PENSEO/N-RO
105/JULIO/2000
Feng
Xuefeng (1903 – 1976) \
ORFAZANO KAJ PASERO
*
Jadbov
(1941 - ) \
MI AMAS POEZION
*
POEMOJ
DE DU FU (712 – 770)
*
ALVENO
DE GASTO
*
EN
CENT TRISTOJ
*
ŜTATROMPO
*
LUNO
*
FORIRANTA BOATO
*
FOR
SHU
*
NOKTO
(2)
KARPOJ
SALTAS TRANS LA DRAKA PORDO
trad.Guozhu *
Unu orfazano
vizitis alian orfazanon kiel gasto. Okaze de disiĝo
ili ambaŭ
eltiris de sia korpo la plej belan plumon kaj reciproke donacis kiel memoraĵon.
Tion vidis grupo da paseroj kaj moke diris: “Tio ja estas tipa reciproka memlaŭdo,
ĉu
ne?”
“Fi, pasero!” ne
volonte min deteni, mi parolas jene: “Vi eraras! Kiel ajn ili tamen estas
orfazanoj, eminentaj el belaj birdoj. Finfine iliaj plumoj sorĉas
belege. Sed kio vi estas? – nur grizaj paseroj mallindaj!”
trad. Wu Hua
*Feng Xuefeng (ŝjŭefeng)
– fama verkisto, fidela disĉplo
de s-ro Lusin (1881 – 1936), mortis turmentate dum la fino de la Kultura
Revolucio. Kiam li kuŝas
sur malsanula lito, lia malnova konato / rivalo, k-do Zhou Yang (1908 – 1989),
la grava gvidinto en la literatura kaj arta kampo de la Kompartio de
Ĉinio,
farante memekzamenon pri sia farado sub la gvidado de Maŭ,
post elprizoniĝo
de la Kverpersona Bando, speciale vizitis Feng, kaj gajnis lian tolereman
komprenon. Feng verkis
ĉi-fablon,
sian lastan verkon. (la red.)
Hi hi hi,
varmega potego!
Eĉ
mia filino, denaska poetino…
Proteino! Hu hu
hu!
Aŭskultu!
Ĉokolado,
marmelado,
Mia frato kaj
amato.
Nenio, kompare
kun tiu…
Kiu?
Aŭskultu
kaj kultu!
Jen
ĉie
regas festa atmosfero, ekde la lasta tago de 1999. Kaj
ĉie
ankoraŭ
iras bankedo aŭ
festeno. Jen tiu jam ebrias kaj lia kapo turniĝas
aŭ
vertiĝas.
Ties okuloj brilas aŭ
glimas.
Kaj vi?
Ne mi. Jen iuj
fumaĉas.
Subite iu laŭte
krias, eble pro doloro en la stomako,
ĉar
festeno sekvas bankedon.
Aha!
Ĉio
bagatela, tute
ĉiutaga.
Se temas pri celebrado en la dumila jaro, nu, babilaĉu
plu. Sed ni parolas pri versado.
Ĝuste!
Ĉio
vekiĝas
en la animo kapo vertiĝas
okulo glimas densa vaporo nebula fumo pika doloro brula fajrero tondra ekkrio
fine kio mi estas genio stultulo…”
Kia tohuvabohuo!
Tiujn vortojn
mia lernantino skribis sur papero. Mi trovis
ŝin
ne stultulino, sed talentulino. Mi do dividis la tohuon en tri pecoj kaj sendis
al “Penseo”:
Ĉio
vekiĝas
En la animo.
Kapo vertiĝas;
Okula glimo.
Densa vaporo,
Fumo nebula;
Pika doloro,
Fajfero brula.
Tondra ekkrio!
Nenio restas?
Fino? Genio!
Kio mi estas?
Ha ha!
Kaskada lirikeco,
subtila sentemo,
ĉu
ne?
Kial vi ne volas
sendi
ĝin
al Literatura Foiro aŭ
Fonto aŭ…
Eble. Mia
lernantino
ĝin
kopiis, sed eble pro la juneco, eble pro neglektemo aŭ
malatento,
ĝi
fariĝis tia:
Ĉio
en la
animo
vekiĝas
kapo
vertiĝas
okulo glimas
densa vaporo
nebula
fumo pika
doloro brula
fajrero
tondra ekkrio
fine kio
mi estas genio
stultulino
…
Kio okazas al
vi?
…
ĝi
tiom tusxas vian koron aŭ
ankaŭ
vi subite sentas pikan doloron en la stomako?
…
ĝia
titolo estas “Juneco”. Kaj
Ŝton
recenzas, ke la genia aŭtorio,
sin kamuflanta per “stulteco”, ege kuraĝas
stari aŭ
marŝi
sur la fronto kun verda frondo en la maneto.
Ŝi
genie renversas la rutinon, talente disŝiras
la
ŝiman
ĉifonan
tegon de ritmo kaj rimo, heroine (ne kokaine) sin liberigas el
ĉio
de la poetika kateno. La brila poemo estas dumila-jare epokfara.
Ja ja!
Fine vi ellasas
jajaon! Jen kia kapo? Verda. Kiaj okuloj? Glimantaj. Sturme tra la densa nebula
vaporo el cxio malnova, malgraŭ
pika fumo kaj brula doloro. Nun jam fajrero! Verdaj fajreroj. Verdiĝos
la tuta mondo, tere kaj anime. Aŭskultu,
Mi estas genio! “Mi”, pronomo por la nova generacio, la nova forto, la nova
vivo, la nova jarmilo…
Mia Dio!
