĝan vizaĝkoloron, singultis iam kaj iam, la korpo ĉiam tremis pro singulto, la cerbo estis konfuza kaj la buŝo estis grasa. Li disbutonigis sian uniformon por spirado, li jam ne povis moviĝi eĉ unu paŝo. Lia okuloj fermiĝis, lia cerbo estis komata; li klinis pezan frunton kroce metante siajn brakojn sur la tablon, kaj li perdis iom post iom konscion.  La pecegoj da nutraĵo pasis tra lia gorĝo, kiu pufis, kaj falis unu post alia en lian stomakon.  Kelkfoje li sentis, ke la gorĝo ŝajnas kreviĝonta tubo pro plenplena ŝtopaĵo, kaj li ne  devis ne halti por momento.  Li iris trinki cidron el la ĵaro por purlavi sian ezofagon, kvazaŭ oni dragus la blokitan kloakon.  

La malkreskanta luno super arbpintoj en la ĝardeno disverŝis malklaran lumon sur la teron.   Tiam estis la malvarma horo tuj antaŭ tagiĝo.

La ombro glitis en la densan arbaron. Iafoje lunlumo heligis la ŝtalan pinton de lia kasko en obskuro.

La trankvila staris alte kun malluma konturo.  Nur du fenestroj ankoraŭ lumis en la teretaĝo.

Subite tondra voĉo kriis:

—     Antaŭen! Mil diabloj! Sin antaŭenĵetu! Junuloj!

Post momenteto homflluo entrudis la domon, kaj detruis pordojn, ŝutrojn, fenestrovitrojn kaj ĉiujn aliajn aĵojn.  Tuje kvindek soldatoj plene armitaj ensaltis en la kuirejon, kie Walter Schnaffs profunde dormis, kaj kvindek ŝargitaj fusiloj celiĝis al lia brusto.  Ili lin renversis kaj rulpuŝis teren, kaptis kaj ligis lin de la kapo ĝis la piedoj.

Li spiregis en timego, kaj ne komprenis, kio okazas.  Li estis batita kaj pelita per kolboj de fusiloj, tiel ke li dronis en granda paniko.

Grosa oficiro, kiu portis uniformon ornamita per ora pasamento, post mallonga tempo, metis piedon sur lian ventron, kaj laŭtvoĉe kriis:

—Vi estas kaptita, kapitulacu!

La pruso nur aŭdis ĉi tiun vorton “kapitulaci”, li ĝeme diris: “Jes, jes, jes”.

Venkintoj levis kaj aliligis lin al seĝo. Ili ĉiuj pririgardis lin kun granda scivolemo, anhelante kvazaŭ balenoj.  Kelkaj el ili sidiĝis, neelteneble pro troaj emocio kaj laceco.

 Sed Walter Schnaffs ekridis, nun li ridis, certa, ke li finfine fariĝis kaptito!

Alia oficiro envenis kaj diris:

— Mia kolonelo, la malamikoj ĉiuj forfuĝis. Pluraj el ili ŝajne estas vunditaj. Ni jam fariĝis la mastroj de tiu ĉi loko.

La grasa oficiro, kiu viŝis ŝviton de sur la frunto, laŭtvoĉe kriis: “Ni venkiĝis!”

Kaj li skribis sur agendeto por komercoeltirita de sia poŝo: “Post arda batalo, prusoj estas devigitaj retiriĝi, forportante iliajn mortintaĵojn kaj vunditojn. Laŭ kalkulo, kvindek homoj estas ekstermitaj, kaj pluraj kaptitaj.”

La juna oficiro ree diris:

— Kiel agi mi devas, mia kolonelo?

La kolonelo respondis:

— Ni tuj retretu por eviti ilian kontraŭatakon per artilerio kaj super forto.

Kaj li ordonis ekmarŝi.

La trupanoj denove kolektiĝis en mallumo ĉe la piedo de la muro de la kastelo, kaj ekmoviĝis.      Walter Schnaffs, firme ligita, estis ĉirkaŭita de ses soldatoj kun revolvero en la mano.

Skoltoj estis senditaj por esplori la vojon. La trupoj antaŭenmarŝis kun singardemo, kaj ripozis surloke de tempo al tempo.

Ĉe la tagiĝo, la trupoj atingis la subprefekturbon de la Roche Oysel², ĉar ĉi tiu batalo estis plenumita de la Nacia Gardo.

La urbanoj atendis kun maltrankvilo kaj malpacienceco. Kiam ili ekvidis la kaskon de la kaptito, laŭtaj krioj eksplodis. La virinoj alte levis la manojn, maljunulinoj ekploris, maljunulo ĵetis sian promenbastonon al la pruso, sed ĝi vundis la nazon de unu el liaj eskortantaj soldatoj.

