以文本方式查看主题 - 世界语学习论坛 (http://www.elerno.cn/bbs/index.asp) -- 胡国柱老师帖子专区 Afiŝejo por Guozhu (http://www.elerno.cn/bbs/list.asp?boardid=10) ---- 国柱自叙 Jubileo Berila(5) (http://www.elerno.cn/bbs/dispbbs.asp?boardid=10&id=28108) |
-- 作者:Guozhu -- 发布时间:2012/1/6 19:26:49 -- 国柱自叙 Jubileo Berila(5) 此主题相关图片如下: Guozhu en 2006 ☆ Prelegi pri Li Bai 讲李白 La 13an de oktobro 2006, mi havis sxancon prelegi pri <Li Bai en Esperanto>. 2006年10月13日,我得到一个机会,作《世界语中的李白》学术演讲。 La temo ja estas elektita de mi mem, kaj mi bone konis la enhavon. La prelego estu donata en la cxina lingvo, al cxinaj auxskultantoj. Sed cxu vi povus imagi ke tiu cxi tamen estas la plej malfacila prelego dum mia tuta vivo, multe pli malfacila ol la kazo ke mi parolu en Esperanto al diverslandaj esp-istoj pri cxina kulturo. 这本是我自选的题目,对内容非常之熟悉,而且是要求用汉语讲,听众也全是中国人。可是,你可料到,这一次的演讲,实在是我一生中最为困难的一次,大大超过我用世界语对老外演讲中国文化。 La afero devenis tute de hazardo. La 19an de auxgusto 2006, kiam mi sercxas ion koncernantan Li Bai per Google en interreto, senatendite mi trovis cxinan retejon pri Li Bai,senatendite mi trovis la Cxinan Asocion por Studi pri Li Bai, senatendite mi trovis baldaux (je malpli ol 2 monatoj) okazontan "Cxinan Poezio-Festivalon de Li Bai 2006, senatendite mi trovis anoncon por varbi prelegojn kun templimo de malpli ol unu monato. Tio vekis cxe mi penson pri Li Bai en Esperanto: Ja kiom multe ni esperantistoj faris tiufake per la penado de multaj homoj de multaj landoj en multaj jaroj, de generacio al generacio, silenteme sed obstine ni laboris por propagandi, traduki, diskonigi, disvastigi la verkojn de Li Bai, tro malmulte sciis pri tio la cxina publiko! Mi do verkis (en la cxina) eseon <Poemoj de Li Bai en Esperanto> kaj sendis laux la adreso en la varb-anonco. Mi ja intence donis informojn al la specialistoj de studo pri Li Bai, sed ekster mia atendo la okaziganto de la festivalo sendis al mi oficialan invitilon, ke mi veturu al la urbo Ma\'anshan cxeesti la Celebradon pri la 50-a Datreveno de la Fondigxo de la Urbo Ma\'anshan kaj la Cxinan Poezio-Festivalon de Li Bai 2006. Tie mi travivis 4 belajn kaj neforgeseblajn tagojn. Pri tiu cxi vojagxo mi verkis afisxon kun detala raporto, kiu poste ankaux eniris la unuan volumon de mia librotrio <El Verda Klavaro>. 事情的起因源自偶然。