Jes ja. (fine)
Super
printemp-akvo
ĉirkaŭ
mia domo,
Jen frekventas
birdaj grupoj en
ŝvebado.
Ne ankoraŭ
balaitas por vi pado,
Barilpordon mi
malfermas, mia homo.
Hejmo mia distas
de la bazarloko,
Vin regalu povre
mi per vin’ malklara.
Ĉu
vin-akompane la oldul’ najbara?
Lin kondukos por
plezuro nur alvoko.
Trad. Vejdo
Mi memoras, kiam
aĝas
dekkvin-jara,
Bovide fortika
mi iradis
ĝoje.
Aŭgust’
en kort’ maturis piroj, jujuboj,
Ĉiutage
arb-surrampis mi milfoje.
Fulmrapide, nun
mi aĝas
kvindek-jara,
Rare iras,
staras; ofte kuŝas,
sidas.
Servas mi per
ridoj penigaj al mastro.
Kolektiĝon
de cent tristoj mi nur vidas.
Mi eniris pordon
– nur kvar vakaj muroj.
Maljuna edzino
mienas samtriste.
La malsaĝa
filo ne scias
ĝentilon,
Kolere li manĝon
kriĉpetas
insiste.
Trad. Guozhu
ŜTATROMPO
Ŝtatrompo
lasas montojn kaj riverojn,
Printempas l’
urbo: herb’abundas, arboj.
Pri ni pensante
floroj
ŝutas
larmojn,
Koron konsternas
solec’ en birdkrio.
Signalaj fajroj
tri monatojn brulis,
Leter’ valorus
dekmil ormonerojn.
Zorgoj forgratis
la harojn, jam blankajn:
Ĉu
restas iuj por subteni pinglon?
Trad. Kris Long
En
ĉielo
proksimiĝis
la aŭtuno.
En la homa mondo
klaras lun-furoro.
Buf’ mergiĝis
en la rojo, sed ne dronis.
Drogpistante,
longe vivos la leporo.1)
Ĝi
nur faras mian koron pli amara,
Kaj aldonas al
mi pli da blankaj haroj.
Nun tumultas
ĉie
ankoraux milito,
Do plilumu ne al
la kazernaj baroj.
1) laŭ
ĉina
mito: bufo kaj (la jada) leporo en la luna palaco vivas kune kun feino Chang
Trad. Guozhu
Ĉe
urb’ Changxi
adiaŭ
al la gasto,1)
Pluvas senhalte
sur la monto frida.
Ne surĉevale
nur pro vojo glita
Revenas en boat’
vi sen prokrasto.
Verdo foriron de
la mont’ emfazos,
Aperon de oranĝ-arbaro
flavo.
Aplombe fluas la
rivera ravo,
Sidante vi en la
boat’ ekstazos.
Changxi (cangŝji)
– nomo de urbo
ĉe
jialing(ĝjaling)-rivero
en la nuna prov. Sichuan
Trad. Shi
Chengtai
En urb’ Shu
gastis mi kvin jarojn,1)
En Zizhou unu
jar’ forglitas.2)
Mi ne transiras
pasej-barojn,
Nur turne al
Xiao, Xiang vizitas.3)
Grizhare sekvos
sen espero
Mi mevojn en
restantaj tagoj.
Korteganoj pri
l’ landafero
Zorgas, ne
larmas mi dum vagoj.
Shu(ŝu)
– urbo Chengdu en la nuna prov. Sichuan;
Zizhou(zizoŭ)
– antikva nomo de urbo Santai(santaj) en la nuna prov. Sichuan;
Xiao(ŝjaŭ),Xiang(ŝjang)
– nomoj de riveroj, per kiuj la poeto aludas regionon de la nunaj prov. Hunan,
Hubei
Trad. Shi
Chengtai
Vesperfunebro:
flutoj urbomure.
Vilaĝtombejon
birdoj foje venas.
Jam multajn
jarojn militaj kirasoj;
Reiras nokte
hejmen impostitoj.
Nigraj klifarboj
foliojn faligas,
Stela rivero
translime subtilas.
Granda
ĉerpilo
survolbe videblas,
Maldika luno,
pigoj
ĉesas
flugi.
Trad. Kris Long
KARPOJ SALTAS TRANS LA DRAKA PORDO
(novelo de Tang-dinastio)
Oriente de la
Flava Rivero staris monto nomata Longmen (Draka Pordo). Yu fosis tie kaj elfaris
pli-ol-unu-li-an pordon, tra kiu la Flava Rivero fluis malsupren. Inter la du
bordoj
ĉaroj
aŭ
ĉevaloj
ne povis interkomuniki.
Ĉiujare
en la fino de printempo, flavaj karpoj el maroj kaj riveroj alnaĝis
kaj konkure transsaltis la pordon. Sed tra unu jaro malpli ol 72 el ili tion
sukcesis.
Tuj kiam ili
transsaltis la Drakan Pordon, ili estis sekvantaj de nuboj kaj pluvoj, kaj ilia
vosto estis forbruligita de la
ĉiela
fajro, kaj ili transformiĝis
en drakon.
-- el vol. 466
de Taiping Guangji (la Ampleksa Antologio de Taiping), trad. Guozhu