Tiel estis, ke la kastelo Champignet reprenis post la okupado de la malamiko nur ses horojn.

La kolonelo Ratier, drapkomercisto, kiu gvidis la atakon de la Nacia Gardo de Rochel-Oysel kaj akiris la venkon, estis honorita per ordeno.

 

 

Notoj:

1. la Nacia Gardo （法国）国民自卫军（1789-1871）

2. la subprefekturbo de la Roche Oysel （法国）拉罗歇 ·· 瓦塞尔专区所在地

　

           Esperantigis de Lin Leming

Depuis sonentrée en France avec l’armée d’invasion, Walter Schnaffs se jugeait le plus malheureux des hommes.  Il était gros, marchait avec peine, soufflait beaucoup et souffrait affreusement des pieds qu’il avait fort plats et fort gras.  Il était en outre pacifique et bienveillant, nullement magnanime ou sanguinaire, père de quatre enfants qu’il adorait et marié avec une jeune femme blonde, dont il regrettait désespérément chaque soir les tendresses, les petits soins et les baisers.  Il aimait se lever tard et se coucher tôt, manger lentement de bonnes choses et boure de la bière dans les brasseries.  Il songeait en outre que toutce qui est doux dans l’existence disparaît avec la vie; et il gardait au cœur une haine époivantable, instinctive et raisonnée en même temps, poir les canons, les fusils, les révolvers et les sabres, mais surtoout pour les baïonnettes, se sentant incapable de manœuvrer assez vivement cette arme rapide pour défendre son gros ventre.

Et, quand il se couchait sur la terre, la nuit venue, roulé dans son manteau à côté des camarades qui ronflaient, il pensait longuement aux siens laissés là-bas et aux dangers semés sur sa route: “Ŝ’il était tué, que deviendraient les petits?  Qui donc les nourrirait et les élèverait?  A l’heure même, ili n’étaient pas riches, malgré les dettes qu’il avait contractées en partant pour leur laisser quelque argent.  Et Walter Schnaffs pleurait quelquefois.

Au commencement des batailles il se sentait dans les jambes de telles faiblesses qu’il se serait laissé tomber, ŝ’il n’avait songé que toute l’armée lui passerait sur le corps. Le sifflement des balles hérissait le poil sur sa peau.

Depuis des mois il vivait ainsi dans la terreur et dans l’angoisse.

Son corps d’armée ŝ’avançait vers la Normandie, et fut un jour envoyé en reconnaissance avec un faible détachement qui devait simplement explorer une partie du pays et se replier ensuite.  Tout semblait calme dans la campagne; rien n’indiquait une résistance préparée.

Or, les prussiens descendaient avec tranquillité dans une petite vallée que coupaient des ravins profonds quand une fusillade violente les arrêta net, jetant bas une vingtaine des leurs; et une troupe  de francs-tireurs, sortant brusquement d’un petit bois grabd comme la main, s’élança en avant, la baïonnette au fusil.

Walter Schnaffs demeura d’abord immobile, tellement surpris et éperdu qu’il ne pensait même pas à fuir.  Puis un désir fou de détaler le saisit; mais il songea aussitôt qu’il courait comme une tortue en comparaison des maigres Français qui arrivaient en bondissant comme un troupeau de chèvres.  Alors, apercevant à six pas devant lui un large fossé plein de broussailles couvertes de feuilles sèches, il y sauta à pieds joints sans songer même à la profondeur, comme on saute d’un pont dans une rivière.

Il passa, à la façon d’une flèche, à travers une couche épaisse de lianes et de ronces aiguës qui lui déchirèrent la face et les mains, et il tomba lourdement assis sur un lit de pierres.

Levant aussitôt les yeux, il vit le ciel par le trou qu’il avait fait.  Ce trou révélateur le pouvait dénoncer, et il se traîna avec précaution, à quatre pattes, au find de cette ornière, sous le toit de brachages enlacés, allant le plus vite possible, en s’éloignant du lieu de combat.  Puis il s’arrêta et s’assit de nouveau, tapi comme une lièvre au milieu des hautes herbes sèches.

Ilentendit pendant quelque temps encore des détonations, des cris et des plaintes.  Puis les clameurs de la lutte s‘affaiblirent, cessèrent.  Tout redevint muer et calme.

Soudain  quelque chose remua contre lui.  Il eut un sursaut épouvantable.  C’éait un petit oiseau qui, s‘étant posé sur une branche, agitait des feuilles mortes.  Pendant près d’une heure, le cœur de Walter Schnaffs en battit à gtands coups pressés.

