俱乐部，地方协会与全国世界语协会

— 话别中华全国世界语协会理事会

丁         及

今年三月份,UEA会刊<Espernto>卷首Anatolo Gonĉarov有一篇醒目的文章<KLUBESTROJ,ORGANIZIĜU!>，说明现在各国世界语者活动遇到大致相同的麻烦。
虽然国情不同，各地活动开展有所不同。但是，社会主义阵营体制的改体，互联网的出现，改变世界格局的形式比较明确。它给世界语运动带来了挑战与机遇。按照中国当今国情，基层组织活动同样的困难，这个问题很值得认真探讨。重要的是找出一个相对合理的模式，将国内为数不多的世界语者组织起来，充分发挥他们的积极性与聪明才智，发展壮大一支有一定世界语素质的世界语者队伍，走出新路；从而争取在世界语新的一百年中，做出中国人应有的贡献。以下先概括谈谈该文，然后议论现实。
在《俱乐部的头，组织起来！》中，作者肯定俱乐部活动的好坏是世界语运动的主要基础。但他认为，被组织的世界语运动却从来没有认真地从事过俱乐部的工作，差不多不存在认真的研究与会议。从上世纪20年代到现在，仍然按照与开始时同样的原则工作。活动好一点的俱乐部，会员不会失散，并且努力到各种会议去。他们的经验保留在地方上。每个民族，会有具有影响俱乐部的事例，但是绝大多数俱乐部的的经验实质是相同的，不取决于是哪个国家，或者洲陆。
有识的世界语者一次次地提出俱乐部工作不景气的问题需要解决，但没有得到支持。运动在积极扩大，很少提到质量。
接着，他选择了两段有关文章：（1）来自Norda Prismo 1969，1。P4介绍，当时那些为了世界语理想，大公无私，不图名利，为运动到协会做奉献的人，因为社团搞不好，受抱怨，挨骂。一些好世界语者有这样说法；“我不再想从事社团活动，我要去搞写作或者翻译，社团的事情别人去关心…… 接着，作者提到社团一切还是要干的，直到世界语被正式承认。失去这个基础，我们发展的文学只是建立在空气基础上大师的宝塔。（2）来自Literatura Foiro okt.1998 , p 254 的文章谈到：从多方面看，世界语国度相似于发展中国家，有精英和广大差不多是（世界语）文盲的公众；在这两层人之间缺乏中介，公开的学校里没有最起码的教育和必要的教具…… 精英有国际联系，而很少与生活在封闭小圈子越来越无希望的老百姓联系。
作者的结论是俱乐部不能指望UEA,SAT和其它有自己范围要事的组织，俱乐部重要，俱乐部的事情只有由它的头头和积极分子办。他建议，第一步由响应他的建议的俱乐部头头们，组织出俱乐部头头的团体，第二步，他们开会讨论组织形式合作以及经验交流。之后，他希望开始有这样意识的同志们呼应他。
》》》
我们不知道文章发表后他们的具体情况。只是可以肯定，UEA机关重视作者的主张，俱乐部头组织起来是重要的。我们有人曾经对国外俱乐部的运行做过了解，并且曾经有借鉴，取得了也许不少成绩，同时，也发现有些问题。因为中国国情有所不同，协会性质和俱乐部性质两者之间存在一定差别。
在我国，所有协会行为需要符合社团法进行。如果要成立合法的俱乐部，必须获得有关上级部门批准，不然视为非法组织。协会有比较统一的章程，体现集体的意志，符号法规，不应该只是个别同志的随意行为。因此，我国合法世界语团体不可能以俱乐部形式出现。另外，我们过去协会的领导不少是老世界语者，有一定社会职务与资格的人，甚至协会还从上级获得少许经费，比较容易在社会与上级组织进行工作。现在，协会成为社团法人之后，多数没有活动经费，那些有社会影响的领导人又先后去世，协会领导活动相对困难。这时候，每个成员对协会生存能力的贡献，便逐渐确定了他对协会的影响力与地位。但是，事实上，不是每个有能力，有贡献的同志都是德才兼备，适合当协会主要领导的。或者有的适合学术，有的适合办事情，各有所长。如果因为对协会曾经“有功”的，都一定设法当主要领导，那么，协会常常会面临缺乏号召力与权威性的局面。这样，世界语组织很难向前发展，无法打开局面；甚至出现内耗，分化，倒退现象。这在我国世界语运动过去是比较普遍的问题。大凡把协会完全当俱乐部办理的情况，常常发展困难，地方矛盾较多。
从某种意义讲，俱乐部比较容易活动，只要有几个合得来的世界语骨干，商量好就可以干起来，没有许多什么规定，限制，可以看作是私人间的活动。不像协会是集体的，要照章办事。但是，我们不可能把协会倒退或者等同与俱乐部进行工作，而只能把俱乐部或者小组的活动安排在协会下面进行。协会只是负责世界语宣传推广中的组织管理协调，与官方机构，与其它组织对话（例如，民政厅，全国世协，兄弟协会），起承上启下与组织间联系的作用。在互联网时代，信息发达，可以直接得到国际世运消息，人们不需要常常开会见面。这样的分工，既方便发挥世界语者积极性，又可以监督，控制少数人出现违反法规的问题。事实上，现在国际世界语运动中许多著名活动，都是几个世界语者组织干起来的，例如 ĜANGALO, NESTO, E@I 因此，我们应当在协会下面大胆地提倡以俱乐部（或者小组）的活动方式进行活动（仅供参考）。 UEA在新世纪到来时，对于整个形势进行认真了解分析，知道各国地方协会发生的变化，老的积极分子不断减少，而造就新骨干需要时间的形势；他们果断的利用互联网直接把自己的决定与世界语的各方面新情况，及时地告诉了我们普通世界语者。这样，可能把已经开始松散了的世界语者队伍，又成功地联系起来。