2006年8月19日,因为要查找一项有关李白的资料,国柱开电脑用谷歌Google在网上搜寻,无意中发现了一个中国李白网(http://www.chinalibai.com),无意中发现了中国李白研究会,无意中发现了一个时间很近(不到两个月之后)的“2006中国李白诗歌节”,无意中发现了一个时间很紧(限期不到一个月)的征文启事,使我想起了世界语中李白的故事。世界语者们,集多国、多人、多年的力量,一代又一代人、默默地但也是执着地为了在世界范围内宣传、译介、传播李白的作品,做了那么多的工作,在中国国内尚不为公众所知。于是我撰写了一篇文稿《李白诗篇世语传》,按征文的地址寄了过去。本意只在向中国李白研究会的专家学者们介绍这方面的情况,却意外地受到主办者的邀请,到马鞍山市去出席“马鞍山市建市50周年暨2006中国李白诗歌节”,度过了四天美好而且难忘的时光。关于这次旅行和演讲,我曾经写有一个帖子详记其事,后来也收入在《击键录》卷一之中。(不过那帖子只有诗歌是双语的,正文部分只有汉语。) 119 马鞍山之行 Vojagxo al Ma’anshan http://www.elerno.cn/bbs/dispbbs.asp?boardID=10&ID=812 Koncize dirite, mi renkontas tian malfacilon: laux regulo mi havos nur 15 minutojn por prelego, al la unuarangaj kleruloj, specialistoj de studo pri Li Bai en Cxinio, kelkaj el ili ja aperis en la fama Forumo de Cent Skoloj de CCTV. Tamen tro mankas al miaj auxskultontoj scio pri Esperanto. Do la donota 15 minutoj eble ne suficxas por ke mi parolu pri Kio Estas Esperanto? Kion fari? Per sprita sagaco mi trovis elirejon kaj turnis la situacion favora. La auxskultantoj tiel varme bonvenigas mian parolon ke ili ecx rompis la precedencon kaj permesas al mi unika paroli sen tempolimo. Ili dufoje invitis min deklami en Esperanto la poemojn de Li Bai tradukitajn de mi mem. Tio igis min rememori pri la fama parolado far Ivo Lapenna 1954 en Montevideo. Per 3 minutoj Lapenna turnis la situacion kaj venke havigis al ni la unuan rezolucion de UNESCO favoran al Esperanto. Mi tute ne atendis ke mi havis ankaux similan travivajxo. Pro tio mi versis la rondelon Legenda Rekordo en Ma An Shan kaj cxinigis la Rondelon de Montevideo versitan de Kalocsay. 简而言之,我碰到的困难是,按大会规则只许我讲15分钟,听众是中国一流的李白学者们(其中不乏上过央视百家讲坛的老师),但他们对世界语知之甚少,有的人也许没有听说过。这15分钟若是让我来讲“什么是世界语”,恐怕也不够用。怎么办?我用巧妙的机智扭转局面,受到热烈欢迎,成为破例唯一不受时间限制的演讲人,并两次应邀用世界语朗诵李白的诗篇。这使我想起了拉本纳1954年的著名演讲,他用3分钟化险为夷,使联合国教科文组织通过了有利于世界语的决议。没有想到我也有过类似的经历。为此我写了回旋曲《传奇纪录马鞍山》并且汉译了Kalocsay的《蒙特维得回旋曲》。 |
-- 作者:Guozhu -- 发布时间:2012/1/6 19:30:39 -- Okazis tiel 当时的情况是: |
-- 作者:Guozhu -- 发布时间:2012/1/6 19:32:42 -- La cxeestantoj forte petas doni al Guozhu la senprecedencan privilegion paroli sen tempolimo kaj invitas min deklami en Esperanto poemon. Prelude mi parolas jene: Hieraux en la inauxgura ceremonio mi plej volas rigardi la kanto-dancon far infanoj de la Unua Infangxardeno pri la poemo de Li Bai <Sopiro pri antikva tempo dum nokta ankrado cxe la Bova monto>. Poste pro manko de tempo oni devis forigi iom el la programo, tre bedauxrinde, oni forigis gxuste tiun programeron, reprezentantan La Poezio-Festivalon de Li Bai. Tiu cxi poemo estas Li Bai versis speciale por cxitiea loko. Nun mi deklamu al vi tion, kies esp-igon gxuste mi mem faris. Post mia deklamo, cxiuj auxskultantoj varme manklakis aplauxde. 