La nuit venait, emplissant d’ombre le revin.  Et le soldat se mit à songer.  Qu’allait-il faire?  Qu’allait-il devenir?  Rejoindre son armée?  Mais par où?  Et il lui faudrait recommencer l’horrible vie d’angoisses, d’épouvantes, de fatigues et de souffrances qu’il menait depuis le commencement de la guerre!  Non!  Il ne se sentait plus ce courage!  Il n’aurait plus l’énergie qu’il fallait pour supporterles marches et affronter les dangers de toutes les minutes.

Mais que faire?  Il ne pouvait rester dans ce ravin et s’y cacher jusqu’à la fin des hostilités.  Non, certes,.  S’il n’avait pas fallu manger, cette perspective ne l’aurait pas trop atterré; mais il fallait manger, manger tous les jours.

Et il se trouvait ainsi tout seul, en armes, en uniforme, sur le territoire ennemi, loin de ceux qui le pouvaient défendre.  Des frissons lui couraient sur la peau.

Aoudain il pensa: «Si seulement ĵ’étais prisonnier!»  Et son cœur frémit de désir, d’un désir violent, immodéré, d’être prisonnier des Français.  Prisonnier!  Il serait sauvé, nourri, logé, à l’abri des balles et des sabres, sans appréhension possible, dans une bonne prison bien gardée.  Prisonnier!  Quel rêve!

Et sa résolution fut prise immédiatement:

— Je vais me constituer prisonnier.

Il se leva, résolu à exécuter ce projet sans tarder d’une minute.  Mais il demeura immobile, assailli soudainpar des réflexions fâcheuses et par des terreurs nouvelles.

Où allait-il se constituer prisonnier?  Comment?  De quel ĉôté?  Et des images affreuses, des images de mort, se précipitèrent dans son âme.

Il allait courir des dangers terribles en s‘aventurant seul, avec son casque à pointe, par la campagne.

S‘il rencontrait des paysans?  Ces paysans voyant un Prussien sans défense, le tueraient comme un chien errant!  Ils le massacreraient avec leurs fourches, leurs pioches, leurs faux, leurs pelles!  Ils en feraient une bouillie, une pâtée, avec l’acharnement des vaincus exaspérés.  

S’il rencontrait des francs-tireurs? Ces francs-tireurs, ces entagés sans loi ni discipline, le fusilleraient pour s’amuser, pour passer une heure, histoire de rire en voyant sa tête.  Et il se croyait déjà appuyé contre un mur en face de douze canons de fusils, don't les petits trous ronds et noirs semblaient le regarder.

S’il rencontrait l’armée française elle-même?  Les hommes d’avant-garde le prendraient pour un éclaireur, pour quelque hardi et malin troupier parti seul en reconnaissance, et ils lui tireraient dessus.  Et il entendait déjà les dédonations irrégulères des soldats couchés dans les broussailles, tandis que lui debout au milieu d’un champs, s‘affaissait, troué comme une écumoire par les balles qu’il sentait entrer dans sa chair.  Il se rassit, désespéré.  Sa situation lui paraissait sans issue.

La nuit était tout à fait venue, la nuit muette et noire.  Il ne bougeait plus.  Tressaillant à tous les bruits inconnus et légers qui passent dans les ténèbres.  Un lapin, tapant du cul au bord d’un terrier, faillit faire s’enfuir Walter Schnaffs.  Les cris des chouettes lui déchiraient l’âme, le traversant de peurs soudaines, douloureuses comme des blessures.  Il écarquillait ses gros yeux pour tâcher de voir dans l’ombre; et il s‘imagenait à tout moment entendre marcher près de lui.

Après d’interminables heures et des angoisses de damné, il aperçus, à travers son plafond de branchages, le ciel qui devenait clair.  Alors, un soulagement immense le pénétra; ses membres se détendirent, reposés soudain; son cœur s‘apaisa; ses yeux se fermèrent.  Il ŝ‘endormit.

Quand il se réveilla, le soleil lui parut arrivé à peu près au milieu du ciel; il devait être midi.  Aucun bruit ne troublait la paix morne des champs; et Walter Schnaffs s‘aperçut qu’il était atteint d’une faim aiguë.

Il bâillait, la bouche humide à la pensée du sausisson, du bon sausisson des soldats; et son estomac lui faisait mal.

Il se leva, fit quelques pas, sentit que ses jambes étaient faibles, et se rassit pour réfléchir.  Pendand deux ou trois heures encore, il établit le pour et le cintre, changea  à tout moment de résolution, combattu, malheureux, tiraillé par les raisons les plus contraires.