在这个关键时期，我们的全国世协，从90年代中国世界语运动低谷中逐渐苏醒后，听到打算第二次在中国举办UK大会，开始为迎接89届世界语大会在中国召开做准备。在我国政府的关怀与各地世界语组织的支持下，终于成功地完成了这次光荣而艰巨的任务。说它光荣是因为再次把促进中国世界语运动的发展作为的重要问题考虑（因为他们知道中国世界语界情况不妙，看到EPĈ的消失说明什么）并且有生以来，在中国人中安排一位UEA领导；说它艰巨，主要是我们的世界语者队伍已经青黄不接，全协上下应付不易，直到会议将要胜利结束，参会者终于凑起两千以上人马。
回顾76届大会盛况，当时会场内外世界语者的活动情况老同志都不会忘记，这里不作比较。之所以出现那些差别，除了中国人共同面对的经济市场化，学习世界语的人明显减少的原因之外；许多支持世界语的革命前辈相继去世，能在政府里帮助世界语讲话的人渐渐消失，世界语运动的地位下降，不能不说也是重要原因。回忆张奚程在大会的临别赠言，实在有一种苍凉的感觉；似乎真正关心世界语，愿意为它出力的这代老领导画上了一个句号。为什么会有这样感觉？是不是因为这批全国世协奠基的老同志反对世界语不是乌托邦的领导？是不是因为有人说共产主义是乌托邦，中国共产党人曾经支持的世界语也自然变成为乌托邦？或者说，是不是作为革命的语言工具，世界语已经开始失去它的价值？是不是对于作为中国世运领导的，官办全国世协未来的仿惶？……
不错，89届世界语大会给我们送来了春风，春风之后是世界语“春风吹又生”的形势，还是“春梦了无痕”局面？大家当然期望是前者，可是缺乏有力的证明，历史上则不尽人意。上个世纪中国政府从民国初起曾经为世界语出台了几个政策措施，现在能否争取？例如像匈牙利，在国民基础教育引进世界语。中国发明的“世界语之友”能否重新大放光明？听说，新任会长是陈毅同志的儿子陈昊苏，很高兴，因为将门出虎子嘛，能否把60年代因为文革批判作废的，陈毅付总理对于世界语工作的重要讲话付诸实现呢？此外，能否对于地方协会工作更多支持？同时，无他们争取地方政府的支持？能否把符合中国国情的世界语网络远程教育抓起来？…… 这些是全国官方协会可以为世界语运动努力争取或者解决的。也是我，一个第五届的理事对于第六届新的领导寄予的厚望。
正在我写作本文期间，我收到了《俱乐部头头，组织起来！》的作者，给我对于运动分工设想的探讨的答复。这位西北利亚的虔诚而富有经验的，清贫而富于思想的老世界语者，虽然目前只得到十个呼应，还是坚定地自己信心，要到欧洲之外实际这样一条理想的道路，这是什么精神？我以为这是真正献身世界语的战士的精神，无论成败，在他（们）身上寄予了我们对于世界语运动未来的希望。我也同样希望参加第六届大会的同志，首先是领导，能够成为真正为中国世界语运动奋斗的战士。请在场那位同志为大家翻译一下，或者有利于我们的思考。
Kara amiko Ji Ding !
La afero pri E-kluboj dependaas de tio, kio estas la lingvo Esperanto por la klubanoj. Se oni pensas ke esperanto estas (provizora) hobio, aŭ tempopasigilo, aŭ faka lingvo, aŭ lingvo de turismo aŭ io ajn krom la ĉefaĵo tiam la rezultoj estos provizoraj kaj fine plorindaj - la klubanoj perdiĝas.....
Se la klubanoj ekde sia juneco aŭ ( se aĝuloj) ekde e-juneco trafas manojn de bonaj e-instruistoj kaj klubgvidantoj eblas alia situacio.
Nome la instruanto transdonas al siaj dischiploj siajn vervon kaj amon al esperanto, kaj nepre al e-kulturo, tiam la lingvo ekrolas kiel la
dua kvazaŭ-gepatra lingvo de tiu eta kluba kolektivo. Kie la sola lingvo de interkomunikado iĝas esperanto. La klubanoj amikiĝas kaj
intimiĝas unu al alia kaj al esperanto ĝis nekredebla grado. Kaj se ekzistas simila klubo ne sola sed en iu kvanto kaj tiuj kluboj kunlaboras komunumas dum e-aranĝoj okupiĝante kaj distre kaj e-kulture tiam la sukceso estas garantiita. Ekzistos kvazaŭ e-lando kun
siaj specifaj loĝantoj-esperantistoj.