代表们并且强烈要求给国柱不限时间的破格待遇,让国柱用世界语为大家吟诵李白诗歌。国柱首先讲了一小段话:昨天开幕式的节目单上,我最希望看到的节目,就是市第一幼儿园小朋友们用歌舞来表演李白名诗《夜泊牛渚怀古》,但是后来因时间不够,需要删减节目时,居然就把这个代表“李白诗歌节”的节目给删除掉了,何况这首诗又是李白写本地的第一代表作。现在我就给大家用世界语朗诵李白的这一首诗歌,世译者且正好是本人。国柱朗诵完毕之后,全场热烈鼓掌。 Sed multaj cxeestantoj ankoraux ne sentas sificxon, ili petas ke mi deklamu la poemon de Li Bai <Penso en Kvieta Nokto>. Guozhu do ankorauxfoje konigis, dirante: Kiam cxinaj infanojn komencas lerni Tang-poemojn, la unua poeto, kiun ili auxdas, certe estas Li Bai, kaj la unua poemo, kiun ili lernas, certe estas tiu cxi <Penso en Kvieta Nokto>. Kiam fremdaj cxinologoj konigas poetojn de antikva Cxinio, la unua poeto certe estas Li Bai, kaj, se ili konigas poemon de Li Bai, la unua peco, certe estas tiu cxi <Penso en Kvieta Nokto>. Tial gxi estas vere tro grava, tro fama. En Esperanto, ekzistas almenaux 5 aux 6 esp-igoj de tiu cxi poemo. Mi deklamu al vi du versiojn, faritan de Kalocsay, la granda Esperantista poeto en Hungario kaj faritan de cxina Seimin, kiu ankaux estas tradukinto de la romano <Rugxdoma Songxo>. 此主题相关图片如下: 许多代表意犹未尽,要求再来一首《静夜思》。国柱再次作简短的介绍,说:中国的孩子们发蒙学唐诗,接触到的第一位诗人必是李白。读李白的诗歌,第一首必为《静夜思》。外国汉学家介绍古代的中国诗人,第一位必定是李白。而介绍李白的诗篇,第一首也必为《静夜思》。所以这首诗歌实在是太重要、太有名了。世界语中《静夜思》的译文,至少有五、六个。下面我给大家吟诵两种,世译者分别是匈牙利世界语大诗人Kalocsay以及中国的谢玉明院士(他也是世界语版《红楼梦》的译者)。 |
-- 作者:Guozhu -- 发布时间:2012/1/6 19:33:38 -- Tiel, parolado limigita je 15 minutoj sxangxigxis al sen tempolimo. Tio signifas ke mi brile plenumis mian taskon. Mi volas reveni per trajno K384 de la kuranta tago, sed la gastigantoj sciigis al mi kaj kunvojagxanto s-ro He, ke la trajno-bileto jam elcxerpigxis, anstatauxe ili donas al ni bileton de aviadilo MU2534 kiu flugos al Wuhan je sekva tago. Leginte mian afisxon, retamikoj tiel skribis rete: |
-- 作者:Guozhu -- 发布时间:2012/1/7 4:09:58 --