Une idée lui parut enfin logique et pratique, c‘était de guetter le passage d’un villageois seul, sans armes, et sans outils de travail dangereux, de courir au-devant de lui et de se remettre en ses mains en lui faisant bien comprendre qu’il se rendait.

Alors il ôta son casque, don't la pointe le pouvait trahir, et il sortit sa tête au bord de son trou, avec des précautions infinies.

Aucun être isolé ne se montrait à l’horizon.  Là-bas à gauche, il il apercevait, au bout des arbres d’une avenue, un grand château flanqué de toulles.

Il attendit jusqu’au soir, souffrant affreusement, ne voyant rien que des vols de corbeaux, n’entendant rien que les plaintes lourdes de ses entrailles.

Et la nuit encore tomba sur lui.

Il s‘allongea au fond de sa retraite et il s‘endormit d’un sommeil fiévreux, hanté de cauchemars, d’un sommeil d’homme affamé.l’aurore se leva de nouveau sur sa tête.  Il se remit en observation.  Mais la  campagne restait vide comme la veille; et une peur nouvelle entrait dans l’esprit de Walter Schnaffs, la peur de mourir de faim!  Il se voyait étendu au fond de son trou, sur le dos, les deux yeux fermés.  Puis des bêtes, des petites bêtes de toute sorte s‘approchaient  de son cadavre et se mettaient à le manger, l’attaquant partout à la fois, se glissant sous ses vêtements pour mordre sa peau froide.  Et un grand corbeau lui piquait les veux de son bec effilé.

Alors, il devint fou, s‘imagenant qu’il allait s‘évanouir de faiblesse et ne plus pouvoir marcher.  Et déjà il ‘apprêtait à s‘élancer vers le village, résolu à tout oser, à tout braver, quand il aperçut trois paysans qui s ‘en allaient aux champs avec leurs fourches sur l’épaule, et il se replongea  dans sa cachette.

Mais, dès que le soir obscurcit la plaine, il sortit lentement du fossé, et se mit en route, courbé, craintif, le cœur battant, vers le château lointain, préférant entrer là dedans plutôt qu’au village qui lui semblait redoutable comme une tanière pleine de tigres.

Les fenêtres d’en bas brillaient.  Une d’elles était même ouverte; et une forte odeur de viande cuite s‘en échappait, une odeur qui pénétra brusquement dans le nez et jusqu’au fond du ventre de Walter Schnaffs, qui le crispa, le fit haleter, l’attirant irrésistiblement, lui jetant au cœur une audace désespérée.

Et brusquement,sans réfléchir, il apparut, casqué, dans le cadre de la fenêtre.

Huit domestiques dînaient autour d’une grande table.  Mais soudain une bonne demeura béante, laissant tomber son verre, les yeux fixes.  Tous les regards suivirent le sien!

Oni aperçut l’ennemi!

Seigneur!  Les Prussiens attaquaient le château! . . .

Ce fut d’abord un cri, un seul cri, fait de huit cris poussés sur huit tons différents, un cri d’épouvante horrible, puis une levée tumultueuse, une bousculade, mêlée, ine fuite éperdue vers laporte du fond.  Les chaises tombaient, les hommes renversaient les femmes et passaient dessus.  En deux secondes, la pièce fut vide, abandonnée, avec la table couverte de mangeaille en face de Walter Schnaffs stupéfait, toujours debout dans sa fenêtre.

Après quelques instants d’hésitation, il enjamba le mur d’appui et s‘avança vers les assiettes.  Sa faim exaspérée le faisait trembler comme un fiévreux;mais une terreur le retenait, le paralysait encore.  Il écouta.  Toute la maison semblait frémir; des portes se fermaient, des pas rapides couraient sur le plancher de dessus.  Le Prussien inquiet tendait l’oreille à ces confuses rumeurs; puis il entendit des bruits sourds comme si des corps fussent tombés dans la terre molle, au pied des murs, des corps humains sautant du premier étage.

Puis tout mouvement, toute agitation cessèrent,et le château devint silencieux comme un tombeau.

Walter Schnaffs s‘assit devant une assiette restée intacte, et il se mit à manger.  Il mangeait par grandes bouchées comme s‘il eût craint d’étre interrompu trop tôt, de n’en pouvoir engloutir assez.  Il jetait à deux mains les morceaux dans sa bouche ouverte comme une trappe; et des paquets de nourriture lui descendaient coup sur coup dans l’estomac, gonflant sa gorge en passant.  Parfois, il s’interrompait, prêt à crever à la façon d’un tuyau trop plein.  Il prenait à la cruche au cidre et se déblayait l’œsophage comme on lave un conduit bouché.