Nome tian situacion mi kun aliaj junaj esperantistoj sukcesis krei, de la komenco apartiĝinte de e-aĝulaj e-kluboj en 1965-1979 jaroj.
Absolute ne havante (post fera kurteno) eblecon vojaĝi al aliaj landoj, ne havante eblecon aĉeti librojn kaj aboni okcidentajn e-revuojn ni kreskis de grupeto je 8 personoj ĝis kelkaj miloj. Kaj kreskus plu se ne farus grandan eraron: malfondiĝis okaze de kreo de oficiala e-asocio konsentita kun la Centra Komitato de komunisma partio. Kaj aperis burokratismo, ni iĝis ne-memstaraj aperis rusa lingvo en e-aranĝojn (ja la oficialuloj ne posedis e-on) kaj poste en e-tendaroj ...... kaj sen konstanta uzado de esperanto erodas la e-unieco kaj pereas e-animo. E-to iĝas nur instrumento, nur lingvo.
Kaj nun krei ion similan jam preskaŭ ne eblas, Rusio iĝis jam alia lando kun alia junularo. Laŭ mia pritakso ion similan eblus krei en
Brazilio kaj Ĉinio. Sed bezonatus funde studi nian rusian sperton.

Kio rilatas nunan situacion, Europo tre maljuniĝis kaj respektive estas tra malgranda intereso tie al Esperanto kaj aliaj avangardaĵoj.. Al mia alvoko, imagu, venis nur ĉirkaŭ deko da reeĥoj!!!
Neimageble subtaksas oni la rolon de E-kluboj. Kun la reeĥintoj mi tamen povus fruktodone eklabori, sed mia vivpozicio estas tre malforta.
Pro e-agado mi siatempe forlasis kvar brilajn karierojn (mi ne bedaŭras tion) kaj nun estas tre malriĉa pensiulo, vere kun tre bona sano kaj vervo. Mi loĝas en eta siberia urbeto vilaĝiĝinta ekde perestrojka.
Plena de sperto kaj vervo mi ne povas e-instrui kaj e-klubumi, ĉar por tio mi devaas troviĝi en iu pli-malpli granda urbo. Sed en normala
urbo mi ne havas loĝejon....
Nur gvidante mem iun e-klubon mi povus ellaboradi modelajn klubajn programojn kaj dissendi al la reeĥintoj je mia alvoko.por diskuti kaj
pliriĉigi. Mi jam pensas pri la ebleci veni al iu alia lando preta eluzi mian e-sperton. certe ne eŭropa lando, sed aŭ azia aŭ sudamerika.
Sed tio estas nefacila kaj ekzotika.
Por nun bonvolu atendi mian provon kunigi por komenca traktado la klubestrojn kaj e-aktivulojn, kiuj reeĥis je mia alvoko. Mi esperas
lanĉi tion post monato-du.
Nun mi troviĝas en Moskvo kaj post deko da tagoj esperas starti hejmen al sudo de Krasnojarsk-regiono.
Plej amike via, Anatolo.
　

                                                                                                                                             返回目录