胡 国 柱 1996年,在第一届亚洲世界语大会召开的前夕,世界语版的《李白诗选》得以出版,无疑是一件令人高兴的盛事。 世译《李白诗选》,共收李白诗歌105篇,译文123首(因有的诗歌一篇含几首,有的诗歌一首有两个译文)。译者共9人,分属4个国家。William Auld 为之写了序,编者石成泰写了后记,123首译文中,中国E者所译的,占了105首(苏阿芒、谢玉明各译一首,李士俊三首,徐声越十五首,石成泰十九首,胡国柱六十六首),此外的18首世译分别为:日本的小阪狷二译一首,匈牙利Kalocsay七首,苏格兰Willian Auld十首 。 Willian Auld为世译《李白诗选》写的序,不长,但很有份量。这位当代最知名的世界语大诗人在序中谈到自己译李白,读李白,慕李白及“会李白的情况,感情真挚,十分动人。 Willian Auld氏译李白,是在1957年,他偶然在一个小的地方图书馆读到一册李白诗歌的英译,很受打动。他不懂中文,于是就据英译将11首李白的诗歌写成了世界语,并在G.Waringhien主编的Lanianca Literatura revuo(尼查文艺)当年第12期上发表。Willian Auld深知,这样从第二种外语转译的危险是极可能造成较大的失真,好处则是聊胜于无吧。于是他写了下面一段话: "Gxis la tago, kiam iu cxina amiko tradukos por ni la verkojn de grandaj klasikaj cxinaj poetoj,kiel Li Po kaj Tu Fu , ekzemple, la esperantistoj devos aux tute nenion scii ili, aux kontentigxi per la tradukoj de okcidentuloj. Mi tre bone scias, ke la dua alternativo havas grandajn mankojn, tamen mi opinias, ke gxi estas preferinda al la unua; kaj tiaj mi humile prezentas la subajn provojn. Se cxina samideano tuj pruvos per siaj propraj tradukoj, aux ecx per siaj kritikoj, ke ili estas maltauxgaj,mi la unua gxojos..." 迫切希望得到中国世界语者回音的心情,溢于言表。然而这个回音来得晚了些:直到三十五年之后方才出现。(为了寻找出版单位,后来又加上四年)。人寿几何?一个人的一生中有多少个三十五年可以等待!William Auld能在有生之年终于得见由中国世界语者从汉语原文世译的李白诗歌,其兴奋和激动的心情,可想而知! 他说读李白诗歌,感到一种超越时空的亲切和同感(frateco Kaj simpatio)。他说,尽管时间上隔了十二个多世纪,空间上相距半个地球,他还是觉得李白是一个令人仰慕的人。由于李白写了许多对酒、饮酒、月下独酌之类的诗歌,Willian Auld想象他“会见”李白也是在月下,在酒店的户外。这时把酒或无酒已不重要。而Willian Auld诗人相逢、以诗会友,定会有才逢知已的唱和流连之乐。不过,由于李白不懂英语,而William Auld也不懂汉语,这就需要有世界语才能实现这种沟通。 世译《李白诗选》一书,其翻译和出版,都是各国世界语者协力合作的结果,本书所收的诗篇,约占李白全部诗作(900多篇)的十分之一。译稿完成之后,因为不可能带来可观的经济效益,因此在中国无法找到同意出版的单位。后来William Auld在欧洲找了一圈。仍然没有。最后,书稿还是返回亚洲,这回是在日本出现了希望,日本世界语者表示愿意出版此书,这是用世界语出版的第一部李白诗集。他们首先的时间安排在日本世界语大会而不是在中国举行的首届亚洲世界语大会上。他们还在书名上加了个“1”字,似乎在予告知呼唤将来还会有第二、第三集……的出版。我不知道这个美好的希望何时得以实现?因为这需要看中国世界语者是否还有愿望、有能力、有决心、在明知无利可图的情况下,仍然坚持用世界语向全世界介绍自己民族优秀的文化遗产,也许我们不会再等三十五年? |
-- 作者:Guozhu -- 发布时间:2012/1/7 4:46:06 -- malnova eseo pri Li Bai 胡国柱: Sola dum drinko sub la luno 月下独酌 据我猜想,卡洛采Kalocsay本人很可能并不懂得汉语,但是他的译诗,质量非常之高。尤其是他把那首《月下独酌(之一)》(花间一壶酒)译成为标准而正规的十四行诗soneto,堪称绝唱!这又使我不禁想到中国翻译界的前辈林纾(1852-1924)先生,他不懂任何外文、却以译作等身而赢得了“译界之王”的美誉。严复(1854-1921)为他赋诗赞曰:“可怜一卷《茶花女》,断尽支那荡子肠。”这种(不懂外文而成翻译大家的)奇迹,无怪有人认为是“既空前,又绝后”了。 1957年出版的《尼查文艺 La nica literatura revuo》第12期上,发表了Willian Auld世译的十一首李白诗歌。译者坦言他不懂中文,这些诗歌是从英语转译的。Willian Auld深知,这样从第二种外语转译的危险是极可能造成较大的失真,好处则是聊胜于无吧。于是他写了下面一段话: 迫切希望得到中国世界语者回音的心情,溢于言表。 "Bonvolu diri al Guozhu, ke li dauxrigu nepre la tradukon el Li Bai: se li ne trovos eldonejon en Cxinio, eble ni povos arangxi (ecx modestan) eldonon en tiu cxi mondparto..." |