Il vida toutes les assiettes, tous les plats et toutes les bouteilles; puis, saoul de liquide et de mangeaille, abruti, rouge, secoué par des hoquets, l’esprit troublé et la bouche grasse, il déboutonna son uniforme pour souffler, incapable d’ailleurs de faire un pas.  Ses yeux se fermaient, ses idées s’engourdissaient;il posa son front pesant dans ses bras croisés sur la table, et il perdit doucement la notion des choses et des faits.

Le dernier croissant éclairait vaguement l’horizon au-dessus des arbres du parc.  C’était l’heure froide qui précède le jour.

Des ombres glissaient dans les fourrés, nombreuses et muettes, et parfois, un rayon de lunefaisait reluire dans l’ombre une pointe d’acier.

Le château tranquille dressait sa grande silhouette noire.  Deux fenêtres seules brillaient encore au rez-de-chaussée.

Soudain, une voix tonnante hurla:

— En avant!  nom d’un nom!  à  l’assaut!  mes enfants!

Alors, en un instant, les portes, les contrevents et les vitres s’enfoncèrent sous un flot d’hommes qui s’élança, brisa, creva, tout, envahit la maison.  En un instant cinquante soldats armés jusqu’aux cheveux, bondirent dans la cuisine où reposait pacifiquement Walter Schnaffs, et, lui posantsur la poitrine cinquante fusils chargés, le culbutèrent, le roulèrent, le saisirent, le lièrent des pieds à la tête.

Il haletait d’ahurissement, trop abruti pour comprendre, battu, crossé et fou de peur.

Et tout d’un coup, un gros militaire chamarré d’or lui planta son pied sur le ventre en vociférant:

— Vous êtes mon prisonnier, rendez-vous!

Le Prussien n’entendit que ce seul mot “prisonnier”, et li gémit:  “ya, ya, ya”.

Il fut relevé, ficelé sur une chaise, et examiné avec une vive curiosité par ses vainqueurs qui soufflaient comme des baleines.  Plusieurs s’assirent, n’en pouvant plus d’émotion et de fatigue.

Il souriait, il souriait maintenant, sêr d’être enfin prisonnier!

Un autre officier entra et prononça:

— Mon colonel, les ennemis se sont enfuis; plusieurs semblent avoir été blessés.  Nous restons maîtres de la place.

Le gros militaire qui s’essuyait le front vociféra:  “Victoire!”

Et il écrivit sur un petit agenda de commerce tiré de sa poche:  “Après ine lutte acharnée, les Prussiens ont dû battre en retraite, emportant leurs morts et leurs blessés, qu’on évalue à cinquante hommes hors de combat.  Plusieurs sont restés entre nos mains.”

Le jeune officier reprit:

— Quelles dispositions dois-je prendre, mon colonel?

Le colonel réspondit:

— Nousallons nous replieer pour éviter un retour offensif avec de l’artillerie et des forces supérieures.

Et il donna l’ordre de repartir.

La colonne se reforma dans l’ombre, sous les murs du château, et se mit en mouvement, enveloppant de partout Walter Schnaffs garrotté, tenu par six guerriers le revolver au poing.

Des reconnaissances furent envoyées pour éclairer la route.  On avançait avec prudence, faisant halte de temps en temps.

Au jour levant, on arrivait à la sous-préfecture de la Roche-Oysel, dont la garde nationale avait accompli ce fait d’armes.

La population anxieuse et surexutée attendait.  Quand on aperçut le casque du prisonnier, des clameurs formidables éclatèrent.  Les femmes levaient les bras; des vieilles pleuraient; un aïeul lança sa béquille au Prussien et blessa le nez d’un de ses gardiens.

Le colonel hurlait:

— Veillez à la sêreté du captif.

On parvint enfin à la maison de ville.  La prison fut ouverte, et Walter Schnaffs jeté dedans, libre de liens.  Deux cents hommes enarmes montèrent la garde autour du bâtiment.

Alors, malgré des symptômes d’indigestion qui le tourmentaient depuis quelque temps, fou de joie, se mit à danser éperdument, en levant les bras et les jambes, à danser en poussant des cris frénétiques, jusqu’au moment où il tomba, épuisé au pied d’un mur.

Il était prisonnier! Sauvé! 

C’est ainsi que le château de Champignet fut repris à l’ennemi après six heures seulement d’occupation.

Le colonel Ratier, marchand de drap, qui enleva cette affaire à la tête des gardes nationaux de la Roche-Oysel, fut décoré.

瓦尔特 • 希纳夫斯历险记